Module 2: indeling van het recht Flashcards
publiek recht
- relatie burger en overheid
- algemeen belang
- ongelijkheid (overheid en burgers niet gelijk)
- OO - dwingend recht
privaat recht
- relatie burgers onderling
- particulier belang
- gelijkheid (burgers gelijk)
- aanvullend recht
klassieke indeling
Publiek recht
Privaat recht
Gemengde rechtstakken
Internationaal recht
Andere indelingen van het recht
- objectief & subjectief
- materieel & formeel recht
- aanvullend & dwingend & recht van OO
- positief & natuurrecht
Wat valt er onder publiek recht?
- staatsrecht
- bestuursrecht
- staf- en strafprocesrecht
- fiscaal recht
Wat valt er onder privaat recht?
- burgerlijk recht
- ondernemingsrecht
- vennootschaps- en verenigingsrecht
- gerechtelijk privaatrecht
- IPR
Wat valt er onder gemengde rechtstakken?
- economisch recht
- fiscaal recht
- sociaal recht
- intellectuele rechten
Wat valt er onder internationaal recht?
- volkenrecht
- supranationaal recht
objectief vs subjectief recht
objectief
= geheel van RR waaraan elk RS onderworpen is
= the law
subjectief
= het recht van een RS om op basis van een eigen belang een welbepaalde juridische verplichting die is afgeleid uit een regel van het objectieve recht, dmv een rechtsvordering rechtstreeks van een derde af te dwingen
= the right
materieel vs formeel recht
materieel
= alle RR die rechten en plichten toekennen én omschrijven
formeel
= op welke wijze en met welke procedures en rechtsplegingen je de regels van materiële recht kan afdwingen
= procedurerecht
= vorm
aanvullend vs dwingend vs OO
aanvullend
- kan aangevuld worden met wilsaanvullende regels
- regels die gelden als partijen niet zijn afgeweken
- steeds mogelijk te stoppen
- afwijken mogelijk
dwingend
- beschermen van private belangen
- allemaal dwingend, niet bindend
- afstand nadat recht verworven is
- relatieve nietigheid, enkel door beschermende partij
oo
- GZ of essentiële grondslagen maatschappelijke ordening
- geen afstand van doen
- absolute nietigheid die door iedereen, incl rechter, kan ingeroepen worden
positief recht vs natuurrecht
positief recht = hoe het recht is vandaag
natuurrecht = wenselijke, ideale recht
=> rechtsfilosofie!
Geef twee oorzaken voor de vervaging van de grens tussen privaat en publiek recht
Toenemende rol van overheid door:
1. publiekrecht toepasbaar op privaatrecht (= openbaarheid in ondernemingsrecht of financieel recht: rekeninghoudend met minderheid/onbevoorrechte)
2. privaatrecht toepasbaar op publiekrecht (= privatisering)
Definieer burgerlijk recht
Regelt de verhoudingen tussen de burgers onderling en bevat de algemee en essentiële begrippen van het recht. Het is opsplitsbaar in familierecht en vermogensrecht.
Het familierecht bevat regelingen die inherent zijn aan de persoon.
Het vermogensrecht regelt de betrekkingen tussen rechtssubjecten en goederen (zakenrecht) of tussen rechtssubjecten onderling m.b.t. goederen (verbintenissenrecht)
definieer ondernemingsrecht
Bevat alle bijzondere en afwijkende regels voor ondernemingen
definieer vennootschaps- en verenigingsrecht
Bevat het geheel van algemene en specifieke regels dat van toepassing is op respectievelijk alle en welbepaalde venootschappen, stichtingen en verenigingen.
definieer gerechtelijk privaatrecht
omvat het geheel van regels met betrekking tot
- organisatie, bevoegdheid en werking van de rechterlijke macht
- de manier waarop in een privaatrechtelijk geschil geprocedereerd wordt
- de rechtsmiddelen die tegen aldus verkregen uitspraken kunnen worden aangewend
- de tenuitvoerlegging van die uitspraken
definieer internationaal privaatrecht
geldt wanneer op eenzelfde rechtstoestand rechtssystemen van meerdere langsen van toepassing zijn.
het IPR bepaalt
- welke rechter bevoegd is
- welke regelgeving moet worden toegepast in een privaatrechtelijk conflict met een buitenlandse component
- afdwingbaarheid van buitenlandse beslisingen in België
definieer staatsrecht (of grondwettelijk recht)
omvat het geheel van regels met betrekking tot de inrichting, de bevoegdheid, de werking en de onderlinge verhouding van de organen van de Staat, evenals fundamentele rechten en vrijheden van de burgers
definieer bestuurs- of administratief recht
bevat de regels mbt de organisatie, bevoegdheid en werking van de staatsorganen die niet tot de RM of WM behoren
dus wel UM en administratieve overheden
definieer strafrecht
geheel van normen die de strafbare gedragingen aangeven en de sancties bepalen en die worden uitgevaardigd tot behoud van een aantal waarden, de openbare orde en veiligheid
definieer strafprocesrecht
omvat de regels die bepalen:
- door wie en op welke wijze de misdrijven en de vermoedelijke daders ervan zullen worden vastgestels en opgespoord
- door wie en welke rechtscolleges de beklaagden zullejn worden vervolgd
- hoe die rechtscolleges beslissen
- hoe die beslissingen ten uitvoer zullen worden gelegd
definieer fiscaal recht
omvat het geheel van recjhtsregels waarin is vasteglegd welke belastingen de overheid kan vragen van de deelnemers in de samenleving, hoe die worden begroot, ingevorderd en hoe de betwisting geschiedt.
Belastingen zijn eenzijdig door de daartoe GW gemachtigde overheid opgelegde financiële prestaties aan personen die op hun grondgebied wonen of er belangen hebben, teneinde de openbare dienstverlening in haar geheel genomen te financieren
definieer economisch recht (of marktrecht)
omvat de regels waarmee de overheid de economische activiteit beoogt te reglementeren en te organiseren
omvat ook mededingingsrecht, het marktpraktijkenrecht en de consumentenbescherming en de prijsreglementering.