İNKILAPLAR Flashcards
Islahat ve inkılap arasındaki fark nedir?
Islahat, iyileştirme yapmaktır. İnkılap ise eskilerin yerini yenilerin alması, köklü değişikliklerdir.
İnkılabın üç aşaması nedir?
- Fikri hazırlık aşaması
- İhtilal
- Yeni düzenin kurulması aşaması
Türk inkılabının özelliikleri nelerdir?
- Dışarıda emperyalist devletlere, içeride sultan ve halifeye karşı yapılan bir ulusal bağımsızlık ve egemenlik mücadelesidir.
- Teorik ve ideolojik bir hazırlığı yoktur. (Rus İhtilali’nden bu yönden ayrılır.)
- Toplumun her kesiminden insanların katılımıyla gerçekleşen bir halk hareketidir.
- Tavandan tabana doğru gerçekleşir. (Fransız Devrimi’nden ayrılır.)
- Türk inkılabı herhangi bir sınıfa mal edilemez.
- Türk toplumunun gereksinimlerinden doğan bir yenilik ve diriliş hareketidir.
- Statik ve durağan değildir.
- En başından en sonuna kadar aynı kişiler gerçekleştirdi.
- Sömürge uluslara da örnek oldu.
- Her alanda çağdaş bir yapı kurmak amaçlanır.
- Demokratik yollarla yürütüldü.
- Türk inkılabı ile monarşiden cumhuriyete, teokrasiden laikliğe, geleneksellikten çağdaşlığa, ümmetten millete, kulluktan vatandaşlığa geçilmiştir.
- İkili uygulamalara son verildi.
Siyasi hayata yön veren ilkedir.
Cumhuriyetçilik
Türk inkılabının Fransız Devrimi’nden ayrılan yönüdür.
Tavandan tabana doğru gerçekleşir.
Türk inkılabının Rus İhtilali’nden ayrılan yönüdür.
Teorik ve ideolojik bir hazırlığı yoktur.
Siyasi alanda yapılan inkılapların ilkidir.
TBMM’nin açılması
Siyasi alanda yapılan Saltanatın Kaldırılması hangi ilkeyle ilgilidir?
Önce laiklik sonra cumhuriyetçilik
Siyasi alanda yapılan Cumhuriyet’in İlanı hangi ilkeyle ilgilidir?
Cumhuriyetçilik
Siyasi alanda yapılan Saltanatın Kaldırılması hangi ilkeyle ilgilidir?
Devletçilik ilkesi hariç diğer tüm ilkelerle ilgilidir.
Siyasi alanda yapılan Erkan-ı Harbiye Umumi Vekaleti’nin kaldırılması hangi ilkeyle ilgilidir?
Ordunun siyasetten ayrılmasıyla ilgilidir.
Cumhuriyetçilik
Siyasi alanda yapılan Partiler ve Çok Partili Hayata Geçiş Denemeleri hangi ilkeyle ilgilidir?
Cumhuriyetçilik
Siyasi alanda yapılan Kadınlara Seçme ve Seçilme Haklarının hangi ilkeyle ilgilidir?
Öncelikle cumhuriyetçilik, sonra halkçılık
Türk kadını ilk kez genel seçimlere ne zaman katıldı?
1935 Seçimleri
İlk kadın belediye başkanı kimdir?
Sadiye Hanım Artvin Kılıçkaya’da belde belediye başkanıdır.
Müfide İlhan 1950 Mersin il belediye başkanıdır.
İlk kadın muhtarımız kimdir?
Aydın Çine ilçesinden Gül Esin’dir.
İlk kadın milletvekili kimdir?
1935’te 17 tane kadın mv seçildi.
1937 ara seçimlerde 1 kadın mv. daha seçildi.
Hangi inkılapta batının daha az etkisi görülür?
Kadınlara seçme - seçilme ilkesinin verilmesi
Kadınlara seçme - seçilme haklarının verilmesinin kronolojik sırası nasıldır?
1930 B elediye
1933 M uhtarlık
1934 W ekillik
- 1927’de Yargı erkinden bahsedildi.
- 1928’de Milletvekili yemin şekli değiştirildi.
- 1928’de 2. Madde’den “Devletin dini İslamdır.” ibaresi anayasadan kaldırıldı.
- 1930 - 1934 arasında kadınlara seçme ve seçilme hakları verildi.
- 1937’de Atatürk İlkeleri Anayasa’ya girdi.
Hangi anayasadaki gelişmelerdir?
1924 Anayasası ve Laiklik
Neden İsviçre Medeni Kanunu’nu aldık?
- En son hazırlanan Medeni Kanun olması
- Çağdaş olması
- Pratik çözümler sunması
- Türk toplumuna yakın olması
- Dönemin Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt’un İsviçre’de hukuk eğitimi alması
1926 Medeni Kanun ile hangi yenilikler geldi?
- Tek eşlilik kuralı getirildi.
- Kadınlara istediği seçme hakkı verildi.
- Kadınlara mirasta eşitlik hakkı verildi.
- Kadınlara mahkemede eşit şahitlik hakkı tanındı.
- Kadınlara boşanma hakkı verildi.
- Resmi nikah zorunluluğu geldi. (Aile kurumu devlet güvencesi altına alındı.)
- Patrikhanenin ve diğer dini kurumların evlendirme ve boşandırma gibi yetkilerine son verildi.
Kadına Kendi Soyadını Kullanma Hakkı ve Evlilik Sonrası Edinilen Malların Ortak Paylaşımı 1926 Medeni Kanun ile mi verildi?
Hayır 2002’de geldi.
1926 Medeni Kanunu hangi ilkeyle ilişkilendirilemez?
Cumhuriyetçilik ile ilişkilendirilemez.
1926 Medeni Kanunu hangi ilkelerle ilişkilendirilir?
Laiklik, halkçılık inkılapçılık, milliyetçilik
1926 Medeni Kanunu kadınlara hangi alanda kolaylıklar sağladı?
Siyasi haklar hariç ekonomik ve sosyal haklar verildi.
Hukukta birlik sağlandı.
Avrupa’nın azınlıkları bahane ederek içişlerimize karışması önlendi.
Hangi olayla sağlandı?
1926 Medeni Kanunu
1924 Şeriye ve Evkaf Vekaleti kaldırıldı. 1924 Şeriye Mahkemelerinin kapatıldı. 1924 Mekteb-i Kuzat kapandı. 1924 Anayasası yapıldı. 1925 Ankara Hukuk Mektebi açıldı. Hangi alan, hangi ilke?
Hukuk alanında laiklik.
Yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin açtığı ilk yüksek okuldur.
1925 Ankara Hukuk Mektebi
Çünkü ihtiyaç var.
Ceza Kanunu hangi ülkeden alındı?
1926’da İtalya’dan
Ticaret Hukuku hangi ülkeden alındı?
1926 Alamanya
Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu hangi ülkeden alındı?
1927 İsviçre
İdari Hukuk hangi ülkeden alındı?
1929 Fransa
Ceza Muhakemeleri Kanunu hangi ülkeden alındı?
Alamanya
Deniz Ticaret Kanunu hangi ülkeden alındı?
1929 Alamanya
İcra ve İflas Kanunu hangi ülkeden alındı?
1932 İsviçre
Eğitim ve kültür alanında yapılan inkılaplar hangi ilkelerle ilgilidir?
Laiklik - Halkçılık - Milliyetçilik
Eğitim - öğretimde birliği sağlayan kanundur.
Tevhid-i Tedrisat Kanunu
Tevhid-i Tedrisat Kanunu hangi ilkelerle alakalıdır?
Laiklik - Halkçılık - Milliyetçilik
Medreseler Tevhid-i Tedrisat ile mi kapatıldı?
Hayır, süreç içinde kendiliğinden kapandı.
Modern ilahiyat fakültesi ve imam hatipler kimin döneminde açıldı?
Mustafa Kemal Atatürk
Laik ve çağdaş eğitim sistemine uygun ilk ve orta öğretimin esasları belirlendi.
Tüm okul açma işlem ve faaliyetleri devletin kontrolündedir.
İlköğretim parasız ve zorunlu hale geldi.
Eğitimin modernleştirilip laikleşmesi karma ve ulusal olması amaçlandı.
Yabancı okullarında bu kanuna uyması zorunludur.
Talim ve Terbiye Kurulu oluşturuldu.
1921 ve 1926’da Şuralar kongreler toplandı.
Hangi kanundur?
2 Mart 1926’da kabul edilen bu kanun 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu.
“Cehaletle yapılan savaş en az düşmanla yapılan savaş kadar önemlidir.” sözünü Mustafa Kemal ne zaman söyledi?
Kütahya - Eskişehir Savaşı sırasında toplanan I. Maarif Kongresi esnasında.
Yeni Türk Harflerinin Kabulü hangi ilkelerle ilgilidir?
Devrimcilik
Ulusçuluk
Dil Encümeni’nin bize en uygun alfabenin Latin alfabesi olduğunu söylediği rapordur.
Elifba Raporu
Harf Devrimi’nin temel amacı nedir?
Okuma - yazmayı kolaylaştırarak okur - yazar oranını artırmak ve konuşma dili ile yazı dili arasındaki farkları ortadan kaldırmak.
Doğu kültüründen Batı kültürüne geçişin en önemli aşaması nedir?
Harf Devrimi
1 Kasım 1928
Alfabede ve rakamlarda ikilik var mıdır?
Hayır yoktur.
Yeni harflerle basılan ilk gazete nedir?
Mardin
Harf Devrimi’nde uygulamada birlik sağlama amacı var mıdır?
Hayır, yoktur.
Mustafa Kemal’in “6 ayda yapmamız gerekiyor. Yoksa kalır.” dediği inkılap nedir?
Harf İnkılabı
Amaç halka okuma - yazma öğretmek, yeni Türk harflerinin tanıtılmasını sağlamaktır.
Okuma - yazma çağını geçirmiş olan yetişkinlere de okuma - yazma öğretilir.
Ülke genelinde okuma - yazma seferberliği başlamıştır.
Hangi olaydır?
24 Kasım 1928 Millet Mekteplerinin Açılması
Millet Mektepleri yayın organı nedir?
Halk Mecmuası
24 Kasım 1928’de Mustafa Kemal’e “Başöğretmen” sıfatını kim verdi?
Maarif Vekaleti MEB
Dünyada UNESCO tarafından Öğretmenler Günü ne zaman kutlanır?
5 Ekim 1996’dan beri 5 Ekim’de.
Biz de Atatürk’ün ölümünün 100. yıldönümünden beri 24 Kasım’da.
Millet Mektepleri yeni alfabeyi öğretmekte yetersiz kalınca ne yapıldı?
1932’de Enver Paşa’nın açtığı Türk Ocakları yerine Halkevleri açıldı. Atatürk’ün ölümünden sonra Halkodaları açıldı. 1951’de kapatıldı.
9 ayrı alanda ders verilen kurumdur.
Dil, edebiyat, tarih, güzel sanatlar, tiyatro, spor, kütüphane basın - yayın, köycülük, müze ve sergi alanlarında dersler verildi.
Halkevleri
Halkevlerinin yayın organıdır.
Ülkü dergisi
Halkevlerinin tek yurt dışı şubesi nerededir?
Londra
1941’de Köy Enstitüleri kim tarafından açıldı?
MEB Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç tarafından İsmet İnönü zamanında açıldı.
Türk Tarih Kurumu’nun açılması hangi ilkeyle ilgilidir?
Milliyetçilik
Mustafa Kemal “Türk evladı atasını tanıdıkça kendisinde daha büyük işler yapma cesareti bulacaktır.” sözünü bu kurum için söylemiştir.
Osmanlı’daki Türk tarihinin sadece Osmanlı ve İslam tarihinden ibaret anlayışını değiştirmek istedi.
Türk milletinin kökenine kadar inip İslamiyet öncesi Türk tarihine ışık tutmak.
Türklerin dünya uygarlığına katkılarını ortaya çıkarmak ve Anadolu tarihinin bizden önceki dönemlerinin aydınlatılmasını sağlamak.
Milli tarih bilinci oluşturmak
Türklerin Barbar Sarı ırktan olmadığını kanıtlamak.
Hangi kurum özellikleridir?
Türk Tarih Kurumu
Mustafa Kemal’in ortaya attığı tarih tezidir.
Türk Tarih Tezi
Türk Tarih Kurumu ilk kongresini ne zaman yaptı?
1932
Türk Tarih Kurumu yayın organıdır.
Belleten
Lise ve ortaokullarda ders kitabı olarak okutulan Türk Tarih Kurumu yayınıdır.
Türk Tarihinin Ana Hatları
Türk Tarih Kurumu ilk başkanı kimdir?
Tevfik Bıyıklıoğlu
İlk kadın tarihçidir.
Afet İnan
Mustafa Kemal vasiyetinde hangi kurumlara yer verdi?
TTK ve TDK
Türk Dil Kurumu açılması hangi ilkeyle ilgilidir?
Ulusçuluk
Bizzat Atatürk tarafından kuruldu.
Türk dili dünya dilleri arasındaki yerini alsın.
Konuşma ve yazı dili arasındaki birlikteliği sağlamak.
Bilim ve sanat dallarında ortaya çıkan yeni kavramların Türkçe karşılıklarını bulmak
Türkçeyi yabancı kelimelerin boyunduruğundan kurtarmak
Hangi kurumun özellikleridir?
Türk Dil Kurumu
Türk Dil Kurumu’nun evrensel bir iddiası var mıdır?
Yoktur.
İlk dil kurultayı ne zaman yapıldı?
26 Eylül 1932