Nederland jaren '40 en '50 (Les 2)

Question 1

Na WO2

Answer 1

De progressieve partij ‘‘Nederlandse Volksbeweging’’ (NVB) wilden een ‘doorbraak’ (een samenleving zonder verzuiling) tot stand brengen en een vernieuwing van de samenleving. Echter waren er weinig Nederlanders die deze vernieuwing wilden, hierdoor ging Nederland terug in het systeem van de verzuiling.

Question 2

De 4 zuilen

Answer 2

Katholieken (KRO)
Protestanten (VPRO, NCRV)
Socialisten (VARA)
Liberalen (AVRO)

De leden van de zuilen hadden weinig contact met elkaar en voerde actieve propaganda tegen andere zuilen. De leiders van de zuilen werkte samen om het land te leiden.

Question 3

Komst van de radio (1919) leidde tot

Answer 3

Oprichting van omroepverenigingen en verzuild omroepstelsel.

Question 4

Verschillende partijen (zuilen)

Answer 4

1945: Voortzetting bestaande protestantse partijen (ARP, SGP, CHU) en Katholieke Volkspartij
1946: Partij van de Arbeid (socialisten)
1948: Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (Liberalen/VVD)

Question 5

Babyboom (1945-1955)

Answer 5

De vreugde over de bevrijding van WO2 leidde tot een hoge geboortegolf. Deze generatie die opgroeide na de oorlog profiteerde van toenemende welvaart.

Question 6

(Naoorlogse) Marshallhulp (1948-1952)

Answer 6

De VS gaf geld, goederen, grondstoffen en levensmiddelen ook ontving Nederland 1,1 miljard dollar aan steun.

Question 7

Troonswisseling 1948

Answer 7

Koningin Wilhelmina doet troonsafstand, Juliana nam de troon over

Question 8

Naoorlogse Jaren

Answer 8

Ontstaan Roomsrode coalitie (PvdA & Katholieke Volkspartij), er kwam politieke concensus, wederopbouw van Nederland en de opbouw van de verzorgingsstaat. (Willem Drees/PvdA)
Ook zorgte Willem Drees voor:
- 1947 → Noodwet Drees.
- 1952 → Werkloosheidswet (WW).
- 1957 → Algemene Ouderdomswet (AOW)

Question 9

1950 (SER)

Answer 9

Oprichting van de Sociaal Economische Raad (SER) in deze raad bevonden zich vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers en de regering.

Question 10

Geleide loonpolitiek

Answer 10

De regering hield de lonen laag.
Gevolgen:
- Exportpositie versterkte.
- Nederlandse producten op wereldmarkt werden goedkoop.
- Ondernemers konden kapitaal investeren

Question 11

Economische groei Nederland

Answer 11

De BRD werd dankzij het snelle economische herstel de grootste handelspartner van Nederland. In 1959 vond de ontdekking van aardgas plaats in Groningen.
Gevolgen:
- Aardgaswinning.
- Inkomsten van de overheid groeiden flink.
- Aardbevingen.

Question 12

Dekolonisatie Indonesie (1945-1949)

Answer 12

Op 17 augustus 1945 riep Soekarno (president indonesie) de onafhankelijkheid van Indonesië uit.
Gevolg:
Politionele acties (geïsoleerde militaire actie waarvoor geen oorlogsverklaring vereist is) vanuit de Nederlanders in 1947 en 1948 met als doel om de orde en gezag in de kolonie herstellen. 

De VS steunde indonesie in de onafhankelijkheidsstrijd om te voorkomen dat indonesie op een of andere manier communistisch zou worden.
Gevolgen:
- Dreiging stopzetten Marshallhulp aan Nederland.
- Erkenning onafhankelijkheid Indonesië (1949).

Question 13

(dekolonisatie) Indonesische immigranten

Answer 13

300,000 indonesische immigranten vluchtte naar Nederland in de hoop op een betere toekomst maar de immigranten voelde zich niet altijd thuis in Nederland.
Oplossing hier voor:
- Spreiding over het land.
- Stimuleren tot aanpassing.
- Werk vinden in de aantrekkende economie

12.500 Molukkers (eilandengroep in Indonesie) riepen eigen staat uit en vluchtte naar Nederland.

Question 14

Positie van vrouwen

Answer 14

Tussen 1924 en 1956:

• Voor getrouwde vrouwen was werk buitenshuis verboden.
• Vrouwen in overheidsdienst of het onderwijs werden ontslagen op de dag van hun huwelijk.
• Gehuwde vrouwen konden niet zelfstandig overeenkomst sluiten.

1956:

• Afschaffing wet ‘‘handelingsonbekwaamheid’’ van de vrouw (motie-Tendeloo).
• Marga Klompé eerste vrouwelijke minister.

Question 15

Televisie

Answer 15

1951 → Eerste televisieuitzending (NTS) in Nederland.
1955 → Bijna 1% van de Nederlanders had een televisie.
1957 → Uitzendingen in bijna heel Nederland te ontvangen.

Op televisie vooral:

• Verzuilde omroepen.
• Journaals.
• Kindertelevisie.

Question 16

Informatie Molukkers in Nederland

Answer 16

Molukkers werden vervolgd door Indonesië voor het uitroepen van een eigen staat (als groep een eigen land stichten terwijl het gebied nog onderdeel is van een ander land). Als politiek vluchteling kwamen zij naar Nederland. De Nederlandse overheid hield hun apart als groep omdat de verwachting was dat zij weer terug zouden kunnen keren naar een eigen Republiek als Indonesië dat erkend zou hebben.

In de tussentijd mochten de Molukkers niet integreren en kwam de Molukse staat er niet. Molukkers die hier geboren waren vielen tussen twee culturen (Molukse en Nederlandse cultuur) en wilden integreren. Vandaar dat ze terreur gingen plegen om hun punt op de politieke agenda te krijgen en werk te maken van hun integratie.