Leki wpływające na układ krążenia Flashcards
konsekwencje niewydolności serca (mechanizmy kompensacyjne)
niewydolność serca -> wzrost obciążenia i spadek perfuzji:
-> stymulacja układu RAA
-> wzrost obj. krwi (zatrzymanie wody i sodu)
-> skurcz naczyń (wzrost ciśnienia)
-> stymulacja przebudowy komór! -> rozstrzeń i przerost komór
-> stymulacja adrenergiczna
-> wzrost częstotliwości, kurczliwości serca
-> napięcia naczyń,
-> uwalniania wazopresyny i endoteliny
na krótki czas taka kompensacja git, ale jak się przedłuża to tylko mocniej obciąża serce
przewlekła zastoinowa niewydolność serca - objawy
- gromadzenie się płynu w jamach ciała
- obrzęk płuc (duszność, kaszel)
- nietolerancja wysiłkowa
zastoinowa niewydolność krążenia - przyczyny
uszkodzenie naczyń
uszkodzenie serca:
- choroba niedokrwienna serca
- przewlekła choroba zastawek
- kardiomiopatia rozstrzeniowa
- kardiomiopatia przerostowa
kardiomiopatia przerostowa (HCM - hypertrophic cardiomyopathy) - przebieg
przerost LEWEJ komory serca (przyczyny genetyczne) -> niewydolność rozkurczowa LK -> zastoinowa niewydolność krążenia -> nagła śmierć
kardiomiopatia przerostowa (HCM)- objawy
- niewydolność rozkurczowa LK -> zastoinowa niewydolność krążenia
- powiększenie przedsionków
- zwężenie drogi odpływu
- turbulencje przepływu krwi
- zmniejszenie przepływu wieńcowego
- niedokrwienie serca, włóknienie
- zatorowość obwodowa (skrzepliny w przedsionkach)
- częstoskurcz komorowy
- nagła śmierć
kardiomiopatia przerostowa - etiologia
głównie dziedziczna:
- Maine Coon
- kocury brytyjskie
- koty syjamskie, birmańskie, abisyńskie
badanie kliniczne FAT CAT - diagnostyka czego
kardiomiopatii przerostowej kotów
kardiomiopatia rozstrzeniowa - przebieg
obumieranie niektórych włókien mięśniowych -> włóknienie -> brak zdolności skurczu
-> rozszerzenie jam serca
-> niewydolność skurczowa OBU komór
-> spadek objętości wyrzutowej serca -> zastoinowa niewydolność serca
kardiomiopatia rozstrzeniowa - etiologia
najczęściej psy ras dużych i średnich (doberman, cocker spaniel, springer spaniel, seter irlandzki, dog, wilczarz, bernardyn, owczarek niemiecki)
częściej u samców, w średnim wieku
kardiomiopatia rozstrzeniowa - objawy
- nietolerancja wysiłkowa
- kaszel (np. atak kaszlu przy witaniu właściciela)
- powiększenie objętości brzucha
- długa faza bezobjawowa -> zastoinowa niewydolność krążenia -> nagła śmierć
Leki wpływające na układ sercowo-naczyniowy - grupy
I. Leki działające na serce
1. Pobudzające czynność serca
2. P/arytmiczne
II. Leki wpływające na układ RAA
III. Leki wpływające na naczynia krwionośne
1. Wazodylatacyjne
2. Wazokonstrykcyjne
Leki działające na serce - wymienić
- Pobudzające czynność serca
- glikozydy nasercowe
- inodilatory
- metyloksantyny
- sympatykomimetyki - Leki p/arytmiczne
glikozydy nasercowe - MD
hamowanie pompy Na+/K+
-> Na+ gromadzi się we wnętrzu komórki (spowolnienie repolaryzacji i kolejnej depolaryzacji)
-> hamowanie wymiany Na+/Ca2+
