Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Aardrijkskunde > EXAMEN > Flashcards

EXAMEN Flashcards

1
Q

Wat is Proxima Centauri?

A

naam van dichtstbijzijnde ster (na zon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Geef de namen van de ontdekkers van de Kuipergordel en Oortwolk (incl. jaartal).

A
  • Jan Hendrik Oort ontdekte de Oortwolk (1950)
  • Gerard Kuiper ontdekte de Kuipergordel (1951)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Bespreek waarom we CMB nu waarnemen als microgolfstraling?

A

uit het toen jonge en hete heelal kwam eerst kortgolvige
röntgenstraling > deze bereikt de Aarde nu ten gevolge
van roodverschuiving als langgolvige microgolfstraling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Geef de betekenis van de planetoïdengordel.

A

een regio in het Zonnestelsel tussen de planeten Mars
en Jupiter – deze zone wordt ook de main belt genoemd (ter
onderscheiding).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn de twee grootste onopgeloste vraagstukken in de astronomie?

A
  • samenstelling van de donkere materie
  • ware aard van de nog veel mysterieuzere donkere energie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Bespreek hoe de Perseïden ontstaan (wees volledig en concreet).

A

Perseïdenzwerm ontstaat doordat onze Aarde jaarlijks door de baan van de grote komeet Swift-Tuttle beweegt > komeet laat rotsdelen achter die bij het passeren van de Aarde in de atmosfeer belanden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is de Big Freeze?

A

De (nog onbekende) donkere energie zal krachtiger zijn dan de zwaartekracht
waardoor sterrenstelsels nog meer uit mekaar worden gedreven → later zullen
de sterren uitdoven waardoor we een donker en koud heelal krijgen (lege ruimte).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat is een stellaire uiteenrukking?

A

het proces waarbij een object door de getijdenkrachten van een ster, zoals de zon, uit elkaar getrokken kan worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat gebeurde er in 1633 met Galileo Galilei?

A

werd veroordeeld door de kerk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoe kan je het uitzicht van de Melkweg in bovenaanzicht best beschrijven?

A
  • balkspiraalstructuur > centrum van Melkwegstelsel is
    balkvormig: uit het centrum vertrekken spiraalarmen!
  • spiraalarmen > buitenste gebieden buiten de galactic
    bulge van een spiraalstelsel (bestaan uit stof en gas!)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is de lengte van de Grote Muur?

A

500 miljoen lj

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Geef de betekenis van donkere energie.

A

hypothetische vorm van energie
in het heelal die verantwoordelijk zou zijn voor versnelling
van de expansie van het heelal (= negatieve zwaartekracht)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Planeten van het Zonnestelsel: volgorde planeten.

A

Mercurius
Venus
Aarde
Mars
Jupiter
Saturnus
Uranus
Neptunus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hoe zien Einstein en Ans Hekkenberg een zwart gat in theorie?

A

de extreemste versie van de kromming van deze ruimtetijd (gigantische massa -> extreem diepe put in ruimteweefsel)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Schets de Big Crunch

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is de betekenis van de Lokale Bel?

A

een holte in de Orionarm van het Melkwegstelsel – deze bestaat uit vrijwel lege ruimte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

MAAK OEFENINGEN OVER AE, LJ, PC

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hoe kan de Poolster aan onze hemel gezocht worden?

A
  • zoek sterrenbeeld Grote Beer (= Ursa Maior)
  • gebruik voorste sterren van Grote Beer (Merak en Dubhe)
  • trek een lijn door Merak en Dubhe
  • verleng lijn vijf keer afstand tussen Merak en Dubhe om bij Poolster (Polaris) uit te komen
  • controleer of je Kleine Beer (Ursa Minor) ziet bij Poolster
    -> poolster is altijd noorden, lijkt stil te staan tussen draaiende sterren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Geef de betekenis en kenmerken van het Gat van Boötes.

A

= extreem uitgestrekt gebied in heelal waar nauwelijks sterrenstelsels voorkomen
- grootste superholte, ronde vorm met diameter v. 330 miljoen lj, naam: sterrenbeeld Boötes (= Ossenhoeder)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Geef de betekenis en de concrete ontdekking van de Laniakea-supercluster.

A
  • grote supercluster waarin de Lokale Supercluster zich bevindt
  • ontdekt door Universiteit v. Hawaï (2014)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat is de formule van de hubbleconstante?

A

H = v/d
(H = hubbleconstante, v = snelheid, d = afstand tot Aarde)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat vormt de concrete aanleiding van de veroordeling van Galileo?

A

de publicatie van het boek Dialogo
(1632) – hierin werd o.a. een tweegesprek voorgesteld tussen Salviati (geleerde) en Simplicio (dwaas) – thema: geocentrisme vs. heliocentrisme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Waar kan de Poolster gezien worden? Hoe wordt dit bepaald?

A

hoogte van de poolster komt overeen met breedtegraad
van locatie (= “poolshoogte”) > bij ons is dit dus op 51°

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Bespreek de schijnbare beweging van de Poolster.

A

schijnbaar geen beweging v. poolster (staat in verlengde v. aardas)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Wat is de dikte van de Melkweg?

