Kortademigheid Flashcards
Wat is kortademigheid precies?
Een abnormale en onaangename gewaarwording van de ademhaling
Waardoor stijgt de ademhalingsfrequentie na inspanning?
Het hoge koolzuurgehalte in het bloed
Wat zijn de alarmsymptomen bij dyspnoe?
- Hevige kortademigheid
- Cyanose
- Niet meer kunnen spreken
- Gebruik van hulpademhalingsspieren
- Bewustzijnsverlies
Welke score gebruik je om de mate van dyspnoe vast te stellen? Uit welke onderdelen bestaat deze score?
De MRC-score:
Graad 0 = Geen last
Graad 1 = Alleen bij zware inspanning
Graad 2 = Alleen bij haasten op vlak terrein of lopen op lichte helling
Graad 3 = Langzamer lopen op vlak terrein en vaker stoppen voor ademhalen
Graad 4 = Na 100m/paar minuten lopen moet er worden gestopt voor ademhalen
Graad 5 = Te kortademig om het huis uit te gaan of al tijdens het aan- en uitkleden kortademig
Welke systemen zijn betrokken bij de pathofysiologie van dyspnoe?
- Ventilatie
- Circulatie
- Zenuwstelsel
Waar bevindt zich oedeem bij hartfalen van de rechter harthelft? En waar bij de linker harthelft?
Rechter hartfalen = perifere weefsel (als iemand gaat liggen kan dit door de hoge veneuze druk ook zorgen voor longoedeem)
Linker hartfalen = longen
Waarvoor test je BNP en NT-proBNP?
Aanwijzing naar hartfalen.
Hoge sensitiviteit, dus niet verhoogd kan vaak uitsluiten.
Wat is hepatojugulaire reflux?
Een teken van een verminderde pompfunctie van het hart.
Door op de lever te drukken, zal de CVD toenemen. Als het hart dit niet aankan, zal de jugulaire druk voelbaar toenemen.
Met welke methode kan je de CVD bepalen?
Lewis-Borst-Molhuijsen methode
Welke alarmsymptomen moet je bij lichamelijk onderzoek kunnen opsporen?
- Cyanose (inspectie)
- Gebruik van hulpademhalingsspieren (inspectie)
- Intercostale intrekkingen (inspectie)
- Afwezigheid van ademgeruis (auscultatie)
- Bloed ophoesten (inspectie)
Welk middel geef je om bij een spirometrie aan te tonen dat het om astma gaat ipv COPD?
Salbutamol (bèta2-sympaticomimetica)
Als de obstructie reversibel is t.g.v. het middel, dan is het hoogstwaarschijnlijk astma.
Wat valt er op op de flow-volume-curve bij een spirometrie bij obstructieve en restrictieve longaadoeningen?
Obstructief = andere helling bij expiratie-curve Restrictief = verminderde flow bij inspiratie
Vanaf welk zuurstofpercentage (saturatie) spreken we van een hypoxemie?
<90%
COPD is eigenlijk een combinatie van 2 aandoeningen aan de luchtwegen. Welke zijn dat?
Chronische bronchitis en longemfyseem
Wat is het probleem bij longemfyseem?
Kapotte, slappe longblaasjes.
Hierdoor is het totale diffusie-oppervlak verminderd en kan er dus minder zuurstof worden opgenomen.
Wat kan je naast het BNP/NT-proBNP doen om hartfalen te testen?
ECG natuurlijk
Bij een normaal ECG sluit het hartfalen zo goed als uit.
Wat is de volgorde van diagnostiek bij verdenking van een longembolie?
(wells score >) D-dimeer > CT.
D-dimeer is hoog sensitief, waardoor het vrijwel zeker is uit te sluiten bij een negatieve testuitslag.
Wat zie je op een X-thorax bij hartfalen?
- Vergroot hart
- Kerly-lijntjes (longoedeem)
- Peribronchiaal oedeem (longoedeem)
NB: normale X-thorax sluit hartfalen niet uit!
Waarom zijn kinderen gevoeliger voor respiratoire problemen?
- Kleinere diameter van luchtwegen
- Minder krachtige ademhalingsspieren
- Kleiner RV
- Vatbaarder voor infecties
- Hogere compliantie
- Grotere kans op apneus
Geef de normale adem- en hartfrequentie bij de volgende leeftijden:
<1 = ... & ... 1-2 = ... & ... 2-5 = ... & ... 5-12 = ... & ... >12/volwassenen = ... & ...
<1 = 30-40 & 110-160 1-2 = 25-35 & 100-150 2-5 = 25-30 & 95-140 5-12 = 20-25 & 80-120 >12/volwassenen = 15-20 & 60-100
Op welk moment van de dag zijn de klachten bij astma het ergst?
In de nacht
Vanaf wanneer is de saturatie levensbedreigend?
<85%
Hoe lang duurt het voordat salbutamol werkt en hoe lang duurt de werking?
Na 20 min werkt het, duurt 1-2 uur lang
Bij lichte intermitterende astma is een symptomatische behandeling van salbutamol voldoende. Wat zit er sowieso in de behandeling bij alle andere vormen van astma?
Onderhoudsbehandeling met inhalatiecorticosteroïd (ICS), zoals budesonide.
Dosering is 2x per dag
Wat moet bij een kind bij de onderhoudsbehandeling van astma met een hoge dosis ICS in de gaten worden gehouden?
De groei van het kind
Wat is het oplopende stappenplan van de lange termijn-behandeling van astma?
- Salbutamol
- ICS
- ICS + LABA (LTRA)
- Consultatie Longarts
SABA’s mogen altijd gegeven worden wanneer nodig
Wat kan nog aanvullend worden gegeven bij salbutamol?
Ipratropiumbromide (parasympaticolytica)
Wat is het oplopende stappenplan van de behandeling van een astma-aanval ?
- Salbutamol
- Salbutamol + ICS
- Salbutamol + Ipratropiumbromide + prednisolon
Waar past dit bij?
Kind van 5, inspiratoire stridor, blafhoest, heesheid, dyspnoe.
Pseudokroep (laryngitis subglottica)
Wat is de behandeling van pseudokroep?
Mild = stomen + dexamethason drank Ernstig = adrenaline verneveling + dexamethason drank
Wat is de voornaamste verwekker bij een bronchiolitis?
Respiratoir syncytieel virus (RSV)
Rond welke leeftijd komt bronchiolitis vooral voor?
Onder de 2 jaar
Wat is de voornaamste verwekker van pseudokroep?
Parainfluenza
Wat is de voornaamste verwekker van epiglottitis?
Haemophilus Influenzae type b (Hib)
Wat is de behandeling voor epiglottitis?
Intubatie + i.v. antibiotica
Wat is de verwekker van kinkhoest?
Bordetella parapertussis
Welke fases zijn er van kinkhoest zijn er?
1e fase = verkoudheid
2e fase = heftige hoestbuien (6-8 weken)
3e fase = hardnekkige prikkelhoest (maanden)
Vanaf wanneer kan je vaccineren voor kinkhoest?
Vanaf 2 maanden
Daarvoor kan de moeder bij 22 weken passieve vaccinatie krijgen om die eerste 2 maanden te overbruggen.
Wat is het probleem bij IRDS?
Tekort aan surfactant (geen goede ontplooiing van de longen)
Wat is de Tiffeneau-index?
FVC/FEV1
Dit is normaal ongeveer 0,75. Onder de 0,7 is er sprake van een obstructieve longaandoening.
Welke ademhaling past bij COPD?
Langzaam en diepe ademhaling
Welke ademhaling past bij astma?
Snelle, piepende ademhaling
Welke ademhaling past bij een longembolie?
Snelle, oppervlakkige ademhaling
Welke medicijnen kunnen kortademigheid veroorzaken?
NSAIDs, aspirine en niet-selectieve bètablokkers
Wat stimuleert de chemoreceptoren meer, hypoxie of hypercapnie?
Hypercapnie