-> Ca2+ gromadzi się w komórce w SER -> większa ilość Ca2+ jest dostępna do każdorazowego wyrzutu przy skurczu + zwiększony gradient jonów K+ na zewnątrz i wewnątrz błony (mniejszy potencjał spoczynkowy)
-> efektywniejsze skurcze mięśnia (dodatnio ino-, batmo- i tonotropowo)
ale spowolnienie częstości i przewodzenia impulsów -> ujemnie chrono- i dromotropowo
efekt inotropowy
Dodatni efekt inotropowy – wzmocnienie siły skurczu serca
Ujemny efekt inotropowy – osłabienie siły skurczu serca
efekt batmotropowy
dodatni: obniżenie progu pobudliwości komórek mięśnia sercowego
ujemny: podwyższenie progu pobudliwości komórek mięśnia sercowego
efekt chronotropowy
dodatni: zwiększenie częstości skurczów mięśnia sercowego
ujemny: zmniejszenie częstości skurczów mięśnia sercowego
efekt dromotropowy
dodatni: zwiększenie szybkości przewodzenia w mięśniu sercowym
ujemny: zmniejszenie szybkości przewodzenia w mięśniu sercowym
efekt tonotropowy
dodatni: wzrost napięcia mięśnia sercowego
ujemny: spadek napięcia mięśnia sercowego
glikozydy nasercowe - skutki działania
- zwiększenie siły skurczu (ino (+)), pobudliwości (bromo (+)) i napięcia m. sercowego (tono (+))
- zwiększenie objętości minutowej i wyrzutowej serca
- zmniejszenie częstości pracy serca (chrono (-)) i przewodnictwa w układzie bodźco-przewodzącym serca (dromo- (-))
- przedłużenie okresu refrakcji
- efekt NEUROENDOKRYNNY -> stymulacja n. błędnego -> spadek napięcia ukł. współczulnego -> dodatkowe nasilenie działania chrono- i dromotropowego (-)
- Działanie diuretyczne i proarytmogenne
glikozydy nasercowe - działania dodatkowe (2)
- zwiększenie pobudliwości pozazatokowych ośrodków bodźcotwórczych -> może prowadzić do arytmii komorowej
- działanie moczopędne (hamowanie zwrotnego hamowania Na+ w kanalikach), zmniejszenie obrzęków
Glikozydy - interakcje (5)
- glikozydy + sole wapnia -> synergizm (wzrost Ca2+ -> nasilenie działania glikozydów i vv)
- glikozydy + sole potasu -> antagonizm (wzrost K+ -> osłabienie działania glikozydów i vv)
- glikozydy + leki powodujące hipokaliemię (diuretyki pętlowe, tiazydowe) -> nasilają ryzyko stosowania glikozydów
- glikozydy + sód -> synergizm
- glikozydy + magnez -> antagonizm
glikozydy nasercowe - wymienić (4)
z naparstnicy:
1. digoksyna (wełnistej)
2. digitoksyna (purpurowej)
ze strofantusa:
3. strofantyna G
z cebuli morskiej:
4. proscylarydyna
+ pomocniczo przetwory z konwalii majowej i miłka wiosennego
glikozydy nasercowe - stopień wiązania z białkami
digitoksyna - silnie (90-98%)
digoksyna - średnio (25%)
strofantyna - wcale (dlatego działa najszybciej! -> d.s. w ostrej niewydolności serca)
glikozydy nasercowe - wskazania
- zastoinowa niewydolność serca (strofantyna G także w ostrej)
- arytmie nadkomorowe (migotanie przedsionków)
digoksyna, digitoksyna - drogi podania
p.o. (digitoksyna wchłania się lepiej od digoksyny)
digoksyna - dla jakich zwierząt
psy, koty i konie (ma niski współczynnik terapeutyczny)
digitoksyna - dla jakich zwierząt
tylko psy
strofantyna G - droga podania
i.v. powoli (nie wchłania się p.o.)
