Inleiding tot het staatsrecht

Question 1

Aanvullend recht

Answer 1

Aanvullend recht zijn rechtsregels die worden gevolgd indien het contract zelf geen afspraak maakt of oplossing geeft.

Question 2

Dagvaarding

Answer 2

Een dagvaarding is een officiële uitnodiging om voor de rechtbank te verschijnen die door een gerechtsdeurwaarder wordt bezorgd.

Question 3

Dwingend recht

Answer 3

Dwingend recht zijn rechtsregels die moeten gevolgd worden en waarvan men bij contract niet mag afwijken.

Question 4

Federale staat

Answer 4

In een federale staat zoals België zijn de bevoegdheden op wetgevend en uitvoerend vlak verdeeld over een federaal niveau (geldend voor gans België) en deelniveaus (in België: gewesten en gemeenschappen).

Question 5

Gerechtskosten

Answer 5

Gerechtskosten zijn kosten die worden gemaakt tijdens de gerechtsprocedure (o.a. rolrecht, dagvaardingskosten, kost voor expertise). Meestal betaalt de verliezende partij de gerechtskosten van de winnende partij.

Question 6

Gezag van gewijsde

Answer 6

Wanneer een vonnis gezag van gewijsde heeft, kan dezelfde betwisting niet meer voor een andere of dezelfde rechtbank nog eens gebracht worden. Zo voorkomt men dat men eenzelfde probleem voor rechters brengt tot men gelijk krijgt.

Question 7

Goede zeden

Answer 7

Goede zeden is wat onze maatschappij op een bepaald moment als moreel aanvaardbaar beschouwt.

Question 8

Kracht van gewijsde

Answer 8

Een vonnis in kracht van gewijsde is een vonnis waartegen geen beroep meer kan aangetekend worden. Het is dus definitief want de beroepstermijn is verstreken.

Question 9

Mede-eigendom

Answer 9

Meerdere eigenaars hebben samen een eigendomsrecht op een en dezelfde zaak. Een bekende toepassing is het appartementenrecht. De mede-eigenaars hebben een individueel eigendomsrecht om het appartement (= kavel), maar een mede-eigendom over de gemeenschappelijke delen (bijv. traphal, voordeur, gevel, dak). Een syndicus staat in voor het beheer van het appartementsgebouw.

Question 10

Misdaad

Answer 10

Een misdaad is een misdrijf dat in het strafrecht wordt bestraft met een gevangenisstraf van 5 tot 30 jaar en een geldboete van min. 26 euro.

Question 11

Openbare orde

Answer 11

Openbare orde betreft de fundamenten van onze samenleving (publieke rust, orde en veiligheid).

Question 12

Overtreding

Answer 12

De overtreding is een misdrijf dat in het strafrecht wordt bestraft met een geldboete van 1 tem 25 euro, gevangenisstraf van max. 7 dagen of een werkstraf van max. 45 uur

Question 13

Privaatrecht

Answer 13

Privaatrecht regelt de verhoudingen tussen de burgers onderling.

Tot privaat recht horen o.a. burgerlijk recht, handelsrecht, …

Question 14

Publiek recht

Answer 14

Het publiek recht regelt de uitoefening van het staatsgezag, de verhouding tussen de overheid en de burger enerzijds en tussen de overheidsorganen onderling anderzijds. Volgende takken horen publiek recht: o.a. grondwettelijk recht, ruimtelijke ordening, fiscaal recht, strafrecht, …

Question 15

Rechterlijke macht

Answer 15

De rechterlijke macht wordt vertegenwoordigd door rechtbanken en hoven en is op een en dezelfde wijze georganiseerd voor gans België (dus geen nevengeschikt beleidsniveau). Zij werken onafhankelijk van de wetgevende en uitvoerende macht.

Question 16

Rechtsplegingsvergoeding

Answer 16

De rechtbank kan de verliezende partij verplichten de winnende partij een rechtsplegingsvergoeding te betalen. Dit is een forfaitaire vergoeding om (althans gedeeltelijk) de advocaatkosten van de winnende partij te vergoeden.

Dit is volledig verschillend van de gerechtskosten (= dagvaardingskost, rolrecht, expertise).

Question 17

scheiding der machten

Answer 17

In België wordt het staatsgezag uitgeoefend door 3 machten: de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Deze werken onafhankelijk van elkaar: de scheiding der machten. Concreet mag de ene macht zich niet mengen in de zaken van de andere macht (zo mag een minister bijvoorbeeld een rechter niet tot een bepaalde uitspraak dwingen).

Question 18

Uitvoerende macht

Answer 18

De uitvoerende macht wordt op nevengeschikt beleidsniveau vertegenwoordigd door de regeringen. Zij mogen de beslissingen van de wetgevende macht (wet, decreet, ordonnantie) uitvoeren.

Question 19

Verzoekschrift

Answer 19

Is een geschrift waarmee een rechtszaak wordt ingeleid. Dit kan door de eisende partij zelf opgesteld worden. Er is geen gerechtsdeurwaarder nodig om de tegenpartij op te roepen: de griffie van de rechtbank zal dit doen per gerechtsbrief.

Question 20

vrijwillige verschijning

Answer 20

Vrijwillige verschijning of verzoeningspoging kan enkel voor de vrederechter aangevraagd worden. Dit is geen rechtszaak en leidt niet tot een vonnis. Een van de twistende partijen kan een vrijwillige verschijning vragen voor de vrederechter. De tegenpartij wordt dan opgeroepen door de griffie, maar is niet verplicht te komen. Indien de tegenpartij niet verschijnt, stopt deze procedure. Verschijnt de tegenpartij wel, dan probeert de vrederechter de partijen te verzoenen. Indien een verzoening lukt, zal hiervan een proces-verbaal opgemaakt worden (geen vonnis). Voordeel is dat deze procedure bijna gratis is.

Question 21

Wanbedrijf

Answer 21

Een wanbedrijf is een misdrijf dat in het strafrecht wordt bestraft met een geldboete van 26 euro en/of een gevangenisstraf van 8 dagen tot 5 jaar of meer of een werkstraf tussen 45 en 300 uur.

Question 22

Wetgevende macht

Answer 22

De wetgevende macht wordt op nevengeschikt beleidsniveau uitgeoefend door parlementen. Zij nemen beslissingen die door de burgers moeten gevolgd worden. De uitvoerende macht zal erop toezien dat deze worden gevolgd (politie), eventueel volgt een sanctie via de rechterlijke macht (de rechtbanken).