MPA. 2.3 Damcaniaethau Cymdeithasol o troseddoldeb Flashcards
Realaeth y chwith
-Realaeth y Chwith yw’r syniad bod pobl yn troseddu weithiau oherwydd eu bod yn teimlo’n anghyfartal neu’n ddig, a bod rhaid i ni wrando ar gymunedau, helpu pobl mewn trafferthion, a thrwsio’r broblem yn y gwraidd.
-Fel rhaglenni cyfiawnder arferol
Anfanteision: Realaeth y chwith
-Nod yw’n esbonio pam nad yw pawb mewn amddifadedd cymharol yn troi at trosedd
-Nid wy’n esbonio troseddau Coler wen Na troseddau Corfforaethol
-Gallu dadlau fod yn Rhy Ddirmygus o gyfrifoldeb person
-Byddai modd dadlau bod y damcaniaeth hon yn gymysgedd o’r ddamcaniaethau eraill I
-dim edrych ar troseddau coler wen
-ffocysu ar amddifadedd fel y prif achos trosedd
Manteision: Realaeth y chwith
-Rhoi llawer o sylw I rol dioddefwr, yn enwedig y tlawd a’r rhai agored I niwed, na unrhyw damcaniaeth arall
-Adnabod achosion niferus troseddwr
-Realaeth y chwith yn osgoi eithafion gwaethaf y’r ymagweddau asgell dde ac asgell chwith drwy beidio a maerygu nac ymosod ar y heddlu.
-stratagethau I taclo troseddau
Realaeth y Dde
-Realaeth y Dde yw ffordd arall o edrych ar drosedd. Mae’n wahanol i Realaeth y Chwith achos maen nhw’n canolbwyntio ar berson sy’n troseddu, nid ar gymdeithas gyfan
-Realaeth y Dde yn gweld trosedd fel dewis gan unigolion. Maen nhw eisiau cosbau llym, mwy o heddlu, a dulliau i atal trosedd cyn iddo ddigwydd
Realaeth y Dde: Manteision
-Cynnig dull mwy ymarferol o ddelio a throseddau na’i brif rhagfarnwr damcaniaethol fel marcsaeth neu labelu
-Wedi helpu I lunio a chyfeirio ymchwil llywodraeth I droseddu e.e mae wedi ysgogi math o arolygyn ddioddefwr a mesurau ymarferol I dechrau tlodi
Realaeth y Dde: Ymchwil Flood-pafe et al(2000)
-Ategu farn bod teulu yn dirywio. gwelwyd fod plant, yn enwedig bechgyn o gefndiroedd un rhiant a llusteuluoedd yn fwy tebygol o droseddu na rhai oedd yn byw a ‘r 2 rhiant biolegol
Realaeth y Dde: Anfanteision
- Mae’n rhy barod I dderbyn ystadegau troseddaue.e nid yw’n esbonio troseddau coler wen. Pwyslais ar ddynion ifanc a throseddau stryd.
-Angwybyddu’r blwch cynyddol rhwng y cyfoethog a tlawd gan neud drwgdeimlad
-Angwybyddu achosion strwythrol troseddau fel tlodi
3 phrif syniad Realaeth y Dde:
-Rhesymeg a dewisiadau – Mae trosedd yn ddewis personol.
-Natur ddynol – Mae pobl yn hunanol ac eisiau budd iddyn nhw eu hunain.
-Rhaid cosbi’n llym – Mae’n rhaid i gosbau fod yn llym ac yn gyflym i ddysgu gwers.
Beth mae Realwr y de eisiau?:
-Llawer o heddlu ar y strydoedd (patrolio)
-CCTV i wylio pobl
-Toriadau’n dynn ar droseddwyr – gan gynnwys dedfrydau hir, a dim esgusodion!
Y damcaniaeth labelu
- GAllai gosod labeli ar pobl yn seiliedig a’r ymddygiad gwyrdroedig achosi iddynt ymddwyn mewn ffordd a dosbethir yn droseddol
Y damcaniaeth lebelu: Manteision
-Tynnu sylw at rol y cyfryngau wrth diffinio a chreu gwyredd ac am greu panig moesol(cyfryngau’n codi bwganod)
-Tynnu sylw at vendidau ystadegau swyddogol sy’n caniatau rhagfarn wrth orfodi’r gyfraith
-mae’n dangos sut mae’r gyfraith yn cael ei gorfodi mewn ffordd wahaniaethol. Mae’n tynnu sylw at ganlyniadau labelu
Y damcaniaeth labelu: Anfanteisoin
-Angwybyddu dioddefwr y drosedd ac yn canolbwyntio ar y ‘troseddwe’mae’n bosib rhamanteiddio troseddau
-Nid yw’n esbonio am ymddygiad gwyrdroedig yn digwydd yn y lle cyntaf. Nid yw’n derbyn y ffaith fod rhai pobl yn dewis gweithredu mewn ffordd Wyrdroedig.
-Does dim angen label ar droseddwr I e gwybod for e’n neud pethau drwg
Marcsaeth
- Pobl y cymuned di dosbarthu I dosbarthiadau cymdeithasol
-Battle rhwng ‘dosbarth gweithio’ a ‘dosbarth perthyn’
-ffadrio commwninyddiaeth socialaeth dros cyfalafiaeth(capitalism)
Marcsaeth: Manteision
-Cynnig esboniad am droseddau sy’n cynnwys pob dosbarth cymdeithasol ac unrhyw o droseddau
-Tynnu sylw at effaith gorfodi’r gyfraith yn dweisiol a’r ffaith nad yw’r troseddau coler wen yn cael ei plismoni’n ddigonol
-Dangos sut mae’r gyfraith yn adlewyrchu gwahaniaethau mewn grym rhwng y dosbarthiadau cymdeithasol
-hefyd, sut gall anghytraddoldeb mewn cymdeithasol arwain at ymddygiad troseddol
Marcsaeth: Anfanteision
-Llawer o bobl yn cael eu herlyn am droseddau coler wen neu gorfforaethol’Bernie madoff a the wolf of wallstreet
-Gor-dweud faint o droseddau sy’n digwydd mewn cymunedau dosbarth gweithiol. e.e nid yw pob aelod o’r dosbarth gweithiol yn troseddu. hefyd, nid oes cyfraddau troseddau uchel yn pob gymdeithas gyfalafol(japan a swistir)
-Mae’n anwybyddu I raddau halaeth anghytraddoldebau eraill sydd dim yn ymwneud a dosbarth fel rhywedd a ethnigrwydd
Cyfalafiaeth
-Capitalism
-Y system gymdiethasol lle mae’r dull o gynhyrchu a dosbarthu nwyddau(masnach a diwydiant y wlad) yn cael ei rheoli gan y lleiafrif bach o bobl er elw(dosbarth cyfalafol).
-Rhaid i’r rhan fwyaf o bobl werthu eu gallu I weithio am gyfnewid am gyflog(y dosbarth gweithiol/proleteriat)
Marcsaeth: Term allweddol
-damcaniaeth gwleidyddol ac economaidd kael Maex, syn nodi bod y cyfalafiaeth yn anghyfartal ac yn annemocrataidd, gan ei bod yn seiliedig ar gamfanteisio ar y dosbarth gweithiol gan y dosbarth cyfalafol/bourgeoisie
Damcaniaeth: Steaen Merton
-Mae robert k.Merton yn dadlau bod cymdeithas yn ein hannog I gefnogi nodau llwyddiant materiol, ond nad yw pawb yn gallu ennill cymwysterau a dod o hyd I swyddi.
-Mae pobl dosbarth gweithiol yn fwy tebygol nag eraill o beidio a cael cyfle I gael buddion materol hyn.
Anomi
Colli egwyddorion neu normau cy’n cael eu rhannu(colli gwerthoedd moesol)
Defodol
Gwneud rhywbeth yn yr un ffordd (ritualistic)
Enciliol
Gwrthod y nodau a ragnodir gan y gymdeithas a’r dulliau confensiynol o’u cyflawni(recessive)
Rhyngweithiadaeth
-Rhyngweithiadau yn cyfeirio at sut mae pobl mewn cymdeithas yn rhyngweithio a’i gilydd.
-Maent yn defnyddio y damcaniaeth labelu I esbonio troseddoldeb
-Dadlau bod ystadegau swyddogol yn cael eu llunio’n gymdeithasol ac maen nhw’n credu bod trosedd hefyd yn lluniad cymdeithasol
Edwin Lambert: Dwy fath o wyredd
-Gwyredd sylfaenol, sef gweithred wyrdroeedig sydd dim wedi labelu’n gymdeithasol yn un wyrdroeedig
-Gwyredd eilaidd, Sef gweithred dydd wedi labelu yn un wyrdroedig
Diawliad y werin
pobl sy’n cael dylanwad drwg ar gymdeithas
