istorija Flashcards

tema 1,2

1
Q

shto e istorija

A

Istorija e naukata koja go prouchuva choveckoto opshtestvo od pojavata na chovekot do denes.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

od kade poteknuva imeto istorija i shto znachi?

A

imeto poteknuva od grchkiot i od latinskiot zbor historia shto znachi istrazhuvanje, raskazhuvanje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

shto prouchuva istorijata?

A

istorijata gi prouchuva nastanite vo organizirani zaednici na lugjeto shto se sluchile pred iljadnici godini, pred vekovi ili godini.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

shto se istorichari?

A

lugjeto koi gi prouchuvaat nastanite od minatoto i gi objasnuvaat poukite za segashnosta se vikaat istorichari.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

koja e opshta, a koja e nacionalna istorija?

A

istorijata koja go prouchuva minatoto na povekje narodi i drzhavi se vika opshta istorija, a istorijata koja go prouchuva minatoto na edna drzhava ili narod se vika nacionalna istorija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

shto se istoriski izvori i kakvi mozhat da bidat?

A

predmetite i pishanite svedoshtva za zhivotot na lugjeto vo minatoto se vikaat istoriski izvori. Tie mozhat da bidat: materijalni, pishani ili usni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Kako go smetale vremeto starite egipjani, evrei, heleni, antichkite makedonci, rimjani, sloveni, hristijani i muslimani?

A

Starite egipjani: spored vladeenjeto na faraonite
Evreite: od postanokot na svetot
Helenite: odrzhuvanjeto na olimpiskite igri od prvata olimpijada
Antichkite Makedonci: spored vladeenjeto na kralevite
Rimjanite: spored osnovanjeto na Rim
Slovenite: periodot od edna do druga zhetva go vikale leto
Hristijani: od rakjanjeto na Isus Hristos
Muslimanite: spored doagjanjeto na Muhamed od Meka vo Medina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Koj e najrasprostranet nachin na smetanje na vremeto?

A

Najrasprostranet nachin na smetanje na vremeto e spored ragjanjeto na Isus Hristos.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kako se vikal periodot pred nastanokot na istorijata i kako se deli?

A

Periodot pred nastanokot na istorijata se vikal predistorija i se deli na dva golemi perioda: kameno vreme i metalno vreme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kako se deli istorijata na choveshtvoto?

A

Istorijata na choveshtvoto se deli na 4 pogolemi perioda: star vek, sreden vek, nov vek i najnov vek.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Kolku predpostavki ima za nastanokot na chovekot i koi se tie?

A

Za nastanokot na chovekot ima povekje predpostavki, no 2 se dominantni: religioznoto i nauchnoto tolkuvanje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Objasni go religioznoto tolkuvanje

A

Spored religioznoto tolkuvanje, tvorec na chovekot i na celiot svet na zemjata bil Gospod-Bog. Spored svetoto pismo, chovekot, vidliviot i nevidliviot svet go sozdal Gospod-Bog spored obrazecot svoj. Od zemniot prav mu vdahnal i liceto zhivoten duh i chovekot stanal zhiva dusha. Prvite lugje shto bile sozdadeni od Bog bile Adam i Eva.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Objasni go nauchnoto tolkuvanje

A

Spored naukata, zhiviot svet nastanal so evolucijata spored koja porazvienite formi na zhivot vodat poteklo od ponerazvienite formi. Potekloto na chovekot e od visokorazvien chovekolik majmun. chovekot nastanal vo tekot na dolg evolucionalen proces preku prirodna selekcija pri shto golemo znachenje imale promenite na zhivotnata sredina-klimatskite promeni. Chovekot moral da se prisposobuva na klimatskite promeni i bil vo postojana borba za prezhivuvanje. Pritoa toj moral da go upotrebuva svojot razum. Tokmu razumot i praktichnata aktivnost pridonele chovekot da se oddeli od zhivotnite.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

So kolku chovechki tipovi se karakterizira razvojot na chovekot i koi se tie?

A

Rzvojot na chovekot se karakterizira so nekolku chovechki tipovi: homo habilis, neandertalec, homo sapiens.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Objasni go staroto kamenoto vreme

A

najstariot i najdolgiot period vo razvitokot na chovekot se narekuva kameno vreme-paleolit i mlado kameno vreme-neolit.
Vo staroto kameno vreme lugjeto koristele gotovi ili grubo obraboteni kameni orudija. Od kamenot izdrabotuvale alatki, oruzhje shilci za kopja, nozhevi i dr. Predneti od staroto kameno vreme se pronajdeni na mnogu lokaliteti vo svetot. Osven od kamen lugjeto izdrabotuvale razlnichni predmeti i od drvo, koski na zhivotni idr. Vo ovoj period se pojavil govorot, so negoviot razvoj se olesnila komunikacijata megju lugjeto. Lugjeto se hranele so plodovi, lovele divi zhivotni i od zhivotinskata kozha pravele obleka. So otkrivanjeto na ognot, lugjeto pochnale da ja gotvat hranata i da se hranat podobro pri shto doshlo do niven ponatamoshen razvoj.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

objasni go mladoto kameno vreme

A

Vo mladoto kameno vreme lugjeto nauchile da go obrabotuvaat kamenot: tolchenje, struganje, dlabenje.. Od koskite na zhivotnite izrabotuvale igli, klinovi, shila i dr. So usovrshuvanjeto na kopjeto, lakot i strelata, lovot i ribolovot stanale glavna zanimacija na lugjeto. Vo ovoj period pochnale pripitomuvanjata na zhivotnite: kuche, kosa ovci… Lugjeto pochnale da gradat naselbi za postojano zhiveenje.

17
Q

Koi se prvite zaednici na lugjeto?

A

Prvite zaednici na lugjeto bile malite grupi narecheni ordi. Pogolema zaednica bil rodot-site se krvno povrzani. Na chelo so rodot stoel stareshina. So zdruzhuvanja na povekje rodovi se formiralo bratstvo, a so povekje bratstva se formirale pleminja. Na chelo so plemeto stoel plemenski stareshina.

18
Q

najstari formi na umetnost

A

Najstarite formi na umetnost datiraat ushte od kameno vrme,a se prisutni vo nivnite prvobitni prirodni zhivealishta-peshterite. Najstarite crtezhni se naogjaat na dzidovite na peshterite. Na povekje arheoloshki naogjalishta ima ostatoci od skulpturata na pramajkata odnosno bozhicata na plodnosta

19
Q

Koja e najstara forma na veruvanje na lugjeto?

A

Najstara forma na veruvanje na lugjeto e totemizmot. Lugjeto veruvale deka vodat poteklo od nekoe zhivotno, rastenie ili predmet i deka nivniot opstanok zavisi od totemot. Lugjeto veruvale i vo duhovi i imalo dobri i loshi

20
Q

Shto ovozmozhilo Makedonija da bide naselena ushte od paleolitot?

A

Nejzinata povolna geografska polozhba i pogodnite prirodni uslovi ovozmozhioe da bide naselena ushte od paleolitot.

21
Q

Kade postojat paleolitski naogjalishta?

A

Paleolitski naogjalishta ima vo Halkidik, Sijatista, Bitolsko, Ohridski, Tikveshko, Veleshko..

22
Q

Kade se otkrieni ostatoci od neolit?

A

Ima ostatoci vo Madzari, Govrelevo, Zelenikovo, Porodin, Vrshnik, Vranishta, Azanbegovo i dr.

23
Q

Koi se lokaliteti od metalnoto vreme?

A

Lokaliteti od metalnoto vreme se: Bareshani, Crnobuki, Kravari i vo Pelagonija

24
Q

Shto znachi ‘‘Golemata egejska preselba’’

A

Pleminjata od indoevropskite kraevi migrirale na balkanot. Toa razdvizhuvanje e poznato kako ‘‘Golemata egejska preselba’’

25
Q

Zoshto lugjeto ja koristele karpestata umetnost?

A

Lugjeto sozdavale karpesta umetnost bidejki sakale da si gi iskazhat svoite chuvstva, religiozni pogledi ili sluchka od sekojdnevniot zhivot.

26
Q

Kade bile formirani prvite drzhavi?

A

Prvite drzhani bile formirani po techenieto na golemite reki: Tigar, Nil, Eufrat, Ind, Zholtata Reka i dr.

27
Q

Na koja zemja bile sozdadeni prvite drzhavi?

A

Prvite pogolemi drzhavi bile formirani vo Mesopotamija, zemja shto se naogja pomegju rekite Tigar i Eufrat, starite Grci ja narekuvale Megjurechje. Toa bile drzhavite: Sumer, Akad i Vavilon

28
Q

Sumer

A

Sumercite ja sozdale najstarata civilizacija- Sumerskata Civilizacija.Sumerite zboruvale jazik razlichen od nivnite sosedi. Tie go sozdale prvoto slikovno pismo. Osnovno zanimavanje bilo zemjodelstvoto i stocharstvoto, a ja razvile i trgovijata so nivnite sosedi. Zhiveele vo gradovi od koi najpoznati bile UR, URUK, LAGASH, NIPUR, SHURUPAK. Naselenieto se delelo na slobodno i neslobodno. Sumerite zhiveele vo matrijahat, a so pochetokot na opshestvenoto razlojuvanje se pojavilo i robovladetelstvoto. Na chelo na zaednicata se naogjal vladetel so neogranichena vlast. Bile mnogubozhci i gradele hramovi vo chest na nivnite bogovi.

29
Q

akad

A

pleminjata vo Severnite delovi na Mesopotamija ja sozdale Akadskata Civilizacija. Ovaa civilizacija se razvila paralelno so Sumerite. Akadite zboruvale jazik razlichen od Sumerite.Naselenieto se zanimavalo so zemjodelstvo. Najgolemata mokj ja dostignale vo vremeto na SARGON 1. Toj uspeal da gi obedini severnite oblasti i potoa da gi razvie i juzhnite kraevi. Toj se narekuval ‘‘kral na 4te strani na svetot’’

30
Q

vavilon

A

Civilizacija sostavena okolu gradot Vavilon, podocna stanale centar na Mesopotamija. Drzhavata pochnala da jakne za vreme na HAMURABI. Toj go zapishal Hamurabieviot zakonik na koj bile zapishani 882 zakoni.Najgolema mokj imaat za vreme na NABUKODONOSOR 2. Uspeal na go urne Eurosalim a povekjeto evrei giodnesuva kako robovi vo Vavilon. Pred negovata smrt uspeva da vodi pohod protiv Egiped. Po negovata smrt Vavilon kje padne vo racete na Persiskata vlast.

31
Q

shto se nomi i koj stoel na chelo so nomite?

A

Povekje obedineti opshtini pretstavuvale nomi. Na chelo so nomite stoele nomarsi.

32
Q

Koi nomi(drzhavi) se sozdale?

A

So grupiranje na povekje nomi se sozdale 2 pogolemi drzhavi: Goren Egipet i Dolen Egipet.

33
Q

Koi bile najstarite zhiteli na Egipet?

A

Najstari zhiteli na Egipet bile Nubijcite, Semitite, Hamitite i dr.

34
Q

Kako bila poznata vlasta na faraonot?

A

Vlasta na faraonot bila poznata kako gespotizam, koja bila karakteristichna za site drzhavi od Stariot Istok.

35
Q

Kako se delelo naselenieto vo Egipet?

A

Naselenieto vo Egipet se delelo na slobodno i neslobodno-robovi.

36
Q

Kkolku faraonski dinastii vladeele vo starata Egipetska drzhava?

A

Vo starata Egipetska drzhava vladeele 31 faraonska dinastija.

37
Q

Fenikija

A

Fenikija go dobila svoeto ime spored grchkiot zbor za purpur bidejki tie imale specifichen nachin na boenje na tekstil so purpurna boja. Finichanite ja razvile trgovijata so fino staklo, rezbana slonova koska, zlaten i srebren nakit i dr. Fenikiskite narodi imale svoj pechat so koj davale garancii na svoite proizvodi. Fenikijcite go sozdale alfabetskoto pismo. Imalo 22 bukvi i go koristele za potpishuvanje na trgovski dogovori, a potoa taa kje posluzhi kako osnova za site drugi evropski azbuki.

38
Q

Palestina

A

Juzhno od Fenikija vo istochniot del na Sredozemnoto more se naogjala Palestina. Nejzinoto staro ime bilo Haanan, spored Hanaancite koi zhiveele na sever. Osnovno zanimavanje na Palestincite bilo zemjodelstvoto, ovoshtarstvoto stocharstvoto i zanaetchistvoto. Izrabotuvale predmeti od kamen i glina. Od Egipet vo Palestina bile proterani Judeicite i Izrealcite. Obidite na Palestincite da gi zaprat ovie pleminja od vleguvanje bile neuspeshni. Tie sozdale svoja drzhava na chelo so SAUL. Po smrtta na Saul na vlast doshol DAVID. Za vreme na negovoto vladeenje Palestincite bile proterani i se sozdalo Izraelsko-judejskoto carstvo so centar vo Eurosalin.Za vreme na SOLOMON drzhavata se zajaknala politichki, no po negovata smrt ovaa drzhava se podelila na dve posebni: Judejsko carstvo na jug i Izrealsko carstvo na Sever. Dvete carstva podocna stanale lesen plen na Asircite Vaviloncite i Rimjanite.

39
Q

Persija

A

persija bila formirana za vreme na vladeenjeto na carot KIR 1. Centar bil gradot Persepolis. Vladetelot imal neogranichena vlast. Drzhavata ja deli na satrapii so zaednichki obichai. Sozdava vojska koja gi proshiruva granicite na drzhavata. Po Kir na vlast doagja DARIJ so koj se zgolemuva brojot na strapii. No persija pochnala da vojuva so grcite. Podocna Persija pochanala povtorno da se jakne. No togash pochnale vojnite so ALEKSANDAR 3 MAKEDONSKI i Persija kje stane del od Makedonskata Imperija.