glikozydy nasercowe - DN
- zaburzenia rytmu serca (bradykardia)
- bloki serca (przedsionkowo-komorowe)
- arytmie komorowe, migotanie komór
- wymioty, biegunka
- objawy neurologiczne - apatia, senność
- u kotów silniejsze DN niż u psów
glikozydy nasercowe - PWSK
- arytmie komorowe
- bloki przedsionkowo-komorowe
- bradykardia
- kardiomiopatia przerostowa
- hipokaliemia
glikozydy nasercowe - zasady leczenia
- nie podawać strofantyny po uprzednim stosowaniu glikozydów naparstnicy (możliwość kumulacji w ustroju! - najwcześniej po 4d) ale vv można
- równoczesne stos. diuretyków wywołujących hipokaliemię -> dodawanie doustne soli potasu
- dawkowanie indywidualne, rozpocząć od dawki nasycającej, następnie dawki podtrzymujące
- niski współczynnik terapeutyczny
- przy przedawkowaniu podawać sole potasu i związki wiążące wapń
inodilatory - wymienić grupy (2)
= czyli o działaniu inotropowym (+) i rozszerzającym naczynia:
1. B1-adrenomimetyki
2. inhibitory PDE3
leki sympatykomimetyczne - wymienić
- dobutamina - AG rec. Beta1
- dopamina, epinefryna - AG rec. Alfa i Beta
sympatykomimetyki - działania (3)
- inotropowo (+)
- chronotropowo (+)
- arytmogennie
dopamina - MD
- agoniści rec.B -> pobudzenie czynności serca, efekt ino (+), chrono (+) + arytmogennie
- dodatkowy wpływ na rec.D w nerkach i naczyniach -> rozszerzenie naczyń
dopamina - zastosowanie w chorobach układu krążenia
- ostra niewydolność krążenia (wstrząs kardiogenny, septyczny)
- zapaść krążeniowa podczas z.o.
dobutamina - zastosowanie w chorobach układu krążenia
krótkotrwałe leczenie niewydolności krążenia
inhibitory fosfodiesterazy 3 (PDE3) - MD
hamowanie PDE3 -> wzrost ilości cAMP w komórce:
-> wzrost wrażliwości kardiomiocytów na Ca2+ (wzrost zapotrzebowania na tlen) -> działanie inotropowe (+),
-> rozszerzenie naczyń, zmniejszenie oporu obwodowego i obciążenia serca
inhibitory PDE3 - wymienić (3)
- pimobendan
- amrinon
- milrinon
inhibitory PDE3 - zastosowanie
- pimobendan -> super bezpieczny, bez wpływu na częstotliwość akcji serca (i na zapotrzebowanie serca na tlen) -> zastoinowa niewydolność serca w przebiegu kardiomiopatii rozstrzeniowej lub niedomykalności zastawek, nadciśnienie płucne (-> prawokomorowa zastoinowa niewydolność serca) - PSY!
- amrinon -> podanie i.v., niewielki efekt chronotropowy (+) -> ostra niewydolność serca
- milrinon - podanie i.v./p.o., bardzo silne i toksyczne działanie -> spontaniczna niewydolność krążenia
pimobendan - PWSK (4)
- wodoosierdzie
- schorzenia przebiegające ze zwężeniem drogi odpływu krwi
- kardiomiopatia przerostowa
- koty (brak wystarczających badań)
pimobendan - DN
- rzadkie! Pimobendan bezpieczny
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- umiarkowanie chronotropowo (+)
- brak działania arytmogennego!
metyloksantyny - wymienić (4)
- kofeina
- teofilina
- teobromina
- aminofilina
metyloksantyny - MD
nieselektywne hamowanie fosfodiesteraz (rozkładających cAMP i cGMP) + ANTG rec. adenozynowych
metyloksantyny - działania (4)
- psychostymulujące
- spazmolityczne
- pobudzające pracę serca i poprawiające krążenie
- moczopędne
teofilina - MD
najsilniejsza metyloksantyna
- nieselektywny inhibitor PDE3, 4, 5
- ANTG rec. adenozynowych o podwójnym działaniu (BRONCHOdylatacyjnym i przeciwzapalnym)
teofilina - zastosowanie
- głównie psy (u kotów silne DN)
- w chorobach serca głównie w celu ulgi ze strony ukł. oddechowego (rozszerza oskrzela + stymuluje ośrodek oddechowy + zwiększa kurczliwość przepony) + stabilizacja mastocytów + łagodne działanie inotropowo (+)
kofeina - działania (6)
najsłabsza i najmniej wybiórcza metyloksantyna
1. ANALEPTYK (lek cucący) -> pobudza OUN (w tym ośrodek oddechowy i naczynioruchowy)
2. działanie ino- (+), chrono- (+) i tonotropowe (+)
3. znacząco zwiększa zapotrzebowanie tkanek na tlen
4. nieznacznie zwiększa ciśnienie krwi (pobudza ośr. naczynioruchowy, ale rozszerza naczynia)
5. działanie moczopędne
6. STYMULUJE WYDZIELANIE SOKU ŻOŁĄDKOWEGO
kofeina - zastosowanie
- koń, przeżuwacze, świnia, pies, kot
- zaburzenia pracy serca
- niewydolność układu krążenia w infekcjach i stanach niezagrażających życiu
kofeina - PWSK (2)
- ostra niewydolność serca
- niedotlenienie m. sercowego
kofeina - DN (7)
- odczyny miejscowe po podaniu s.c.
