Metody Diagnostyczne Flashcards
1
Q
Obraz zapisywany przy pomocy liczby pixeli:
A
256x256
512x512
1024x1024
2
Q
Wartość rozdzielczości wyrażone w dpi które można spotkać w pracowni radiologicznej
A
1000
2000
3
Q
Obraz za pomocą 1, 8, 10 bitów; liczba stopni skali szarości
A
2
256
1024
4
Q
Histogram zdjęcia RTG; 256-stopniowa skala szarości (0-czarny)
A
- prześwietlenie zdjęcia odpowiada histogram o maksimum z zakresu 0-127
- histogram może zawierać jeden lub kilka pików
- amplituda pików histogramu zależy od liczby pikseli
5
Q
Badania ilościowe inne niż pomiary geometryczne
A
USG Doppler (pomiar przepływu) Tomografia komputerowa (pomiar gęstości)
6
Q
Metody diagnostyczne w których stosuje się fale elektromagnetyczne o częstotliwościach radiowych
A
Tomografia rezonansu magnetycznego
7
Q
Własności elastyczne tkanek in vivo można określić dzięki
A
USG śródnaczyniowemu
USG
MRI
8
Q
Załóżmy, że dysponujemy źródłem promieniowania gamma. Z podanych technik medycznych wybrać, które teoretycznie możemy wykonać:
A
- brachyterapia
- teleterapia
- TK
- badanie radiologiczne płuc
9
Q
Pomiar zawartości tkanki tłuszczowej
A
Pomiary bioimpedancyjne
TK
10
Q
Potencjały elektryczne mierzone w tych narządach służą do celów diagnostycznych
A
Oko
Mózg
Żołądek
11
Q
Lampa rentgenowska
A
- zastosowanie filtra nie zmienia energii kwantów promieniowania lampy
- promieniowanie X jest produkowane w lampie RTG w wyniku bombardowania anody elektronami
- emituje promieniowanie o widmie ciągłym
- widmo zawiera linie promieniowania charakterystycznego pierwiastków anody
- energia promieniowania charakterystycznego jest zawsze mniejsza od maxymalnej energii promieniowania hamowania
12
Q
Charakterystyczne promieniowanie X
A
- intensywność linii Ka < Kß
- energie promieniowania X są w zakresie keV (do 150keV)
- dla danego Z seria K ma większą energię niż seria L
- powstawaniu tego promieniowania zawsze towarzyszy wybicie elektronu z wewnętrznej powłoki atomu
- powstaje w wyniku przemian na powłoce atomowej
13
Q
Które pierwiastki nie emitują charakterystycznego promieniowania X?
A
H, He
Bo mają tylko 1 powłokę
14
Q
Anody lamp RTG
A
Mo
Rh
W
Re
15
Q
Procesy zachodzące na anodzie lampy RTG
A
- emisja promieniowania hamowania
- emisja promieniowania charakterystycznego
- emisja promieniowania elektromagnetycznego
Też: emisja promieniowania w zakresie podczerwieni
16
Q
Gęstość optyczna błony rentgenowskiej
A
0,5
1,5
2,5
Inaczej: zaczernienie błony RTG; 0,3-3 (lub 3,6)
17
Q
Określenia parametrów pracy lampy RTG
A
*maxymalne napięcie anodowe
*iloczyn prądu anodowego i czasu naświetlania (ładunek)
❗️ANODOWEGO nie katodowego❗️
18
Q
Lampa RTG z wolframową anodą pracuje przy napięciu U kV; przeprowadzono pomiary widma stosując dwa filtry: Al i Cu o identycznej grubości; wyniki pomiarów:
A
- średnia energia promieniowania jest większa dla filtra Cu
* maksymalna energia promieniowania jest identyczna dla obu filtrów
19
Q
Lampa RTG z anodą wolframową pracuje przy napięciu U kV; 2 miedziane filtry o różnej grubości
A
- średnia energia promieniowania jest większa dla filtra grubszego
- maksymalna energia promieniowania jest identyczna dla obu filtrów
- średnią energię promieniowania można ⬆️ poprzez ⬆️U
20
Q
Wyciek oleju z lampy RTG i w konsekwencji zmiana widma
A
- ⬇️średniej energii promieniowania
* ⬇️minimalna energia promieniowania w widmie
21
Q
Napięcia spotykane w radiologii stomatologicznej:
A
50 kV
70 kV
150 kV
[50-200 kV]
22
Q
❌Fałszywe stwierdzenia odnośnie promieniowania hamowania:
A
- powstaje w jądrze atomu
- nie jest promieniowaniem elektromagnetycznym
- kwanty promieniowania hamowania cechuje zerowy pęd
23
Q
✅Poprawne stwierdzenia:
A
- minimalna energia jest zawsze większa od 0 eV
* maksymalna energia jest zawsze większa od maksymalnej energii charakterystycznego promieniowania X
24
Q
Porównajmy promieniowanie RTG z promieniowaniem z izotopu ß- w obudowie ze stali nierdzewnej
A
Promieniowanie emitowane przez ZP zawiera także charakterystyczne promieniowanie X żelaza
25
W trakcie badań radiologicznych wykonujemy głęboki wdech
Wypełniając PP powietrzem obniżamy absorpcję promieniowania w zdrowej tkance
26
Pomyłkowo w kasecie umieszczamy dwie identyczne błony RTG
Identyczne obrazy na obu błonach
27
Po wykonaniu zdjęcia RTG widoczny jest cały czarny obraz
* należy ⬇️czas naświetlania
* należy ⬇️ładunek (ekspozycję)
* należy ⬇️prąd anodowy lampy
28
Porównaj detektor cyfrowy z błoną RTG
* zdolność rozdzielcza dla błony jest lepsza niż dla detektora
* detektor ma większy zakres dynamiczny niż błona
29
W których z wymienionych części układów detekcyjnych stosowanych w radiologii powstaje obraz utajony:
Element CCD
Płytka obrazująca
W żelatynie
W emulsji fotograficznej
30
Tomografia komputerowa
* umożliwia pomiar gęstości obiektu
* zapewnia rekonstrukcjędwuwymiarowego obiektu na podstawie serii jednowymiarowych pomiarów
* otrzymywane obrazy są mapami rozkładu współczynnika osłabienia
* umożliwia uzyskanie 2D przekrojów ciała pacjenta
* parametrem różnicującym tkanki jest liniowy współczynnik osłabienia
* ilościowa tomografia pozwala określić gęstość fizyczną badanego obiektu
31
Zdolność rozdzielcza TK
* jest jedynie ograniczona dawką
| * ZR w kierunku osiowym jest zwykle mniejsza niż w płaszczyźnie obrazu
32
Którego Hounsfielda nie można zaobserwować w obrazie głowy?
-2000
-1500
5000
[-1000 - 3000]❓
33
Jednostki Hounsfielda (HU)
* HU jest wielkością bezwymiarową
* wyraża współczynnik osłabienia w jednostkach względnych
* HU może przyjmować wybrane wartości dodatnie lub ujemne
* może wynosić 1000
* stosowanie HU jest naturalną konsekwencją faktu, że do celów obrazowania wystarczają pomiary względne
34
Tomografia PET
```
11C
13N
15O
Zastosowanie w kardiologii, neurologii, onkologii
Najgorsza ZR w porównaniu do TK i MRI
```
35
Różnice między tomografią PET i SPECT
* w PET zawsze mierzymy koincydencję 2 kwantów, a w SPECT mierzymy tylko jeden kwant
* w PET stosujemy izotop ß+ a w SPECT y promieniotwórczy
36
Zalety tomografii spiralnej w stosunku do stacjonarnej
* skrócenie czasu badania
* możliwość badania większego obszaru ciała pacjenta
* mniejsze prawdopodobieństwo zniekształceń powodowanych ruchem pacjenta w trakcie badania
37
Gamma kamera
* jest powszechnie stosowana w medycynie nuklearnej
* poprawne działanie y-kamery nie wymaga zastosowania komputera❓
* dwugłowicową y-kamerę można wykorzystać jako detektor w tomografii PET
38
Izotopy rezonansu magnetycznego
13C
19F
31P
Też: 15N, 17O, 1H, 23Na - niezerowy spin, nieparzysta liczba nukleonów
39
Zerowy moment magnetyczny jądra
4He
12C
16O
40
Tomografia rezonansu magnetycznego
* stałe pola magnetyczne stosowane w MRI dochodzą do 3T
* MRI wykorzystuje efekty powstałe przy oddziaływaniu momentu magnetycznego JĄDRA (❗️nie atomu❗️) z zewnętrznym polem magnetycznym
* MRI można stosować do badania tkanek nie-uwodnionych
* można stosować środki kontrastowe
* ZR ograniczona czasem wykonywania badania
41
Parametr w MRI - przesunięcie chemiczne (PCH)
* pozwala na identyfikację związków chemicznych w próbce
| * jest możliwy w tomografach z dużymi (>1T) polami magnetycznymi
42
W MRI najczęściej wykorzystujemy
Względną gęstość protonów
43
W MRI można mierzyć:
```
Przesunięcie chemiczne
Współczynnik dyfuzji wody
Przepływy (np. krwi)
Względną gęstość protonów
