Mineralen

Question 1

Wat is zijn functies van calcium?

Answer 1

• Regulatie van spiercontracties (waaronder hartspier!)
• Rgulatie van acetylcholine (neurotransmitter) in synapsen
• Genexpressie en immuniteit
• Botgezondheid onder de vorm van calciumfosfaten (99% Ca zit in osteocyten) > Ca/P ratio belangrijk!

Question 2

Wat zijn de gevolgen van een calcium deficientie?

Answer 2

Vooral botaandoeningen (osteoporose, rachitis,…); soms neuromusculaire problemen

Question 3

Wat zijn functies van fosfor?

Answer 3

• Botgezondheid onder de vorm van calciumfosfaten (Ca/P ratio belangrijk!)
• ATP/ADP, NADP, fosfolipides, geactiveerde moleculen zoals G6P, nucleinezuren

Question 4

Waarom wordt natrium abundant gebruikt in verwerkt voedsel?

Answer 4

• Verbetert smaak en verbergt de ‘grondsmaak’ van dingen die meestal niet zo aantrekkelijk zijn > grote bijdrage aan verslavende kwaliteit van bepaalde producten
• Goed voor preservatie

Question 5

Wat zijn functies van natrium?

Answer 5

Waterhuishouding
- Secretie van ADH (veantwoordelijk voor dorstgevoel en ophouding water) is afhankelijk van osmolariteit

Doorgeven actiepotentiaal in signaaltransductie

Cofactor in veel enzymatische systemen

Question 6

Wat zijn de gevolgen van een natrium deficientie?

Answer 6

• Verstoorde waterhuishouding
• Neuromusculair falen (acute tekorten kunnen zelfs tot coma leiden bv. veel verliezen door zweet en dan veel mineraalarm water drinken > zeer sterke verdunning op korte termijn)
• Nierschade omwille van de stress om natrium vast te houden
• Cardiometabole ziektes

Question 7

Wat zijn de gevolgen van een te veel aan natrium?

Answer 7

• Hoge bloeddruk
• Cardiovasculaire ziekten
  (meer in hoofdstuk over voedingsaanbevelingen)

Question 8

Wat zijn de functies van kalium?

Answer 8

= Tegenhanger van natrium, functie in dezelfde context
- Waterhuishouding
- Neuromusculaire activiteit

Question 9

Wat zijn functies van magnesium?

Answer 9

(heel breed)
- Neuromusculaire activiteit, prikkelgeleiding (past mee in rijtje van Ca, P, Na, K)
- Nodig voor activatie en functie van vitamine D (link met Ca)
- Link met insulineresistentie
- Structurele rol in beenderen en membranen
- Cofactor in veel enzymatische systemen

Question 10

Wat zijn de gevolgen van een magnesium deficientie?

Answer 10

Vooral krampen (neuromusculaire rol) maar veel andere gevolgen o.w.v brede functie van Mg in het lichaam

Question 11

Vergelijk dierelijke en plantaatdige bronnen van ijzer

Answer 11

Plantaardig (mineraalijzer)
- = Fe3+
- 1% - 2% absorptie o.a. o.w.v. oxidatiegraad

Dierlijk (heemijzer)
= Fe2+
- Zit in heemgroepen van RBC van dieren
- iets betere absorptie (20%)

Question 12

Wat zijn functies van ijzer?

Answer 12

• Opslag en transport van zuurstof via myoglobine (in spierweefsel) en hemoglobine (in RBC)
• Cytochromen en enzymen

Question 13

Hoe wordt ijzer getransporteerd en opgeslagen?

Answer 13

• Getransporteerd onder de vorm transferrine
• Opgeslagen in mucosa onder de vormen ferritine en hemosiderine

Question 14

Wat zijn de oorzaken en gevolgen van een ijzerdeficientie?

Answer 14

Veoorzaakt door menstruatie, zwangerschap en dietaire tekorten

Zorgt voor
- Anemie (bloedarmoede)
- Foetale ontwikkelingen
- Lage immuniteit
- invloed op cognitieve effecten (IQ ontwikkeling)

Tekort is echter nooit acuut omdat er altijd reserves zijn die eerst gedepleteerd kunnen worden

Question 15

Wat zijn de gevolgen van een te veel aan ijzer?

Answer 15

Hemochromatose
- accumulatie ijzer in milt en lever, zorgt voor weefselschade en LOF

Question 16

Welke rol speelt zinc, hoe ontwikkelen we deficienties en wat zijn de gevolgen?

Answer 16

Zinc speelt een brede rol in enzymatische en metabole processen, en vertoont ook een link met diabetes

Deficienties o.w.v.
- Dietaire tekorten
- Koperoversupplementatie (interactie Cu x Zn)

Gevolgen
- slechte groeiontwikkeling
- verzwakte immuniteit
- geur- en smaakverlies

Question 17

Wat zijn functies van jood?

Answer 17

Jood/Jodium zit ingebouwd in het schildklierhormoon thyroxine (= tyrosine + jood)
- Schildklier enorm belangrijk in basaal metabolisme
- Thyroxine verantwoordelijk voor negatief feedbackmechanisme naar hypothalamus

Question 18

Wat zijn de oorzaken en gevolgen van een jood deficientie

Answer 18

Veroorzaakt door
- dietaire deficienties
- consumptie van niet-goed-behandelde manioc (bevat thiocyanaat dat jood inhibeert)

Zorgt voor
- zwelling van schildklier (omwille van verstoorde negatieve feedback)
- cretinisme (cognitieve problemen)

Question 19

Wat is de rol van selenium?

Answer 19

Selenium is een antioxidant; het zit vervat in glutathion peroxidase wat verantwoordelijk is voor het onschadelijk maken van waterstofperoxide (zet het om in water)

Question 20

Wat zijn goede bronnen van jood?

Answer 20

Alles uit/dichtbij de zee:
- zeedieren
- planten geoogst dichtbij de zee
o.w.v de concentratie I in zeewater- en bodem

Zuivel:
reinigen van apparatuur gebeurt met jodiumoplossingen

Sommige basisproducten zoals bloem/zout worden aangerijkt met I

Question 21

Wat zijn de belangrijkste bron van calcium

Answer 21

Drinkwater (afh. van bron, minder betrouwbaar) en zuivel (betrouwbaar)