A

3000 lichtjaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Wat is meestal de denkfout van Italianen in het kader van de uitvinding van de telescoop?

A

Galilei is niet de uitvinder van de telescoop – wat Italianen soms beweren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Waarvan komt de naam ‘Big Crunch’?

A

“crunch” (= Engels) betekent “samenpersen”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Geef de betekenis van TNO (afkorting + concrete betekenis).

A

transneptunische objecten: hemellichamen die zich buiten de baan van planeet Neptunus bevinden (ten opzichte van Zon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Waarom is Oumuamua geen object uit het zonnestelsel? (Drie redenen)

A
  • geen komeetachtige activiteit (geen coma) > raar want kometen worden sneller uit een zonnestelsel gestoten
  • extreem vreemde vorm > veel langer dan dik (= 6 op 1) (die verhoudingen komen zelden voor in Zonnestelsel)
  • rare beweging > tuimelende beweging die NIET aan de
    normale beweging van hemellichamen gehoorzaamde!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Geef de 3 voorwaarden voor een planeet, incl. afkorting & naam instantie die dit opstelt

A

volgens organisatie IAU
(Internationale Astronomische Unie):
- object dat door eigen zwaartekracht rond is, maar te weinig massa heeft voor kernfusie
- object bevindt zich in een baan om de Zon
- omgeving van zijn baan moet schoongeveegd zijn
van objecten (door zwaartekracht)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Claudius Ptolemaeus: nationaliteit, eeuw, waarom werd de persoon belangrijk?

A
  • Grieks
  • 2de eeuw n. Chr.
  • geocentrische model
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Wat is de lengte van een coma?

A

tot wel 150 miljoen km

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Geef de betekenis, het ontstaansproces en de situering in het heelal van Milkomeda.

A
  • door zwaartekracht zullen binnen ca. 4 miljard jaar Melkwegstelsel en Andromedanevel botsen met mekaar en FUSEREN tot 1 groot sterrenstelsel -> Milkomeda
  • Lokale Groep
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Uit welke twee staarten bestaat een coma (+ uitleg)?

A
  • witgele stofstaart: ontstaat door stofdeeltjes die het zonlicht weerkaatsen
  • blauwe plasmastaart: bestaat uit geladen deeltjes die door zonnewind
    worden weggeblazen (plasma: gassen die gevormd zijn uit geladen deeltjes)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Hoe waarschijnlijk is de Big Bounce?

A

hoogst onwaarschijnlijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Wat is de betekenis van het Zuiderkruis?

A

een klein, opvallend sterrenbeeld op het zuidelijk halfrond dat vijf heldere sterren in de vorm van een kruis bevat en vaak wordt gebruikt voor navigatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Door welk land en in welk jaar werd Oumuamua ontdekt?

A

Hawaï in 2017

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Pluto: sinds wanneer wordt Pluto geen planeet meer genoemd (incl. jaartal en organisatie) + waarom?/ welke naam krijgt ze dan?

A
  • sinds 2006
  • door de IAU beschouwd
  • als dwergplaneet
  • omdat niet voldoet aan de derde voorwaarde:
    omgeving van de baan van Pluto is niet helemaal schoongeveegd van objecten (Pluto bevindt zich in de Kuipergordel).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Bespreek de herkomst van de naamgeving van de Perseïden.

A

meteoren komen vanuit sterrenbeeld Perseus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Wat betekent een oeratoom?

A

superdichte massa (vgl. piepklein puntje) waaruit heelal ontstond en tot explosie kwam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Wat was de grootste blunder van Einstein?

A

toen Einstein doorhad
door de theorie van Lemaître dat het heelal niet statisch is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Wat is miniaturisatie?

A
  • Microsysteemtechnologie en nanotechnologie die werkt met deeltjes tot op nanometer.
  • Productie van chiponderdelen, zoals voor gsm-toestellen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Wat zijn warmtedekens?

A
  • Mylarfolie, een weerspiegelende, isolerende plastic folie, oorspronkelijk gebruikt om ruimtetuigen tegen hitte te beschermen. Bijnaam: “space blankets”.
  • Gebruikt door reddingswerkers als isolatiedekens.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Bespreek de schijnbare beweging & rotatierichting van sterren.

A

schijnbare beweging sterren door draaiing Aarde op noordelijk halfrond in tegenwijzerzin rond as

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Wat ontdekte Edwin Hubble?

A

sterrenstelsels verwijderen zich van elkaar met een snelheid die evenredig is met hun onderlinge afstand

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Wat waren drie ontdekkingen uit Siderius Nuncius?

A
  • Galilei ontdekte door de schaduwen dat de
    Maan bergen en kraters heeft (NIET GLAD!)
  • Galilei ontdekte dat het Melkwegstelsel een
    verzameling sterren is (bv. Zevengesternte)
  • Galilei ontdekte de vier grootste manen van
    planeet Jupiter (naam: Galileïsche manen)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Wat zijn de 5 opmerkelijkste verschillen tussen terrestrische planeten en gasreuzen?

