Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Medycyna Ratunkowa > Medycyna Ratunkowa 2 > Flashcards

Medycyna Ratunkowa 2 Flashcards

1
Q

Wstrząs: podział

A
  1. Hipowolemiczny: krwotoczny lub odwodnienie.
  2. Dystrybucyjny: anafilaktyczny, septyczny, neurogenny -> w mechanizmie dylatacji naczyń.
  3. Obturacyjny: tamponada, odma prężna, zatorowość płucna.
  4. Kardiogenny: zawał serca, zaburzenia rytmu serca, dysfunkcja zastawek.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wstrząs: klasyczna triada

A
  1. hipotensja (SBP < 90mmHg lub MAP < 70 mmHg)
  2. tachykardia
  3. skąpomocz < 500 ml/ 24h
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wstrząs: hipotensja, objaw wyprzedzający

A

Hipotonia ortostatyczna - spadek CTK po 3 min od przyjęcia pozycji stojącej o 20 mmHg ciśnienia skurczowego lub do wartości < 90 mmHg lub o 10 mmHg rozkurczowego z towarzyszącymi objawami.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wstrząs: wskaźnik Allgowera

A

to iloraz częstotliwości rytmu serca (HR) i skurczowego ciśnienia (SBP)
HR/SBP
0,5 - osoby zdrowe
> 1 wstrząs

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wstrząs: pulsoksymetria przyczyny zaburzeń odczytu wyniku i norma

A

Norma: 95-88%

Przyczyny zaburzenia odczytu: hipotensja, wstrząs, artefakty ruchowe

Przyczyny zawyżenia wyniku SpO2: hemoglobina tlenkowowęglowa w zatruciu CO, Methemoglobinemia

Przyczyny zaniżenia wyniku SpO2: anemia, ciemny lakier na paznokciu, intensywna pigmentacja skóry, grzybica paznokci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wstrząs: Poziom mleczanów

A
  • wzrost jest wykładnikiem hipoperfuzji tkankowej

- często podwyższony zanim pojawią się jawne zmiany podstawowych parametrów życiowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wstrząs: diureza jako wskaźnik perfuzji narządów

A

> 1,0 ml/kg mc/h - prawidłowa diureza
0,5-1,0 ml/kg mc/h - obniżenie diurezy
< 0,5 ml/kg mc/h znaczne obniżenie diurezy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wstrząs: rzut serca - norma, pomiar, kiedy obniżony i kiedy podwyższony

A

Norma: 4-8l/ min
- pomiar w echo dopplerem, cewnikiem Swana i Ganza lub metodą termodylucji przezpłucnej

Obniżony: wstrząs kardiogenny, obturacyjny i późne stadia hipowolemicznego

Podwyższony: dystrybucyjny, początkowe stadia w. hipowolemicznego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wstrząs: ciśnienie zaklinowania

A
  • w naczyniach włosowatych płuc
  • norma: 4-12 mmHg
  • pomiar cewnikiem Swana i Ganza
  • ocena wolemii i obciążenia wstępnego lewej komory
  • odpowiada za p w LP
  • obniżone we wstrząsie hipowolemicznym i dystrybucyjnym
  • podwyższone w kardiogennym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wstrząs: ośrodkowe ciśnienie żylne (ocż)

A
  • norma 8-12 mmHg
  • pomiar cewnikiem założonym przez wkłucie centralne założone w żGG
  • ocena wolemii i obciążenia wstępnego prawej komory
  • obniżone we wstrżasie hipowolemicznym i dsytrybucyjnym
  • podwyższone we wstrżasie kardiogennym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wstrząs: VIP

A

V - wentylacja
I - infuzja - wypełnienie łożyska naczyniowego
P - presory - utrzymanie ciśnienia tętniczego i regulacja pracy serca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wstrząs: płynoterapia

A
  • krystaloidy zbilansowane

- początkowo ok 1500-2000 ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wstrząs: leki wazopresyjne, jakie i jak podajemy

A
  • gdy hipotensja mimo płynów
  • Noradrenalina / adrenalina/ dopamina
  • w ciągłym wlewie
  • przez cewnik centralny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wstrząs krwotoczny: info ogólne

A

ciśnienie można trzymać az do utraty 30% krwi

  • hipotensje wyprzedza hipotonia ortostatyczna
  • spadek Hct, Hb i E zwykle po 1-3h
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wstrząs krwotoczny: stopnie

A

I - < 15% utraty krwi do 1 l
II - 15-30% do 1,5 l - już opóźniony nawrót kapilarny, skóra blada, początek objawów ! pobudzenie !
III - 30-40% do 2 l
IV - > 40% > 2l - BRADYKARDIA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wstrząs krwotoczny: tamowanie krwawienia - opaska uciskowa

A

tylko w ostateczności !

  • w zdarzeniu masowym
  • w ograniczonych przestrzeniach w warunkach zagrożenia zewnętrznego
  • nie dłużej niż 2h !
  • krwotoki, których nie da się opanowac bezpośdrenim uciskiem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wstrząs krwotoczny: płyny postępowanie

A
  • do czasu dostępności KKCz
  • krystaloidy zrównoważone (3-5 ml na 1 ml utraconej krwi -> 3-5: 1 )
  • koloidy 1-1,5 ml na 1 ml utraconej krwi
  • MAP > 65 mmHg
  • hipotensja permisywna - przed zahamowaniem krwotoku, SBP 80-90 mmHg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wstrząs krwotoczny: KKCz o ile powoduje wzrost Hb 1 j. i jakie docelowe wartości?

A

1j KKCz zwiększa st. Hb o 1 g/dl

docelowe st Hb 7-9 g/dl

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wstrząs krwotoczny: FFP, KKP, krioprecypitat

A 
FFP - świeżo mrożone osocze
KKP - Koncentrat krwinek płytkowych 
krioprecypitat
KKP, gdy płytki < 50 000/ql
KKCz : KKP: FFP 1:1:1
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wstrząs krwotoczny: kwas traneksamowy dawka

A

Dawka nasycająca 1g iv przez 10 min, następnie 1g przez 8h.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wstrząs anafilaktyczny: etiologia

A
  1. pokarm - u dzieci !
  2. leki - dorośli !
  3. owady błonkokrzydłe
  4. lateks
  5. jodowe środki kontrastowe
  6. ukąszenie przez węża
  7. przetoczenie krwi i preparatów krwiopochodnych
  8. idiopatyczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wstrząs anafilaktyczny: kofaktory - czynniki sprzyjające

A
  • wysiłek fizyczny
  • alkohol
  • oziębienie
  • NLPZ
  • ostre zakażenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wstrząs anafilaktyczny: pokarmy u dorosłych i u dzieci

A

u dorosłych: orzeszki ziemne i laskowe, ryby, skorupiaki i cytrusy

u dzieci: jaja kurze, mleko krowie, orzechy, ryby, pszenica, soja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wstrząs anafilaktyczny: rozpoznanie

A
  • jeśli nie wiemy czy mógł być alergen to musi być objaw skórny + co najmniej 1 z:
  • niewydolność oddechowa
  • spadek ciśnienia

Jeżeli podejrzewamy alergen to: muszą być 2 z poniższych:

  • objawy skórne
  • niewydolność oddechowa
  • spadek CTK
  • objawy ze strony ukł pokarmowego

Jeżeli znamy alergen to wystarczy spadek CTK.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Wstrząs anafilaktyczny: tryptaza mastocytarna

A
  • główne białko ziarnistości mastocytów
  • swoisty test pomagający potwierdzić rozpoznanie anafilaksji
  • 3 próbki w odstępach czasowych
  • nie jest powszechnie stosowany
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Wstrząs anafilaktyczny: leczenie

A
  • z objawami zagrożenia życia ! Adrenalina, domięśniowo, w 1/3 środkową przednio-bocznej powierzchni uda
    0,01 ml/ kg -> 1mg/ml -> max 0,5 mg jednorazowo
  • dawkę można powtórzyć po 5 min jeśli brak poprawy i później dalej powtarzać co 5 min
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Wstrząs anafilaktyczny: dawki adrenaliny u dzieci

A

> 12 lat, jak u dorosłych 0,5 mg im.
6-12 lat 0,3 mg im
niemowlak - 6 lat - 0,15mg

generalnie dawka 0,01 mg/kgmc.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Wstrząs anafilaktyczny: tlen

A
  • jak najwcześniej !
  • możliwie największe stężenie
  • przez maskę z rezerwuarem
  • wysoki przepływ > 10l/min
29
Q

Wstrząs anafilaktyczny: płyny

A

jak najszybciej !
- 500-1000 ml w szybkim bolusie
- krystaloidy lub koloidy
u dzieci bolus płynowy 20ml/kg mc

30
Q

Wstrząs anafilaktyczny: leki przeciwhistaminowe

A
  • klemastyna 2mg iv
  • antazolina 200 mg w 10 ml 0,9% NaCl iv
  • chlorfenamina iv lub im
31
Q

Wstrząs anafilaktyczny: sterydy

A

hydrokortyzon 200-400mg, następnie 100 mg co 6h

32
Q

Wstrząs anafilaktyczny: leki rozszerzające oskrzela

A
  • salbutamol nebulizacja lub iv
  • ipratropium (nebulizacja)
  • aminofilina (iv)
  • magnez (iv)
33
Q

Wstrząs anafilaktyczny: obserwacja

A

przez 8-24h - ryzyko fazy opóźnionej anafilaksji

34
Q

Wstrząs anafilaktyczny: alergia na jad owadów błonkoskrzydłowych

A
  1. usunięcie żądła
  2. zimne okłady miejscowe
  3. leki przeciwhistaminowe
  4. GKS:
    - miejscowo
    - po jeśli duży lub długo utrzymujący się obrzęk
35
Q

Wstrząs anafilaktyczny: adrenalina wskazania przy alergii na jad owadów

A
  • użądlenie w okolicę głowy, szyi i języka
  • brak poprawy po lekach dosutnych
  • szybkie rozwijanie objawów ogólnych
36
Q

Wstrząs anafilaktyczny: ukąszenie przez żmiję

A
  • unieruchomienie ukąszonej kończyny i ułożenie jej poniżej poziomu serca
  • założenie jałowego opatrunku w miejscu ukąszenia oraz przemycie rany wodą z mydłem
37
Q

Wstrząs anafilaktyczny: ukąszenie przez żmiję - antytoksyna wskazania

A

obrzęk obejmuje ponad połowę ukąszonej kończyny narastający w ciągu 48h

  • gwałtowanie narastający obrzęk w miejscu ukąszenia
  • ukąszenie w okolicy szyi, twarzy, języka
  • spadek ciśnienia tętniczego
  • ból brzucha z wymiotami
  • zaburzenia rytmu serca
  • leukocytoza > 20 000
  • hemoliza
  • gwałtowanie narastające stężenie kinazy kreatynowej w surowicy.
38
Q

Wstrząs septyczny: MODS

A

zespół dysfunkcji wielonarządowej - poważne zaburzenia czynności wielu narządów u osób z ostrą chorobą, niemożność utrzymania homeostazy ustrojowej bez interwencji leczniczej

39
Q

Wstrząs septyczny: def

A

sepsa + hipotensja + st mleczanów > 2 mmol/l

40
Q

Wstrząs septyczny: SIRS stare kryteria

A

temp < 36 lub > 38
HR > 90/min
częstość oddechów > 20 lub pCO2 < 32 mmHg
białe krwinki < 4000 lub > 12 000

41
Q

Wstrząs septyczny: sepsa skala SOFA

A
  • stanowi kryteria rozpoznania zaburzeń czynności narządów
  • nagłe zwiększenie wyniku o > 2 pkt u pacjenta z zakażeniem wskazuje na sepse
  • stosowana w prognozowaniu śmiertelności u pacjnetów OIT
42
Q

Wstrząs septyczny: skala QUICK SOFA

A
  • uproszczona
  • stosowana przyłóżkowo
  • służy do identyfikacji pacjentów z zakażeniami o potencjalnie niekorzystnym rokowaniu
    < 15 w GCS
    < 100mmHg SBP
    >22 oddechy
    jeżeli > niż 2 oznacza zagrożenie zgonem
43
Q

Wstrząs septyczny: sepsa def

A

dysfunkcja narządowa (SOFA>2) + zakażenie

44
Q

Wstrząs septyczny: sepsa etiologia i jatrogenne czynniki ryzyka

A

najczęściej Gram ujemne
- zak dróg oddechowych, następnie zak wewnątrzbrzuszne

Jatrogenne czynniki ryzyka:

  • kaniule i cewniki donosowe
  • cewnik w pęcherzu moczowym
  • dreny
  • wszczepione protezy i urządzenia
  • mechaniczna wentylacja płuc
  • żywienie pozajelitowe
  • przetaczanie zanieczyszczonych płynów i preparatów krwi
45
Q

Wstrząs septyczny: sepsa rozpoznanie

A
  1. bad mikrobiologiczne krwi
    > 2 próbki krwi, w tym > 1 przez osobne nakłucie żyły + po jednej z każdego cewnika naczyniowego wprowadzonego przed > 48h
    z wszystkich próbek należy wykonać posiew tlenowy i beztlenowy
46
Q

Wstrząs septyczny: sepsa badania oceniające nasilenie dysfunkcji narządów

A
  • gazometria krwi tętniczej i żylnej
  • st. mlecznu
  • bad hemostazy
  • parametry czynności nerek i wątroby
47
Q

Wstrząs septyczny: sepsa postępowanie w ciągu 1h

A
  1. oznaczyć mleczany
  2. pobrać krew na posiew
  3. antybiotyki o szerokim spektrum
  4. przetoczyć 30ml/kg krystaloidów
  5. leki wazopresyjne aby MAP>65mmHg
48
Q

Wstrząs septyczny: antybiotyki

A

jak wstrząs to > 2 antybiotyki o szerokim spektrum iv np wanko, aminoglikozydy

49
Q

Wstrząs septyczny: płynoterapia

A

krystaloidy (PWE lub 0,9% NaCl)

  • dawka > 30 ml/kg
  • w ciągu pierwszej godziny
50
Q

Wstrząs septyczny: leki wazopresyjne

A

Noradrenalina ! 10-20 mikrog/min

51
Q

Wstrząs septyczny: leki inotropowe

A

dobutamina - u chorych z objawami hipoperfuzji mimo przetoczenia właściwej ilości płynów i stosowania leku obkurczającego naczynia
2-20 mikrog/kg/min

52
Q

Wstrząs septyczny: kontrola glikemii

A

wskazanie do insulinoterapii jeśli > 10 mmol/l (180mg/dl)

53
Q

Wstrząs septyczny: profilaktyka przeciwzakrzepowa

A

heparyna 40mg/0,4ml

54
Q

Skala Mallampatiego do intubacji

A

4-stopniowa
I - wszystko super
II - języczek widoczny częściowo, łuki podniebienne niewidoczne
III- języczek i łuki podniebbene niewidoczne
IV- podniebienie miękkie, języczek i łuki podniebienne niewidoczne

55
Q

Propofol

A
  • szybko i krótko działa
  • nie ma działania przeciwbólowego
  • powoduje spadek CTK, bradykardie i bezdechy
  • po jednej dawce, powrót świadomości po 3-5 min
56
Q

