Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Farmakologia cz. II > Ogólna organizacja ośrodkowego układu nerwowego > Flashcards

Ogólna organizacja ośrodkowego układu nerwowego Flashcards

1
Q

Funkcje komórek glejowych

A
  • usuwają neuroprzekaźniki
  • spełniają funkcję rusztowania
  • wydzielają neurotrofiny (np czynnik wzrostu nerwu NGF, czynnik neurotroficzny pochodzenia mózgowego)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Neuromodulatory a neuroprzekaźniki

A 
neuromodulatory:
• działają wolniej, w kali minut, godzin, dni
• zmieniają ekspresję genów w neuronach
neuroprzekaźniki:
• działają szybko
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

LEWODOPA

A

• miejsce działania:
synteza neuroprzekaźnika

• mechanizm działania:
zwiększenie dostępności substratu

• zastosowanie:
choroba parkinsona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

REZERPINA

A

• miejsce działania:
Gromadzenie neuroprzekaźnika

• mechanizm działania:
zablokowanie transportu neuroprzekaźnika do pęcherzyków presynaptycznych

• zastosowanie:
nadciśnienie (lek obecnie niestosownay że względu na ryzyko wystąpienia depresji)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

METYLFENIDAT

A

• miejsce działania:
uwalnianie neuroprzekaźnika

• mechanizm działania:
wzrost uwalniania

• zastosowanie:
ADHD

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

FLUOKSETYNA

A

• miejsce działania:
wychwyt neuroprzekaźnika

• mechanizm działania:
zablokowanie wychwytu

• zastosowanie:
depresja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

DONEZEPYL

A

• miejsce działania:
Rozkład neuroprzekaźnika

• mechanizm działania:
zahamowanie rozkładu

• zastosowanie:
choroba Alzheimera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

MORFINA

A

• miejsce działania:
aktywacja receptora

• mechanizm działania:
agonista receptorowy

• zastosowanie:
Ból

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

KLOZAPINA

A

• miejsce działania:
Blokada receptora

• mechanizm działania:
antagonista receptorowy

• zastosowanie:
schizofrenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

LIT (SOLE LITU)

A

• miejsce działania:
przekazywanie sygnału

• mechanizm działania:
zablokowanie powstawania wtórnych przekaźników

• zastosowanie:
choroba afektywna dwubiegunowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

LIDIOKAINA

A

• miejsce działania:
Przewodnictwo neuronalne

• mechanizm działania:
zablokowanie potencjałów czynnościowych

• zastosowanie:
znieczulenie miejscowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Neureksyna

A

białko biorące udział w sprzężeniu kanałów wapniowych z pęcherzykami. Białko kompleksu odpowiedzialnego za egzocytozę pęcherzyków neuronowych (jedno z 60)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Białka pęcherzykowe pęcherzyków synaptycznych

A
  • synaptobrewina
  • synaptotagmina
  • białko SNAP-25
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

α-latrotoksyna

A
  • toksyna; pochodzi z “czarnej wdowy”

* wiąże się z neureksyną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

tetanospazmina

A

toksyna tężca, hydrolizuje synaptobrewinę (białko pęcherzykowe pęcherzyka synaptycznego), patrz też: botulinotoksyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

botulinotoksyna

A

hydrolizuje synaptobrewinę (białko pęcherzykowe pęcherzyka synaptycznego), patrz też botulinotoksyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Cele wychwytu zwrotnego

A
  • powstrzymanie dalszego uwalniania - główny cel

* wychwyt zwrotny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Grupy najważniejszych substancji przekaźnikowych

A
  • aminokwasy hamujące
  • aminokwasy pobudzające
  • aminy
  • puryny, pirymidyny, pochodne
  • neuroprzekaźniki gazowe
  • petydy
  • inne, słabiej zbadane
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Aminokwasy hamujące - neuroprzekaźniki

A
  • kwas γ-aminomasłowy (GABA) - najważniejszy
  • glicyna
  • β-alanina
  • tauryna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Aminokwasy pobudzające - neuroprzekaźniki

A
  • kwas glutaminowy

* kwas asparaginowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Puryny, pirymidyny i pochodne - neuroprzekaźniki

A
  • ADP
  • ATP
  • adenozyna
  • urydynodifosforan (UDP)
  • urydynotrifosforan (UTP)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Neuroprzekaźniki gazowe

A
  • tlenek azotu

* tlenek węgla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Peptydy - neuroprzekaźniki

A
  • enkefaliny
  • endorfiny
  • dynorfiny
  • substancja P
  • tachykininy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

niesklasyfikowane neuroprzekaźiki

A
  • kwas arachidonowy
  • steroidy
  • kannabinoidy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Receptory GABA - ich charakter

A

GABAa - jonotropowy
GABAb - metabotropowy
GABAc - jonotropowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

GABAa

A

jonotropowy - dla jonów chlorkowych

  • kanał jonowy aktywowany ligandem
  • 5 podjednostek (istnieją 3 typy, prawie zawsze: α, β, γ z których każda ma kilka rodzajów)
  • spotykane receptory GABAa zbudowane z jeszcze dodatkowych podjednostek
27
Q

receptory - kanały jonowe aktywowane ligandem

A
  • rec. GABAa
  • rec. nikotynowy
  • rec. glicynowy
  • rec. serotoninowy 5-HT3A
28
Q

GABAb

A

metabotropowy

• w rdzeniu kręgowym
• pre- i postsynaptyczne
- pre- - hamowanie uwalniania GABA)
- post - hamowanie cyklazy adenylowej, otwarcie kanałów K (typu GIRK) i zamknięcie kanałów Ca

29
Q

kanały GIRK

A

związane z działaniem receptora GABAb

  • kanały K regulowane przez białka G
  • umożliwienie łatwiejszego przepływu jonów K do wnętrza komórki niż ich wypływ na zewnątrz.
  • wykorzystują jon magnezowy
  • regulowane wyłącznie elektrochemicznym gradientem jonów potasowych
30
Q

Substancje działające na receptor GABAa

A
  • beznodiazepiny
  • FLUMAZENIL (antagonista benzodiazepin)
  • barbiturany
  • glikokortykosteroidy
  • PIKROTOKSYNA
  • FUROSEMID
  • PENICYLINA
  • alkohol
  • BIKUKULINA, GABAZYNA - kompetytywni antagoniści GABAa
  • PIKROTOKSYNA - niekompetytywny antagonista GABAa
  • GABOKSADOL - antagonista receptora GABAa, hamujący drgawki
31
Q

Modulatory transmisji GABA, wywołujące drgawki - eksperymentalne

A
  • ALLOGLICYNA - hamujące syntezę GABA - (inhibitor dekarboksylazy kwasu glutaminowego)
  • IZONIAZYD (lek przeciwgruźliczy, inhibitor kinazy pirydoksalowej)
  • TETANOSPAZMINA - toksyna tężca, hamuje uwalnianie GABA
  • BIKUKULINA, GABAZYNA - kompetytywni antagoniści GABAa
  • PIKROTOKSYNA - niekompetytywny antagonista GABAa
32
Q

Modulatory transmisji GABA, hamujące drgawki - leki

A
  • TIAGABINA - inhibitor wychwytu GABA
  • WIGABATRYNA - inhibitor rozkładu GABA
  • GABOKSADOL - antagonista receptora GABAa
  • MUSCYMOL - ale wywołuje psychozy
  • benzodiazepiny i barbiturany
33
Q

PIKROTOKSYNA

A

niekompetytywny antagonista GABAa

Modulatory transmisji GABA, wywołujące drgawki - eksperymentalne

34
Q

FUROSEMID

A

Substancje działające na receptor GABAa

35
Q

PENICYLINA

A

Substancje działające na receptor GABAa

36
Q

BIKUKULINA, GABAZYNA

A

kompetytywni antagoniści GABAa

Modulatory transmisji GABA, wywołujące drgawki - eksperymentalne

37
Q

GABOKSADOL

A

Modulatory transmisji GABA, hamujące drgawki - leki

antagonista receptora GABAa

38
Q

ALLOGLICYNA

A

Modulatory transmisji GABA, wywołujące drgawki - eksperymentalne

hamujące syntezę GABA - (inhibitor dekarboksylazy kwasu glutaminowego)

