Leki p/endopasożytnicze Flashcards

1
Q

leki d.s. w zwalczaniu nicieni (11)

A
  1. benzimidazole
  2. probenzimidazole
  3. tetrahydropirymidyny
  4. makrocykliczne laktony
  5. imidazotiazole
  6. depsypeptydy (emodepsyd)
  7. poch. amino-acetonitrylu (AAD, monepantel)
  8. poch. spiroindolu (derkwantel)
  9. nitrotiazole (nitrazoksanid)
  10. związki heterocykliczne (piperazyna)
  11. związki fosfoorganiczne (dichlorfos)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

benzimidazole - MD

A

hamują polimeryzację tubuliny do mikrotubul -> zaburzenie strukturalnych i funkcjonalnych właściwości komórek pasożyta (tworzenie cytoszkieletu, wrzeciona podziałowego, pobieranie i transport substancji odżywczych i produktów metabolicznych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

benzimidazole - zastosowanie (4)

A
  1. zwalczanie nicieni
  2. tasiemców Taenia
  3. przywr
  4. pierwotniaki Giardia

u Ru i Eq wystarczająca pojedyncza dawka (rezerwuar leku w żwaczu/ j.grubym); u pozostałych konieczna kilkudniowa terapia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

benzimidazole - wymienić (4)

A
  1. fenbendazol
  2. albendazol
  3. flubendazol
  4. oksybendazol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

fenbendazol - DN

A
  • biegunka
  • wymioty
  • bardzo rzadko reakcje alergiczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

fenbendazol - na jakie formy rozwojowe działa

A

dorosłe + jaja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

fenbendazol - wchłanialność z pp + droga eliminacji

A

słaba wchłanialność, wchłonięta część jest metabolizowana w wątrobie do oksfendazolu
- wydalany z kałem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

fenbendazol - zastosowanie

A

nicienie/ tasiemce/ przywry/ Giardia u:

  • mięsożernych
  • świń
  • drobiu
  • gryzoni
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

albendazol - na jakie formy rozwojowe działa

A

jaja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

albendazol - wchłanialność z pp + droga eliminacji

A

wchłanialność z pp dobra (zwłaszcza w obecności tłuszczu)

- eliminowany głównie z żółcią w kale, w niewielkim stopniu z moczem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

albendazol - zastosowanie

A

nicienie/ tasiemce/ przywry/ Giardia u bydła i owiec

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

flubendazol - wchłanialność z pp

A

słaba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

flubendazol - zastosowanie

A

u mięsożernych, świń i drobiu

- jest super, bo mało toksyczny i można go stosować u niosek a także w ciąży i laktacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

benzimidazole, których nie można stosować w ciąży (2)

A
  • fenbendazol

- albendazol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

benzimidazole, które można stosować w ciąży

A
  • flubendazol

- oksybendazol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

flubendazol - DN

A
  • wymioty
  • biegunka
  • zaburzenia w rozwoju piór u kur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

oksybendazol - zastosowanie

A

psy i koty

- może być stosowany w ciąży, laktacji i u noworodków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

probenzimidazole - MD

A

w organizmie metabolizm do czynnych benzimidazoli -> reszta jak u nich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

probenzimidazole - wymienić (2)

A
  1. febantel

2. netobimin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

febantel - zastosowanie

A

nicienie i Giardia u wszystkich zwierząt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

febantel - do czego metabolizowany

A

w wątrobie do fenbendazolu a ten do oksfendazolu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

netobimin - do czego metabolizowany

A

przez mikroflorę pp do albendazolu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

tetrahydropirymidyny - MD

A

agonizm rec. nikotynowych nicieni -> skurcz i porażenie spastyczne ciała robaków -> śmierć

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

tetrahydropirymidyny - wymienić (3)

