Niedożywienie

Question 1

Rozpoznanie

Answer 1

1 kryterium fenotypowe + 1 kryterium etiologiczne

Question 2

Kryteria fenotypowe

Answer 2

1. Niezamierzona utrata mc
2. Spadek BMI
3. Spadek masy mięśniowej

Question 3

Niezamierzona utrata mc

Answer 3

> 5% w okresie ost. 6 msc
10% w >6 msc.

Question 4

Spadek BMI

Answer 4

<20 dla <70rż
<22 dla >70 rż

Question 5

Spadek masy mięśniowej

Answer 5

DXA, BIA, TK, MRI
obwód ramienia/łydki
siła ścisku dłoni

Question 6

Kryteria etiologiczne

Answer 6

1. Spadek ilości przyjmowanych pokarmów lub zaburzenia wchłaniania
2. Zapalenie

Question 7

Spadek ilości przyjmowanych pokarmów lub zaburzenia wchłaniania

Answer 7

• ≤50% zapotrzebowania energetycznego
  >1tydz
• lub jakiekolwiek ↓ w okresie > 2 tyg
• lub przewlekłe zaburzenia przewodu
  pokarmowego utrudniające
  przyjmowanie i wchłanianie pokarmów

Question 8

Zapalenie

Answer 8

związane z ostrą chorobą lub urazem
(acute disease/injury-related)
lub związane z przewlekłą chorobą
(chronic disease-related)

Question 9

Ocena stopnia nieożywienia

Answer 9

Kryteria fenotypowe

Question 10

Stopień 1 - niedożywienie umiarkowane

Wymagane 1 kryterium

Answer 10

Utrata mc: 5%-10% w okresie
ostatnich 6 miesięcy
lub 10%-20% w okresie
ponad 6 miesięcy
BMI: <20 jeśli <70rż
<22 jeśli ≥70rż:
utrata masy mięśniowej:łagodna/umiarkowana

Question 11

Stopień 2 - ciężkie niedożywienie

Wymagane 1 kryterium

Answer 11

utrata mc:>10% w okresie ostatnich
6 miesięcy
lub >20% w okresie
ponad 6 miesięcy
BMI: <18.5 jeśli <70rż
<20 jeśli ≥70rż
utrata masy mięśniowej: ciężka

Question 12

Marasmus (niedożywienie
białkowo-energetyczne typu
prostego)

Answer 12

występuje w sytuacjach i stanach
chorobowych bez obecności stanu zapalnego
przebiegających z długotrwałym głodzeniem i
niedostateczną podażą energii, białka i
składników odżywczych
* Charakteryzuje się stopniowym
zmniejszeniem masy ciała i innych wskaźników
antropometrycznych i immunologicznych, przy
prawidłowych stężeniach białka i albumin w
surowicy, które ulegają zmniejszeniu dopiero
w krańcowym stadium niedożywienia.
* W organizmie dochodzi do spowolnienia
procesów metabolicznych i zużywania
głównie rezerw tłuszczu

Question 13

Kiedy występuje marasmus?

Answer 13

choroby z brakiem lub małym zapaleniem
głodzenie z przyczyn socjoekonomicznych/środowiskowych

Question 14

Kwashiorkor (niedożywienie
białkowo-energetyczne ostre)

Answer 14

niedożywienie ostre, w którym szybko (nawet w
ciągu kilku do kilkunastu godzin) dochodzi do
istotnego spadku poziomu białka i albumin z
następczymi obrzękami, retencją płynów,
zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej i
kwasowo-zasadowej, z gwałtownym pogarszaniem
się stanu pacjenta, bez widocznego spadku masy
ciała, a wręcz przeciwnie – ze jej wzrostem z
powodu zatrzymania wody w organizmie.
* W odróżnieniu od niedożywienia prostego w
organizmie dochodzi do nasilenia procesów
katabolicznych i w pierwszej kolejności zużywania
białek wykorzystywanych do glukoneogenezy i
produkcji białek ostrej fazy.
Współistnieje katabolizm z ograniczeniem/brakiem przyjmowania pokarmu

Question 15

Kiedy Kwashiorkor?

Answer 15

choroby lub urazy z dużym stanem zapalnym

Question 16

Kacheksja (wyniszczenie)

Answer 16

złożony zespół metaboliczny
* charakteryzujący się m.in. utratą masy ciała ≥ 10% (często
maskowaną przez zatrzymanie płynów),
* brakiem apetytu,
* zmęczeniem,
* obecnością zapalenia (wzrost stężenia białka C-reaktywnego ≥
10 mg/l i interleukiny 6),
* opornością na insulinę,
* zwiększonym rozpadem białek mięśni,
* niedokrwistością niedobarwliwą (Hb < 12 g/dl),
* hipoalbuminemią (< 3,2 g/dl).

Question 17

Screening ryzyka niedożywienia
największa czułość i swoistość

Answer 17

MNA
≥12 - git
≤11 - możliwe niedożywienie

Question 18

Pełne MNA

Answer 18

<17 - niedożywienie
17-23,5 - ryzyko niedożywienia
24-30 - OK

Question 19

Inne skale w screeningu

Answer 19

NRS-2002
SNAQ

Question 20

Ocena stanu odżywienia

Answer 20

pomiar bilansu składników pokarmowych
ocena budowy organizmu
zaawansowanie choroby i aktywność stanu zapalnego
ocena funkcjonalna

Question 21

Złoty standard do aktualnego zapotrzebowania energetycznego

Answer 21

Kalorymetria pośrednia

Question 22

Nadwaga/otyłość - wskaźnik WHR

Answer 22

≥ 0,8 u kobiet lub ≥ 1,0 u mężczyzn -typ androidalny,
< 0,8 u kobiet lub < 1,0 u mężczyzn -typ ginoidalny

Question 23

Otyłość trzewna

Answer 23

Pomiar obwodu talii
u kobiet ≥ 80 cm, mężczyzn ≥ 94 cm
zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych

Question 24

Obwód ramienia w niedożywieniu (MAC)

Answer 24

<22

Question 25

Obwód łydki w niedożywieniu (CC)

Answer 25

<31
najczulsza metoda oceny masy mięśniowej

Question 26

BIA i DXA

Answer 26

Ocena tłuszczowej beztłuszczowej masy ciała
całkowitej zawartości wody w organizmie
spoczynkowej przemiany materii

Question 27

Zmiany w metabolizmie na starość

Answer 27

↓ zapotrzebowania energetycznego o 13-20%
↑ zapotrzebowania na białko do 1,0-1,2 g/kg mc/d, a nawet do 1,5 g/kg mc/d
Sarkopenia, ↓ siły mięśniowej i może prowadzić do pogorszenia stanu funkcjonalnego
↓ zawartości wody w ustroju (między 30. a 80. rż o 17% u kobiet i o 11% u mężczyzn) i ↓ potasu

Question 28

Zapotrzebowanie energetyczne u os. starszych

Answer 28

30 kcal/kg/dzień
u osób z BMI≤21 kg/m2 między 32 a 38

Question 29

Zapotrzebowanie na płyny

Answer 29

30 ml/kg/dzień lub 1 ml/spożyte kcal

Question 30

Badania laboratoryjne

Answer 30

obniżone albuminy
obniżona Hb
obniżone Li
obniżony cholesterol
obniżona transferyna