bezkręgowce🐛🪱 Flashcards
1
Q
bezkręgowce dwuwarstwowe
A
parzydełkowce
2
Q
bezkręgowce trójwarstwowe
A
wrotki, nicienie, mięczaki pierścienice, stawonogi
3
Q
bezkręgowce pierwouste
A
płazińce, wrotki, nicienie, mięczaki, pierścienice, stawonogi
4
Q
bezkręgowce o symetrii promienistej
A
parzydełkowce
5
Q
bezkręgowce o symetrii dwubocznej
A
płazińce, wrotki, nicienie, mięczaki, pierścienice, stawonogi
6
Q
rodzaje i funkcje parzydełek
A
- penetranty - strzelanie
- geutynanty - sklejanie
- wolwenty - owijanie
7
Q
polip v.s meduza forma ruchu
A
polip - forma osiadła
meduza - forma ruchliwaj
8
Q
dzięki czemu polip jest w stanie przymocować się do podłoża?
A
dzięki stopie
9
Q
czym wyścielona jest jama chłoniąco-trawiąca?
A
endodermą
10
Q
czy parzydełkowce mają drożny układ pokarmowy?
A
nie
11
Q
gdzie znajdują się parzydełka u parzydełkowców?
A
przy otworze gębowym
12
Q
czym jest mezoglea?
A
beztkankową mazią, znajdującą się między ektodermą i endodermą
13
Q
z czego w szczególności zbudowana jest meduza?
A
99% woda
14
Q
do czego meduzom służy system kanałów okrężnych?
A
do przechowywania pokarmu (czasami)
15
Q
rotalia
A
ciałka brzeżne, utrzymują równowagę u meduz
16
Q
narządy zmysłów u meduz
A
- rotalia
- prymitywne oczy (ciemno/jasno)
17
Q
komórki występujące u parzydełkowców + funkcja
A
- komórki interstycjalne - powstają z nich nowe komórki -> duża zdolność do regeneracji
- komórki nabłonkowo-mięśniowe -> zapewniają ruch
- pojedyncze komórki nerwowe
- komórki parzydełkowe - obrona
- komórki gruczołowe - trawienie
18
Q
strobilizacja
A
podział poprzeczny polipa
19
Q
przemiana pokoleń u parzydełkowców
A
meduza (2n) -> zygota (2n) -> planula (2n) -> polip (2n) -(strobilizacja)-> efyra (2n)-> meduza (2n)
20
Q
jakie główne gatunki zwierząt wchodzą w skład płazińców?
A
- przywry
- wirki
- tasiemce
21
Q
co to żywiciel ostateczny?
A
osobnik w którym występuje dojrzała postać pasożyta/rozmnażająca się płciowo
22
Q
cechy charakterystyczne płazińców (5)
A
- spłaszczone grzbietobrzusznie
- brak jamy ciała
- wnętrze wypełnione parenchymą
- brak układów oddechowego i krwionośnego
- u wolno żyjących występowanie oczu
23
Q
wirki cechy charakterystyczne (3)
A
- wolnożyjące drapieżniki
- bioindykatory zanieczyszczenia wody
- ciało pokryte nabłonkiem orzęsionym
24
Q
która grupa płazińców posiada członowane ciało?
A
tasiemce
25
przystosowania do pasożytnictwa (6)
1. pokrycie ciała kutykulą -> zabezpieczenie przed trawieniem
2. oddychanie beztlenowe
3. brak oczu
4. spłaszczone ciało
5. narządy czepne
6. obojnactwo i duża płodność
26
żywiciele tasiemca nieuzbrojonego
żywiciel pośredni: bydło domowe (np.krowa)
żywiciel ostateczny: człowiek
27
żywiciele tasiemca uzbrojonego
żywiciel pośredni: świnki
żywiciel ostateczny: człowiek
28
żywiciele bruzdogłowca szerokiego
żywiciel pośredni 1: (skorupiak) oczlik
żywiciel pośredni 2: ryba drapieżna
żywiciel ostateczny: człowiek, niedźwiedź, etc.
29
jak odróżnić tasiemca uzbrojonego od nieuzbrojonego?
uzbrojony posiada haczyki
30
jakie są trzy główne części ciała tasiemca?
1. główka
2. szyjka
3. strobila (człony)
31
jak zniszczyć tasiemca? odpowiedź uzasadnij?
odciąć szyjkę z główką, bo szyjka produkuje nowe człony
32
cykl rozwojowy tasiemca uzbrojonego
1. dojrzały trzon tasiemca usunięty z kałem
2. jaja opuszczają trzon
3. żywiciel pośredni - świnia
4. onkosfera (larwa) wykluta w świni przenosi się do jej mięśni
5. larwa wągier (otoczona -> ochrona) w mięsie świni
6. mięso zarażone wągrami
7. żywiciel ostateczny (człowiek) spożywa wągra w wieprzowinie
8. larwa przyczepia się przyssawkami i haczykami do jelita
9. szyjka produkuje nowe człony
33
cykl rozwojowy tasiemca nieuzbrojonego
1. dojrzały trzon tasiemca usunięty z kałem
2. jaja po opuszczeniu członu
3. żywiciel pośredni - krowa
4. larwa onkosfera wykluta z jaja w żywicielu pośrednim wędruje do mięśni
5. larwa wągier w mięśniu krowy
6. mięso zarażone wągrami
7. żywiciel ostateczny - człowiek - spożywa larwę wągra w wołowinie
8. tasiemiec przyczepia się przyssawkami do jelita
9. szyjka produkuje nowe człony
34
którym tasiemcem ludzie częściej się zarażają i czemu?
nieuzbrojonym, ponieważ tatar częściej jest z mięsa wołowego
35
żywiciele motylicy wątrobowej
żywiciel pośredni: (ślimak) błotniarka moczarowa
żywiciel ostateczny: zwierzęta trawożerne, przeżuwające
36
cykl rozwojowy motylicy wątrobowej
1. jaja
2. larwa miracidium (in. dziwadełko)
3. ślimak błotniarka moczarowa
4. larwa redia
5. proces partenogenezy
6. larwy cerkarie
7. larwa cerkaria
8. larwa metacerkaria
9. roślinożerca
10. dorosła przywra
37
budowa cerkarii
przyssawka, zawiązek układu nerwowego, umięśniony ogon
38
cykl rozwojowy bruzdogłowca szerokiego
1. jajo
2. koracidum (orzęsiona larwa)
3. żywiciel pośredni: oczlik
4. procerkoid
5. żywiciel pośredni: ryba
6. plerocerkoid
7. człowiek
8. dorosła postać bruzdogłowca
39
ciało nicieni
1. obłe (przeciwieństwo do płaskich)
2. pseudoceloma (pierwotna jama ciała) wypełniona parenchymą
3. pokryte worem powłokowo- mięśniowym
4. pod oskórkiem jednowarstwowy nabłonek (hypoderma)
40
funkcje parenchymy
pomaga w poruszaniu i rozprowadza krew
41
wór powłokowo-mięśniowy nicieni budowa i funkcje
zewnętrzna warstwa - oskórek, mięśnie okrężne
zabezpiecza przed strawieniem i podlega procesowi linienia
42
układ pokarmowy nicieni
- drożny
- jama gębowa + jelito (przednie, środkowe, tylne)
- jelito drożne, więc nie ma perystaltyki
43
nicienie rozmnażanie
- rodzielnopłciowe
- dymorfizm płciowy
- cykl jednodomowy (jeden żywiciel)
44
układ krwionośny u nicieni
brak (parenchyma)
45
układ oddechowy u nicieni
brak (parenchyma)
46
układ nerwowy u nicieni
- układ nerwowy górny i dolny
- zbudowany ze zwojów i pni nerwowych
- chemoreceptory
- brodawki czuciowe
- niektóre: fotoreceptory (wolnożyjące)
- obrączka okołoprzełykowa
- drabinkowaty
47
wytwory hypodermy
4 wałki hypodermalne (2 wałki -> układ nerwowy, 2 wałki -> układ wydalniczy)
48
układ wydalniczy u nicieni
- H-kształtny
- 2 kanały biegnące w bocznych wałkach hypodermalnych + kanał poprzeczny
- otwór wydalniczy z przodu ciała
49
cykl rozwojowy glisty ludzkiej
1. jaja
2. buzia, układ pokarmowy
3. w układzie pokarmowym trawione są otoczki larw
4. larwy wędrują do płuc przebijając ściany narządów wewnętrznych
5. w płucach zachodzi linienie i wzrost
6. wędrówka do jamy gębowo-gardłowej
7. kaszlnięcie, przełykanie śliny
8. glista ludzka trafia do układu pokarmowego (rozmnażanie płciowe)
9. jaja wydostają się razem z kałem
50
włosień spiralny
- samozarażenie
- zarażenie przez zjedzenie skażonego mięsa (wieprzowina/dziczyzna)
- włośnie są jajożyworodne
- larwy przedostają się do mięśni oddechowych, gdzie otarbiają się i przeżywają nawet do 50 lat
51
dlaczego larwy włośnia spiralnego są tak trudne do zwalczenia?
ponieważ chronione są one przez swoją otoczkę
52
słoniowacizna
- przenoszona przez komary
- zatykanie węzłów limfatycznych
53
owsica
- samozarażenie
- powodowana przez owsiki ludzkie
- jaja inwazyjne w kurzu/piasku
- często dotyka dzieci
- jaja składane są w jelicie grubym, przy odbycie
54
ciało u pierścienic
- celoma
- wypełnione parenchymą, która krąży tylko w jednym sepcie
- segmentowane ciało, pokryte śluzem
- pomiędzy segmentami występują spety (przegrody)
- wieloszczety: segmenty ciała zaopatrzone w parapodia (pseudonóżki)
55
układ oddechowy u pierścienic
brak -> nabłonek pokryty śluzem
56
układ krwionośny u pierścienic
- zamknięty (w jednym sepcie)
- krew zaopatrzona w hemocyjaninę (niebieski) i w chlorokruorynę (zielony)
57
układ wydalniczy u pierścienic
- typu metanefrydialnego (orzęsione lejki)
- w każdym segmencie występują parzyste lejki i parzyste ujścia lejków z poprzediego segmentu
58
układ pokarmowy u pierścienic
- drożny
- jelito przednie, środkowe i tylne
- gruczoły wapienne -> zobojętniają kwaśną treść pokarmową
- skąposzczety: glebożercy, saprofagi (jedzą humus -> związki organiczne z gleby)
59
układ nerwowy u pierścienic
- zwoje nerwowe i obrączka okołoprzełyokwa
- typu drabinkowego
- skąposzczety: nie mają oczu, ale są wrażliwe na światło dzięki komórkom światłoczułym
- wieloszczety: proste oczy
60
układ rozrodczy u pierścienic
- obojnaki
- zapłodnienie krzyżowe
- dżdżownice: rozwój prosty
- wieloszczety: rozwój złożony, larwa: trochofora
61
co zastępuje serce u dżdżownicy?
naczynia poprzeczne (nibyserca)
62
pijawki (pierścienice)
- ciało zaopatrzone w dwie przyssawki
- pasożyty zewnętrzne fakultatywne (kontakt z żywicielem jest nietrwały)
- gruczoły ślinowe produkują hirudynę (zapobiega krzepnięciu krwi -> leczymy pijawkami żylaki)
- w układzie pokarmowym są wola, gdzie gromadzi się krew zmieszana z hirudyną
63
stawonogi grupy zwierząt (3)
1. skorupiaki
2. owady
3. pajęczaki
64
ciało stawonogi
- pokryte chitynowym pancerzykiem/oskórkiem
- występuje zjawisko linienia
- ciało segmentowane z segmentami heteronomicznymi (każdy inny)
- odnóża członowane połączone ze sobą ruchomo za pomocą stawów
65
układ nerwowy stawonogów
mocno wykształcony z rozwiniętymi narządami zmysłów
skorupiaki: dotyk - czułki, wzrok - oczy proste
owady: oczy złożone
pajęczaki: oczy proste
66
układ krwionośny stawonogów
- otwarty
- serce poprzebijane ostiami i usytuowane po grzbietowej stronie ciała
67
układ oddechowy stawonogów
- skrzela zewnętrzne/wewnętrzne lub tchawki lub skrzelotchawki (owady wodne) lub płucotchawki (pajęczaki)
- gazy oddechowe rozpuszczone w płynach ciała/wodzie
68
układ wydalniczy stawonogów
- cewki Malpigiego
- chitynowe rurki (jeden koniec -> jama ciała, drugi koniec -> jelito, gdzie wydalane są produkty przemiany materii)
69
układ rozrodczy stawonogów
- rozdzielnopłciowe
- dymorfizm płciowy
- prymitywna forma opieki nad potomstwem
skorupiaki: zapłodnienie wewnętrzne i rozwój prosty
owady: rozwój prosty (bez przeobrażenia)/rozwój złożony (z przeobrażeniem)
pajęczaki: rozwój płciowy
70
odnóża u skorupiaków
czółki, szczękonóża, odnóża kroczne, odnóża odwłokowe u raka
71
podział ciała u skorupiaków
głowotułów i odwłok
72
układ pokarmowy u skorupiaków
- drożny
- żołądek dwuczęściowy (trący i filtrujący -> filtrujący wchłania)
- w żołądku "oczy racze" -> utwardzają pancerzyk wapniem
73
podział ciała u owadów
3 tagmy:
głowa: oczy, aparat gębowy
tułów: odnóża -> 3 pary, skrzydła -> 0/1/2 pary
odwłok: wolne/u samic ew. pokładełko/żądło
74
oko u owadów
- złożone z oczu prostych (omatidiów), może być ich nawet kilka tysięcy -> bardzo dobrze widzą
- oczy apozycyjne - noc
- oczy superpozycyjne - barwy
- kolory odmienne niż człowiek
75
rodzaje aparatów gębowych u owadów (5)
1. aparat gryzący (podstawowy, reszta to modyfikacja)
2. aparat ssący
3. aparat kłująco-ssący
4. aparat liżący
5. aparat gryząco-liżący
76
skrzydła u owadów
- chitynowe/błoniaste/skórzane
- użyłkowanie skrzydeł = rozgałęzione tchawki (zaopatrują w tlen mięśnie poruszające skrzydłami)
77
rodzaje odnóży u owadów (5)
1. chwytne
2. kroczne
3. grzebiące
4. pływne
5. odnóże do zbierania pyłków
78
podział ciała u pajęczaków
głowotułów + odwłok
głowotułów: oczy proste, szczękoczułki (aplikowanie enzymów i jadu), nogogłaszczki (przytrzymywanie pokarmu) i 4 pary odnóży
79
co znajduje się na odwłoku pajęczaków i do czego służy?
kądziołki przędne, których wydzielina stanowi budulec nici pajęczej
80
układ pokarmowy u pajęczaków
- trawienie zewnętrzne
- żołądek dwuczęściowy
81
ciało u mięczaków
- podzielone na głowę (zredukowana u małży), nogę i worek trzewiowy
- noga może być podzielona na części np. u ośmiornicy (ale zawsze na 8 lub 10 części)
- pokryte płaszczem
82
wytwory płaszcza u mięczaków i ich funkcje (2)
1. śluz - zabezpiecza przed wyschnięciem (nawilża), zmniejsza tarcie przy poruszaniu się
2. muszla - szkielet zewnętrzny (u głowonogów zredukowana lub brak)
83
podział ciała u ślimaka
głowa z dwoma czółkami
noga
worek trzewiowy
84
układ oddechowy u ślimaków
1 płuco przy otworze oddechowym
85
układ pokarmowy u mięczaków
otwór gębowy uzbrojony w chitynową tarkę do ścierania pokarmu -> ślimaki nie mają języka
86
układ rozrodczy u ślimaków
- obojniaki
- hermafrodyty (samiec i samica w jednym ciele)
- rozwój prosty
- zapłodnienie krzyżowe
87
małże
- dwuklapowa muszla zamykana zamkiem i mięśniami zwieraczami
- wewnętrzna warstwa muszli = warstwa perłowa
- głowa zredukowana, noga służy do poruszania się i zakopywania w piasku + przytwierdzaniu się do podłoża
- filtratory, dobrze rozwinięty syfon wpustowy
- bioindykatory
- zredukowany układ nerwowy
88
podział głowonogów
ośmiornice i dziesięciornice
89
podział mięczaków (3)
1. ślimaki
2. małże
3. głowonogi
90
podział ciała u głowonogów
1. głowa
2. ramiona
3. worek trzewiowy z dobrze rozwiniętymi narządami wewnętrznymi
91
układ pokarmowy u głowonogów
- zaopatrzony w rogowy dziób (zdobywanie i fragmentowanie pokarmu)
92
układ rozrodczy głowonogów
- rozdzielnopłciowe
- rozwój prosty
93
głowonogi sposoby obrony (2)
1. pposucja sepi (ciemna substancja zaciemniająca pole widzenia)
2. ich skóra może zmieniać fakturę i kolor
94
głowonogi układ krwionośny
- półotwarty
- komora serca posiada przegrodę
- występują 2 dodatkowe serca skrzelowe przyspieszające przepływ krwi
95
oko ośmiornicy i oko kręgowców to narządy (analogiczne/homologiczne).
analogiczne
