jarðfræði gátlisti 1

Question 1

innræn öfl

Answer 1

þau koma úr iðrum jarðar t.d. jarðskjalftar og eldgos. vegna innrænu aflanna er jörðin alltaf á hreyfingu og er ójöfn

Question 2

jarðskorpa

Answer 2

aðalefni hennar eru súrefni,ál,járn,kísill og kalsíum. henni er skipt í 2 skorpur.

Question 3

meginlandsskorpan

Answer 3

hún er 20-70cm þykk
léttari og gömul
úr granít

Question 4

hafsbotnaskorpan

Answer 4

hún er 6-7cm þykk
ung og þyngri
úr basalt

Question 5

möttull

Answer 5

hann er úr málmríku efni og nær á 2900km dýpi. fast efni en neðst gæti verið bráðið berg

Question 6

deighvel

Answer 6

samspil hita og þrýstings veldur því að bergið verði lint á 100-200km dýpi

Question 7

kjarni

Answer 7

hann er um 6-7000°C

hann er úr nikkel og járni og tekur við af möttlinum

Question 8

innri kjarni

Answer 8

hann er óbráðinn(úr föstu efni) og nær frá miðju jarðar að 5100km mörkum

Question 9

ytri kjarni

Answer 9

hann er deigur neðst en síðan bráðinn að mörkum möttuls og kjarna á um 2900km dýpi
hann er úr bráðinni málmblöndu

Question 10

landrekskenningin

Answer 10

að meginlöndin fljóta á undirlagi sínu og geta færst fyrir 300milljón ára voru meginlöndin ein heild
brotnaði fyrst í gondvana landi og larasíu 1912

Question 11

flekakenningin

Answer 11

jarðskjálftar og eldvirkni á mjóum beltum, þessi belti skipta jörðinni í nokkra fleka sem rekur sjálfstætt, stærstu felkakarnir eru n og s amerikuflekarnir

Question 12

segulsvið jarðar

Answer 12

myndast vegna málmríkst efnis í ytri kjarna

Question 13

umpólun

Answer 13

þegar segulpólarnir skipta um stað, segulnorður verður .ar sem segulsuður er og öfugt

Question 14

rétt og öfugt segulmagnað berg

Answer 14

úr öllu bergi eru litlar nálar úr málmoxi, þegar hraunkvika storkar taka þessar segulsvið jarðar og storkna þannig, segulstefnan frýs í þeirri stefnu sem hún var þegar bergið storknaði

Question 15

segulræmur

Answer 15

þær uppgötuðust um 1960, ræmurnar mynda spegilmynd um hryggina

Question 16

flekaskil

Answer 16

þegar flekar skiljast að eða siga frá hvor örðum en bergkvika fyllir jafnóðum í sprungum sem myndast við þennan aðskilnað

Question 17

flekamót

Answer 17

eru þrennskonar

þegar flekar reka hvort á móti öðrum

Question 18

hafsbotn-hafsbotn

Answer 18

þegar hafsbotn fer undir hafsbotn myndsat eldvirkni og eyjabogar myndast

Question 19

hafsbotn-meginland

Answer 19

þegar hafsbotn gengur undir meginland og eldvirkni myndast og fellingafjöll myndast

Question 20

meginland- meginland

Answer 20

þegar meginland rekst á meginland verða til fellingafjökll en engin eldvirkni

Question 21

sniðgeng flekamörk-þverbotnabelti

Answer 21

þegar flekar nuddast saman án þess að eith eyðileggist eða eitthvað nýtt myndast