Module 5: Gerechtelijk recht

Question 1

definieer gerechtelijk recht

Answer 1

geheel van regels met betrekking tot:
- inrichting RM
- bevoegdheid RM
- manier waarop er geprocedereerd wordt in een burgerlijk geschil
- rechtsmiddelen tegen de uitspraken
- tenuitvoerlegging van de uitspraken

= bepalen bij wie en hoe subjectieve rechten kunnen worden afgedwongen

= geen dwingende regels naar rechtsonderhorigen

Question 2

Geef de fundamentele principes van “recht spreken”

Answer 2

1. onafhankelijkheid en onpartijdigheid
2. verplicht uitspraak doen
3. verbod om algemene regels uit te spreken
4. motiveringsplicht
5. openbaarheid
6. mogelijkheid om rechtsmiddelen in te stellen
7. recht zich te verdedigen

Question 3

Verklaar: onafhankelijkheid

Answer 3

artikel 151 GW: rechters zijn onafhankelijk en doen op die wijze uitspraak

onafhankelijkheid tav:
- politieke macht/UM
- andere rechters

politieke macht/UM
* UM kan niet tussenkomen in geschillen
- rechters levenslang benoemen (tot 70j)
- niet afzetten bij negatieve uitkomst voor de persoon/partij

andere rechters
niet gebonden door precedenten van andere hoven en rechtbanken

BEHALVE Hof van Cassatie: zeggen expliciet op welke manier een RR geïnterpreteerd moet worden door een rechter

Question 4

verklaar onpartijdigheid

Answer 4

Subjectieve onpartijdigheid
* effectief niet partijdig mogen zijn

Objectieve onpartijdigheid
* schijn van partijdigheid

Question 5

Verklaar: verplicht uitspraak doen

Answer 5

• rechtsweigering is misdrijf
• uitspraak doen binnen redelijke termijn: indien niet: rechter kan beslissen persoon schuldig te verklaren, maar niet te sanctioneren

Question 6

verklaar: verbod om algemene regels uit te spreken

Answer 6

• elke zaak afzonderlijk onderzocht en beslist
• alleen (materiële) wetgever mag algemene regels uitvaardigen
• precedenten hebben geen juridische waarde

Question 7

verklaar: motiveringsplicht

Answer 7

• partijen moeten redenering van de rechter kunnen volgen
• antwoorden op argumenten van partijen
• “fout” antwoord =/= schending motiveringsplicht

Question 8

verklaar: openbaarheid

Answer 8

• zittingen en uitspraken openbaar
• uitspraak: enkel beschikkend (veroordelende) deel
• opname in databank en op griffie

Question 9

verklaar: mogelijkheid tot rechtsmiddel in te stellen

Answer 9

• bij meeste uitspraken kan je hoger beroep doen
• “in laatste aanleg” enkel nog cassatieberoep

Question 10

verklaar: recht van verdediging

Answer 10

1. recht op advocaat
2. reden
3. dossier inkijken én voldoende tijd en middelen
4. tegensprakelijk debat: geschreven conclusies mondeling voorgelegd