Orgaanoverschrijdende aandoeningen Flashcards
Runderpest
Is een morbillivirus en aangifteplichtig. Voor het laatst in 1869 waargenomen in Nederland, is sinds mei 2011 wereldwijd uitgeroeid. Runderen, buffels en andere evenhoevige dieren zijn er gevoelig voor. Overgedragen door direct contact, geen dragerschap, thermolabiel. Infectie via aerosolen -> luchtwegen.
Verschijnselen: koorts, necrose van slijmvliezen, diarree, immunosuppresie. Virus wordt uitgescheiden via secreta of excreta tot enkele dagen nadat koorts is afgenomen. Diagnostiek: bodyfluids checken op virus. Er bestaat een vaccin.
Pest van de kleine herkauwers
Morbillivirus, aangifteplichtig, bij geit en schaap. Verschijnselen: koorts, anorexie, necrose, erosie en ulceratie stomatitis en gingivitis, diarree, interstitiële bronchopneumonie, abortus, mortaliteit 95%. Diagnostiek: aantonen virus in swabs slijmvl. PPR-vaccin niet in Nederland, ondersteunende therapie.
Klassieke varkenspest
Pestivirus, aangifteplichtig, varkens, kan acuut, subacuut of chronisch verlopen. Virusuitscheiding met secreta/excreta (vooral feces/urine, maar ook sperma). Maanden infectieus, ook persistent geïnfecteerde dieren. Kan ook in vlees lang infectieus blijven. Mens kan passieve drager zijn. Verschijnselen: bloedingen tgv degeneratie en necrose endotheel. DIS, trombocytopenie en verbruiks-coagulopathie als gevolg. Infarcten milt. De dieren vertonen hoge koorts (42), algehele malaise, conjunctivitis, neusuitvloeiing, constipatie, evt. diarree, slingerende gang, bleek, vlekkerig, cyanotisch, krampaanvallen. Hoog sterfte%. Biggen: abortus, mummificatie, doodgeboorte, misvorming, trilbig, persistente infectie. Diagnostiek: IFT & PCR, virusneutralisatie-test of immunoperoxidasetest. Serologie kan pas na een paar weken. Geen therapie -> ruimen.
Afrikaanse varkenspest
Asfarviridae, varkens, aangifteplichtig. Overdracht voornamelijk via direct contact. Leidt tot een peracuut, acuut, subacuut of chronisch ziektebeeld. Komt overeen met klassieke varkenspest. Diagnostiek: PCR op antigeen virus & IFT. Serologie kan ook.
Afrikaanse paardenpest
Orbivirus, paardachtigen, aangifteplichtig, zoönose, endemisch in Afrika, nog nooit in Nederland vanwege ontbreken vector (culicoides imicola). Wanneer het hier wel zou komen zou het sterfte% boven de 90% liggen. Ezels en zebra’s ontwikkelen zelden verschijnselen. Verschijnselen: koorts, schuimense neusuitvloeiing (longoedeem), dyspneu, subcutaan oedeem (hoofd, hals, voorbenen), petechiën in slijmvliezen, DIS. De vierde vorm heet horse sickness fever (dit is de milde vorm bij ezels en zebra’s). Diagnostiek: ELISA of PCR, serologie kan maar niet voor de acute vorm. Beste therapie is preventie -> mug bestrijden. Er zijn vaccins -> beschermen niet tegen viremie en kunnen soms neurologische verschijnselen induceren.
Blauwtong
Aangifteplichtig, orbivirus, vooral bij schapen maar ook andere herkauwers, transmissie via muggen (culicoides/knutten). Ziekte breid zich langzaam van zuid europa naar noord europa uit. Bij een zachte winter en nat voorjaar zijn er meer vectoren -> snellere verspreiding. Infectieuze periode 60-100 dagen (op basis van de levensduur van ery’s, waar het virus lang overleefd). Verschijnselen: veroorzaakt door aantasting van endotheel tijdens viremische fase (3-4 dagen na infectie). Leid tot degeneratie en necrose van endotheel -> bloedingen, stuwingen. Specifiek bij schaap: dikke oedemateuze kop, spenen, hyperemie van lippen en neus, verdikte (blauwe) tong. Soms: erosies, ulceraties slijmvlies, foetor ex ore, ontsteking kroonrand -> kreupel/stramme gang/(soms ontschoening),
