Minnisreglur Flashcards
Fylgikvillar cryptorchidism: TESTIS
T=Trauma E=Eistnakrabbamein S=Sálfélagslegir þættir T=Torsio I=Inguinal hernia S=Sterilítet (=ófrjósemi)
Hvort fontanellan er ferhyrnd?
Fremri fontanellan er ferhyrnd - F-F-F
Hvaða hormón lokar innri kvenlíffærum? Efri 2/3 vaginu og eggjastokkum?
Anti-Mullerian hormon - muna “M” sem skiptist í I V I - I-in standa fyrir eggjastokka og V-ið fyrir efri 2/3 legganga
Hvað stendur Tanner 3 fyrir?
Kynháravöxtur þar sem hárin eru orðin gróf og krulluð - talan 3 er eins og krullað hár
Hvaða hormón eru aðalhormón vaxtarstýringar á mismunandi aldri? (3)
Insúlin hjá infancy - In-In
Growth hormone hjá gröllurum (childhood) - G-G
Kynhormón (estrogen gegnum GH) í kynþroska - hjá báðum kynjum!
3 lykilatriði varðandi vöxt??
- Er barnið eðlilega stórt?
- Vex barnið á eðlilegum hraða?
- Eru eðlileg tengsl milli lengdar og þyngdar?
Stærð-Hraði-Tengsl - SH(i)T
Áhættuþættir heilaskemmda nýbura: HIS HEAD DEAD:
Hemolysis
Infections
Saturation low
Hypoalbuminemia
Early (prematurity)
Acidosis
Drugs
DEad=DE-hydration
Stuðningsmeðferð alvarlegra sýkinga nýbura: STRAIN IT
Surfactant Transfusion (blóð/plasma) Respirator (öndunarvél) Arteríuleggur Inotropic (dopamin/dobutamine) NO
IV vökvi
TPN (Total parental nutrition)
Omphalitis nýbura orsakast af Pseudomonas, E. Coli, S. Aureus og Streptókókkum.
Meðferð er með Cloxacillin og Gentamicin (ef til vill einnig Flagyl):
Níu PESOS fyrir Carlos Gardel:
Níu = Nýburar Pseudomonas E. Coli Staphylococcus Aureus O = Omphalitis, getur líka táknað nafla myndrænt Streptókokkar
fyrir = Flagyl (með litlum staf af því að það er ef til vill) Carlos = Cloxacillin Gardel = Gentamicin
Mismunagreiningar polyarthritits: Power BASSI
Power = polyarthritis B=Bólgusjúkdómar í görn A=Aðrir gigtsjúkdómar S=Sýkingar S=Sarcoidosis I=Illkynja
Mismunagreiningar systemísks arthritis (sömu flokkar og poly) : System BIAS:
System = Systemískur arthritis
B=Bólgusjúkdómar í görn
I=Illkynja sjúkdómar - NHL (National Hockey League) = (Neuroblastoma, Hvítblæði, Lymphoma)
A=Aðrir gigtsjúkdómar – SLEppa DV: SLE, Dermatomyositis, Vasculitis
S=Sýkingar - SPARK (Sarcoidosis, Postinfectious, Acute rheumatic, Reactive, Kawasaki)
Einfölduð hlutföll 3 æxlisflokka af heild: (Fyrirlestur JRK glæra 3): 11x reglan:
Lymphoma 11%
CNS 22% (aðeins meira, 28%)
Hvítblæði 33%
Ath. að embryonal tumor flokkurinn, sem er ekki innifalinn hér að ofan, er samtals 15% og eru þetta því ekki 3 algengustu flokkarnir, heldur 3 af 4 algengustu flokkum
Fjölliðabólga, er ¼ af öllum JIA:
Fjórðungur + Fjölliðabólga = Fjórðungsliðabólga
Meðferðarmöguleikar við Wilm‘s æxli:
skurð, lyf og geislar:
Hvert horn W bendir á eina af þessum meðferðum
Það er mest BAK-flæði þegar barnið liggur…
…. á BAKinu miðað við aðrar stellingar
Greiningarskilmerki einfalds hitakrampa: Eitt heitt ATH:
Eitt = Einfaldur Heitt= Hitakrampi
A= Aldur 6mán-6ára
T=Tími alflogs 38,5°C
Flog nýbura: Nýburaflogaveiki, arfbundin góðkynja
= NAG = NAGandi nýburi
Ofnæmismarsinn, rétt röð eftir aldri: FEAO = Fram eftir aldri okkar
Fæðuofnæmi, exem, astmi, ofnæmiskvef
Mismunagreiningar astma: (11) AA BB CC LLL O-Ó
AA: Aðskotahlutur, Anatómískt BB: Bronchiolitis, Bakflæði (vélinda-) CC Ciliary diskinesis, Cystic fibrosis LLL Laryngeal dysfunction, lungnabólga, lélegt þol O-Ó Oföndun, ónæmisgallar
6 algengustu fæðuofnæmin, í réttri röð:
Fæðuofnæmi er eins konar fjandans sora helvíti:
Egg, kúamjólk, fiskur, jarðhnetur, soja, hveiti Eins = Egg Konar = Kúamjólk F - JAndans = Fiskur + Jarðhnetur Sora = Soja Hveiti = Helvíti
Einkenni fæðuofnæmis
Fer í HAM
Fer = Fæðuofnæmi
Húðeinkenni Anda - öndunarfæraeinkenni Meltingarfæraeinkenni --- Og annað... (t.d. Lost - HAMsLaus)
Algengi exems hjá börnum er 10-20%, einfölduð tala = 15%
EXem
E er 5. stafurinn í stafrófinu
X stendur fyrir 10 í rómverska stafrófinu
5 + 10 = 15
Flokkun Cerebral Palsy: SAD
spastísk, ataxísk, dyskínetísk
Baklófen er gefið í mænugöng og hefur áhrif á viðtaka í mænu:
BAK-lófen í BAKIÐ
Fingurgrip hverfur á 4. mánuði:
Hverfur fyrir 5. mánuð svo að barnið geti gefið manni spaðafimmu
Tágripið hverfur á tíundu viku
Tá - tíu - T-T
Moro-viðbragð hverfur á 6. mánuði:
No MORe sex
Varnarviðbrögð:
Hliðarvörn – birtist á 7. mánuði
Framvörn birtist á 8. mánuði
Vörn svarts H7-F8 (hreyfing riddara í skák, sjá mynd - eða ekki)
Ástæður þráláts höfuðverkjar: HAT PAIN:
Hypertension
Anomaly of CNS
Tumor
Pseudotumor cerebri
A bleeding (veiki hlekkurinn í þessari minnisreglu…)
Infection
Non-communicative hydrocephalus
Sjúkdómar sem valda krónískum hósta (>3 mánuðir)
eða einkennum frá neðri loftvegum (sjá Ásgeirsglærur):
AIR FLIP (“öndunarflipp” að hafa hósta eða neðri loftvegasjúkdóm):
Asthma
Immunodeficiency
Recurrent episodes of bronchitis
Fibrosis, cystic
Lesions
Irritants
Primary ciliary dyskinesia
Lungnabólgur vegna baktería, algengustu orsakir og aldur:
Nýburar: BaSILiKa
4-16 vikna: API nei
5 ára: PI
BaSILiKa (B-Strep, Influenzae H., Listeria, Kóliform)
API nei (Aureus S., Pneumoniae S., Influenzae H., g.neikvæðir stafir)
API (Aureus S., Pneumoniae S., Influenzae H.)
PI (Pneumoniae S., Influenzae H.)
