Biofizyka Molekularna Flashcards
Malejąca masa spoczynkowa
n-p-e
Która cząsteczka o energii 1MeV przebiegnie największą drogą w materii?
Neutron
Rozpad izotopu promieniotwórczego
- średni czas życia jest zawsze większy od czasu półzaniku
* większa wartość stałej rozpadu odpowiada mniejszej wartości czasu półzaniku
210Po jest radioizotopem (t1/2=130dni) trudno wykrywalnym w organizmie człowieka, ponieważ
W wyniku rozpadu emituje tylko promieniowanie alfa
Rozpad ß+
Z jądra atomu emitowany jest pozyton
Izotop emituje pozytony
- można jednoznacznie określić maksymalną energię pozytonów
* minimalna energia emitowanych pozytonów = 0
Izotop ß+ promieniotwórczy umieszczono w naczyniu z wodą. Efekty fizyczne, które wystąpią w naczyniu:
- radioliza wody
* podwyższenie temperatury wody
Izotopy o stałej rozpadu które są użyteczne do celów diagnostycznych
10^-2 d^-1
10^-3 h^-1
10^-1 d^-1
Użyteczne są te z t1/2 od kilku minut do max kilku dni
Izotop odkładający się selektywnie w wątrobie; energia promieniowania użyteczna diagnostycznie
50-200 keV
Dla przeprowadzenia badania diagnostycznego w ciele pacjenta powinna zostać zgromadzona aktywność poniżej 1mCi izotopu o stałej rozpadu = 0,7 d^-1. Pacjentowi podano izotop 2 dni przed badaniem.
Jakie aktywności spełniają podane warunki badania?
3 mCi
4 mCi
Aktywność izotopów, których nie podajemy ze względu na możliwości pomiarowe lub narażenie na promieniowanie jonizujące:
10 Bq
0,37 kBq
10 GBq
1 Ci
Izotop promieniotwórczy w diagnostyce mózgu; rodzaje promieniowania izotopu, które umożliwiają badanie:
- ß+ o energii 0,2 MeV
- ß+ o energii 0,5 MeV
- y o energii 1,3 MeV
Musimy wybudować osłonę przed neutronami. Które materiały zdecydowanie nie nadają się do budowy osłony?
Pb
W
Zakładamy, że izotop emituje ß- i y
Widmo kwantów składa się ze skończonej liczby linii
Izotop odkładający się w wątrobie:
Promieniowanie ß+
Promieniowanie y
Idealny izotop promieniotwórczy y do celów brachyterapii:
- t1/2 powinien być najdłuższy
* energia kwantów y powinna wynosić kilkadziesiąt keV
Promieniowanie w porządku malejącej energii kwantów
Promieniowanie y Promieniowanie X Nadfiolet Bliski nadfiolet VIS = światło widzialne (niebieski, zielony, żółty, czerwony) IR = bliska podczerwień Podczerwień Mikrofale Fale radiowe
Barwy podstawowe
470 nm (niebieski) 610 nm (żółty) 710 nm (czerwony)
Promieniowanie y
- jest przykładem promieniowania elektromagnetycznego
* kwanty promieniowania elektromagnetycznego charakteryzuje zerowa masa spoczynkowa
Pacjent naświetlany cząstkami lub kwantami o energii 0,075 MeV; największy zasięg w ciele pacjenta mają:
n
Promieniowanie X
Promieniowanie y
Wartość współczynnika osłabienia dla promieniowania EM jest funkcją efektywnej liczby atomowej; trzy substancje o największej efektywnej liczbie atomowej:
Tkanka mięśniowa
Kość
Ca10(PO4)6(OH)2
Istotne oddziaływania promieniowania X z lampy RTG z materią
- efekt fotoelektryczny
- rozpraszanie koherentne
- rozpraszanie niekoherentne
Najintensywniejsze efekty termiczne w ciele pacjenta dla częstotliwości fali EM:
30 MHz
3 GHz
Energia fotonów promieniowania elektromagnetycznego
- energia fotonów jest odwrotnie proporcjonalna do długości fali
- energia fotonów rośnie, gdy rośnie prędkość propagacji fali elektromagnetycznej
Lekarz otrzymuje (efektywny równoważnik dawki) 0,1 mSv tygodniowo
- dawka nie przekracza rocznej dozwolonej dawki (50 (albo 20) mSv)
- dawka przekracza tło promieniowania naturalnego (2,4-3,3 mSv)
- dawka przekracza roczną dawkę dozwoloną dla osób niemających zawodowego kontaktu z promieniowaniem
Dawka w ochronie radiologicznej w:
Gy
J/kg
Przez 5 dni otrzymujemy równoważnik dawki 0,1 mSv, 0,2 mSv, 0,3 mSv, 0,4 mSv, 0,5 mSv; sumaryczny efekt dawki:
Wynosi 1,5 mSv (suma dawek składowych)
Największa wrażliwość na promieniowanie jonizujące
Gruczoły płciowe
Szpik kostny
Jelito grube
Mamy parametr charakteryzujący działanie czynnika zewnętrznego na organizm w jednostce mW/g.
Jaki to może być parametr?
Moc dawki
SAR
Moc równoważnika dawki
Po zaplanowaniu radioterapii, guz trzeba naświetlić sumaryczną dawką promieniowania jonizującego = 60 Gy (=60 Sv)
Zastosowanie takiej dawki jest możliwe wtedy, gdy:
- równoważnik dawki jest mniejszy od LD50
- naświetlaniu poddamy (…) gałki ocznej
- naświetlaniu poddamy nowotwór mózgu
Wartości mocy efektywnego równoważnika dawki dopuszczalne dla personelu zatrudnionego w pracowni radiologicznej
(Pan R przyjął 8h dzień pracy)
10 uSv/d
1 uSv/h
5 uSv/h
50 uSv/d
Wartości, które są dopuszczalne dla personelu pracowni RTG
10 uSv/h
1 uSv/h
5 uSv/h
Jaka moc równoważnika dawki zmierzona w pracowni RTG świadczy o awarii?
10^-5 Sv/h
2*10^-5 Sv/h
Efekt cieplarniany lub dziura ozonowa
CO2
CCl2F2
Trzy gazy, które najlepiej się rozpuszczają w wodzie
O2
CO2
N2
Gazy szlachetne wykorzystuje się w:
- pomiar objętości zalegającej
* nurkowanie na dużych głębokościach
Prężność pary nasyconej zależy od:
Ciśnienia
Temperatury
Żelazna płytka o temperaturze T w naczyniu z powietrzem o wilgotności względnej WG; nastąpiło skroplenie wody na płytce; aby wyeliminować efekt należy:
Zwiększyć T
Zmniejszyć WG