Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Aardrijkskunde > Observatie van het heelal (deel 1) – p.4-19 > Flashcards

Observatie van het heelal (deel 1) – p.4-19 Flashcards

1
Q

Geef een synoniem voor planetoïde en de betekenis ervan.

A

(syn. asteroïde)
ruimtesteen die zich in een baan om de Zon beweegt (net zoals planeten)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat vormt de concrete aanleiding van de veroordeling van Galileo?

A

de publicatie van het boek Dialogo
(1632) – hierin werd o.a. een tweegesprek voorgesteld tussen Salviati (geleerde) en Simplicio (dwaas) – thema: geocentrisme vs. heliocentrisme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoe wordt een coma gevormd (incl. synoniem)?

A

Als de komeet in de buurt van de Zon komt, komt materiaal van de komeetkern (= nucleus) los en verschijnt een komeetstaart (= coma): deze komeetstaart is weggekeerd van de Zon (door de zonnewind).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Geef de betekenis van TNO (afkorting + concrete betekenis).

A

transneptunische objecten: hemellichamen die zich buiten de baan van planeet Neptunus bevinden (ten opzichte van Zon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Geef de Nederlandse en Engelse bijnaam van een komeet en waarom?

A

vuile sneeuwbal / dirty snowball:
door de chemische samenstelling: mengeling
van stof-, gas- en ijsdeeltjes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Bespreek de positie van de Poolster.

A

poolster is ong. 1° verwijderd v. Noordpool

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat riep Galilei op het einde van zijn vonnis?

A

Eppur si muove!
(en toch beweegt zij – namelijk de Aarde om de Zon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat deed Galileo Galilei in 1609?

A
  • maakte een verbeterde versie van de eerste telescoop
    (gebaseerd op het ontwerp van de Hollandse kijker van Hans Lipperhey
  • met deze telescoop maakte Galilei bekende astronomische ontdekkingen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Geef de betekenis van de planetoïdengordel.

A

een regio in het Zonnestelsel tussen de planeten Mars
en Jupiter – deze zone wordt ook de main belt genoemd (ter
onderscheiding).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is een stellaire uiteenrukking?

A

het proces waarbij een object door de getijdenkrachten van een ster, zoals de zon, uit elkaar getrokken kan worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

de belichtingstijd op foto met bogen van 30°

A

belichtingstijd foto = 2u > cirkelboog v. 15° = 1u (360° / 24u = 15°)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat zijn kunstmanen (+ vb.)

A

een door de mensen gemaakte satelliet (=
object in baan om de Aarde) – enkel Hubble is er één!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat deed Galileo Galilei in 1610?

A

publiceerde als eerste zijn waarnemingen uit de ruimte in het boek Sidereus nuncius (De Sterrenboodschapper)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is meestal de denkfout van Italianen in het kader van de uitvinding van de telescoop?

A

Galilei is niet de uitvinder van de telescoop – wat Italianen soms beweren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat is de afstand tussen de Aarde en de Maan?

A

384 400 km

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Geef de betekenis van het woord desastreus.

A

= iets wat veel leed veroorzaakt
= dis-aster (= “slechte ster”)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Door welk land en in welk jaar werd Oumuamua ontdekt?

A

Hawaï in 2017

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat is de lengte van een coma?

A

tot wel 150 miljoen km

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat is de betekenis van lichtjaar?

A

= afstandsmaat, wordt gebruikt voor afstanden tussen sterren
= afstand dat licht aflegt in 1 jaar
= 300 000 km/s x 60 sec. x 60 min. x 24 u. x 365,25 d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat is de reden van de uitsterving van de dinosauriërs en wanneer?

A
  • temperatuurdaling
    inslag van de meteoriet zorgde voor enorme stofwolk > deze weerkaatste zonlicht > temperatuurdaling
  • ca. 66 miljoen
    jaar geleden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Bespreek of de sterren van de Kleine en Grote Beer altijd circumpolair zullen zijn aan onze noordelijke hemelkoepel (motiveer het antwoord).

A

afhankelijk van breedtegraad > bij ons (51°) zullen deze
circumpolair zijn (= sterren gaan niet onder de horizon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat is de locatie van de Chicxulubkrater? Wat is het, en waarom is het zo bekend?