A
  • vast oppervlak / gasvormig oppervlak
  • DICHTER bij de Zon dan gasreuzen / VERDER van de Zon dan
    terrestrische planeten
  • planeten hebben GEEN
    ringen / planeten hebben WEL ringen
  • WEINIG OF GEEN manen (bv. Aarde: 1, Mars: 2) / VEEL manen (bv. Jupiter:
    92, Saturnus: 145)
  • hoge dichtheid (veel massa) / lage dichtheid (weinig massa)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Wat is de betekenis van lichtjaar?

A

= afstandsmaat, wordt gebruikt voor afstanden tussen sterren
= afstand dat licht aflegt in 1 jaar
= 300 000 km/s x 60 sec. x 60 min. x 24 u. x 365,25 d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Wat zijn zonnepanelen?

A
  • Alternatieve vormen van energie gezocht door de ruimtevaart, met de Zon als belangrijkste bron, voor het aandrijven van ruimtetuigen.
  • Zonnepanelen geïntroduceerd, met de eerste kunstmaan voorzien van zonnepanelen in 1958.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Wat stelt CMB concreet voor?

A

het stelt het vroegste en oudste licht voor dat we kunnen waarnemen
na de oerknal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Wat is een buitenplaneet?

A

= planeet die om de Zon draait in een baan buiten de baan
van de Aarde
= Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Schets de Big Rip

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Maak een schets van de Melkweg in zijaanzicht.

A

zie cursus p. 23

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Hoe wordt een coma gevormd (incl. synoniem)?

A

Als de komeet in de buurt van de Zon komt, komt materiaal van de komeetkern (= nucleus) los en verschijnt een komeetstaart (= coma): deze komeetstaart is weggekeerd van de Zon (door de zonnewind).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Geef de structuur van het heelal schematisch weer.

A
  • planetenstelsel -> sterrenstelsel -> cluster -> supercluster -> grote supercluster -> galactische muur
  • Zonnestelsel -> Melkweg -> Lokale Groep -> Lokale Supercluster -> Laniakea-supercluster -> Grote Muur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Waarom zijn warmere gebieden
belangrijker voor onderzoek?

A

warmere gebieden (rood) duiden op de aanwezigheid
van MEER materie > deze gebieden met meer materie
geven later aanleiding tot vorming van sterrenstelsels

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Wat is het verschil tussen astronomie en astrologie?

A
  • astronomie: wetenschap van alle fysische systemen die in het heelal worden aangetroffen (bv. sterren, planeten, …)
  • astrologie: term die gebruikt wordt om ideeën te beschrijven over verbanden tussen het lot van mensen en de stand van hemellichamen (bv. horoscopen)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Bespreek hoe bijzonder de spiraalvormige structuur van de Melkweg is.

A

erg bijzonder > er komen in het Lokale Heelal (= onze buurt) meer ELLIPTISCHE sterrenstelsels voor omdat er door de relatief grote dichtheid aan sterrenstelsels
meer botsingen en fusies zijn dan in legere gebieden!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Bespreek jongeaardecreationisme.

A

= concept dat zegt dat onze Aarde
en het hele universum ca. 6000 jaar geleden ontstaan is
door de directe actie van God in zes dagen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Wat zijn de oorzaken van niet-constante hubbleconstante?

A
  • onbekend natuurkundig fenomeen op een grote schaal
  • “dark energy” die zich anders gedraagt in verre ruimte
  • zwaartekracht gedraagt zich anders op grote schaal (?)
  • gevaar van een publicatiebias: bij een afwijking van de
    constante zal men er sneller over schrijven dan zonder
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Wat betekent “de dag zonder gisteren”?

A

dat de oerknal het begin betekende van de vorming van het heelal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Geef de betekenis van een meteoroïde, meteoor en meteoriet.

A
  • meteoroïde = kleiner brokstuk dat van een planetoïde afkomstig is en door de Aarde aangetrokken wordt
  • meteoor (vallende ster) = meteoroïde die de dampkring
    (atmosfeer) binnenkomt en opbrandt door wrijving
  • meteoriet = meteoroïde die niet volledig is opgebrand
    en op het aardoppervlak terechtkomt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Wanneer ontdekte Vesto Slipher dat de meeste sterrenstelsels roodverschuiving vertonen?

A

1912

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Wat is de betekenis van een exoplaneet, en een concreet voorbeeld (incl. ontdekker + nationaliteit)?

A
  • planeten die draaien om een andere ster dan de Zon
  • vb. TRAPPIST 1-exoplanetenstelsel
  • werd door Michaël Gillon (Luiks) een ontdekking gedaan:
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Wat betekende Siderius Nuncius voor astronomie?

A

De publicatie van Sidereus nuncius betekende in de wetenschap het begin van de moderne sterrenkunde – vroegere kennis werd zo niet langer als nuttig herkend.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Hoe waarschijnlijk is de Big Rip?

A

hoogst onwaarschijnlijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

Waar is George Lemaître geboren?

A

in Charleroi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Wat is de hubbleconstante?

A

constante die lineair verband tussen snelheid en afstand van sterrenstelsels uitdrukt
(hoe snel expandeert het heelal nu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

Wat was de bijnaam in de volksmond van George Lemaître?