A
  1. pyrantel
  2. morantel
  3. oksantel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
pyrantel - zastosowanie
nicienie jelitowe i tasiemce Anoplocephala u koni -> mięsożerne, konie, przeżuwacze, świnie, gryzonie ale nieskuteczny wobec włosogłówki i tasiemców u mięsożernych
26
morantel - zastosowanie
nicienie żołądkowo-jelitowe/ jelitowe i oczne | -> u przeżuwaczy
27
makrocykliczne laktony - co to w ogóle
produkty fermentacji bakterii Streptomyces
28
makrocykliczne laktony - MD (2)
1. AG rec. dla glutaminianu związanych z kanałami chlorkowymi w komórkach nerwowych i mięśniowych bezkręgowców - > otwarcie kanałów Cl- - > hiperpolaryzacja błon kom. nn i mm - > paraliż i śmierć pasożyta 2. mogą też być AG rec. GABA - > zwiększone uwalnianie GABA u nicieni i stawonogów - > inhibicja neurotransmisji - > paraliż wiotki i śmierć
29
makrocykliczne laktony - spektrum działania
= endektycydy (działają bójczo zarówno wobec ekto- jak i endopasożytów) -> nicienie i ektopasożyty (wszy, wszoły, roztocza, gzy) nieskuteczne wobec: tasiemców, przywr, pierwotniaków oraz jaj!!!!
30
makrocykliczne laktony (ML) a OUN
w prawidłowych warunkach nie przechodzą OUN - u psów z mutacją genu MDR-1 (ABCB-1) upośledzona funkcja glikoproteiny P -> akumulacja ML w OUN -> efekty neurotoksyczne (ataksja, letarg, śpiączka, drżenia, ślinienie)
31
makrocykliczne laktony - DN
- neurotoksyczność jeśli przejdą przez bbb - ekotoksyczne = toksyczne dla organizmów wodnych - lipofilne ML mogą ulegać kumulacji w organizmie
32
makrocykliczne laktony - wymienić (6)
``` awermektyny: 1. iwermektyna 2. selamektyna 3. eprinomektyna 4. doramektyna milbemycyny: 5. moksydektyna 6. milbemycyna ```
33
iwermektyna - zastosowanie
szeroki zakres działania (p. dojrzałe + larwy wędrujące + te zatrzymane w rozwoju) -> nicienie, pasożytnicze stawonogi (świerzb, pchły, giez) - > przeżuwacze, konie (nicienie, gzy, wszy) - > świnie (nicienie, świerzb) - > koty (świerzb - maść do uszu!)
34
selamektyna - zastosowanie
preparaty do nakrapiania dla psów i kotów | -> mikrofilarie (robaczyca serca), pchły, roztoczy, glisty, tęgoryjce
35
milbemycyna - zastosowanie
- profilaktyka (!) robaczycy serca (ale nie jej leczenie, bo dużo martwych mikrofilarii -> wstrząs) - nicienie żołądkowo-jelitowe/ oczne
36
imidazotiazole - MD
AG rec. muskarynowych i nikotynowych pasożyta -> zaburzenie neurotransmisji -> porażenie i śmierć
37
imidazotiazole - spektrum
- nicienie żołądkowo-jelitowe - nicienie płucne brak aktywności wobec tasiemców i przywr
38
imidazotiazole - wymienić (2)
1. lewamizol | 2. tetramizol
39
imidazotiazole - PWSK
- KONIE - niewydolność wątroby/ nerek - wyniszczenie - ciąża
40
imidazotiazole - DN
- u psów możliwa nadwrażliwość typu idiosynkrazji -> zaburzenia hematologiczne (anemia hemolityczna, trombocytopenia, leukopenia) - odwracalne obniżenie jakości nasienia
41
depsypeptydy - MD
stymulacja presynaptycznych receptorów sekretynowych -> porażenie i śmierć pasożytów
42
depsypeptydy - zastosowanie
u psów i kotów - > nicienie (glisty i tęgoryjce) - larwy + dorosłe - > nicienie płucne - dorosłe
43
depsypeptydy - przykład (1)
emodepsyd
44
depsypeptydy - PWSK
psy z mutacją MDR-1, bo emodepsyd jest subtratem dla glikoproteiny-P -> poważne DN
45
pochodne amino-acetonitrylu (AAD) - MD
działanie na specyficzny dla nicieni rec. nikotynowy -> paraliż i śmierć pasożyta
46
pochodne amino-acetonitrylu (AAD) - przykład (1)
monepantel
47
monepantel - zastosowanie
- owce i kozy | - > nicienie żołądkowo-jelitowe (zwłaszcza lekooporne)
48
pochodne spiroindolu - MD
ANTG rec. nikotynowego nicieni -> porażenie i śmierć
49
poch. spiroindolu - przykład (1)
derkwantel
50
nitrotiazole - spektrum działania
-> nicienie, pierwotniaki, tasiemce | + działanie p/wirusowe!
51
nitrotiazole - przykład (1)
nitrazoksanid
52
związki heterocykliczne - MD
AG rec. GABA pasożyta -> hiperpolaryzacja kom. mm. -> paraliż wiotki
53
związki heterocykliczne - przykład (1)
piperazyna
54
piperazyna - zastosowanie
nicienie u zwierząt domowych
55
związki fosfoorganiczne - MD
nieodwracalna inhibicja acetylocholinoesterazy -> pobudzenie układu przywspółczulnego
56
związki fosfoorganiczne - wymienić (2)
dichlorfos -> nicienie | bromofenofos -> przywry
57
leki d.s. w inwazji tasiemców (4)
1. poch. izochinoliny - prazikwantel 2. benzapiny 3. związki salicylanilidowe 4. benzimidazole
58
poch. izochinoliny - przykład (1)
prazikwantel
59
prazikwantel - spektrum działania
tasiemce - dojrzałe + larwy niektóre przywry nie działa na robaki obłe
60
prazikwantel - MD
uszkodzenie tegumentu -> zwiększenie przepuszczalności błony dla jonów Ca2+
61
benzapiny - przykład (1)
epsiprantel
62
epsiprantel - MD
zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych dla Ca2+
63
epsiprantel - spektrum
tasiemce
64
salicylanilidy - wymienić (5)
``` 1. niklozamid -> tasiemce na przywry: 2. tribromosalicylanilid 3. klozantel 4. rafoksanid 5. oksyklozanid ```
65
salicylanilidy - MD
hamowanie wchłaniania tlenu i glukozy -> zaburzenie fosforylacji tlenowej i syntezy ATP w komórkach pasożytów -> śmierć tasiemców i przywr
66
benzimidazole d.s. p/tasiemcowego (3)
1. flubendazol 2. albendazol 3. oksfendazol
67
leki d.s. w zwalczaniu przywr (6)
1. salicylanilidy 2. sulfonamidy (klorsulon) 3. nitrobenzonitryle (nitroksynil) 4. benzimidazole 5. fenoksyalkany (diamfenetyd) 6. związki fosfoorganiczne (bromofenfos)
68
sulfonamid d.s. p/przywrom
klorsulon
69
nitrobenzonitryle - przykład (1)
nitroksynil
70
nitroksynil - MD
jonofor protonowy -> szybkie uszkodzenie tegumentu pasożyta i jego spastyczny skurcz (nie działa wobec Paramphistomonum)
71
benzimidazole d.s. p/przywrom (2)
1. albendazol | 2. triklabendazol
72
fenoksyalkany - przykład (1)
diamfenetyd