A

= inslagkrater van meteoriet
- in de Golf van Mexico
- oorzaak voor extinctie dinosauriërs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Geef de betekenis van de afkortingen HST en JWST en hun functie.

A

kunstmanen:
- Hubble Space Telescope = bekendste ruimtetelescoop die sinds 1990 unieke beelden vanuit de ruimte heeft bezorgd – NASA zal deze telescoop
blijven gebruiken tot zeker 2026 – vernoemd naar de astronoom Edwin Hubble
- James Webb Space Telescope zal HST vervangen (gelanceerd in 2021)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Geef twee observaties van Galileo Galilei die een bewijs vormen voor heliocentrisme.

A
  • Galilei ontdekte de vier grootste manen van Jupiter > deze draaien rond Jupiter en NIET rond Aarde!
  • Galilei ontdekte dat Venus schijngestalten vertoont (net zoals Maan) > Venus moet rond Zon draaien
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Waarom hebben Mercurius en Maan veel inslagkraters te verwerken gekregen?

A

geen atmosfeer: geen opbranding meteoroïden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Wat is (interstellaire) panspermia?

A

theorie die zegt dat in het heelal leven verspreid is en niet op de Aarde is ontstaan: bv. leven op Aarde doordat hemellichaam leven meenam?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Wat is de betekenis van de Lokale Bel?

A

een holte in de Orionarm van het Melkwegstelsel – deze bestaat uit vrijwel lege ruimte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Wat is de betekenis van de afkorting AE en de concrete waarde hiervan?

A

= astronomische eenheid, wordt primair gebruikt om afstanden binnen het Zonnestelsel uit te drukken
= afstand Aarde-Zon
= 149,6 miljoen km

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Wat is een buitenplaneet?

A

= planeet die om de Zon draait in een baan buiten de baan
van de Aarde
= Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Wat is een komeet?

A

ruimtesteen die zich in een elliptische baan
om de Zon beweegt en bestaat uit ijs- en stofdeeltjes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Galileo Galilei: nationaliteit, beroep en bijnaam?

A
  • Italiaans
  • natuurkundige en astronoom
  • “Vader van de moderne sterrenkunde”
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Wat is de afstand tussen de Aarde en de zon?

A

149 600 000 km

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Wat is digitale fotografie?

A
  • Techniek om foto’s en selfies te maken en te uploaden, oorspronkelijk ontwikkeld voor de Apollomissie om detailfoto’s van de Maan te maken.
  • Wordt gebruikt in de medische sector, bijvoorbeeld voor MRI-scans.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Wat is de betekenis en waarde van parsec?

A

= afstandsmaat, wordt gebruikt als lichtjaar nog te klein zou zijn
= gemiddelde afstand Aarde-Zon onder een
hoek van één boogseconde te zien
= 3,26 lichtjaar

35
Q

Geef de betekenis van een meteoroïde, meteoor en meteoriet.

A
  • meteoroïde = kleiner brokstuk dat van een planetoïde afkomstig is en door de Aarde aangetrokken wordt
  • meteoor (vallende ster) = meteoroïde die de dampkring
    (atmosfeer) binnenkomt en opbrandt door wrijving
  • meteoriet = meteoroïde die niet volledig is opgebrand
    en op het aardoppervlak terechtkomt
36
Q

Bespreek de schijnbare beweging van de Poolster.

A

schijnbaar geen beweging v. poolster (staat in verlengde v. aardas)

37
Q

Wat is het Tapijt van Bayeux (incl. betekenis van Halley)?

A

Het Tapijt van Bayeux (1068) geldt als oudste bekende weerslag van komeet Halley (kortperiodieke komeet (= korte omloopperiode) – om de 76 jaar verschijnt ze aan de hemel (ongeveer in 2061)) (zie: zes figuren wijzen nu naar
een object in de hemel)

38
Q

Planeten van het Zonnestelsel: chemische groepsnamen

A
  • terrestrische planeten
    (= aardse planeten)
  • gasreuzen
  • ijsreuzen
39
Q

Maak een schets van een ellipitische komeetbaan, aardbaan, Zon en coma.

A

https://www.spacepage.be/images/stories/waarnemen/kometen/komeetbaan.jpg

40
Q

Wat is de zomerdriehoek?

A

een asterisme in de vorm van een driehoek dat gedurende
de zomer gemakkelijk waarneembaar is aan de nachthemel van het noordelijk
halfrond – het is geen voorbeeld van een sterrenbeeld, maar een asterisme

41
Q

Hoe kan de Poolster aan onze hemel gezocht worden?

A
  • zoek sterrenbeeld Grote Beer (= Ursa Maior)
  • gebruik voorste sterren van Grote Beer (Merak en Dubhe)
  • trek een lijn door Merak en Dubhe
  • verleng lijn vijf keer afstand tussen Merak en Dubhe om bij Poolster (Polaris) uit te komen
  • controleer of je Kleine Beer (Ursa Minor) ziet bij Poolster
    -> poolster is altijd noorden, lijkt stil te staan tussen draaiende sterren
42
Q

Wat is draadloos gereedschap?

A
  • Apparaten zonder snoer, zoals de snoerloze boormachine ontwikkeld voor de Apollomissie naar de Maan.
  • Gebruik van draadloze apparaten in de ruimte.
43
Q

Wat zijn warmtedekens?

A
  • Mylarfolie, een weerspiegelende, isolerende plastic folie, oorspronkelijk gebruikt om ruimtetuigen tegen hitte te beschermen. Bijnaam: “space blankets”.
  • Gebruikt door reddingswerkers als isolatiedekens.
44
Q

Geef de namen van de ontdekkers van de Kuipergordel en Oortwolk (incl. jaartal).

A
  • Jan Hendrik Oort ontdekte de Oortwolk (1950)
  • Gerard Kuiper ontdekte de Kuipergordel (1951)
45
Q

Bespreek hoe de Perseïden ontstaan (wees volledig en concreet).

A

Perseïdenzwerm ontstaat doordat onze Aarde jaarlijks door de baan van de grote komeet Swift-Tuttle beweegt > komeet laat rotsdelen achter die bij het passeren van de Aarde in de atmosfeer belanden

46
Q

Wat is de betekenis van een exoplaneet, en een concreet voorbeeld (incl. ontdekker + nationaliteit)?

A
  • planeten die draaien om een andere ster dan de Zon
  • vb. TRAPPIST 1-exoplanetenstelsel
  • werd door Michaël Gillon (Luiks) een ontdekking gedaan:
47
Q

Wat gebeurde er in 1633 met Galileo Galilei?

A

werd veroordeeld door de kerk

48
Q

Geef de betekenis en een synoniem van de nevelhypothese.

A

= Zonnestelsel is ontstaan uit een
samentrekking van een enorme gaswolk (zonnenevel)
= Kant-Laplace-hypothese

49
Q

Wat is een binnenplaneet?

A

= planeet die om de Zon draait in de baan binnen de baan
van de Aarde
= Mercurius en Venus

50
Q

Wat zijn circumpolaire sterren?

A

= sterren die gehele jaar zichtbaar zijn aan de hemel

51
Q

Wat is een goudlokjeplaneet in het Engels en wat is het verband met tussen het sprookje en de Aarde? (incl. goudlokjezone)

A

De Aarde wordt aangeduid met de term goudlokjeplaneet (goldilocks planet).
➔ term goudlokjeplaneet verwijst naar het sprookje van Goudlokje – meisje betrad een verlaten huis waarin deze drie kommen havermoutpap zag:
* pap van Papa Beer was “too hot”
* pap van Mama Beer was “too cold”
* pap van Baby Beer was gelukkig “just right”
➔ kom havermoutpap van baby beer was just right qua temperatuur en wordt vergeleken met de situatie van de Aarde
➔ Aarde is gelegen in de goudlokjezone > leefbare zone binnen planetenstelsel met leefbare temperatuur

52
Q

Wat is asterisme? (+ voorbeeld)

A

groepering van sterren die een figuur vormen, maar niet behoren
tot de officiële sterrenbeelden
bv. zomerdriehoek

53
Q

Uit welke twee staarten bestaat een coma (+ uitleg)?

A
  • witgele stofstaart: ontstaat door stofdeeltjes die het zonlicht weerkaatsen
  • blauwe plasmastaart: bestaat uit geladen deeltjes die door zonnewind
    worden weggeblazen (plasma: gassen die gevormd zijn uit geladen deeltjes)
54
Q

Wat zijn zonnepanelen?

A
  • Alternatieve vormen van energie gezocht door de ruimtevaart, met de Zon als belangrijkste bron, voor het aandrijven van ruimtetuigen.
  • Zonnepanelen geïntroduceerd, met de eerste kunstmaan voorzien van zonnepanelen in 1958.
55
Q

Geef vijf concrete voorbeelden van NASA spin-offs met hun toepassingen en verband met de ruimtevaart.

A
  • miniaturisatie (bv. chips)
  • draadloos gereedschap
  • digitale fotografie/foto
  • zonnepanelen (= alternatieve vormen van energie)
  • warmtedekens
56
Q

Waarom is Oumuamua geen object uit het zonnestelsel? (Drie redenen)

A
  • geen komeetachtige activiteit (geen coma) > raar want kometen worden sneller uit een zonnestelsel gestoten
  • extreem vreemde vorm > veel langer dan dik (= 6 op 1) (die verhoudingen komen zelden voor in Zonnestelsel)
  • rare beweging > tuimelende beweging die NIET aan de
    normale beweging van hemellichamen gehoorzaamde!
57
Q

Pluto: sinds wanneer wordt Pluto geen planeet meer genoemd (incl. jaartal en organisatie) + waarom?/ welke naam krijgt ze dan?

A
  • sinds 2006
  • door de IAU beschouwd
  • als dwergplaneet
  • omdat niet voldoet aan de derde voorwaarde:
    omgeving van de baan van Pluto is niet helemaal schoongeveegd van objecten (Pluto bevindt zich in de Kuipergordel).
58
Q

Bespreek de schijnbare beweging & rotatierichting van sterren.

A

schijnbare beweging sterren door draaiing Aarde op noordelijk halfrond in tegenwijzerzin rond as

59
Q

Wat betekende Siderius Nuncius voor astronomie?

A

De publicatie van Sidereus nuncius betekende in de wetenschap het begin van de moderne sterrenkunde – vroegere kennis werd zo niet langer als nuttig herkend.

60
Q

Waarom is Oumuamua bijzonder?

A

omdat het het eerste interstellaire object is (= een object uit een ander zonnestelsel)

61
Q

Bespreek hoe iemand het meeste kans maakt om veel meteoren te zien

A

plekken met weinig kunstverlichting met richting ZO

62
Q

Geef de betekenis van de Kuipergordel (Kuiper Belt) en de Oortwolk (Oort Cloud) en voorbeelden van hemellichamen.

A
  • Kuipergordel: gordel voorbij Neptunus met kortperiodieke kometen & komeetachtige objecten (bv. dwergplaneten Pluto en Eris)
  • Oortwolk: gordel aan grens van Zonnestelsel
    met langperiodieke kometen & komeetachtige objecten (bv. komeet Hale-Bopp)
63
Q

Wat is miniaturisatie?

A
  • Microsysteemtechnologie en nanotechnologie die werkt met deeltjes tot op nanometer.
  • Productie van chiponderdelen, zoals voor gsm-toestellen.
64
Q

Waar kan de Poolster gezien worden? Hoe wordt dit bepaald?

A

hoogte van de poolster komt overeen met breedtegraad
van locatie (= “poolshoogte”) > bij ons is dit dus op 51°

65
Q

Noteer de correcte en volledig definitie van de term: Perseïden.

A

meteorenzwerm (een grote hoeveelheid meteoren) met
absoluut maximum op 13 augustus

66
Q

Wat zijn de 5 opmerkelijkste verschillen tussen terrestrische planeten en gasreuzen?

A
  • vast oppervlak / gasvormig oppervlak
  • DICHTER bij de Zon dan gasreuzen / VERDER van de Zon dan
    terrestrische planeten
  • planeten hebben GEEN
    ringen / planeten hebben WEL ringen
  • WEINIG OF GEEN manen (bv. Aarde: 1, Mars: 2) / VEEL manen (bv. Jupiter:
    92, Saturnus: 145)
  • hoge dichtheid (veel massa) / lage dichtheid (weinig massa)
67
Q

Omschrijf hoe de beweging van het Zonnestelsel verloopt (incl. de getallen).