Skarlatssótt, meðgöngutími er 1-7 dagar, meðferð er penicillin:
Scarlett er í sótt af því hún fékk penis einhvern tímann í vikunni kringum egglos
Fifth disease – F-in 5 (sem áttu að vera 5 en Fjölgaði óvart)
F – Five to Fifteen (most common age AND the incubation period)
F - Flu-like symptoms
F – Facial & centriFugal rash, morbilliForm (síðar möskvakennd), circumoral Fölvi
F- Fetal damage, Fetal death
F - Fever-reliever (paracetamol) & Fluids (bara stuðningsmeðferð)
5 algengustu ástæður kvefs: MR. CRP:
Metapneumovirus
Rhinovirus
Coronavirus
RSV
Parainfluenza
Omphalocele er í naflanum en gastochizis við hliðina á.
Fyrsti stafurinn í Omphalocele = O = Nafli
Mismunagreiningar smágirnisatresiu: SMÁ HNÍF
(sbr. að meðferðin er að leggjast undir smá hníf):
Hirschsprung‘s
NEC
Ileus, meconium
Fibrosis, cystic
Pylorus stenósa er algengari í…..
….. piltum (og Perthes líka) P-P
Rannsóknir við pyloric stenósu: P. OBESE (=pylorus feitur)
pH Ómun Blóðrannsóknir Elektrólýtar Skuggaefnisyfirlit Einkenni
Orsakir non-glómerúlar hematúríu: I CAN HUNT Blood
Interstitial nephritis
Cysts
Anatomic
Nephrolithiasis
Hypercalciuria
Urinary tract infection
Neoplasia
Trauma
Blood – Bleeding diathesis (=blæðingatilheiging)
Tetralogy of Fallot: Fall í VORPrófi
Fall = Fallot V = VSD O = Overriding aorta R = Right ventricular hypertrophy P = Pulmorary stenosis
Hvernig öndunarörðugleikar nýbura lýsa sér: BLIND NÖS
BL-ámi
INND-rættir
Nasavængjablakt
Öndun >60
Stunur
Glærhimnusjúkdómur, meðferð: SSS
- Súrefni
- Sípap (CPAP)
- Surfactant og setja á öndunarvél
Brjóstamjólk fyrstu 6 mánuði eingöngu
Föst fæða, grautar, mauk frá (4)-6 mánaða aldri
Stoðmjólk/mjólkurafurðir frá 6 mánaða aldri
666
Skarð í góm eingöngu eru 2x algengari hjá stúlkum,
en skarð í vör+/- góm 2x algengari í strákum.
Selena Gom-E-z = Stúlkur gómur eingöngu
Remember the age of presentation by turning the first letter sideways
( I ) H epatoblastoma - presents at one year
( 2 ) N euroblastoma - presents at two years
( 3 ) W ilms tumor - presents at three years
Kawasaki Mnemonic
Dx: 4/5
CRASH and Burn
Conjunctivitis- non exudative, bilateral injection. >90%
Rash- anything….. but not vesicular and not bulla. >90%
Adenopathy > 1.5cm. typically cervical and unilateral. 90%
Hand- Swelling or Erythema or hands feet. progresses to peeling but this is late. >90%
and Burn… 5 days of daily fevers.
Sturge-Weber:
- Seizures
2. PortWine stain
Head circumference with age • Remember 3, 9, and multiples of 5:
Newborn 35 cm 3 mos 40 cm 9 mos 45 cm 3 yrs 50 cm 9 yrs 55 cm
Cyanotic congenital heart diseases 5 T’s:
Truncus arteriosus Transposition of the great arteries Tricuspid atresia Tetrology of Fallot Total anomalous pulmonary venous return
Croup: symptoms 3 S’s:
Stridor
Subglottic swelling
Seal-bark cough
Milk protein: women vs. cows
Woman: Whey (mostly)
Cow: Casein (mostly)
Ataxia-Telangiectasia (AT): common sign AT:
Absent
Thymus
Bilirubin: phototherapy BiLirUbin
Absorbs light maximally in the BLUe range (not ultraviolet!).