A

geestelijke vader van de oerknaltheorie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

Heeft de zuidelijke sterrenhemel een equivalent van de Poolster?

A

De zuidelijke sterrenhemel kent geen equivalent van onze Poolster: er zijn geen
sterren die voldoende helder zijn om met het blote oog gebruikt te kunnen worden
voor navigatie. (echter wordt in het zuiden het Zuiderkruis gebruikt om de zuidpool te vinden)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

Geef de betekenis en een synoniem van de nevelhypothese.

A

= Zonnestelsel is ontstaan uit een
samentrekking van een enorme gaswolk (zonnenevel)
= Kant-Laplace-hypothese

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

Wie heeft het probleem van Newton opgelost en hoe heet deze theorie?

A

Albert Einstein stelt de algemene relativiteitstheorie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

Wat betekent de ‘Big Bounce’?

A

Dit scenario stelt dat er een nieuw heelal kan gevormd worden na het voltrekken
van het Big Crunch-scenario: als bij die Big Crunch alle materie dichter bij mekaar
komt kan er nieuwe oerknal ontstaan en dit proces kan zich blijven herhalen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

Wat zijn circumpolaire sterren?

A

= sterren die gehele jaar zichtbaar zijn aan de hemel

75
Q

Wanneer maakte Edwin Hubble zijn ontdekking?

A

1929

76
Q

Wat riep Galilei op het einde van zijn vonnis?

A

Eppur si muove!
(en toch beweegt zij – namelijk de Aarde om de Zon)

77
Q

Wat is de Big Rip?

A

Dit scenario stelt dat donkere energie nog veel krachtiger is dan zwaartekracht
dan in het scenario van Big Freeze en heel sterk toeneemt waardoor de sterren
en atomen uit elkaar scheuren.

78
Q

Galileo Galilei: nationaliteit, beroep en bijnaam?

A
  • Italiaans
  • natuurkundige en astronoom
  • “Vader van de moderne sterrenkunde”
79
Q

Wat is een goudlokjeplaneet in het Engels en wat is het verband met tussen het sprookje en de Aarde? (incl. goudlokjezone)

A

De Aarde wordt aangeduid met de term goudlokjeplaneet (goldilocks planet).
➔ term goudlokjeplaneet verwijst naar het sprookje van Goudlokje – meisje betrad een verlaten huis waarin deze drie kommen havermoutpap zag:
* pap van Papa Beer was “too hot”
* pap van Mama Beer was “too cold”
* pap van Baby Beer was gelukkig “just right”
➔ kom havermoutpap van baby beer was just right qua temperatuur en wordt vergeleken met de situatie van de Aarde
➔ Aarde is gelegen in de goudlokjezone > leefbare zone binnen planetenstelsel met leefbare temperatuur

80
Q

Wat is hubblecontroverse?

A

discussie over de exacte waarde van
de constante door verschillende meetmogelijkheden

81
Q

Wat zijn kunstmanen (+ vb.)

A

een door de mensen gemaakte satelliet (=
object in baan om de Aarde) – enkel Hubble is er één!

82
Q

Tot welke subcategorie behoort het Melkwegstelsel?

A

subcategorie SBb

83
Q

Wat betekent de Big Slurp?

A

Dit scenario stelt het higgsdeeltje (higgsboson) centraal → het higgsdeeltje
bepaalt welke massa andere deeltjes hebben (onmisbaar puzzelstukje in heelal).
➔ wanneer het higgsdeeltje zich anders begint te gedragen veranderen de
basisnatuurregels en valt alles uit mekaar (onze wereld bestaat niet meer)
➔ in eerste instantie gebeurt dit in het heelal op één punt en zou de ruimte
eromheen opgeslorpt worden in dit punt
➔ wetenschap vraagt zich wel af of het higgsdeeltje wel kan veranderen?

84
Q

Wat is het centrale idee van Flat Earthers?

A

we leven op een platte schijf met centraal
de Noordpool, begrensd door muur van ijs (Zuidpool)

85
Q

Wat is de betekenis van de Big Bang?

A

denigrerende benaming
voor oerknaltheorie (Hoyle geloofde in statisch heelal)

86
Q

Wat is asterisme? (+ voorbeeld)

A

groepering van sterren die een figuur vormen, maar niet behoren
tot de officiële sterrenbeelden
bv. zomerdriehoek

87
Q

Geef de betekenis van de Kuipergordel (Kuiper Belt) en de Oortwolk (Oort Cloud) en voorbeelden van hemellichamen.

A
  • Kuipergordel: gordel voorbij Neptunus met kortperiodieke kometen & komeetachtige objecten (bv. dwergplaneten Pluto en Eris)
  • Oortwolk: gordel aan grens van Zonnestelsel
    met langperiodieke kometen & komeetachtige objecten (bv. komeet Hale-Bopp)
88
Q

Maak een schets van een ellipitische komeetbaan, aardbaan, Zon en coma.

A

https://www.spacepage.be/images/stories/waarnemen/kometen/komeetbaan.jpg

89
Q

Waarom is Oumuamua bijzonder?