- niepokój, pobudzenie psychomotoryczne
- tachykardia
- tachypnoe
- arytmie
- nadkwasota, zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- obniżenie progu drgawkowego
Zastoinowa niewydolność serca - mechanizmy kompensacyjne
zastoinowa niewydolność serca -> obniżenie objętości minutowej i wyrzutowej serca -> spadek perfuzji tkanek i aktywacja mechanizmów kompensacyjnych:
-> aktywacja ukł. współczulnego (zwężenie naczyń + pobudzenie serca -> zwiększenie zapotrzebowania serca na tlen, przebudowa m. sercowego)
-> aktywacja osi RAA (zatrzymanie sodu i wody -> wzrost objętości płynów + zwężenie obwodowych naczyń + przebudowa m. sercowego)
kompensacja skuteczna krótkofalowo, długotrwale pogłębia niewydolność serca
czynniki aktywujące układ RAA (3)
- spadek ciśnienia tętniczego/ hipowolemia
- wzrost napięcia układu współczulnego
- niskie stężenie sodu
schemat układu RAA (5)
- pobudzenie przez czynniki aktywujące komórek aparatu przykłębuszkowego nerek
- zaczynają uwalniać reninę
- renina przekształca angiotensynogen w angiotensynę I
- obecna w płucach konwertaza angiotensyny (KA, ACE) przekształca angiotensynę I w aktywną II
- angiotensyna II wywołuje szereg zmian układowych
6*. ACE inaktywuje również bradykininę rozszerzającą naczynia
angiotensyna II - MD (5)
- bezpośrednio obkurcza naczynia krwionośne przez wpływ na receptory angiotensynowe (gł. AT-1)
- pośrednio obkurcza naczynia krwionośne przez wzrost wydzielania wazopresyny (ADH) -> rec. V1
- zwiększanie wydzielania adrenaliny w nadnerczach oraz nasilanie przekaźnictwa adrenergicznego w autonomicznym i ośrodkowym układzie nerwowym
- nasila resorpcję sodu i wody i wydzielanie potasu przez wzrost wydzielania aldosteronu w nadnerczach
- nasila resorpcję wody przez wzrost wydzielania wazopresyny w przysadce -> rec. V2
angiotensyna II - efekty jej działania na organizm (5)
- skurcz naczyń, resorpcja sodu i wody -> wzrost ciśnienia krwi
- wzrost pragnienia
- działanie prozapalne
- działanie proliferacyjne i promitotyczne -> nasilenie procesów przebudowy (serca i kanalików nerkowych)
- wzrost krzepliwości krwi
aldosteron - efekty działania na organizm (4)
- resorpcja sodu i wody oraz wydalanie potasu
- działanie proliferacyjne, promitotyczne
- działanie prozapalne
- wzrost krzepliwości krwi
endotelina 1 (ET-1) - wpływ na organizm
- skurcz naczyń - nerkowych, płucnych, wieńcowych
- retencja sodu
- właściwości proarytmiczne i prozapalne -> hiperplazja m. sercowego i włóknienie ścian naczyń
Grupy leków hamujące układ RAA - wymienić (5)
- B-blokery -> hamujące uwalnianie reniny
- Inhibitory reniny
- IKA (inhibitory konwertazy angiotensyny - ACE-I)
- antagoniści rec. dla aldosteronu
- antagoniści rec. dla angiotensyny II (sartany)
IKA - MD
hamują powstawanie AT II -> obniżenie ciśnienia i hamowanie rozwoju niewydolności krążeniowej
+ zmniejszona inaktywacja bradykininy