39
Q

IZONIAZYD

A

Modulatory transmisji GABA, wywołujące drgawki - eksperymentalne

(lek przeciwgruźliczy, inhibitor kinazy pirydoksalowej)

40
Q

TIAGABINA

A

Modulatory transmisji GABA, hamujące drgawki - leki

inhibitor wychwytu GABA

41
Q

WIGABATRYNA

A

Modulatory transmisji GABA, hamujące drgawki - leki

inhibitor rozkładu GABA

42
Q

GABOKSADOL

A

Modulatory transmisji GABA, hamujące drgawki - leki

antagonista receptora GABAa

43
Q

MUSCYMOL

A

Modulatory transmisji GABA, hamujące drgawki - leki

ale wywołuje psychozy

44
Q

GLICYNA

A

Aminokwas hamujący

• w rdzeniu kręgowym
• dwa receptory:
- wrażliwy na strychninę
- niewrażliwy na strychninę

• może mieć działanie współpobudzające do kwasu glutaminowego

45
Q

receptory GLICYNY

A

wrażliwy na strychninę
•powiązny z kanałem chlorkowym
•pobudzenie - przepływ jonów do wnętrza

niewrażliwy na strychninę
• powiązany z receptorem NMDA

46
Q

β-ALANINA

A
  • aminokwas o działaniu hamującym,
  • wspomaga aktywność innych neuroprzekaźników,
  • nie ma własnych receptorów - ma miejsca wiążące na GABAa i GABAc, na receptorach glicynowych i miejsce blokujące na białku GAT - odpowiedzialne za wychwyt GABA przez komórki glejowe.
47
Q

TAURYNA

A
  • aminokwas o działaniu hamującym,
  • wspomaga aktywność innych neuroprzekaźników
  • działanie neuroprotekcyjne - zapobiega apoptozie neuronów pobudzonych przez nadmierne pobudzenie przez kwas glutaminowy
  • ma swoje receptory
48
Q

KWAS GLUTAMINOWY

A

Najważniejszy aminokwas pobudzający

Posiada receptory jonotropowe i metabotropowe

Może działać hamująca działają na swoje specyficzne receptory metabotropowe.

49
Q

Receptory jonotropowe KWASU GLUTAMINOWEGO

A
  • NMDA → napływ jonów Ca do komórki, wypływ jonów K z komórki
  • AMPA → napływ jonów Na do komórki, wypływ jonów K z komórki (jak kainowe)
  • kainowe → napływ jonów Na do komórki, wypływ jonów K z komórki (jak AMPA)
50
Q

Kooperacja AMDA i NMDA

A

Aktywacja AMPA powoduje usunięcie jonów magnzezu z konstytutywnie zablokowanego nim receptora NMDA.
To umożliwia pobudzenie przez kwas glutaminowy.

51
Q

Receptory metabotropowe KWASU GLUTAMINOWEGO

A
  • przynajmniej 8 podtypów: mGlu1 - mGlu8
  • mGlu1, mGLu5 - aktywują fosfolipazę C → wzrost IP3, DAG, Ca - typowo pobudzające działanie
  • mGlu2, 3, 4, 6, 7, 8 - hamują cyklazę adenylową - efekt hamujący!
52
Q

ACETYLOCHOLINA jako neuroprzekaźnik

A

Działa w ośrodkowym układzie nerwowym poprzez receptory muskarynowe i nikotynowe.

53
Q

Receptory ACETYLOCHOLINY w CSN i ich działanie

A

•muskarynowe

  • pięć podtypów
  • M1, M3, M5 - aktywacja fosfolipazy C - pobudzenie
  • M2, M4 - zmniejszenie aktywności cyklazy adenylowej - hamowanie wydzielania neuroprzekaźników

• nikotynowe:

  • zwiększają przepuszczalność dla jonów Ca i Na → pobudznie wydzielania neuroprzekaźników
  • rola w mechanizmie uzależnienia
  • regulacja snu i nastroju
54
Q

DOPAMINA jako neuroprzekaźnik

A

Najbardziej rozpowrzechniona monoamina w CSN
• kontrola uczuć i emocji
• wpływ na funkcje motoryczne
• zahamowanie uwalniania prolaktyny

55
Q

Receptory DOPAMINY i ich działanie w CSN

A

• D1, D5 - pobudzające

  • stymulują cyklazę adenylową
  • stymulacja kinazy białkowej A

• D2, D3, D4 - hamujące

  • zmniejszaja dalsze uwalnianie dopaminy
  • hamują cyklazę adenylową
  • hamują przepływ jonów wapnia
  • stymująją przepływ jonów potasu
56
Q

NORADRENALINA jako neuroprzekaźnik w CSN

A

Działanie zależne od receptorów
• stymulacja jąder układu autonomicznego w pniu mózgu (α1)
• zahamowanie uwalniania noradrenaliny z zakończeń presynaptycznych (α2)
•stymulacja neuronów w korze mózgu, układzie limbicznym, jądrze półleżącym (β1, β2)
• zaburzenia: choroba afektynwa-dwubiegunowa
• substancje uzależniające działają na szlakach NORADRENALINY (AMFETAMINY, KOKAINA)
• w leczeniu nadciśnienia tętniczego (hamowanie uwalniania)

57
Q

SEROTONINA

A
  • posiada 14 rodzajów receptorów zgrupowanych w trzech rodzinach.
  • pełni funkcję pobudzjącą (rec rodziny 5 - jonotropowe)
  • pełni funkcje hamujące

• leki wpływające na szlaki serotoniny wykorzystwane w leczeniu: depresji, stanów lękowych, nudności, wymiotów, zespołu jelita drażliwego, migreny

58
Q

receptory serotoninowe i ich działanie

A

14 typów w 7 rodzinach.

5-HT1 - 5-HT7

5-HT3:
• wywołują pobudzenie
• związane z kanałami jonowymi
• przepływ jonów Ca i K

5-HTpozostałe:
• metabotropowe

5-HT1 i 5-HT5
• hamowanie
• hamowanie cyklazy adenylowej

5-HT1D:
• presynaptyczny - pobudzenie: hamowanie wydzielania serotoniny

5-HT4, 5-HT-6, 5-HT7:
• pobudzające
• stymulacja cyklazy adenylowej

5-HT2
• aktywacja fosfolipazy C

59
Q

ADENOZYNA

A
  • Działanie neuroprotekcyjne (moduluje uwalnianie kwasu glutaminowego, zapobiega toksyczności z nadmiernego pobudzneia)
  • działanie hamujące (rec A1)
  • adenozyna ma działanie neuromodulujące
  • działa na receptory z dawnej rodziny P1 (nie odpowiadających na stymulację ATP)
60
Q

ADP, ATP, UTP

A
  • działanie na receptory z rodziny P2 (stymulwane przez ATP) - metabotropowe, jonotropowe
  • współtransmitery
  • działają neuroprotekcyjnie
  • współuczestniczą w odczuciach bólu neuropatycznego
  • współuczestniczą w odczuciach bólu migrenowego
  • mediatory pomiędzy neuronami a astrocytami
61
Q

TLENEK AZOTU

A
  • nastarszy neuroprzekaźnik (nawet u meduzy)
  • w procesie uczenia się i pamięci
  • w procesie plastyczności synaps
  • w regulacji odżywania
  • w regulacji snu
  • w regulacji zachowań sprzyjających reprodukcji
  • wpływa na neurogenezę, różnicowanie i rozwój neuronów
62
Q

TLENEK WĘGLA

A
  • produkowany przez indukowalną oksydazę hemową (przez NO!) i przez konstytutywną oksydazę hemową
  • w niewielkim stężeniu - działanie neuroprotekcyjne i przeciwzapalne
63
Q

KANNABINOIDY

A
  • m. in. TETRAHYDROKANNABINOL
  • receptory w OUN i CSN
  • hamują cyklazę adenylową
  • Endognne kannabinoidy: ANANDAMID, 2-ARACHIDONYLOGLICEROL
  • leki powstałe w oparciu o kannabinoidy: NABILON DRONABINOL

Farmakologia cz. II (3 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions