Lipiden Flashcards
Primaire oorzaak hypercholsterolemie
Ongezonde voeding (verzadigde vetzuren)
Oorzaken secundaire hypercholsterolemie
- Hormonaal
- Metabole verstoringen
- Nierinsufficiëntie
- Toxinen
Voorbeelden hormonale oorzaak secundaire hypercholsterolemie (3)
Zwangerschap
Exogene geslachtshormonen Hypothyreoidie (TSH)
Voorbeelden metabole verstoringen oorzaak secundaire hypercholsterolemie (4)
Diabetes mellitus (glucose)
Obesitas
Jicht (ontsteking)
Anorexia nervosa
Voorbeelden nierinsufficientie oorzaak secundaire hypercholsterolemie (3)
Nefrotisch syndroom (eiwit in urine)
Chronisch nierfalen (kreatinine/eGFR)
Hemodialyse
Voorbeeld toxinen oorzaak secundaire hypercholsterolemie (1)
Alcohol (ALAT/gammaGT)
Wat moet er altijd gebeuren bij lipide afwijkingen voordat er behandeld wordt?
Schildklier prikken (altijd secundaire hyperlipidemie uitsluiten)
Hoe veroorzaakt een hypothyreoidie een hypercholesterolemie?
Door hypothyreoidie krijg je een verlaging van de HMGCoA reductase activiteit, minder LDL-receptoren en minder klaring van LDL-cholesterol (omdat negatieve feedback in de lever ontbreekt) –> netto meer serum/plasma LDL-cholesterol
Wat is atherosclerose (welke processen zijn belangrijk)?
Een inflammatoir proces waarin stolling en inflammatie een belangrijke rol spelen
Wat is de consequentie van (chronische) inflammatie?
Dyslipidemie
Processen die bijdragen aan dyslipidemie (4)
- Insuline resistentie (metabool syndroom)
- Transitie van normaal HDL naar pro-inflammatoir HDL
- Cholesterol wordt opgenomen in macrofagen.
- Downregulatie van omgekeerd cholesterol transport.
Risicofactoren atherosclerose (2)
Leefstijl en lipoproteïnen
Lipoproteïnenn(4)
- LDL
- HDL
- Remnant particles
- Lp(a)
Stappen LDL in het atherosclerotisch proces (4)
- Trombusvorming zorgt voor oxidatie van LDL
- oxLDL wordt opgenomen in macrofagen voor de formatie van schuimcellen
- Verdikking en verstijving
- Minder NO-productie –> minder vasodilatatie
Functies HDL (2)
- Anti-inflammatoir (wanneer er meer inflammatie is wordt het meer pro-inflammatoir)
- Anti-trombotisch
Proces hoger BMI zorgt voor meer remnants (5)
Obesitas → inflammatie vetweefsel → insuline resistentie →TG productie (VLDL)↑ → remnant productie↑
Wat is een cave van de behandeling van remnants met statines?
Nog geen bewijs dat het verlagen van remnant- cholesterol ook leidt tot een lager CVD risico!
Functies Lp(a) (3)
- Pro-atherogeen
- Pro-inflammatoir
- Pro-trombotisch
Speciaal aan Lp(a)
Genetisch bepaald, dus leefstijl heeft er geen invloed op (gedurende je leven dezelfde concentratie)
Behandeling van hyperlipidemie =
CVRM
Waar hangt de behandeling van hyperlipidemie vanaf?
Het risico op HVZ (bekende tabellen)
Stap 1 in de behandeling van hyperlipidemie (3 voorbeelden)
Leefstijl
- Niet roken
- Voldoende bewegen
- Streven naar een optimaal gewicht
LDL streefwaarde
- < of gelijk aan 70 jaar
- > 70 jaar
- 1,8 mmol/L
- 2,6 mmol/L
Wanneer start je NIET met lipiden verlagende medicatie?
Kwetsbare ouderen zonder HVZ
Vormen lipiden verlagende middelen (4)
statines, fibraten, ezetimibe en PCSK9-remmers
Stappenplan farmacotherapeutische behandeling hyperlipidemie
- Statine (afhankelijk van de LDL-daling)
- Intensiveer statine therapie
- Voeg ezetimibe toe
Welke statine kies je als iemand chronisch gebruik maakt van CYP3A4-remmers
Pravastatine
Mechanisme statines
HMG-CoA reductase remmers (remmen cholesterol aanmaak)
Functie PCSK9-remmers
Verlaagt de hoeveelheid LDL-receptoren op de lever (waardoor de LDL- en cholesterol-levels in het bloed worden verlaagd)
PCSK9-remmers (2)
Evolocumab, alirocumab
Voorwaaden vergoeding PCSK9-remmers
- In combinatie gebruikt met ezetimibe
- Alle statines zijn geprobeerd (en niet bevallen)