Badanie tk. nieuwodnionych
```
44
Laser
* emisja spontaniczna
* emisja wymuszona
* inwersja obsadzeń
* pompowanie optyczne
* naturalna kolimacja
* monoenergetyczność
* zawiera jedną lub kilka składowych o określonych energiach
* zawiera jedną lub kilka składowych o określonych długościach
* dł. fali od kilkuset do kilkunastu tysięcy nanometrów
* niewielka rozbieżność kątowa
* może być promieniowanie impulsowe
45
Lasery stosowane w medycynie
Warunkiem koniecznym do zajścia akcji laserowej jest istnienie stanu metastabilnego w schemacie poziomów energetycznych
46
Akcja laserowa dla gazów
He-Ne
Ar+
CO2-N2-He
47
Lasery o największej głębokości penetracji
Nd:YAG (6mm)
| Jonowy Ar+ (2mm)
48
Lasery, których promieniowanie penetruje tkanki na głębokość mniejszą niż 0,5mm
CO2 (0,2mm)
| KrF (~0,01mm)
49
Efekty wywołane w tkance wynikające z naświetlania laserem
* zależą od zastosowanego lasera
* może nastąpić zwęglenie tkanki
* efekty termiczne lasera CO2 są spowodowane oddziaływaniem z cząsteczkami wody
50
Pacjent naświetlany promieniowaniem IR
*źródłem promieniowania może być laser CO2
(Również laser Nd:YAG)
*promieniowanie IR powoduje wzbudzenie cząsteczek
51
Długość fali od 400 do 700 nm może pochodzić od:
* laser Al2O3
* laser barwnikowy
* laser Ar+
* włókno żarowe
Też: laser He-Ne
52
W spektrofotometrze zastosowano jako źródło światła laser He-Ne
Taka modyfikacja skróci czas pomiaru
53
Laser He-Ne i Nd:YAG; natężenie wiązki w odległości 1 i 2m:
Są w przybliżeniu takie same dla obu laserów
54
Z lasera Nd:YAG można otrzymać światło zielone; jego zaletą jest...
Silniejsza absorpcja w tkance
55
Do siatkówki oka najlepiej stosować laser:
Nd:YAG
56
Z podanych zakresów długości wybrać ten, w którym nie mieści się zakres żadnego lasera:
* 1-5 nm
| * 40-50 nm
57
Podgrzewamy tkanki położone 10mm pod powierzchnią skóry, jednocześnie minimalizując ogrzewanie skóry
Laser Nd:YAG
| Generator fal radiowych
58
Naświetlanie krwi laserem
* dla pewnych typów laserów o efektach absorpcyjnych decydować będzie zawartość hemoglobiny
* do obliczenia efektów absorpcyjnych konieczna jest znajomość składu cząsteczkowego krwi
59
Efekty naświetlania promieniowaniem laserowym
* promieniowanie lasera Ar+ oddziałują na wodę w organizmie powodując efekty termiczne
* w wyniku naświetlania PL może nastąpić zwęglenie tkanki
60
Natężenie pola w magnetoterapii (1T = 10000Gs)
0,1 mT❓
10 mT❓
30 Gs
50 Gs
[10-50 Gs]
[1-5 mT]
61
Częstotliwości magnetoterapii
50 Hz
75 Hz
100 Hz
[2-100 Hz]
62
Z podanych wartości indukcji B i przy częstości f pola magnetycznego proszę wybrać wszystkie te, które są charakterystyczne dla magnetoterapii
0,002 T
| 50 Hz
63
Jakie wartości napięcia mogą wystąpić przy prawidłowym ekg?
1 mV
- 0,1 mV
- 90 uV
64
W ekg (trwającym 1 min) wyznaczono R-R; możliwe wyniki:
0,5s
| 1s
65
Możliwa wartość sygnałów od załamka R na powierzchni ciała
2 mV
66
Wykonano ekg wyznaczając średnią wartość R-R w trwającym 1 min badaniu. Uzyskano wartość 0,5s. Częstość pracy można określić jako:
2 Hz
| 120 uderzeń/min
67
EKG
* w rutynowym badaniu stosujemy odprowadzenia jedno- i dwubiegunowe
* dla wyznaczenia wektora elektrycznego serca wystarczy zmierzyć 2 dowolne potencjały, korzystając z dowolnych 2 odprowadzeń dwubiegunowych
* załamek R jest zawsze dodatni w odprowadzeniach dwubiegunowych
* odstęp PR jest zawsze mniejszy od RT
* potencjał załamka R jest najwyższy w odprowadzeniu II
* potencjał załamka R jest większy w II niż III
* potencjał załamka R jest większy w I niż III
* wartości załamka R zależą od kierunku wektora elektrycznego serca
68
W trakcie ekg pacjent podniósł kończyny prostopadle do ciała. Jak to wpłynie na wyniki?
