Petofaktorski model Flashcards

1
Q

Značaj 5F

A

medjusobno povezani delovi psiholoskog znanja o ličnosti povezani u smislen heuristički model

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

instrumenti koji se koriste u proceni ličnosti

A

patocentrična paradihma- psihopatoločko ponašanje
interpersonalna- komunikacijski aspekt skale procene ili interpersonalnih dimenzija manjih grupa
biologistička– oblasti fenetike ponašanja uslovljavanja
leksička- analiza svakodnevnog jezika kao supsrakta ljudskog iskustva

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

podele na osnovu eksplatacije i generalizacije

A

deskriptivne teorije- najpre je potrebno slaganje oko fundamentalnih dimenzija da bi se prešlo na nivo objašnjenja
Kauzalne- biološka objašnjenja jer se problemi taksonomije mogu bolje rečiti preko prepoznavanja mehanizama koji leže u njenoj osnovi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

šta su bazične crte ličnosti

A

nekognitivni,vremenski stabilni kontrukti koji mogu objasniti najveći deo varijanse IR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Guilford i Guilford

A

Socijabilnost kao E
Emocionalnost kao N
Ratimija kao C
Refleksivna introvertnost kao O
Maskulinost

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Tupes i Christal

A

Surgencija
Saradljivost
Zavinost
Kultura
Emocionalna stabilnost

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Razlike izmedju V5 i FFM

A

V5 leksička hipoteza, a FFm upitnik samoprocene
V5 deskriptivni, a FFm ekplanatorni
V5 se bazira na kros-jezičkim replikacionim studijama ,a FFm na biološkim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Kako se dobija najbolja 5f struktura

A

na atributima koji denotiraju u trajne dispozicije ponašanja i stanja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

osnovni cilj 5f modela

A

organizacija crta i njihovo predstavljanje svodjenjem na manji broj osnovnih svojstava pomoću faktorske analize

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

ograničenja leksičkog pristupa

A

neke specifične crte nisu dobro reprezentovane u prirodnom jeziku, autori su se odlučili za top-down pristup hijararhijskoj proceni ličnosti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

kategorije na osnovu kojih su izabrani faceti

A

Moraju da budu približno jednake širine
Svaki element unutar domena treba biti dodeljen samo jednom faceti
sadržaj domena kome pripadaju bude reprezentativno pokriven njihovim sadržajem
bude konceptualno ukorenjem u sanašnju psih ličnosti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

problemi u elaboraciji modela

A

doomeni se preklapaju, svaka crta istovremeno može da bude svrstana u više domena
Cirkumplex- na projekciji kruga su fiksirane pozicije svake od crta koje se nalaze između dve ortogonalne projekcije ( faktora)
Costa se ne slaže sa ovim modelom jer tvrdi da dve različite crte mogu imati isto mesto u cirkumplexu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Faceti E

A

Toplina
Druželjubivost
Aktivitet
Aseritvnost
Pozitivne Emocije
Potraga za uzbudjenjem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

5 bazičnih crta izvedene su iz čega

A

analize jezika koja počivva na logici leksičke hipoteze
komparacije i reevaluacije empirijskih podataka sa različitih upitnika ličnosti
rezultata faktorsko-analitičkih studija samoopisaa ličnosti i opisa od strane drugih

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Ajzenk i Kant o temperamentu

A

Kant je tipove parlamenta shvatao kao dve kategorije, Vunt je predložio da se variranje temperamenta shvata kao dve dimenzije- snaga čovekovog afekta i brzina promene afekta
Ajzenk je opis varijacija ličnosti predstavio duž dve dimenzije eks-intr(snaga af), neurot (brzina promene)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

šta se javlja kod neurotičnih introverata,a šta kod neur ekstrov

A

kod neurotičnih intr javlja se depresija, anskioznost a ko d neur eks histerični konverzivni simptomi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Jačina eksitatornog procesa

A

jačina nervnog sistema po Pavlovu odnos procesa ekscitacije prema procesu inhibicije u mozgu, jačina nervnog sistema ide od jakog do slabog pola

16
Q

dominacija ekvilibrijuma u dinamizmu

A

predstavlja superiornost u brzini uslovljavanja.
Gde se poz uslovni refleksi brže formiraju- dominacija ekscitacije u dinamizbu (intr)
tamo gde negativni dominacija inhibicije u dinamizmu ( ekstr=

17
Q

Nebilitsin- tri dimenzije ekscitatornog procesa

A

smatra da je dinamizam ekstitatornog procesa nezavistan u odnosu na dinamizam inhibinatornog procesa i postoje 3 dimenzije- nezavisni, pozitivna i negativna veza

18
Q

Teorija reaktivne inhibicije

A

javlja se tokom ponavljanja svake aktivnosti, tako i uslovljavanja. Kod eks reaktivna inhibicija je jača, brže se razvija, teško nestaje i zato uvek traže nove sadržaje

19
Q

Ajzenk- eks-intr unidimenzionalan konstrukt

A

nije, dva faktora stoje u osnovi korelacija izmedju indikatora ektr-intr- socijalna ekstraverzija i impulsivnostp

20
Q

eksperiment sa limunskom kiselinom

A

ajzenk je utvrdio da impulsivnost ipak nije aspekt ekstraaverzije i seli je u psihotocizam

21
Q

faceti N

A

Hostilnost
Impulsivnost
Vulnerabilnost
Anksioznost
Depresivnost
Soc nelagodnost

22
Q

Kada se dobija agresivnost

A

Visoko N i visoko E

23
Q

specifičnost autonomne reakcije

A

tendencija da se na stres reaguje aktivacijom specifičnih delova simpatičkog nervnog sistema bez obzira na tip stimulacije

24
Q

prag za psihološke stresore

A

sigma- minimalan spoljni stimulus psihološke prirode koji može da izazove pojačanje aktivnost HPA ose
skor na N skali predstavlja psih meru praga osetljivosti na stresore
na fizioločkom nivou je predstavljen kao bazalni nivo kortizola u opštoj populaciji

25
Q

zapisivanje stresnog iskustva

A

neki od hormona HPA ose pomažu u zapisivanju stresnog iskustvau memoriju što utiče na modifikaciju praga. Odnos Nplus i Nminus je koping faktor

26
Q

Osnovna kritika N

A

obuhvata različite faktore, kritika je heterogenost

27
Q

Tellegen- anksioznost, depresivnost i impulsivnost u 5F

A

anksioznost pozitivno korelira sa negativnim N
Depresivnost negativno povezana sa neg E
Impulsivnost povezana sa neg C

28
Q

Kritike Ajzenkovog psihoticizma

A

neadekvatno imenovanje,skala je univokalna, rezultati variraju od studije do studije, više meri agreivnost nego psihoticizam

29
Q

dimenzija psihoticizma u V5

A

psihoticizam predstavlja leguru saradljivosti i savesnosti
saradljivost predstavlja negativan pol agrr4esivnost, a savesnost negativan pol impulsivnosti

30
Q

istraživanje preklapanja neo pi-r i pen modela

A

preklapanje N domena na svim skalama
E domen se izdvaja na svim upitnicima kao jedinstven sem za impulsivnost
ostali aspekti svuda čine aspekte E

31
Q

Faceti A

A

Iskrenost
Alturizam
Blaga narav
Skromnost
Popustljivost
Poverenje

32
Q

Faceti C

A

Red
Samodisciplina
Postignuće
Dužnost
Kompetencija
Promišljenost
povezana sa akademskim uspehom

33
Q

Faceti O

A

Fantazija
Estetika
Osećanja
Akcija
Ideje
Vrednosti

34
Q

Baltimorska longitudalna studija

A

intelekt i umetnička interesovanja kao deo kulture su O
procena inteligencije je povezana sa akademskim uspehom a ne stvarnim IQ
intelekrualne dimenzije su povezane sa O, a ne sa C

35
Q

Koje FFM se nalaze kod svih sisara

A

Emocionalna stabilnost
Ekstraverzija
Saradljivost
Otvorenost
Savesnost (samo kod šimpanzi i ljudi)

36
Q

nasledni i sredinski uticaji

A

genotipski uticaji objašnjavaju oko 40% ukupne varijanse na bazičnim crtama ličnost
N,C,E dominantno heredativno uslovljene

37
Q

Stabilnost crta

A

NEO opadaju od kraja srednje škole do 30., kasnije sporo rastu
AC umereno rastu od 18 do 30. kasnije sporo rastu
N raste u adolescenciji kod devojcica, a O i kod decaka i kod devojcica
Najveće razlike tokom godina su na A

38
Q

Polne razlike na dimenzijama N i A

A

Žene su imale veće skorove na toplini i otvorenosti za osećanja, a muškarci na asertivnosti i otvorenosti za ideje

39
Q

razlozi zašto ne treba uključiti skalu validnosti

A

nalazima samoizveštavanja se može verovati
bolje je raditi na saradljivosti ispitanika
validacione skla emogu imati više tumačenja

40
Q

Kritike 5F

A

nije eksplanatorna i preditkivna
korišćenje faktorske analize kao ekskluzivne paradigme
nije odgovarajuće za studije ranog detinjstva