A

omdat het het eerste interstellaire object is (= een object uit een ander zonnestelsel)

90
Q

Waarvan komt de naam ‘Big Freeze’?

A

Freeze/Chill komt van de toenemende koude

91
Q

Wat is de afstand tussen de Aarde en de zon?

A

149 600 000 km

92
Q

Geef een synoniem voor planetoïde en de betekenis ervan.

A

(syn. asteroïde)
ruimtesteen die zich in een baan om de Zon beweegt (net zoals planeten)

93
Q

Wat is de locatie van de Chicxulubkrater? Wat is het, en waarom is het zo bekend?

A

= inslagkrater van meteoriet
- in de Golf van Mexico
- oorzaak voor extinctie dinosauriërs

94
Q

Schets de Big Freeze

A
95
Q

Geef twee observaties van Galileo Galilei die een bewijs vormen voor heliocentrisme.

A
  • Galilei ontdekte de vier grootste manen van Jupiter > deze draaien rond Jupiter en NIET rond Aarde!
  • Galilei ontdekte dat Venus schijngestalten vertoont (net zoals Maan) > Venus moet rond Zon draaien
96
Q

Wat is de lengte van de Lokale Groep?

A

7 miljoen lj

97
Q

Bespreek hoe A. Penzias en R. Wilson de straling hebben gedetecteerd?

A

ze deden samen onderzoek in New Jersey (1965, VS) en
hoorden ruis wat later deze oerknalstraling bleek te zijn
Lemaître: “Je suis content. Maintenant on a la preuve!”

98
Q

Wat is de betekenis van roodverschuiving (+verschil met blauwverschuiving)?

A
  • Blauwverschuiving:
    object komt dichterbij → golflengte van licht ↓ → blauw licht
  • Roodverschuiving:
    Object beweegt weg → golflengte van licht ↑ → rood licht
  • Hubble: Sterrenstelsels vertonen roodverschuiving → bewijs voor expansie heelal (Oerknal)
99
Q

Wat is de diameter van het Melkwegstelsel?

A

100 000 lj

100
Q

Wat is het rozijnenbroodmodel / ballonmodel?

A

een theoretisch model dat de expansie
van het heelal verduidelijkt:
rozijnenbrood ↑ -> afstanden tussen rozijnen ↑ (net zoals sterrenstelsels)

101
Q

de belichtingstijd op foto met bogen van 30°

A

belichtingstijd foto = 2u > cirkelboog v. 15° = 1u (360° / 24u = 15°)

102
Q

Wat is de reden van de uitsterving van de dinosauriërs en wanneer?

A
  • temperatuurdaling
    inslag van de meteoriet zorgde voor enorme stofwolk > deze weerkaatste zonlicht > temperatuurdaling
  • ca. 66 miljoen
    jaar geleden
103
Q

Wat is de lengte van de Lokale Supercluster?

A

100 miljoen lj

104
Q

Wat deed Galileo Galilei in 1610?

A

publiceerde als eerste zijn waarnemingen uit de ruimte in het boek Sidereus nuncius (De Sterrenboodschapper)

105
Q

Wat is het “dubbel beroep” van George Lemaître?

A

priester en astronoom

106
Q

Wat was de betekenis van een komeet voor de Azteken (in Midden-Amerika)?

A

voorbode van slecht nieuws voor het rijk

107
Q

CMB: afkorting voluit?

A

Cosmic Microwave Background Radiation

108
Q

Wanneer werd CMB ontdekt?

A

1965

109
Q

Waar bevindt de Zon zich?

A

in de Orionarm (spiraalarm) op ca. 28.000 lj van de kern

110
Q

Wat is digitale fotografie?

A
  • Techniek om foto’s en selfies te maken en te uploaden, oorspronkelijk ontwikkeld voor de Apollomissie om detailfoto’s van de Maan te maken.
  • Wordt gebruikt in de medische sector, bijvoorbeeld voor MRI-scans.
111
Q

Planeten van het Zonnestelsel: chemische groepsnamen

A
  • terrestrische planeten
    (= aardse planeten)
  • gasreuzen
  • ijsreuzen
112
Q

Nicolaus Copernicus: nationaliteit, eeuw, betekenis: copernicaanse revolutie?

A
  • Pools
  • 16de eeuw
  • copernicaanse revolutie = verschuiving van geocentrisme
    (Aarde centraal) naar heliocentrisme (Zon centraal)
113
Q

Geef vijf concrete voorbeelden van NASA spin-offs met hun toepassingen en verband met de ruimtevaart.

A
  • miniaturisatie (bv. chips)
  • draadloos gereedschap
  • digitale fotografie/foto
  • zonnepanelen (= alternatieve vormen van energie)
  • warmtedekens
114
Q

Bespreek Flat Earthers.

A

De aanhangers van de Flat Earth Society (zogenaamde Flat Earthers) hebben
de mening dat de Aarde plat is (en dus geen sferoïde).
Deze platte-aardeaanhangers verzamelen zich in de internationale organisatie
met de naam International Flat Earth Research Society (in Verenigde Staten).

115
Q

Wat is het Tapijt van Bayeux (incl. betekenis van Halley)?

A

Het Tapijt van Bayeux (1068) geldt als oudste bekende weerslag van komeet Halley (kortperiodieke komeet (= korte omloopperiode) – om de 76 jaar verschijnt ze aan de hemel (ongeveer in 2061)) (zie: zes figuren wijzen nu naar
een object in de hemel)

116
Q

Door welke satelliet werd de indeling van het heelal onderzocht?

A

door de ESA-sonde PLANCK

117
Q

Omschrijf hoe de beweging van het Zonnestelsel verloopt (incl. de getallen).

A

Zonnestelsel beweegt met ca. 240 km/s in ong. 250 miljoen jaar in vaste baan om centrum van Melkweg

118
Q

Wat is (interstellaire) panspermia?

A

theorie die zegt dat in het heelal leven verspreid is en niet op de Aarde is ontstaan: bv. leven op Aarde doordat hemellichaam leven meenam?

119
Q

Hoe ziet George Lemaître zijn dubbel beroep?

A

wetenschap & geloof waren voor Lemaître twee aparte
werelden > schepping en oerknal verbond hij NIET (!)
(Carnetje (= klein schriftje): aan de ene kant schreef hij
zijn ideeën van de oerknal en aan de andere kant zijn
spirituele bedenkingen)

120
Q

Wat is de bijnaam van de Big Freeze?

A

Big Chill

121
Q

Geef de betekenis van de afkortingen HST en JWST en hun functie.

A

kunstmanen:
- Hubble Space Telescope = bekendste ruimtetelescoop die sinds 1990 unieke beelden vanuit de ruimte heeft bezorgd – NASA zal deze telescoop
blijven gebruiken tot zeker 2026 – vernoemd naar de astronoom Edwin Hubble
- James Webb Space Telescope zal HST vervangen (gelanceerd in 2021)

122
Q

Wat is de concrete betekenis van
wet van Hubble-Lemaître?

A

hoe verder een sterrenstelsel van onze
Aarde staat, hoe sneller het zich van ons verwijdert

123
Q

Geef de betekenis en de concrete opbouw van de Grote Muur.

A
  • galactische muur waarin de Laniakea-supercluster zich bevindt
  • draderig netwerk van superclusters
124
Q

Bespreek de “strijd” om erkenning tussen George Lemaître en Edwin Hubble.

A
  • 1927: Lemaître (Belg) ontdekt expansie heelal door roodverschuiving.
    (publicatie in Frans en weinig gelezen)
  • 1929: Hubble ontdekt hetzelfde idee, publiceert internationaal → veel aandacht
  • 2018: IAU erkent Lemaître officieel → wet heet nu Hubble-Lemaître-wet
125
Q

Wat is een binnenplaneet?

A

= planeet die om de Zon draait in de baan binnen de baan
van de Aarde
= Mercurius en Venus

126
Q

Waarom werd de theorie van Lemaître toen als “achterhaald” gezien?

A

De theorie van George Lemaître ging recht in tegen wat veel wetenschappers
tot dan toe dachten – namelijk dat de kosmos statisch en onveranderlijk was
(net zoals de astronoom Fred Hoyle)

127
Q

Waarvoor staat de subcategorie SBb?

A

S: spiraalstructuur
B: balk > balkvormig centrum in de spiraalstructuur
b: middelmatige dichtheid van spiraalarmen (a – c)

128
Q

Wat is de betekenis en waarde van parsec?

A

= afstandsmaat, wordt gebruikt als lichtjaar nog te klein zou zijn
= gemiddelde afstand Aarde-Zon onder een
hoek van één boogseconde te zien
= 3,26 lichtjaar

129
Q

Wat is een komeet?

A

ruimtesteen die zich in een elliptische baan
om de Zon beweegt en bestaat uit ijs- en stofdeeltjes

130
Q

Waarvan komt de naam ‘Big Rip’?

A

“rip” (= Engels) betekent hier “losscheuren”

131
Q

Wat zijn spin-offs?

A

= bedrijven die ontstaan zijn uit andere organisaties, bv. NASA

132
Q

Hoe waarschijnlijk is de Big Slurp?

A

behoorlijk overtuigend

133
Q

Wat is de concrete opbouw van de Lokale Groep (incl. benamingen van genoemde sterrenstelsels)?

A

= groep van meer dan 40 sterrenstelsels:
-> drie grote spiraalvormige sterrenstelsels:
- Melkwegstelsel
- Andromedanevel
- Driehoeknevel
-> Magelhaense Wolken (satellietstelsels / dwergstelsels van het Melkwegstelsel, ontdekt door Ferdinand Magelhaen):
- Grote Magelhaense Wolk
- Kleine Magelhaense Wolk

134
Q

Welke vijf toekomstscenario’s zijn er voor het heelal?

A
  • Big Freeze
  • Big Rip
  • Big Crunch
  • Big Bounce
  • Big Slurp
135
Q

Wat ontdekte Vesto Slipher?

A

sterrenstelsels vertonen roodverschuiving

136
Q

Geef de betekenis en voorbeelden van donkere materie.

A
  • ze heeft massa
  • ze zit in grote hoeveelheden in alle sterrenstelsels
  • ze is niet voor elektromagnetische kracht gevoelig
    vb.
  • WIMP (weakly interactive massive particles)
  • uitgedoofde dwergsterren
  • kleine zwarte gaten, koelere gasnevels
137
Q

Wat ontdekte George Lemaître in 1931?

A

oerknaltheorie + hypothese van het expanderende heelal

138
Q

Waarom is “kosmisch web” de bijnaam voor een galactische muur?

A

deze opvallende structuur v. heelal krijgt uitzicht v. spons

139
Q

Wat is de ‘Big Crunch’?

A

Dit scenario gaat ervan uit dat de hoeveelheid donkere energie verkleint en
zwaartekracht overwint: sterrenstelsels worden dichter naar elkaar toe getrokken
(→ tegengestelde van Big Rip!)

140
Q

Wat is de betekenis van de heliopauze? Wat gebeurt daar?

A
  • de uiterste grens van het Zonnestelsel
  • hier eindigt de invloedssfeer van de Zon > zonnewind ontmoet het interstellair medium
141
Q

Wat is anisotropie?

A

situatie wanneer de eigenschappen – bv. temperatuur – niet overal hetzelfde zijn

142
Q

Bespreek ID-beweging

A

De pseudotheorie van de ID-beweging (voluit: Intelligent Design-beweging)
werd in de jaren ’90 in de VS aangestuurd onder leiding van William Dembski
= mechanismen in de natuur zijn zo complex
zodat deze niet door toevallige evolutie gevormd kunnen
zijn, maar ontworpen zijn door een “intelligent wezen”

143
Q

Hoe ontstaan superholtes en wat is hun Engelse naam?

A
  • superclusters klonteren onder invloed v. zwaartekracht samen en vormen geheel, maar trekken andere gebieden daardoor leeg
  • galactic voids
144
Q

Geef de Nederlandse en Engelse bijnaam van een komeet en waarom?

A

vuile sneeuwbal / dirty snowball:
door de chemische samenstelling: mengeling
van stof-, gas- en ijsdeeltjes

145
Q

Wat deed Galileo Galilei in 1609?

A
  • maakte een verbeterde versie van de eerste telescoop
    (gebaseerd op het ontwerp van de Hollandse kijker van Hans Lipperhey
  • met deze telescoop maakte Galilei bekende astronomische ontdekkingen
146
Q

Bespreek hoe iemand het meeste kans maakt om veel meteoren te zien

A

plekken met weinig kunstverlichting met richting ZO

147
Q

Waarvan komt de naam ‘Big Bounce’?

A

“bounce” (= Engels) betekent “stuiteren”

148
Q

Wat betekende
de ontdekking van Arno Penzias en Robert Wilson voor de oerknaltheorie?

A

ontdekking van CMB zorgde ervoor dat steady-statetheorie niet meer klopte
en dat de wetenschap volop ging geloven in de oerknaltheorie van Lemaître

149
Q

Geef de betekenis van hubble-classificatie.

A

een classificatiesysteem
voor sterrenstelsels – opgesteld in 1926 door de Amerikaanse astronoom Edwin Hubble

150
Q

Noteer de correcte en volledig definitie van de term: Perseïden.

A

meteorenzwerm (een grote hoeveelheid meteoren) met
absoluut maximum op 13 augustus

151
Q

Maak een schets van de Melkweg in bovenaanzicht.

A

zie cursus p. 23

152
Q

Geef een synoniem voor de hubble-classificatie.

A

hubble-reeks

153
Q

Wat zijn de schattingen van de hubbleconstante?

A

schattingen voor de hubbleconstante lopen uiteen van zo’n 67 tot 73 km per seconde per Mpc (megaparsec)

154
Q

Bespreek multiversum.

A

De theorie van het multiversum werd in 1957 door Hugh Everett gelanceerd.
= idee dat er naast het zichtbare universum
waarin we leven nog veel (volgens sommigen oneindig
veel) andere universa zijn (= parallelle universa)

155
Q

Wat is de zomerdriehoek?

A

een asterisme in de vorm van een driehoek dat gedurende
de zomer gemakkelijk waarneembaar is aan de nachthemel van het noordelijk
halfrond – het is geen voorbeeld van een sterrenbeeld, maar een asterisme

156
Q

Wat is ruimtetijd?

A

het idee dat ruimte en tijd niet los van elkaar bestaan, maar samen één vierdimensionale structuur vormen

157
Q

Schets de Big Bounce

A
158
Q

Geef de betekenis van het woord desastreus.

A

= iets wat veel leed veroorzaakt
= dis-aster (= “slechte ster”)

159
Q

Bespreek de anisotropie (concreet).

A

kleine temperatuurverschillen
> kleuren op deze kaart tonen zeer minieme verschillen
in temperatuur > blauw duidt op koudere temperatuur
en rood op warmere temperatuur aan!

160
Q

Waarom werd Galileo veroordeeld door de kerk, en met welk vonnis?

A

vermoeden van ketterij (tegen de
katholieke kerk) > vonnis: levenslang huisarrest

161
Q

Bespreek hieronder waarom er een grote meerderheid is aan elliptische
sterrenstelsels (in vergelijking met spiraalvormige)

A

donkere materie vormt het heelal als een kosmisch web
> in de knooppunten waar deze “draden” van dat “web”
samenkomen zijn er vooral ELLIPTISCHE stelsels omdat
de hoge materiedichtheid daar zorgt voor MEER FUSIES

162
Q

Wat is draadloos gereedschap?

A
  • Apparaten zonder snoer, zoals de snoerloze boormachine ontwikkeld voor de Apollomissie naar de Maan.
  • Gebruik van draadloze apparaten in de ruimte.
163
Q

Wat ontdekten Arno Penzias en Robert Wilson (1965)?

A

kosmische microgolfachtergrondstraling (= CMB)

164
Q

Nederlandse vertaling van CMB?

A

kosmische microgolfachtergrondstraling

165
Q

Bespreek de positie van de Poolster.

A

poolster is ong. 1° verwijderd v. Noordpool

166
Q

Hoeveel sterren bevat het Melkwegstelsel?

A

200 miljard tot 400 miljard sterren

167
Q

Hoe kan de zwaartekracht in de ruimte verklaard worden en dus waarom draait
Aarde rond Zon ?

A
  • ruimte = geen leegte -> onzichtbaar weefsel dat alles verbindt en kan vervormen door massa
  • Massa ↑ → vervorming weefsel ↑
    (denk aan een zware bowlingbal op een trampoline)
  • gekromde ruimte = oorzaak van zwaartekracht
168
Q

Rond hoeveel jaar na de oerknal kwam CMB vrij?

A

kwam vrij 378.000 jaar na de oerknal op het moment
dat het heelal transparant werd (= vorming van eerste atomen en licht!)

169
Q

Bespreek de indeling van het heelal (incl. percentages).

A

5 % zichtbare materie (sterrenstelsels, etc.)
27 % donkere materie
68 % donkere energie

170
Q

Waarom hebben Mercurius en Maan veel inslagkraters te verwerken gekregen?

A

geen atmosfeer: geen opbranding meteoroïden

171
Q

Hoe waarschijnlijk is de Big Crunch?

A

kleine kans

172
Q

Geef het synoniem, de betekenis incl. het aantal clusters in de Lokale Supercluster.

A
  • synoniem: Virgosupercluster
  • een supercluster waarin de Lokale Groep zich bevindt
  • tussen 100 en 200 clusters
173
Q

Hoe waarschijnlijk is de Big Freeze?

A

hoogstwaarschijnlijk

174
Q

Bespreek of de sterren van de Kleine en Grote Beer altijd circumpolair zullen zijn aan onze noordelijke hemelkoepel (motiveer het antwoord).

A

afhankelijk van breedtegraad > bij ons (51°) zullen deze
circumpolair zijn (= sterren gaan niet onder de horizon)

175
Q

Bespreek de toekomstige vorm van de Melkweg (incl. correcte verklaring).

A

er zal een einde komen aan deze spiraalstructuur van
de Melkweg: Andromedanevel zal in ca. 4 miljard jaar
fuseren met Melkweg wat zal leiden tot een ellipsvorm

176
Q

Wanneer zal de Big Slurp gebeuren?

A

volgende week?, binnen een paar miljoen jaar?, misschien nu?
(we weten het niet)

177
Q

Wat is singulariteit?

A

punt met een enorme
temperatuur en dichtheid waaruit het heelal ontstond

178
Q

Welk probleem had Isaac Newton aangehaald in zijn publicatie (incl. naam en eeuw van
publicatie)?

A

Hoe werkt de zwaartekracht?
➔ publicatie Principia (17de eeuw)

179
Q

Hoe kan je het uitzicht van de Melkweg in zijaanzicht het best beschrijven?

A
  • galactic disc (disk) = dunne, platte schijf met sterren
  • galactic bulge = centrale verdikking in Melkweg waar
    de meeste sterren aanwezig zijn
  • interstellaire ruimte = ruimte tussen de sterren in het
    sterrenstelsel (bv. donkere materie/ donkere energie)
180
Q

Wat is de afstand tussen de Aarde en de Maan?

A

384 400 km

181
Q

Wat is de nationaliteit van George Lemaître?

A

Belg

182
Q

Op welke drie vragen zou James Webb Space Telescope ons antwoord kunnen geven (in de toekomst)?

A
  • Hoe zag vroege heelal eruit? Wanneer eerste sterren?
  • Hoe ontstaan en evolueren mysterieuze zwarte gaten?
  • Kunnen exoplaneten (en de atmosfeer) leven hebben?
183
Q

Waarvan komt de naam ‘Big Slurp’?

A

“slurp” (= Engels) betekent “opslorpen”

184
Q

Wat is de betekenis van de afkorting AE en de concrete waarde hiervan?

A

= astronomische eenheid, wordt primair gebruikt om afstanden binnen het Zonnestelsel uit te drukken
= afstand Aarde-Zon
= 149,6 miljoen km

Aardrijkskunde (3 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions