Kości cz. 2 Flashcards

1
Q

64-letni mężczyzna z przewlekłą niewydolnością nerek (kreatynina – 3mg/dl) i rakiem prostaty jest od roku leczony analogiem gonadoliberyny. Jaki lek należy włączyć? W jakiej dawce i jak długo? I dlaczego?

A

Denosumab- 60mg s.c. co 6 miesięcy; terapia trwa wiele lat

Dlaczego?

  • pacjent ma niewydolność nerek, więc nie może bisfosfonianów- alternatywa
  • rak prostaty leczony ablacją hormonalną- wskazanie

Wskazania:
–> alternatywna opcja w stosunku do bisfosfonianów dożylnych
–> może być stosowany u osób z niewydolnością nerek
–> mężczyźni z rakiem prostaty leczeni ablacją
hormonalną
–> osteoporoza posteroidowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Mechanizm działania denosumabu

A

Łączenie się leku z RANKL, co hamuje aktywację osteoklastów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jakie działania niepożądane po denosumabie?

A
4x Z:
-ZUM
-zaćma
-zaparcia
-zakażenia górnych dd oddechowych
Dodatkowo:
-rwa kulszowa
-bóle kończyn
-wysypka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Lek X:
–> zmniejsza ryzyko nowych złamań (tylko w obrębie kręgosłupa),
–> wywiera korzystny wpływ na gospodarkę lipidową;
–> jest antagonistą receptorów estrogenowych w gruczole sutkowym i błonie śluzowej macicy.
Ten lek to……
U kogo nie powinien być stosowany?

A

Raloxifen

U osób z problemami z krzepnięciem:
-wzrost ryzyka zakrzepicy żylnej i tętniczej (zwłaszcza 4 pierwsze miesiące terapii)
Dodatkowo:
-zaostrzenie i wywołanie zaburzeń wazometrycznych (uderzenia gorąca)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Który lek ma pozytywny wpływ na zmnijeszenie ryzyka raka piersi? Jaki inny plus stosowania tego leku?

A

Raloxifen

Dodatkowo:
-zmniejszenie ryzyka złamań trzonów kręgów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Lek będący połączeniem dwóch leków, który zmniejsza ryzyko złamań w obrębie kręgosłupa i poza nim. O czym mowa? Jakie to składowe?

A

A- bazedoxifen- antagonista rec. estrogenowych w gruczole piersiowym i macicy; stymuluje objawy menopauzalne
B- estrogen- zwiększa ryzyko raka endometrium i piersi; zmniejsza objawy wypadkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Kalcytonina- efekty farmakologiczne.

Jaka jest wada?

A
  • wzrost BMD (1-2%) w ciągu 2 lat
  • zmniejszenie ryzyka złamań- tylko kręgów
  • złamanie kręgów- zmniejszenie dolegliwości i.v.
  • leczenie osteoporozy (spray donosowy- 200IU/dzień; terapia pulsacyjna)

WADA- efektywność spada w miarę stosowania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Kalcytonina- działania niepożądane

A
  • zaczerwienienie skory rąk, twarzy
  • hipokalcemia (tężyczka)
  • nudności, wymioty
  • uczucie gorąca
  • alergie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

66-letnia kobieta zgłosiła się na wizytę kontrolną; z wywiadu wiadomo, że nie miesiączkuje od 18 lat, nigdy nie brała HTZ, 5 lat temu złamała przedramię, osteoporoza u matki i siostry.
Densytometria - (T-score – 4.0) = ciężka osteoporoza.
Co zastosujemy? I dlaczego?

A

Leki anaboliczne- pochodne PTH- TERIPARATYD

Wskazania:

(1) chorzy ze złamaniami osteoporotycznymi pomimo właściwie stosowanej, zgodnej z rekomendacjami terapii
(2) chorzy z ciężką osteoporozą (T-score< (-)3,5)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

66-letnia kobieta zgłosiła się na wizytę kontrolną; z wywiadu wiadomo, że nie miesiączkuje od 18 lat, nigdy nie brała HTZ, 5 lat temu złamała przedramię, osteoporoza u matki i siostry.
Densytometria - (T-score – 4.0) = ciężka osteoporoza.
Co zastosujemy? I w jakiej terapii?

A

Analog PTH- TERIPARATYD

TERAPIA PULSACYJNA:

  • bezpośrednie działanie pobudzające na osteoblasty,
  • tworzenie kości de novo
  • zwiększenie resorpcji kostnej (osteoklasty) efekt netto = kościotworzenie

Podawanie sc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jakie są działania niepożądane teriparatydu?

A
  • bóle mięśniowe
  • bóle głowy
  • hiperurykemia
  • hiperkalcemia (przejściowa)
  • osłabienie, zawroty głowy
  • nudności
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jakie przeciwwskazania do stosowania teriparatydu?

A
  • dzieci
  • ciąża, karmienie
  • nowotwory kości
  • choroba Pageta
  • hiperkalcemia
  • aktywna dna moczanowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Ranelinian strontu- działanie i pwskazania

A

działanie:

a. anaboliczne:
- indukcja różnicowania pre-odontoblastów
- indukcja syntezy kolagenu
b. antyresorpcyjne:
- hamowanie osteoklastów

pwskazania:

  • -> z czynną lub przebytą żylną chorobą zakrzepowo-zatorową,
  • -> z aktywną lub podaną w wywiadzie chorobą niedokrwienną serca, chorobą tętnic obwodowych lub naczyń mózgowych,
  • -> tymczasowo lub stale unieruchomionych,
  • -> niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Romosozumab- działanie i efekt farmakologiczny

A

Humanizowane przeciwciało monoklonalne IgG2 wiąże sklerostynę (zewnątrzkomórkowy inhibitor szlaków sygnalnych Wnt)

Efekt:

  • hamowanie resorpcji
  • pobudzenie kościotworzenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Leczenie osteoporozy u kobiet po menopauzie z historią złamań osteoporotycznych lub wieloma czynnikami ryzyka złamania lub u tych, u których zawiodły inne terapie osteoporozy. Co zastosujesz? Jaki jest problem z tym lekiem?

A

Romosozumab

CZAS TERAPII – 1 ROK
Sposób podawania sc (2 dawki) 1x w miesiącu

PROBLEM – wzrost ryzyka zawału, udaru, zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Działanie niepożądane- bisfosfoniany

A
  • owrzodzenia śluzówki przełyku
  • hipokalcemia
  • martwica kości (i.v)
  • ryzyko atypowych złamań szyjki kości udowej (terapia> 5 lat)
17
Q

Działanie niepożądane- raloxifen

A
  • nasilenie objawów wypadowych

- wzrost ryzyka zakrzepicy żylnej i tętniczej

18
Q

Działanie niepożądane- HTZ

A
  • rak sutka

- wzrost ryzyka zakrzepicy żylnej i tętniczej

19
Q

Działanie niepożądane- denozumab

A
  • ZUM
  • martwica kości
  • hipokalcemia
20
Q

Działanie niepożądane- kalcytonina

A

-hipokalcemia

21
Q

Działanie niepożądane- teriparatyd

A
  • osteosarcoma
  • hiperurykemia
  • przejściowa umiarkowana hiperkalcemia
22
Q

Działanie niepożądane- ranelinian strontu

A
  • biegunka, wymioty
  • bóle brzucha
  • wysypka
  • choroba zakrzepowo-zatorowa
23
Q

Pacjent z zaburzeniami układu nerwowo-mięśniowego (drgawki), z kurczami mięśniowymi, parestezjami, tężyczką i zaburzeniami rytmu serca. Co mu jest? Dlaczego?

A

Hipokalcemia

Przyczyny hipokalcemii

  • -> niedoczynność przytarczyc
  • -> niedobór witaminy D
  • -> hiperfosfatemia w przebiegu przewlekłej niewydolności nerek
  • -> zatrucie fluorkami
  • -> następstwo masywnych przetoczeń krwi konserwowanej cytrynianami
24
Q

Pacjent z zaburzeniami układu nerwowo-mięśniowego (drgawki), z kurczami mięśniowymi, parestezjami, tężyczką i zaburzeniami rytmu serca. Co mu podasz?

A

Pacjent z hipokalcemią

POZAJELITOWO:
–> chlorek wapnia (10% CaCl2 – 1,36mEq Ca/ml) - powolna infuzja 1ml/min

przeciwwskazany w niewydolności nerek (ryzyko kwasicy metabolicznej) b. glukonian wapnia (10% - 9.0 mg Ca/ml)

TERAPIA DOUSTNA (1.0g/24h) + witamina D

  • -> glukonian wapnia - 15g/24h,
  • -> mleczan wapnia - 4g/24h,
  • -> węglan wapnia - 1 - 2g/24h
25
Q

53-letnia kobieta leczona z powodu raka piersi z przerzutami do kości została przyjęta do SOR-u z powodu narastającego zmęczenia, nudności, wymiotów i zaburzeń świadomości. W momencie przyjęcia śpiączka, znaczna hiperkalcemia.

A

Przykład ostrej, zagrażającej życiu hiperkalcemii – CEL leczenia szybkie obniżenie stężenia Ca we krwi

26
Q

Objawy umiarkowanej hiperkalcemi. Co podasz?

A
  • zmęczenie,
  • obniżenie nastroju

PRZEWLEKŁA, UMIARKOWANA HIPERKALCEMIA
1. Glikokortykoidy
wskazania: sarkoidoza, przedawkowanie witaminy D prednizon 40-80 mg/24h. Efekt po upływie 1-2 tyg.
2. Bisfosfoniany
wskazania: hiperkalcemia zależna od nowotworów
i.v. - pamidronian 60-90 mg w 500-750 ml 0,9% NaCl w ciągu 4-6 h – co 4-6
tygodni
i.v. – zolendronian 4mg iv – co 6 miesięcy
Efekt pojawia się w przeciągu kilkunastu dni i utrzymuje się kilkanaście tygodni
do 6 miesięcy
3. Fosforan sodu p.o. (w przewlekłej hiperkalcemii) – UWAGA niewydolność nerek

27
Q

Objawy średnio-nasilonej hiperkalcemi. Co podasz?

A
  • anoreksja, polidypsja, poliuria,
  • nudności, wymioty, zaparcia,
  • osłabienie mięśni szkieletowych
  • nadciśnienie, skrócenie QT
  • ektopowe wapnienie tkanek (serce, płuca, tętnice)

PRZEWLEKŁA, UMIARKOWANA HIPERKALCEMIA
1. Glikokortykoidy
wskazania: sarkoidoza, przedawkowanie witaminy D prednizon 40-80 mg/24h. Efekt po upływie 1-2 tyg.
2. Bisfosfoniany
wskazania: hiperkalcemia zależna od nowotworów
i.v. - pamidronian 60-90 mg w 500-750 ml 0,9% NaCl w ciągu 4-6 h – co 4-6
tygodni
i.v. – zolendronian 4mg iv – co 6 miesięcy
Efekt pojawia się w przeciągu kilkunastu dni i utrzymuje się kilkanaście tygodni
do 6 miesięcy
3. Fosforan sodu p.o. (w przewlekłej hiperkalcemii) – UWAGA niewydolność nerek

28
Q

Objawy ciężkiej hiperkalcemi. Co podasz?

A
  • postępująca depresja OUN,
  • dezorientacja,
  • drgawki,
  • śpiączka

OSTRA HIPERKALCEMIA
1. Wlew izotonicznego NaCl - 6-8l/24 h +/- diuretyki pętlowe (furosemid) i.v. lub
2. Kalcytonia – 100 j. i.v. co 12 h. Efekt po upływie 4-6 h
lub
3. Hemodializa

29
Q

Wskazania do stosowania HTZ w terapii osteoporozy

A

objawy wypadowe + ryzyko osteoporozy + brak przeciwwskazań

30
Q

Grupa leków 1-rzutowych w terapii różnych postaci osteoporozy

A

bisfosfoniany

31
Q

Terapia osteoporozy w przypadku ryzyka raka sutka

A
  • SERM,
  • bisfosfoniany,
  • denosumab,
  • leki anaboliczne,

!!!!ALE NIE HTZ!!!

32
Q

Terapia osteoporozy u chorych z niewydolnością nerek

A
  • denosumab,

- 1alfaOHwitD

33
Q

Terapia osteoporozy u chorych z bardzo niską gęstością kości

A

leki anaboliczne

34
Q

Leki wywołujące hiperkalcemię

A
  • wit. D,
  • sole Ca,
  • analog PTH
35
Q

Leki wywołujące hipokalcemię

A
  • kalcytonina,
  • bisfosfoniany,
  • denosumab