A

Zonnestelsel beweegt met ca. 240 km/s in ong. 250 miljoen jaar in vaste baan om centrum van Melkweg

68
Q

Geef de 3 voorwaarden voor een planeet, incl. afkorting & naam instantie die dit opstelt

A

volgens organisatie IAU
(Internationale Astronomische Unie):
- object dat door eigen zwaartekracht rond is, maar te weinig massa heeft voor kernfusie
- object bevindt zich in een baan om de Zon
- omgeving van zijn baan moet schoongeveegd zijn
van objecten (door zwaartekracht)

69
Q

Waarom werd Galileo veroordeeld door de kerk, en met welk vonnis?

A

vermoeden van ketterij (tegen de
katholieke kerk) > vonnis: levenslang huisarrest

70
Q

Nicolaus Copernicus: nationaliteit, eeuw, betekenis: copernicaanse revolutie?

A
  • Pools
  • 16de eeuw
  • copernicaanse revolutie = verschuiving van geocentrisme
    (Aarde centraal) naar heliocentrisme (Zon centraal)
71
Q

Wat is de betekenis van het Zuiderkruis?

A

een klein, opvallend sterrenbeeld op het zuidelijk halfrond dat vijf heldere sterren in de vorm van een kruis bevat en vaak wordt gebruikt voor navigatie

72
Q

Wat is Proxima Centauri?

A

naam van dichtstbijzijnde ster (na zon)

73
Q

Claudius Ptolemaeus: nationaliteit, eeuw, waarom werd de persoon belangrijk?

A
  • Grieks
  • 2de eeuw n. Chr.
  • geocentrische model
74
Q

Wat zijn spin-offs?

A

= bedrijven die ontstaan zijn uit andere organisaties, bv. NASA

75
Q

Wat was de betekenis van een komeet voor de Azteken (in Midden-Amerika)?

A

voorbode van slecht nieuws voor het rijk

76
Q

MAAK OEFENINGEN OVER AE, LJ, PC

A
77
Q

Wat waren drie ontdekkingen uit Siderius Nuncius?

A
  • Galilei ontdekte door de schaduwen dat de
    Maan bergen en kraters heeft (NIET GLAD!)
  • Galilei ontdekte dat het Melkwegstelsel een
    verzameling sterren is (bv. Zevengesternte)
  • Galilei ontdekte de vier grootste manen van
    planeet Jupiter (naam: Galileïsche manen)
78
Q

Wat is het verschil tussen astronomie en astrologie?

A
  • astronomie: wetenschap van alle fysische systemen die in het heelal worden aangetroffen (bv. sterren, planeten, …)
  • astrologie: term die gebruikt wordt om ideeën te beschrijven over verbanden tussen het lot van mensen en de stand van hemellichamen (bv. horoscopen)
79
Q

Heeft de zuidelijke sterrenhemel een equivalent van de Poolster?

A

De zuidelijke sterrenhemel kent geen equivalent van onze Poolster: er zijn geen
sterren die voldoende helder zijn om met het blote oog gebruikt te kunnen worden
voor navigatie. (echter wordt in het zuiden het Zuiderkruis gebruikt om de zuidpool te vinden)

80
Q

Op welke drie vragen zou James Webb Space Telescope ons antwoord kunnen geven (in de toekomst)?

A
  • Hoe zag vroege heelal eruit? Wanneer eerste sterren?
  • Hoe ontstaan en evolueren mysterieuze zwarte gaten?
  • Kunnen exoplaneten (en de atmosfeer) leven hebben?
81
Q

Wat is de betekenis van de heliopauze? Wat gebeurt daar?

A
  • de uiterste grens van het Zonnestelsel
  • hier eindigt de invloedssfeer van de Zon > zonnewind ontmoet het interstellair medium
82
Q

Planeten van het Zonnestelsel: volgorde planeten.

A

Mercurius
Venus
Aarde
Mars
Jupiter
Saturnus
Uranus
Neptunus

83
Q

Bespreek de herkomst van de naamgeving van de Perseïden.

A

meteoren komen vanuit sterrenbeeld Perseus

Aardrijkskunde (2 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions