parenteral nutrition Flashcards
Parenteral nütrisyon yolları nelerdir?
Periferik Parenteral Nütrisyon (PPN) Osmolarite < 800-900 mmol/L
Santral Parenteral Nütrisyon (SPN) Osmolarite > 900 mmol/L
PPN < 7-10 gün > SPN
Parenteral Beslenme Nedir ?
Gİ kanalın anatomik veya fonksiyonel bütünlüğünün bozulması sonucu oral veya enteral beslenme tedavisinin uygulanamadığı durumlarda hasta için gerekli besin öğelerinin tamamının veya bir kısmının doğrudan sistemik dolaşıma verilmesidir. (Gastrointestinal sistemi çalışmayan bireylerde)
TPN’ye ne zaman başlanır?
- 7 gündür oral beslenemeyen ve gelecek 7 gün içinde oral veya tüple enteral beslenmeye başlanamayacak olan.
- Besin öğesi gereksinimlerinin %40’ının karşılanamadığı durumlarda
- > %10 ağırlık kaybı TPN’ye başlama nedenidir.
Periferik parenteral beslenme?
Kısa süreli PB için ( < 10 gün) düşünülür. Osmolarite 800mOsm/L-900mOsm/L geçmemelidir. Üst ekstremitedeki yüzeyel venden yapılır. Bir ven 2 günden uzun kullanılmamalıdır (enf. tromboflebit).
Periferal beslenmenin avantajları nelerdir?
Deneyimli tıbbi personel gerektirmeyen kolay erişim yolu. Santral venöz kateterizasyonla ilgili olarak kateterin yerleştirilmesi sırasında yaşanan teknik komplikasyonlar gibi erken ve geç morbiditenin önlenmesi. Komplikasyonlar. Flebit (Toplardamar enfeksiyonu:doku nekrozu, bakteriemi ve sepsise neden olabilir)
Santral parenteral beslenme?
Uzun süreli PB planlanan durumlarda kullanılır. Osmolarite 800 mOsm/L- 900mOsm/L üzerindedir. Üst ekstiremite ve boyundan girilen santral (subklavian ve internal juguler ven) ven ile uygulanır. PB kateteri steril koşullarda yerleştirilmeli femoral ven tercih edilmemeli (tromboz, emboli, katater sepsisi, hasta konforu gibi sebepler).
Büyük çaplı, yüksek akım hızlı damar olan superior vena kavaya verilir. Poliüretan veya slikondan yapılmış kateterler kullanılır. Yeni yapılanların çoğu da antiseptik ve antibiyotiklerle kaplıdır.
Ven direnci neye bağlıdır?
Solüsyonun osmolaritesine, Solüsyonun pH’sına, Solüsyonun kimyasal bileşimine, Solüsyonun infüzyon hızı ve süresine
Üçü bir arada solüsyonlar hakkında?
Karbonhidrat, amino asit ve lipid bileşenleri birbirinden ayrı odacıkların olduğu tek bir torbada bulunmaktadır. Karışım ünitesi bulunmayan merkezlerde kullanıma uygundur. Glikoz, aminoasit ve lipit ayrı bölümlerde üretilmiştir ve bunların perifer / santral formları bulunmaktadır. Raf ömürleri uzundur ve kullanımdan hemen önce karıştırılarak uygulanır. Gerekli durumlarda mikronutrientler de eklenebilir.
Avantajları : Uygulama kolaylığı sağlaması. Maliyette azalma (şişe, ek bağlantıkullanımı, vb). Enfeksiyon ve metabolik komplikasyonlarda azalmanın olması. Gereksinimlerin kolaylıkla verilmesi ve hedef doza kısa sürede ulaşılması. Aseptik koşullarda karışımların el değmeden hazırlanması. Besin ögelerinin biyo yararlanımlarının yüksek olması. Etiket ve kayıt sisteminin kolaylıkla uyguanılır olması bu sistemin avantajlarındandır.
Dezavantajları : Özel mekan ve eğitimli eleman gerektirmesi . Maliyetinin yüksek oluşu. Soğuk zincir uygulanması. Hazırlanmış torbada son anda başka değişiklik yapılamayışı sistemin dezavantajlarındandır.
Çoklu şişelerin kullanılması hakkında?
Günde 6-8 şişe değişimi ve ek bağlantılarının olması. Düzensiz, ayarlanamayan farklı akım hızlarının olması. Hiper/hipoglisemi ve elektrolit dengesizliklerinin yaşanması. Hata payı, iş yükü, enfeksiyon riskinin yüksek olması. Ayrı zamanlarda verilmesi nedeniyle besin ögelerinin vücutta kullanım oranlarının düşük olması dezavantajlarındandır.
Compounding hakkında?
Karbonhidrat, amino asit ve lipit solüsyonları içeren farklı şişelerdeki solüsyonların aynı anda kullanılması. Kontaminasyon riski. İnfüzyon hızlarının kontrolü zorlaşmaktadır.
Bu sistemde hasta için planlanmış günlük gereksinimler bir karıştırıcı cihaz yardımıyla tek torbada önceden karıştırılarak hazırlanmaktadır. Bu işlem bir nutrisyon ekibi tarafından, steril şartlarda gerçekleştirilmelidir. Hazırlanan solüsyon kısa sürede kullanılmalıdır.
Torba seçiminde neye dikkat edilmeli?
Kısa süreli kullanılacaksa
*Kullanıma hazır ticari karışımlar *Vit, elektrolit, eser element eklemesi yapılmalı
Uzun süreli kullanılacaksa
*Hastanede hazırlanan, hastaya göre gereken eklemelerin yapıldığı beslenme
TPN uygulamalarında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
PN setleri 24 saat arayla değiştirilmeli, ışık geçirmez torbalar kullanılmalıdır. Hazırlanan solüsyonlar 24 saat süre ile infüze edilmeli; süre bitiminde atılıp yenisi takılmalıdır. PN başlama hızı, nütrisyon ekibinin protokolü doğrultusunda planlanmalıdır. Santral yol kullanılan kateter başka amaçla kullanılmamalıdır. TPN ile beraber kan ve kan ürünleri gönderilmemelidir. TPN aniden kesilmemeli, nütrisyon ekibinin protokolüne uygun olmalıdır.
CHO gereksinimi ile ilgili?
TPN solüsyonlarının dekstroz ve lipit oranı total enerjinin 70/30 veya 60/40 olacak şekilde ayarlanır. Hastanın kan şeker düzeni kötü seyrediyorsa ya da ventilatöre bağlı olmak gibi karbonhidrat miktarının azaltılmasının gerekli olduğu durumlarda karbonhidrattan gelen enerji azaltılır. Dekstroz lipit oranı bu durumlarda 60/40, 65/35 gibi ayarlanır.
Santral TPN uygulanacaksa : %5, %10, %20, %30, %50’lik dekstroz solüsyonları kullanılabilir. Perifer TPN uygulanacaksa : maksimum %20’lik dekstoz solüsyonu kullanılabilir. Dekstrozun kalorik değeri ise 3.4 kcal/g. Nedeni parenteral nütrisyonda dekstroz-hidrat kullanılmasıdır. Hesaplamada 4kcal/g kullanılacak.
Yağ gereksinimi ile ilgili?
Lipitin kalorik değeri 10 kcal/g’dır. % 10-20 konsantrasyonlarda solüsyonlar mevcuttur. Osmolarite: 260-380 mOsm/L
PB başlandıktan 7 gün içinde mutlaka lipit başlanmalı. Uzun zincirli trigliseritler (LCT) (Soya fasulyesi yağı ), orta zincirli trigliseritler (MCT), zeytinyağı, omega-3 ve bunların karışımını içeren solusyonlar mevcuttur. Enfeksiyon gelişimini engellemek ve sitokin sentezini baskılayabilmek için, n-6 y.a. azaltılmalı, n-3 ve n-9 artırılmalıdır. Sepsiste immünsupresif etki oluşturmamak için %20’den fazla verilmemelidir.
Protein gereksinimi ile ilgili?
Protein yapımı, harcadığı enerji miktarı bakımından oldukça pahalıya mal olur. Oluşturulmuş bir protein glikoneogenezde kullanılacak olursa, kendisinin yapılması sırasında harcanmış olan enerjinin yalnızca %25’ini sağlar. Bu nedenle beslenme desteğinde asıl amaç proteinlerin enerji için kullanılmamasını sağlamaktır.
Stabil hastalarda NPE/N 150 kal:1 g N oranı gereksinimleri karşılar. Ağır katabolizma durumunda daha yüksek dozlar gerekebilir. Stres faktörü çoksa NPE/N ≈ 75/1 100/1. Stres faktörü azsa NPE/N ≈ 150/1 200/1
DZAA’ler özellikle hepatik ensefalopatide kullanılabilir. Kronik karaciğer hastaları için hazırlanmış serumlarda (HepatAmine, N-Hepa), ensefalopati gelişmesini önlemek ve esansiyel aminoasit düzeyini sabit tutmak amacıyla aromatik aminoasitler azaltılmış ve dallı zincirli aminoasitler 7 kat arttırılmıştır. Böbrek yetmezliğine sahip hastalar için hazırlanmış serumlarda (NephrAmine, KE Nephro) aromatik aminoasitler tamamen çıkartılmış, yerine esansiyel aminoasitler konmuştur.