Etomidat

A
  • silnie i szybko działający hipnotyk
  • duży margines bezpieczeństwa
  • w praktyce jako emulsja tłuszczowa
  • zmniejsza zapotrzebowanie na tlen OUN i przepływ mózgowy
  • niedostatecznie znosi reakcje na laryngoskopię i intubację dotchawiczą
  • może powodować mioklonie i dyskinezy podczas wprowadzenia do znieczulenia
  • hamuje czynność nadnerczy
  • stosowane u chorych w hipotonii
  • indukcja znieczulenia u chorych z duzym ryzykiem sercowo - nacz i u pacjentów geriatrycznych
57
Q

Tiopental

A
  • pochodna barbituranu

- do znieczulenia w NCH u pacjentów z podwyższonym ICP

58
Q

Ketamina

A
  • ma działanie przeciwbólowe !
  • podnosi HR i BP
  • podnosi ICP
  • powoduje koszmary senne, oczopląs i stan kataleptyczny
  • wzmaga wydzielanie gruczołów ślinowych
59
Q

Znieczulenie podpajęczynówkowe:

A
  • wysokie do Th5
  • średnie do Th10
  • niskie do L1
  • blok siodłowy S1-S5
60
Q

Znieczulenie zewnątrzoponowe:

A
  • szyjne
  • piersiowe
  • lędźwiowe
  • krzyżowe
61
Q

Znieczulenie podpajęczynówkowe: def i wskazania

A

odwracalne przerwanie przewodnictwa w rdzeniowych korzeniach nerwowych po wstrzyknięciu środka znieczulającego do przestrzeni podpajęczynówkowej
- wywyołuje blokadę:
a. współczulną
b. czuciową
c. ruchową
zabiegi w obrębie kończyn dolnych, miednicy, krocz i podbrzusza i zabiegów położniczych

62
Q

Przeciwwskazanie do znieczulenia podpajęczynówkowego

A
  1. brak zgody pacjenta
  2. zab krzepnięcia krwi
  3. sepsa i bakteriemia
  4. infekcje skóry w okolicy miejsca wkłucia
  5. hipowolemia lub wstrząs
  6. niektóre schorzenia neurologiczne np stwardnienie rozsiane
  7. niektóre schorzenia ukł krążenia
63
Q

Znieczulenie zewnątrzoponowe: def

A

polega na przerwaniu przewodnictwa nerwowego przy wstrzyknięciu leku do przestrzeni zewnątrzoponowej

64
Q

Znieczulenie zewnątrzoponowe: wskazania

A
  • rozległe operacje brzuszne i torakochirurgiczne w znieczuleniu ogólnym
  • zmniejszenie bólu w porodzie siłami natury
  • analgezja pooperacyjna za pomocą cewnika zewnątrzoponowego
  • analgezja pourazowa
  • długotrwała analgezja opioidowa
  • ostre zapalenie trzustki
65
Q

Znieczulenie zewnątrzoponowe: powikłania

A
  • podanie donaczyniowe lub podanie zewnątrzoponowej dawki do przestrzeni podpajęczynówkowej może spowodować ciężką reakcję toksyczną
  • spadek CTK
  • niezamierzone przebicie opony twardej igłą
  • zatrzymanie moczu
  • powikłania neurologiczne
66
Q

Znieczulenie Obersta:

A

znieczulenie przewodowe palca polegające na podaniu środka znieczulającego po stronie przyśrodkowej i bocznej u podstawy palca

67
Q

Blokada nerwów obwodowych: def

A

środek znieczulający w bezpośrednim sąsiedztwie nerwów, pni nerwowych czy splotów nerwowych

68
Q

Blokada nerwów obwodowych: powikłania

A
  • dotętnicze podanie analgetyku
  • nakłucie tętnicy i powstanie krwiaka
  • uszkodzenie nerwów
  • ryzyko uszkodzenia opłucnej
69
Q

Leki stosowane w analgezji przewodowej:

A
  1. lidokaina
  2. bupiwakaina
  3. ropiwakaina

Medycyna Ratunkowa (3 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions