NOB - 1. kolokvijum

Question 1

1. Boja nije fizička veličina, niti se može fizički oceniti, pa prema tome?

Answer 1

Ne poseduje mernu jedinicu.

Question 2

2. Vidljiva svetlost je talasne dužine područja od? (zaokružiti)

Answer 2

380 770nm.

Question 3

3. U kakvoj su vezi period oscilovanja i frekvencija?

Answer 3

Period oscilovanja T, vreme za koje se obavi jedna puna oscilacija, je recipročna vrednost frekvencije ν ( ni).
T=1/ ν

Question 4

4. Talasna dužina je?

Answer 4

Rastojanje između dve najbliže čestice koje osciluju u fazi. Obeležava se sa lambda ( λ). Jedinica je metar [m].

Question 5

5. Prelamanje talasa i zakon prelamanja talasa?

Answer 5

Prelamanje talasa je skretanje talasa sa prvobitnog pravca prostiranja usled njegovog prolaska kroz granicu između
dve sredine različitih indeksa prelamanja (n). Ukoliko upadnu i izlaznu brzinu izrazimo pomoću indeksa prelamanja, dobijamo
Šnelov zakon zakon
prelamanja svetlosti.
n sin( Θ) = n’ sin( Θ’)

Question 6

6. Kada svetlo upada iz optički gušće (ν1= c/n1) u optički ređu sredinu ( ν2= c/n2), (n2<n1, ν1<ν2), svetlosni zrak se lomi?

Answer 6

Od normale, ugao prelamanja je veći od upadnog ugla.

Question 7

7. Primarni svetlosni izvori?

Answer 7

Primarni svetlosni izvori proizvode zračenje, odnosno zrače, na račun sopstvene energije.
Razlikujemo:
1. Toplotne - sunčeva svetlost, sijalice, voltin luk, plamen sveće
2. Luminiscentne - fluorescentne natrijumove, neonske i živine lampe
3. Stimulisane - laseri

Question 8

8. Luminiscentni svetlosni izvori su?

Answer 8

Pri proticanju struje kroz gasove ili metalne pare, dolazi do elektromagnetnog zračenja koje jednim delom pada u vidljivi deo spektra (ekscitovani atomi i molekuli).

Question 9

9. Vinov zakon?

Answer 9

Proizvod temperature crnog tela i talasne dužine koja odgovara maksimumu zračenja je konstanta.
T λ max = b
T temperatura crnog tela
λ max maksimum zračenja na datoj temperaturi
b konstanta (b = 2,9 10 3mK)

Question 10

Prirodni svetlosni izvori?

Answer 10

Sunce, zvezde (atomski procesi).

Question 11

Šta je boja?

Answer 11

Boja je optički fenomen, čulni utisak saopšten mozgu od strane oka. Ona budi podražaj koji se preko čula vida prenosi do mozga.
Neki predmet deluje da je obojen nekom bojom zato što odbija svetlost određene talasne dužine ili jedan mali deo spektra, a osta li apsorbuje. Boja, uopšteno rečeno, predstavlja rezultat međusobnog dejstva (interakcije) svetlosnog
izvora, objekta i posmatrača, odnosno sistema vida.

Question 12

Vrste refleksije?

Answer 12

1. Ogledalska (spekularna, tačkasta) refleksija svetlost se ponaša po zakonima refleksije
2. Difuzna (rasejana) refleksija tipična za pojedine supstance kao što je prah
3. Rasipna refleksija kombinacija rasejane i odgledalske refleksije

Question 13

Odnosna temperatura boje je?

Answer 13

Temperatura na kojoj crno telo ima najpribližniju spektralnu raspodelu energije kao i posmatrani svetlosni izvor.

Question 14

Uslovi za totalnu refleksiju?

Answer 14

Upadni ugao svetlosti mora biti veći od kritičnog ugla, te indeks prelamanja prve sredine mora biti veći od indeksa prelamanja druge sredine.

Question 15

Hromatske i ahromatske boje?

Answer 15

Hromatske boje su boje koje poseduju ton (koji im je i jedno od glavnih obeležja).
Ahromatske boje su one koje nemaju ton.

Question 16

Fotometrija se bavi?

Answer 16

Merenjem elektromagnetnog zračenja koje može detektovati ljudsko oko.

Question 17

Refleksija se definiše kao?

Answer 17

Promena smera širenja svetlosnog zraka (tj. talasa), na granici dve sredine.

Question 18

Iluminant D50 odgovara kojoj temperaturi?

Answer 18

5003 K

Question 19

Od čega zavisi kriva spektralne distribucije snage?

Answer 19

Isključivo od njihove temperature, nikako od njihovog sastava.

Question 20

Refleksija, zakon refleksije i slika?

Answer 20

Refleksija (odbijanje) talasa nastaje kada se na granici dve sredine (u celini ili delimično) talas odbije od te granice i ostane u sredini iz koje je došao.

Zakon refleksije: upadni ugao je jednak uglu refleksije (upadni i reflektovani zrak leže u istoj ravni koja je normalna na ravan površine od koje se svetlost odbija).

Reflektovana svetlost je uvek manjeg intenziteta nego upadna, jer deo energije upadne svetlostiprelazi u drugu sredinu

Question 21

Od čega zavisi prelamanje i Šnelov zakon prelamanja?

Answer 21

Prelamanje zavisi od dva faktora: upadnog ugla Θ i indeksa prelamanja n.
n sin( Θ) = n’ sin( Θ’)

Question 22

Svetlosni izvor, pojam, primeri?

Answer 22

Svetlosnim izvorom se može smatrati svako telo (fizički dostupan emiter) koje emituje vidljivu svetlost, odnosno elektromagnetno zračenje opsega talasnih dužina od 380 do 770nm.

Delimo ih na prirodne, veštačke, primarne i sekundarne.

Primeri izvora svetlosti su sijalica sa užarenim vlaknom, fluorescentne lampe, sunčeva svetlost…

Question 23

Optika?

Answer 23

Deo fizike koji proučava svetlosne pojave.

Question 24

Brzina prostiranja elektromagnetnih talasa u vakuumu - formula?

Answer 24

c = 1 / (m0e0)1/2 ≈ 3,108m/s

m0 - magnetna propustljivost vakuuma
e0 - dielektrična propustljivost vakuuma

Question 25

Talasna dužina raste ili opada pri rastu indeksa prelamanja?

Answer 25

Opada

Question 26

Količnik brzine svetlosti u vakuumu i brzine svetlosti u posmatranoj sredini naziva se apsolutni
indeks prelamanja te sredine?

Answer 26

n = c/v = (mr er)1/2 ≥ 1
c - brzina svetlosti
v - brzina svetlosti u posmatranoj sredini
mr - relativna magnetna propustljivost
er - relativna dielektrična propustljivost

Question 27

Živine lampe i neonske lampe su?

Answer 27

Luminiscentni izvori svetlosti.

Question 28

Reflektovana svetlost je uvek manjeg intenziteta nego upadna, jer?

Answer 28

Deo energije upadne svetlosti prelazi u drugu sredinu.

Question 29

Kada dolazi do totalne refleksije?

Answer 29

Totalna refleksija nastaje kada svetlosni zrak koji se širi iz optički gušće u optički ređu sredinu pada na granicu tih
sredina pod uglom većim od graničnog ugla.
Prema zakonu prelamanja, u tom slučaju ugao loma veći je od upadnog ugla. Ako je upadni ugao takav da bi ugao
prelamanja bio veći od 90°, dolazi do totalne refleksije.

Question 30

Talasna dužina jednog svetlosnog talasa utoliko je veća ukoliko je?

Answer 30

Manji indeks prelamanja sredine kroz koju se talas prostire.

Question 31

U okviru fizičke optike, svetlost je shvaćena kao?

Answer 31

Elektromagnetno zračenje, te se skladno tome, širenje svetlosti shvata kao širenje talasa.

Question 32

Crno telo?

Answer 32

Crno telo (Plankov izvor svetlosti) emituje energiju na određenoj temperaturi određene spektralne raspodele
energije.

Temperatura crnog tela naziva se apsolutna temperatura i izražava se u kelvinima K (Tc).

Temperatura crnog tela
precizno određuje spektralnu raspodelu njegove energije, a samim tim i njegovu boju, pa se vrlo često naziva i
temperature boje, odnosno apsolutna temperatura boje.

Približan primer crnog tela je sijalica sa užarenim vlaknom,
približan zato što crno telo kao takvo p ostoji samo u laboratorijskim uslovima.

Question 33

S pektralna raspodela energije predstavlja?

Answer 33

Krivu zavisnosti radiometrijske veličine u funkciji talasne dužine.

Question 34

Za onu temperaturu na kojoj crno telo ima najpribližniju spektralnu raspodelu energije kao i posmatrani svetlosni izvor kažemo da je?

Answer 34

Odnosna temperatura boje.

Question 35

Fotoni?

Answer 35

Fotoni su kvanti elektromagnetnog polja.
To su kvazi čestice čija je masa mirovanja jednaka nuli, a čija energija predstavlja energiju elektromagnetnog talasa.

E = h ν
h - Plankova konstanta

Question 36

Svetlost predstavlja?

Answer 36

Elektromagnetni talas karakterisan talasnom dužinom, odnosno frekvencijom.

Question 37

Frekvencija?

Answer 37

Frekvencija je fizička veličina kojom se izražava koliko se puta ponovio neki periodični događaj u određenom vremenskom intervalu,

odnosno broj talasnih dužina koje prođu kroz neku tačku u prostoru u toku jedne sekunde (broj oscilacija u jedinici vremena)

Question 38

Sunce, užareni metali, lampe, fluorescentne lampe emituju kakvu svetlost?

Answer 38

Belu svetlost

Question 39

Svetlost emitovana od strane svetlosnog izvora može se opisati preko?

Answer 39

Relativne spektralne raspodele energije po talasnim dužinama.

Question 40

Izvor (svetlosti)?

Answer 40

Izvor predstavlja fizički emiter vidljive svetlosne energije.
Standardni izvor svetlosti je onaj kojim se najbliže realizuje relativna spektralna raspodela energije određenog iluminanta.

Question 41

U kakvoj su vezi period oscilovanja i frekvencija?

Answer 41

Period oscilovanja T, vreme za koje se obavi jedna puna oscilacija, je recipročna vrednost frekvencije (T=1/ ν), gde je ν („ ni“) frekvencija.

Question 42

Primarni svetlosni izvori se dele na?

Answer 42

1. Toplotne (sunčeva svetlost, sijalice, voltin luk, plamen sveće),
2. Luminiscentne (fluorescentne natrijumove, neonske i živine lampe)
3. Stimulisane (laseri)

Question 43

Energija zračenja W koju emituje crno telo po jedinici površine u jedinici vremena iznosi?

Answer 43

W=kT4

Question 44

Intenzitet (eng. radiant intensity) je?

Answer 44

Fluks po jedinici prostornog ugla

Question 45

Jedan luks jednak je?

Answer 45

Lumenu po kvadratnom metru

Question 46

Uslovi za totalnu refleksiju?

Answer 46

Upadni ugao svetlosti mora biti vedi od kritičnog ugla, te indeks prelamanja prve sredine mora biti vedi od indeksa prelamanja druge sredine.

Question 47

Monohromatska (mono jedna, hroma boja) je svetlost?

Answer 47

Svetlost jedne, tačno defnisane talasne dužine.
To je prosta svetlost, koja se ne može razložiti.

Question 48

Polihromatska (poli mnogo, više) svetlost?

Answer 48

Svetlost je složena svetlost sastavljena iz više prostih svetlosti.

Question 49

Vinov zakon?

Answer 49

T λmax = b,
T - temperatura crnog tela,
λmax - maksimum zračenja na
datoj temperaturi,
b - konstanta (b=2,9 · 10^ 3mK)

Question 50

Boja nije fizička veličina, niti se može fizički oceniti, pa prema tome?

Answer 50

Ne poseduje mernu jedinicu.

Question 51

Iluminant A odgovara emisiji svetlosti?

Answer 51

Od strane sijalice sa užarenim vlaknom, sa odnosnom temperaturom boje od 2856K.
To je gasom ispunjena sijalica sa volframovom niti i prozirnim staklom

Question 52

Jedan od iluminanata?

Answer 52

Standardno osvetljenje A Predstavlja osvetljenje sijalice sa užarenim vlaknom sa odnosnom temperaturom boje
od 2856K.
Standardni izvor svetla A je gasom punjena sijalica sa volframovom niti i prozirnim staklom.

Standardno osvetljenje B Ranije korišćeno kao simulator direktnog sunčevog svetla sa odnosnom temperaturom
boje od 4874K. Da bi se postiglo koristi se standardan izvor A spojen sa David Gibsonovim filterom. Danas se retko koristi i
zamenjen je standardnim osvetljenjem D.

Standardno osvetljenje C Predstavlja indirektno sunčevo svetlo odnosne temperature od 6774K. Kao standardan izvor C koristi se izvor A sa filterom za konverziju. Ne sadrži zračenje UV dela spektra, te se ne može koristiti za procenu fluorescentnih boja.

Standardno osvetljenje D Koristi se za simuliranje sunčeve svetlosti, najčešće korišćeni su D50 (5003K) i D65 (6504K). Kao simulator standardnog osvetljenja serije D najčešće se koriste ksenonske lampe koje najtačnije aproksimiraju spektralnu raspodelu energije datog osvetljenja.

Standardno osvetljenje F Ima ih 12, predstavljaju raspodelu energije različitih tipova fluorescentnih izvora.
Najčešće korišćeni su F2 (4230K), F 8 (5000K) i F11 (4000K)

Question 53

Koje iluminante razlikujemo?

Answer 53

A, B, C, D (najčešće korišćeni su D50 i D65) i F (najčešće korišćeni su F2, F8 i F11).

Question 54

Iluminant D50 odgovara kojoj temperaturi?

Answer 54

5003 K

Question 55

Huntov efekat se odnosi na?

Answer 55

I na odnosne i na neodnosne boje.

Question 56

U okviru fizičke optike svetlost je shvaćena kao?

Answer 56

Elektromagnetno zračenje, te se skladno tome, širenje svetlosti shvata kao širenje talasa.

Question 57

Za onu temperaturu na kojoj crno telo ima najpribližniju spektralnu raspodelu energije kao i
posmatrani svetlosni izvor kažemo da je?

Answer 57

Odnosna temperatura boje.