Podniesienie kończyn nie ma wpływu na wynik badania
69
USG
* możliwość oceny własności elastycznej tkanek
* pomiar gęstości obiektu
* zapewnia rekonstrukcję 3D z 2D
* obrazy otrzymywane w USG są mapami granic obszarów o różnej impedancji akustycznej
* zapewnia rekonstrukcję 2D na podstawie pomiarów 1D❓
70
W USG nie można obserwować struktur wypełnionych powietrzem i kości bo:
* współczynnik odbicia na granicy powietrze-tkanka jest bliski 1
* absorpcja fali akustycznej w kości jest b.duża
71
Efekty występujące przy USG:
* lokalny ⬆️temperatury
| * lokalny ⬆️ciśnienia
72
Wg prezentacji dla englishów: można wyróżnić efekty
* cieplny (⬆️temperatury)
* mechaniczny (indukcja poruszania cząsteczek)
* kawitacyjny (tworzą się pęcherzyki powietrza w miejscach obniżonego ciśnienia)
73
Efekt Dopplera
* polega na przesunięciu częstotliwości rejestrowanej w stosunku do emitowanej w wyniku ruchu źródła
* może nie być obserwowany, gdy odbiornik i nadajnik poruszają się jednocześnie
* max przesunięcie dopplerowskie występuje, gdy kierunek propagacji fali jest równoległy do kierunku ruchu krwinek
* w USG dopplerowskim zmierzy się wiele wartości przesunięcia dopplerowskiego, które odpowiadają rozkładowi prędkości krwinek w naczyniu
* przy zachowaniu identycznych pozostałych parametrów efekt Dopplera jest zawsze większy dla gazów niż cieczy
* minimalny jest rejestrowany, gdy kierunek fal jest prostopadły do ruchu źródła
74
Zmiana częstotliwości w efekcie Dopplera (ED)
* ED możliwy w zarówno ruchu nadajnika i odbiornika
* możliwe, że ED nie zachodzi mimo ruchów nadajnika i odbiornika
* przy zachowaniu identycznych wartości wszystkich pozostałych parametrów przesunięć częstości ED jest zawsze większe w gazach niż cieczach
75
Typowe przesunięcie dopplerowskie w USG wynoszą ok:
10 kHz
1 kHz
[0-13 kHz]
76
Wielkość dopplerowskiego przesunięcia częstotliwości w USG zależy od:
* prędkości liniowej krwinek
* częstotliwości fali padającej
* kąta między prędkością krwinek i kierunkiem fali padającej
77
Dokonujemy ultrasonograficznych pomiarów przesunięcia dopplerowskiego dla krwi w tętnicy szyjnej
* zmierzymy wiele wartości przesunięcia dopplerowskiego, które odpowiadają rozkładowi prędkości krwinek w tętnicy
* istnieje takie ustawienie sondy, dla którego nie da się wyznaczyć prędkości krwinek (ustawienie prostopadłe)
78
Obiekt w USG pokrywamy żelem, bo:
* ułatwia przesuwanie sondy
* podnosi komfort badania
* eliminuje warstwę powietrza z obszaru między obiektem a sondą
* żel można zastąpić gliceryną albo solą fizjologiczną
79
Śnieżenie w USG
* odpowiada za nie interferencja ech generowanych w badanym obiekcie
* śnieżenie można zminimalizować, ale nie można go wyeliminować
80
Terapeutyczne zastosowanie fal USG
Usuwanie kamienia nazębnego
| Rozbijanie kamieni nerkowych
81
USG mózgu - warunki badania
* sondę należy przyłożyć w odpowiednim miejscu czaszki
* badanie można wykonać u bardzo młodych pacjentów
* należy stosować możliwie niskie częstotliwości 2MHz
82
USG - zdolność rozdzielcza poprzeczna i podłużna (osiowa)
* poprzeczna zależy od wymiarów elementu piezoelektrycznego sondy, osiowa - nie
* osiowa zależy od prędkości propagacji fali USG w ośrodku, poprzeczna - nie
* osiowa jest lepsza do pomiarów w wodzie niż w wątrobie
* obie poprawiają się, gdy stosujemy fale o większej częstotliwości
* w badaniu jamy brzusznej typowa wartość poprzecznej ZR wynosi ok. 1mm
83
Do badania USG gałki ocznej stosujemy długość fali:
0,1 mm
84
Binaryzacja kości beleczkowej
* histogram opisuje funkcja ekspotencjalna
| * można prosto wykonać, gdy na histogramie znajdują się dwa piki
85
Substancje o najmniejszej impedancji akustycznej:
Tk. tłuszczowa
| Woda
