NWT KW1 Flashcards

1
Q

Beskryf wat jy verstaan onder biosfeer

A

Dit is die Aarde se oppervlak en atmosfeer wat bewoon word deur lewende en nie-lewende dinge

Die Biosfeer bestaan uit 3 sfere: H.A.L.

  1. Hidrosfeer: water soos oseane, mere, damme en riviere
    - `n plek vir akwatiese organismes soos visse

2, Atmosfeer: gasse ( suurstof, stiksof en koolstofdioksied)

3, Litosfeer: grond en klippe
- n plek waar n groot persentasie organismes leef.

1, Die Biosfeer sluit in alle lewende organismes en dooie organiese materiaal - alle plante, diere en mikro-organismes leef daarin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Noem die 2 klasse waarin Dierklasse verdeel word

A

Gewerweldes Ongewerweldes
Visse Geleedpotiges
Voëls Weekdiere
Amfibieë
Soogdiere
Reptiele

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Noem die 2 klasse waarin plante verdeel word?

A

Plante sonder sade Plante met sade

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Noem die 2 klasse waarin plante met sade verdeel word?

A

Blomplante en Keëldraende plante

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoe word dooie plantmateriaal gevorm?

A

> dit word gevorm deur bakterië wat dit omskep in verotte plantmateriaal
en lewende plante gebuik dit vir kos
dit is deel van die biosgfeer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Gee 4 voorbeelde van lewende dinge in die atmosfeer

A

Mense
diere
plante
mikro organismes (bakterieë, swamme en alge)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Gee 6 voorbeelde van nie-lewende dinge in `n ekostelsel of die biosfeer.

A

Sonlig of skaduwee
lug (wind)
Grond (klippe en rotse)
water
helling (steil of effense helling)
temperatuur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Noem 5 dinge wat lewende organismes benodig?

A

1, Energie
2, water
3, Gunstige temperature om te oorleef
4, Gasse
5, Grond

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hoekom is plante belangrik vir Diere in die biosfeer?

A

hulle verskaf:
skuiling
energie en suurstof
`n veilige plek vir die grootmaak van kleintjies.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoekom is diere belangrik vir plante?

A

Hulle vervoer stuifmeel van blomme asook sade deur hul mis of wat kleef aan hul liggaam.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is akwatiese diere?

A

diere wat leef in water

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is terrestriele diere?

A

diere op land

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Noem die 7 lewensprosesse in elke lewende ding (plant en dier)

A

Voeding
Asemhaling
Groei
Beweging
Uitskeiding
Voortplanting
Sintuie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is Fotosintese?

A

> Foto-sin-tese is die proses in plante waardeur plante hul eie voedsel maak.
Plante is voedselfabrieke.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat is die groen kleurpigment in blare?

A

chlorofil wat belangrik is in fotosintese, want dit vind net plaas in die groen dele van ‘n plant.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat gebeur tydens fotosintese?

A

> Tydens fotosintese word ligenergie
omskep in chemiese energie in die groen blaar gedeeltes van die plant.
omdat fotosintese plaasvind kry ons 2 produkte:
glukose suiker as energiebron
Suurstof (O₂) as ‘n afval produk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Ons het almal as n enkelsel begin → n bevrugte eiersel. Tydens watter lewensproses?

A

Groei

18
Q

Noem die lewensproses waartydens energieproduksie plaasvind?

A

Respirasie / asemhaling

19
Q

Wat is respirasie (energieproduksie)?

A

sodra energie in die suikermolekules vrygestel word.

20
Q

Elke lewende sel het `n “kragstasie” binne -in wat noem ons dit?

A

die Mitochondrion

21
Q

Tydens watter lewensproses beskerm plante (vou toe) en diere( hardloop weg) hulself

A

Beweging

22
Q
A
23
Q

`n ander naam vir plante

A

vervaardigers, kry kos vanaf ¹die grond (minerale, soute en water) en ²verrotte organiese materiaal asook energie van die son.

24
Q

`n ander naam vir diere

A

verbruikers, kry kos vanaf ¹plante of ² ander diere te eet = karnivoor

25
Q

waar of onwaar:
Ons het almal ontwikkel in `n organisme wat uit veel meer as een sel bestaan.

A

waar, Organismes groei en word groter, terwyl beskadigde weefsel voortdurend vervang word tydens groei.

26
Q

Waar of Onwaar:
Alle organismes is sensitief teenoor die omgewing.

A

Waar, Sintuie of waarneming:

Plante: groei na die son om te kan fotosinteer
Diere: soos reptiele (akkedis of krokodil) lê in die son om die hitte te absorbeer, want hul is koudbloedig

27
Q

`n Ander naam vir Uitskeiding

A

Ekskresie, wat die uitwerping van afvalmateriaal is uit die liggaam.

28
Q

verduidelik Voortplanting / reproduksie by mense

A

Die hele siklus vandat die eiersel bevrug word tot die baba gebore is, dit neem 9 maande.

29
Q

verduidelik Voortplanting / reproduksie by bakterieë

A

Dit is ongeslagtelik deur seldeling.
`n Bakteriese sel kan elke 20 min voortplant

30
Q

By wie vind geslagtelike voortplanting (manlik en vroulik) plaas?

A

mense en diere

31
Q

Lewende organismes pas aan by die omgewing waar hul leef. Verduidelik hoe by `n voël, vis en kaktusplant.

A

Vir Beweging in hul omgewing het:
voëls vere
visse het vinne en skubbe
die kaktus het ‘n vlesige stinge en berg water waar hy in die woestyn woon.

32
Q

Deur wie is die klassifikasie stelsel van plante en diere ingestel?

A

Carolus Linnaeus, Sweedse wetenskaplike

33
Q

Wat is klassefikasie?

A

Soort by soort:

Die proses om dinge logies en sistemies in kategorieë van dieselfde soort te rangskik

34
Q

Wat is die 2 hoofgroepe plante?

A

Plante met sade (mielies) en
plante sonder sade (varings en mos)

35
Q

Mos en Varings het nie sade nie, hoe plant hul dan voort (kry klyntjies)

A

plant voort deur middel van spore

36
Q

Saadplante word verdeel in 2 klasse, noem hul?

A

Gimnosperme (keëlplante) en
Angiosperme (Monokotel en Dikotiel)

37
Q

Wat beteken monokotiel?

A

eensaadlobbig (mielie)

38
Q

Wat beteken dikotiel?

A

tweesaadlobbig (Petunia)

39
Q

Wat is `n gimnosperm?

A

`n saadplant wat sy saad in keëls dra soos die broodboom

40
Q

Wat is bestuiwing?

A

Wanneer ryp stuifmeel vanaf die helmknop tot by die ryp vroulike stempel van dieselfde spesies beweeg.
Bestuiwing eindig wanneer die stuifmeel die stempel bereik