Malaria algemeen Flashcards
Hoe wordt een malaria infectie overgedragen?
Anofeles-mug (A. gambiae meest voorkomend)
Welke omgeving/klimaat is het beste voor de malariamug? (5)
- 18-30 graden (onder de 18 of boven de 30 graden ‘werkt’ de mug niet)
- Lage gebieden (op grote hoogte kunnen ze niet voortplanten)
- ’s Nachts actief
- In het regenseizoen
- Op het platteland
Wie hebben een vergrote kans op malaria infectie?
Reizigers van / naar malariagebieden ZONDER adequate bescherming
Wie hebben een vergrote kans op een ernstig beloop van een malaria infectie? (4)
– Zwangere vrouwen (ook semi-immune zwangeren): verhoogd risico op miskramen
– Jonge kinderen: < 5 jaar hoogste mortaliteit
– Patiënten met HIV/aids
– Miltlozen en functionele asplenie
Welke factoren werken beschermend tegen malaria? (3)
- Sikkelcelziekte (beschermt tegen P. falciparum)
- Thalassemie (erytrocytendepletie)
- G6PD-deficiëntie
(komt dan ook meer voor in Afrika)
Hoe wordt je semi-immuun? (2)
- Door herhaalde aanvallen (opbouw duurt jaren)
- Pasgeborenen: 6 maanden immuniteit door Ab’s van moeder
Wat gebeurd er als een semi-immuun iemand malaria krijgt?
Je krijgt dan een infectie maar hebt het niet door omdat de symptomen mild zijn.
Belangrijk bij de immuniteit tegen malaria
Bij > 12 maanden onafgebroken in gebied zonder malariatransmissie verlies je je opgebouwde immuniteit
3 fasen levenscyclus plasmodium
- Exoerythrocytische cyclus (lever)
- Erythrocytische cyclus (bloed)
- Sporogonische cyclus (mug zelf)
Stappen in de exoerythrocytische cyclus (4)
- Mug injecteert sporozoïten in het bloed
- Ze gaan de lever in
- Een geïnfecteerde levercel ontwikkelt zich tot schizont
- Schizont barst open
Stappen in de erythrocytische cyclus (4)
- Door de openbarsting treden de trofozoïten binnen in rode bloedcellen
- Van immature trofzoite naar mature trofozoite
- Van mature trofozoite naar schizont
- Schizont barst weer open –> symptomen zoals koorts
Hoe heten schizonten die niet openbarsten? + wat doen ze?
Hypnozoieten, gaat slapen/sluimeren in de lever en kan in een later stadium toch openbarsten want dan weer symptomen geeft (kan jaren duren)
Bij welke verwekkers worden hypnozoieten gevormd?
P. vivax/ovale
Wat gebeurd er tijdens de sporogonische cyclus (samengevat in 2 stappen)
- Mug neemt bloed van een besmet persoon en krijgt daarmee gametocyten binnen
- Sporotzoieten zitten uiteindelijk in de speekselklieren waardoor ze weer andere mensen kunnen besmetten
Verwekker(s) –> koortsbeloop
- P. falciparum –> grillig
- P. vivax / ovale –> derdedaags koorts (aanval elke 48h)
- P. malariae / P. brasilianum –> Vierdedaags koorts (aanval elke 72h)
- P. knowlesi –> Dagelijkse koorts
Welke verwekker geeft de ‘ergste’ malaria infectie (meeste complicaties en mortaliteit)
P. Falciparum (malaria tropica)
Hoelang is de incubatietijd?
Na beet 10-14 dagen tot symptomen
Variërend van 7 dagen (P. falciparum) tot enkele weken (P. malariae)
Waardoor kun je een uitgesteld aanval krijgen? (2)
- Profylaxe
- Hypnozoieten
Symptomen ongecompliceerde malaria (5)
Koorts/griepachtige verschijnselen
- Zweten
- Hoofdpijn
- Koorts (40-41 graden)
- Spier- en rugpijn
- Misselijkheid en braken
Wanneer kan het eigenlijk nooit malaria zijn?
Als iemand binnen 7 dagen klachten krijgt
Mechanisme P. falciparum (4 stappen)
- Maakt een ‘plakkerig’ eiwit dat het oppervlak van de RBC
bedekt - Klontvorming
- Verstopt bloedvaten
- Orgaanfalen (eventueel fatale afloop)
Verschil p. falciparum en andere verwekkers?
P. falciparum komt in alle erythrocyten voor (onrijp en rijp) terwijl de andere alleen in de rijpere bloedcellen voorkomen
Symptomen ernstige malaria (6)
*Cerebrale malaria: abnormaal gedrag, convulsies, coma
*Ernstige anemie
*Trombocytopenie
*Hypotensie door cardiovasculaire collaps
*Acuut nierfalen (vaatocclusie)
*Hyperparasitemie: > 5%
3 fasen malaria aanval
- ‘Cold stage’: spierstijfheid, 15-60 min
- ‘Hot stage’: hoge T (40-41°C), 2-6 uur
- ‘Wet stage’: excessief zweten, uitputting, 2-4 uur
Hoelang kan de eerste aanval aanhouden?
Weken
Hoe treedt een malaria aanval op?
Eerst irregulier en daarna gaat het synchroniseren met de erytrocytaire cyclus (behalve P. falciparum) –> uiteindelijk dooft de aanval uit
Diagnostiek malaria
Dikke-druppelpreparaat –> er wordt bepaald in welke mate EN welke soort Plasmodium aanwezig is
