komórka📱 Flashcards

You may prefer our related Brainscape-certified flashcards:
1
Q

błona komórkowa funkcje (2)

A
  1. definiuje granice komórki
  2. reguluje transport z i do komórki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

z czego zbudowany jest zrąb błony komórkowej?

A

z fosfolipidów (dwuwarstwa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

jakie białka wchodzą w skład w błonę komórkową? (4)

A
  1. integralne
  2. transbłonowe
  3. kanały białkowe
  4. białka powierzchniowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

do czego służy glikokaliks?

A

do rozpoznawania komórki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

z czego zbudowany jest fosfolipid?

A

glicerol + kwasy tłuszczowe (2 łańcuchy) + reszta kwasu fosforowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

amfipatyczność

A

w obrębie jednej cząsteczki łączą hydrofobowość ogonków i hydrofilowość główek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

zależność pomiędzy obecnością nienasyconych kwasów, a wyginaniem się ogonków

A

kiedy pojawiają się nienasycone kwasy, ogonki się wyginają

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

cholesterol budowa

A

tłuszcz, ale nie oparty na glicerolu, 4 połączone pierścienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

cholesterol funkcja (normalna temp. i niższa)

A

zmniejsza płynność błony (przez ograniczenie ruchu fosfolipidów) w normalnej temperaturze, w niskich temperaturach zwiększa płynność błony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

co i jak wpływa na stan skupienia błony komórkowej?

A

płynna - nienasycone ogonki, luźno upakowane fosfolipidy
kleista - nie ma nienasyconych ogonków, ciasno upakowane fosfolipidy
im dłuższe ogonki tym bardziej kleista błona -> suknie balowe
im niższa temperatura tym bardziej kleista błona -> masło

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

rodzaje transportu przez błony

A
  1. dyfuzja
  2. endocytoza
  3. transport aktywny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

dyfuzja rodzaje

A
  1. prosta - transport bierny przez błonę
  2. osmoza - zgodnie z gradientem stężeń przemieszczanie się rozpuszczalnika
  3. wspomagana - przy użyciu kanałów białkowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

roztwór izotoniczny i efekt

A

stężenia po obu stronach błony są sobie równe
efekt: nic

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

roztwór hipertoniczny i efekt

A

stężenie na zewnątrz jest większe niż we wnętrzu komórki
efekt:
komórka zwierzęca: obkurczanie
komórka roślinna: plazmoliza (obkurczanie błony komórkowej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

roztwór hipotoniczny i efekt

A

stężenie na zewnątrz jest mniejsze niż we wnętrzu komórki
efekt:
komórka zwierzęca: pęka
komórka roślinna: stan turgoru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

stan turgoru jest często pożądany w komórkach roślinnych. czemu?

A

ponieważ komórka może wtedy gromadzić dużo wody i nie pęknąć, ponieważ posiadają one silną ścianę komórkową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

przykład kanału białkowego

A

akwaporyna - kanał do przepływu wody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

dyfuzja definicja

A

samorzutne rozprzestrzenianie się cząsteczek w ośrodku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

czy dyfuzja potrzebuje nakładu energii? dlaczego?

A

nie, ponieważ zachodzi ona wraz z gradientem stężeń. (nawet wspomagana)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

transport aktywny

A

wymaga nakładu energii, bo przenoszenie sub. niezgodnie z gradientem stężeń

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

pompa sodowo-potasowa

A

K+ -> do środka komórki
Na+ -> do przestrzeni międzykomórkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

transport aktywny wtórny

A

transportowanie cząsteczek niezgodnie z gradientem stężeń, ale nie wykorzystują bezpośrednio ATP, bo wykorzystują gradient wytworzony przez pompę sodowo potasową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

transport aktywny wtórny rodzaje

A
  1. symport
  2. antyport
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

symport

A

cząsteczki są transportowane w obie strony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

antyport

A

cząsteczki są transportowane, jedna w jedną, druga w drugą stronę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

endocytoza

A

transport cząsteczek, które są za duże, by przejść przez błonę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

endocytoza rodzaje

A
  1. fagocytoza
  2. pinocytoza
  3. endocytoza zależna od receptora
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

fagocytoza

A

z błony tworzy się pęcherzyk, zabiera jakąś dużą cząsteczkę do środka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

pinocytoza

A

cząsteczki rozpuszczone (“picie komórki”), tworzenie kanalika z błony i wciąganie do środka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

w jakim rodzaju endocytozy komórka nie traci błony komórkowej? dlaczego?

A

w pinocytozie, ponieważ pęcherzyk nie zostaje strawiony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

endocytoza zależna od receptora

A

w pęcherzykach znajdują się receptory, transport substancji, kiedy substrat jest w małym stężeniu (bo przyczepiają się do receptora i wtedy pęcherzyk się zamknie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

cytozol

A

tworzy cytoplazmę, koloid zawierający białka, sole mineralne i cytoszkielet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

cytoplazma

A

cytozol + organelle komórkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

organelle komórkowe otoczone dwoma błonami (3)

A

jądro komórkowe, chloroplasty, mitochondria

35
Q

organelle otoczone jedną błoną (6)

A

rer, ser, aparat Golgiego, lizosomy, peroksysomy, wakuole

36
Q

organelle nie otoczone błoną (2)

A

rybosomy, centrosomy

37
Q

aparat Golgiego

A

bierze udział w procesach wydzielniczych komórki, gromadzi, segreguje i ostatecznie modyfikuje białka, modyfikacja glikoprotein i glikolipidów wchodzących w skład glikokaliksu, synteza wielocukrów wchodzących w skład ściany komórkowej komórek roślinnych, jedyna droga jaką mogą opuścić białka

38
Q

SER

A

magazynowanie jonów wapnia, detoksykacja, synteza lipidów i hormonów sterydowych

39
Q

RER

A

na niej rybosomy 80S, synteza białek przeznaczonych na eksport, tworzenie integralnych białek błony komórkowej, synteza enzymów lizosomalnych

40
Q

lizosom

A

otoczony błoną plazmatyczną, w środku znajdują się enzymy (kwaśne hydrolazy), pH w środku=5, pH na zewnątrz=7.2,
funkcje:
1. trawienie resztek
2. procesy autofagii (samozjedzenia) - trawienie zużytych organelli

41
Q

dlaczego do poprawnego działania lizosomów potrzebna jest pompa protonowa?

A

by dostarczała jonów H+ do środka lizosomu, co umożliwi zachowanie kwaśnego pH, potrzebnego do poprawnego działania kwaśnych hydrolaz

42
Q

peroksysomy

A

uczestniczy w procesach utleniania, którego produktem ubocznym jest H2O2, katalaza w pęcherzyku redukuje do wody i tlenu

43
Q

glioksysomy

A

odmiany peroksysomów, występują w komórkach roślin oleistych, gdzie gromadzą lipidy, a przy procesie kiełkowania nasion enzymy znajdujące się w nich przekształcają tłuszcz w cukier

44
Q

z czego składa się cytoszkielet?

A
  1. mikrotubule
  2. mikrofilamenty
  3. filamenty pośrednie
45
Q

mikrotubule

A

puste w środku rurki, odpowiedzialne za szklaki komórkowe, tworzą wrzeciono karioritetyczne, tworzą rzęski, wicie i centrosomy

46
Q

wici i rzęski

A

tylko w komórkach eukariotycznych!!, zbudowane z 9 włókien peryferyjnych i 2 włókien centralnych

47
Q

centrosom

A

stanowi centrum organizacji mikrotubul (od niego rozchodzą się mikrotubule), zbudowany z dwóch centrioli

48
Q

mikrofilamenty

A

inaczej filamenty aktynowe, zbudowane z aktyny, przenoszą naprężenia, znajdują się na obrzeżach komórki, uczestniczą w skurczu mięśni, umożliwiają ruch pełzakowaty komórki

49
Q

filamenty pośrednie

A

najczęściej z keratyny, wytrzymałe mechanicznie, nadają i podtrzymują kształt komórki, utrzymywanie organelli w danych pozycjach, rusztowanie komórki

50
Q

mitochondria

A

uwalnianie energii, jedna błona jest pofałdowana i tworzy grzebienie, w matrix mitochondrium znajduje się własne DNA (koliście zamknięte) i rybosomy 55S

51
Q

teoria endosymbiozy

A

mitochondria (/chloroplasty) zostały wciągnięte, na drodze fagocytozy, do komórki eukariotycznej, później weszły w symbiozę

52
Q

jądro komórkowe

A

znajduje się w centrum komórki, stanowi przechowalnie DNA

53
Q

otoczka jądrowa

A

błona zewnętrzna + błona wewnętrzna, połączona z siateczkami śródplazmatycznymi

54
Q

blaszka jądrowa

A

pod otoczką jądrową, tworzy wyściółkę jądra, w środku kariolimfa w której zanurzona jest chromatyna

55
Q

pory jądrowe

A

umożliwiają bardzo selektywny transport i komunikację pomiędzy cytoplazmą a jądrem

56
Q

jąderko

A

nagromadzona, skondensowana chromatyna, informacja o rRNA, potrzebne do syntezy podjednostek rybosomów

57
Q

rodzaje chromatyny

A
  1. heterochromatyna
  2. euchromatyna
58
Q

heterochromatyna

A

mocno ściśnięta chromatyny (niedostępna dla enzymów - nie są w stanie być odczytane, czyli nie są aktywne genetycznie)

59
Q

euchromatyna

A

luźna chromatyna, aktywna genetycznie, dostępna dla enzymów
nukleosomy zwijają się dalej tworząc włókna, ostatecznie tworząc chromosom metafazowy (maksymalna kondensacja DNA)

60
Q

kariogram

A

graficzne przedstawienie kariotypu

61
Q

kariotyp

A

zestaw wszystkich chromosomów organizmu

62
Q

chromosomy autosomalne

A

wszystkie chromosomy wspólne dla obu płci

63
Q

chromosomy płci

A

chromosomy charakterystyczne dla jednej płci

64
Q

budowa chromosomu

A
  • centromer (MEGA skondensowana chromatyna)
  • ramiona p i q
65
Q

rodzaje chromosomów (3)

A
  1. chromosom metacentryczny - ramiona p i q nie różnią się długością
  2. chromosom akrocentryczny - ramiona p i q lekko się różnią
  3. chromosom telocentryczny - jedno ramię jest mocno zredukowane
66
Q

fazy cyklu komórkowego

A

interfaza
- faza g1
- faza s/faza g0
- faza g2
mitoza (faza m)

67
Q

faza g1

A

wzrost komórki, zwiększa się ilość organelli etc.

68
Q

faza s

A

replikacja DNA, gdy komórka wejdzie w fazę S musi się już podzielić

69
Q

faza g0

A

faza postojowa, komórka robi swoje, może wrócić do fazy g1

70
Q

faza g2

A

wzrost komórki, przygotowuje enzymy, przygotowuje się do fazy m, w późnej fazie g2 pojawiają się dwa centrosomy

71
Q

faza M etapy

A
  1. kariokineza - podział jądra
    a. profaza
    b. prometafaza
    c. metafaza
    d. anafaza
    e. telofaza
  2. cytokineza - podział reszty komórek
72
Q

profaza

A

centrosomy rozjeżdżają się, formatowanie wrzeciona podziałowego (kariokinetycznego), zanika jąderko -> następuje kondensacja chromosomów, zanika otoczka jądrowa

73
Q

prometafaza

A

chromosomy w pełni skondensowane, wrzeciono kariokinetyczne przyczepione do chromosomów

74
Q

metafaza

A

chromosomy układają się w płaszczyźnie równikowej komórki tworząc płytkę metafazową

75
Q

anafaza

A

rozdział chromosomów, wrzeciono podziałowe skraca się (przyciąga do biegunów komórki), chromatydy siostrzane są rozrywane

76
Q

telofaza

A

chromosomy są maksymalnie daleko od siebie, dokonuje się cytokineza, dekondensacja chromosomów, odtworzenie błony jądrowej, organizacja jąderka

77
Q

znaczenie mitozy (2)

A

powielanie liczby komórek (wzrost organizmu)
rozmnażanie wegetatywne

78
Q

znaczenie mejozy

A

wytwarzanie gamet (podział redukcyjny)

79
Q

mejoza etapy i co się dzieje

A

pierwszy podział mejotyczny
1. profaza I - zachodzi crossing-over, chromosomy łączą się ze sobą w chromosomy siostrzane, chiazmy - miejsce krzyżowania się chromosomów,
2. metafaza I - biwalenty (homologiczne pary) układają się w płytce metafazowej
3. anafaza I - rozpadają się biwalenty i CHROMATYDY SIOSTRZANE ZOSTAJĄ RAZEM, redukcja ilości chromosomów
4. telofaza I - rozdzielenie komórek
drugi podział mejotyczny (to samo co mitoza)

80
Q

apoptoza

A

wymaga nakładu energii, powstają fragmenty komórki (pęcherzyki apoptyczne), które mogą być zjadane przez makrofagi, nie przeszkadza sąsiadującym komórkom

81
Q

nekroza

A

śmierć komórki spowodowana np. toksyną, co powoduje gwałtowne pęknięcie, wylewając całą zawartość do przestrzeni komórkowej -> może spowodować śmierć innych komórek, co powoduje stanu zapalnego

82
Q

jakie komórki nie ulegają apoptozie?

A

komórki macierzyste i nowotworowe

83
Q

kancerogeneza

A

powstanie przez mutacje komórek zdrowych, geny popychają komórkę do nieustannych podziałów (mutacje w genach protoonkogenach) nie zwracając uwagi na punkty kontrolne (mutacja w genach supresorowych)