Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Medycyna Ratunkowa > Medycyna Ratunkowa 3 > Flashcards

Medycyna Ratunkowa 3 Flashcards

1
Q

Zaburzenia gospodarki kwasowo - zasadowej: równanie Hendersona - Hasselbalcha

A

pH = 6,1 + log ([HCO3-] / 0,03x pCO2)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Zaburzenia gospodarki kwasowo - zasadowej: luka anionowa wzór

A

LA= [kationy]- [aniony]

norma: 8-12 mEq/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Luka osmolarna: prawidłowa osmolalność płynów ustrojowych

A

280-295 mmol/kg H20

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Luka osmolarna: osmolarność wzór

A

OO= 2x [Na+] + [glukoza] + [mocznik]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Luka osmolarna: definicja

A

to różnica między oznaczoną przez osmometr w warunkach lab osmolarnością osocza, a osmolarnością obliczoną wg wzoru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Luka osmolarna: norma

A

10

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Luka osmolarna: podwyższone wartości

A

świadczą o obecności w osoczu dodatkowych sub osmotycznie czynnych niż elektrolity, glukoza i moczniknp:

  • alkohol
  • menatnol
  • glikol etylenowy
  • aceton
  • salicylany
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Nadmiar zasad: def i norma

A

określa, ile kwasu jest potrzebne do osiągnięcia prawidłowego pH krwi
norma: -2,3 do +2,3 mEq/L

w związku z tym wartości powyżej normy wskazują na zasadowicę nieoddechową;

wartości poniżej normy - KWASICA nieoddechowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kwasica: wpływ na organizm

A
  • przesunięcie krzywej dysocjacji hemoglobiny w prawo -> mniejsze powinowactwo Hb do tlenu
  • hiperkaliemia redestrybucyjna
  • zmniejszenie zdolnośco wiązania wapnia z albuminą -> wzrost wapnia zjonizowanego
  • nasilenie wentylacji płuc
  • działanie inotropowe ujemne na mm sercowy
  • rozszerzenie naczyń tętniczych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej: Na norma

A
  • główny kation przestrzeni zewnątrzkomórkowej

N: 135-145 mmol/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej: hiponatremia podział

A

łagodna 130 - 134
umiarkowana 125 - 129
ciężka < 125

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej: hiponatremia, podział ze względu na osmolarność osocza

A
  1. hiponatremia hipotoniczna
  2. hiponatremia izotoniczna
  3. hiponatremia hipertoniczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej: hiponatremia hipotoniczna

A
  • Najczęściej !
  • niski sód powoduje zmniejszoną osmolarność osocza
    podział hiponatremia hipotoniczna z:
  • Hipowolemią
  • Izowolemią
  • Hiperwolemią
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej: hiponatremia hipotoniczna z hipowolemią

A

utrata wody i sodu, uzupełnianie strat płynowych płynami bezelektrolitowymi:

  • nadmierne pocenie się
  • wymioty, biegunka.
  • diuretyki - tiazydowe
  • ucieczka płynów do przestrzeni trzeciej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej: hiponatremia hipotoniczna z izowolemią !

A
  • Najczęsicej
  • SIADH!!!
  • niedobór GKS
  • polidypsja pierwotna
  • długotrwała dieta ubogosodowa
  • ciężki, długotrwały wysiłek fizyczny
  • niedoczynność tarczycy
  • mutacje aktywujące receptora V2 lub akwaporyny 2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej: hiponatremia hipotoniczna z hiperwolemią

A
  • “z rozcieńczenia” - przewlekła niewydolność serca, marskość wątroby z wodobrzuszem, obrzęki nerczycowe
  • upośledzenie wydalania wolnej wody -> AKI, przewlekła choroba nerek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej: Hiponatremia izotoniczna lub hipertoniczna

A

wzrost st. w osoczu elektrolitów -> woda do przestrzeni pozakomórkowej

  • ciężka hiperglikemia -> najczęstsza przyczyna
  • wlew iv mannitolu
  • wchłanianie do krwi glicyny, glicerolu, sorbitolu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hiponatremia: obraz kliniczny

A
  • zab koncentracji, czynności poznawczych i równowagi
  • nudności i wymioty
  • ból głowy
  • splątanie
  • nadmierna senność
  • drgawki
  • śpiączka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hiponatremia: podział ze względu na czas rozwijania się

A
  1. ostra -> czas trwania <48h

2. przewlekła > 48h

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hiponatremia: leczenie

A

jeśli 125-130 to ograniczamy podaż wody, chyba że objawy obrzęku mózgu to leczymy !

jeśli sód < 125 to powoli zwiększamy sód do 130 (NaCl iv 150 ml 3% r-r w ciągu 20 min, następnie kontrola sodu i ewentualnie powtórzyć), a następnie dążymy do normalizacji natremii przez ograniczenie podaży wody i stosowanie normalnej diety z sodem i białkiem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hiponatremia: powikłania zbyt szybkiego leczenia

A

Zbyt szybkie wyrównanie hiponatremii, powoduje ze płyn pozakomórkowy staje się hipertoniczny -> odwodnienie komórek nerwowych -> OSMOTYCZNY ZESPÓŁ DEMIELINIZACYJNY:

a. nagłe porażenie czterokończynowe
b. objawy rzekomoopuszkowe
c. zab zachowania
d. śpiączka
e. porażenie mm oddechowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hipernatremia: wartości

A

> 145 mmol/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hipernatremia: w zależności od zawartości sodu w ustroju

A

z prawidłowym Na ( utrata samej wody)
z zmniejszonym Na (utrata płynów hipotonicznych)
ze zwiększonym Na (nadmierna podaż sodu)

24
Q

Hipernatremia: leczenie

A

podawanie płynów pozbawionych efektywnych osmolitów
Im krócej powstawała hipernatremia, tym szybiej powinniśmy ją korygować:
w ostrej w pierwszej dobie nie więcej niż 1 mmol/l/h
a przewlekła 0,5 mmol/l/h

25
Q

Potas: czynniki powodujące przechodzenie potasu do przestrzeni wewnątrzkomórkowej:

A
  • insulina
  • aldosteron
  • zasadowica
  • pobudzenie rec beta2
26
Q

Potas: czynniki powodujące przechodzenie potasu do przestrzeni zewnątrzkomórkowej:

A
  • kwasica metaboliczna
  • rozpad komórek
  • pobudzenie rec alfa
27
Q

Hipokaliemia: wartości

A
  • Najczęstsze zab elektrolitowe w praktyce klinicznej
  • < 3,5 mmol/l
  • ciężka < 2,5 mmol/l
28
Q

Hipokaliemia: obraz kliniczny

A
  • zab rytmu serca
  • niedrożność porażenna jelit
  • zatrzymanie moczu
  • rabdomioliza
  • osłabienie siły mięśniowej
  • kurcze dolnych kończyn
  • parestezje
  • nadpobudliwość nerwowa
  • apatia
    w EKG:
  • obecność zał U
  • spłaszczenie T
  • zmiany odc ST
  • wydłużenie PQ i QRS
  • zaburzenia rytmu
29
Q

Hipokaliemia: leczenie

A

KCl rozpuszczony w r-r 5-10% glukozy z insuliną krótkodziałającą, max prędkość infuzji potasu to 20 mmol/h,
W stanach zagrożenia życia:
- 20 mmol podczas pierwszych 10 min
i 10 mmol w ciągu kolejnych 5-10 min
dawka zależy od obrazu klinicznego oraz EKG
- uzupełnianie drogą doustną
- oporność na leczenie hipokaliemii może być efektem niedoboru magnezu

30
Q

Hiperkaliemia: info ogólne

A

potas > 5,5

  • Najbardziej niebezpieczne zaburzenie elektrolitowe
  • ZATRZYMANIE KRĄŻENIA
31
Q

Hiperkaliemia: podział

A

łagodna: 5,5 - 5,9
Umiarkowana: 6,0 - 6,4
Ciężka: > 6,5

32
Q

Hiperkaliemia: leki mogące wywołać hiperkaliemie

A
  • ACEI/ARB
  • spironolakton
  • suplementy potasu
  • NLPZ
    • trimetoprim
  • beta blokery
  • cyklosporyna
  • digoksyna
  • inh reniny
  • takrolimus
  • amiloryd
  • heparyna
33
Q

Hiperkaliemia: obraz kliniczny

A
  • nie ma związku między nasileniem hiperkaliemii a obrazem klinicznym i EKG
  • zaburzenia rytmu
  • spadek siły mięśniowej
  • osłabienie odruchów
  • fascykulacje
  • uogólnione drgawki
  • apatia
  • parestezje
  • splątanie
34
Q

Hiperkaliemia: zmiany w EKG

A
  • wysoki, spiczasty załamek T
  • skrócenie odstępów QT
  • poszerzenie QRS
  • spłaszczenie P
  • wydłużenie PQ
  • połączenie załamka S i T (SINUSOIDA)
  • tachykardia zatokowa
  • migotanie komór
  • bradykardia
  • asystolia
35
Q

Hiperkaliemia: leczenie

A

10ml 10% roztworu chlorku wapnia lub 30ml 10% roztworu glukonolaktobionianu wapnia
Przesunięcie jonów potasu do komórek:
- 25g glukozy + 10j insuliny krótkodziałającej
- 10-20mg salbutamolu w nebulizacji
- 50 mmol NaHCO3 w przypadku kwasicy
Przyspieszenie eliminacji potasu z ustroju:
- 15-30g Calcium resonium
- 20-40mg furosemidu iv
- hemodializa

36
Q

Norma wapnia całkowitego:

A

2,25 - 2,75 mmol/l

37
Q

Hipokalcemia: przyczyny

A
  1. niewydolność nerek
  2. OZT
  3. niedoczynność przytarczyc
  4. polekowa: blokery kanału wapniowego, diuretyki pętlowe, bisfosfoniany
  5. zespół lizy guza
  6. rabdomioliza
  7. zespoły upośledzonego wchłaniania
38
Q

Hipokalcemia: obraz kliniczny Jaskiniowiec

A
  1. parestezje
  2. drgawki
  3. tężyczka (światłowstręt, skurcz krtani, skurcz oskrzeli, skurcz tętnic)
  4. ręka położnika
  5. usta karpia
  6. ustawienie końsko-szpotawe kończyn dolnych
    * objaw Chvostka - skurcze mm twarzy po uderzeniu młoteczkiem w nerw twarzowy
    * objaw Trousseau = ręka położnika
    * Objaw Lusta - po uderzeniu w nerw strzałkowy wspólny - skurcz mięśni strzałkowych
    * Objaw Erba np prąd galwaniczny
39
Q

Hipokalcemia: EKG

A
  • wydłużenie QT
  • odwrócenie zał T
  • blok serca
  • zatrzymanie krążenia
40
Q

Hipokalcemia: leczenie

A

10-14ml 10% chlorku wapnia

- oporność na leczenie może być efektem niedoboru magnezu

41
Q

Hiperkalcemia: przyczyny

A
  1. nadczynność przytarczyc
  2. nowotwór
  3. polekowa np diuretyki tiazydowe
  4. Zatrucie wit D - sarkoidoza
  5. długotrwałe unieruchomienie
42
Q

Hiperkalcemia: obraz kliniczny

A
  1. senność, śpiączka
  2. odwodnienie
  3. hipotonia
  4. poliuria
  5. polidypsja
  6. ból brzucha
  7. zaparcie
  8. nudności, wymioty
43
Q

Hiperkalcemia: EKG

A
  • skrócenie QT
  • wydłużenie QRS
  • płaski zał T
  • blok p-k
  • zatrzymanie krążenia
44
Q

Hiperkalcemia: leczenie

A
  1. forsowana diureza
    - 0,9% NaCl iv ok 150-200 ml/h
    - 1 mg/kg furosemidu iv
  2. 200-300mg hydrokortyzonu iv
  3. 30-90 mg pamidronianu iv
45
Q

Magnez: wartości

A

0,6-1,1 mmol/l

46
Q

Hipomagnezemia: przyczyny

A
  1. utrata przez przewód pokarmowy
  2. poliuria
  3. niedożywienie
  4. alkoholizm
  5. zaburzenia wchłaniania
47
Q

Hipomagnezemia: obraz kliniczny

A
  • drżenie
  • ataksja
  • oczopląs
  • drgawki
  • tężyczka
  • zaburzenia rytmu
  • zatrzymanie krążenia
48
Q

Hipomagnezemia: EKG

A 
wydłużenie PQ i QT
obniżenie odc ST
odwrócenie zał T
spłaszczenie zał T
wydłużenie QRS
torsade de pointes
49
Q

Hipomagnezemia: może być przyczyną jakich innych zaburzeń elektrolitowych

A

hipokaliemii i hipokalcemii

50
Q

Hipomagnezemia: leczenie

A

1g 50% siarczanu magnezu iv w ciągu 10-15 min

51
Q

Hipomagnezemia: co robić przed każdym kolejnym podaniem siarczanu magnezu

A
  • odruch kolanowy
  • częstość oddechów
  • diureza
52
Q

Hipermagnezemia: przyczyny

A
  • niewydolność nerek

- hipermagnezemia jatrogenna

53
Q

Hipermagnezemia: objawy

A
  • splątanie
  • osłabienie siły mięśniowej
  • osłabienie odruchów ścięgnistych
  • depresja oddechowa
  • hipotensja
  • zatrzymanie krążenia
  • zaparcie
  • zatrzymanie moczu
54
Q

Hipermagnezemia: EKG

A
  • wydlużenie PQ I QT
  • spiczasty załamek T
  • blok p-k
55
Q

Hipermagnezemia: leczenie

A 
leczymy gdy Mg > 1,75 mmol/l
1,5-10 ml 10% chlorku wapnia iv
forsowana diureza: 0,9%NaCl, Furosemid 1 mg/kg mc
hemodializa 
wspomaganie oddechu

Medycyna Ratunkowa (3 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions