Hoorcolleges

Question 1

Vierdeling DSM5

Answer 1

• Cognitieve en anderstoornissen met lichamelijke oorzaak
• Psychotische stoornissen
• Stemmingsstoornissen
• Persoonlijkheidsstoornissen

Question 2

Wanneer ontstaan meeste psychiatrische ziekte + percentage?

Answer 2

Meeste ziektebeelden voor 25e levensjaar (75%)

Question 3

Geslachtsverschillen in ontwikkeling psychopathologie

Answer 3

• Ontwikkelingsstoornissen: jongens > meisjes (3:1)
• Stoornissen in adolescentie: meisjes > jongens

Question 4

Driehoek van diagnostiek KJPP

Answer 4

psychopathologie - ontwikkeling - omgeving

Question 5

Determinanten ontstaan psychiatrische ziekte

Answer 5

kwetsbaarheid + omgeving

Question 6

ACE model

Answer 6

• Fenotype = A + C + E
  
  • additieve genetische effecten
  • gedeelde omeving
  • unieke omgeving

Question 7

Neurobiologische mechanismen ADHD?

Answer 7

Dorsolateraal prefronterale cortex (-) => verminderde concentratie

Orbitofrontale cortex (+) => impulsiviteit

Premotor cortex (+) => hyperactiviteit

Anterior cingulate cortex (-) => selectie aandacht

Question 8

Antipsychotica DOEL

Answer 8

behandelen overprikkelbaarheid en aggressie

Question 9

Typen antipyschotica (3)

Answer 9

Atypische AP: Risperidone, Olanzapine, Quetiapine, Clozapine
Conventionele AP: Haloperidol
Partiele agonist: Ariprazole

Question 10

Bijwerkingen conventionele AP?

Answer 10

Groter risico op extrapyridimale symptomen (EPS) bij conventionele AP

Question 11

FXS co-morbiditeit?
- zowel in pre- als volledige mutatie?

Answer 11

Premutatie => Fragiele X-associated tremor ataxia syndroom (FXTAS)
* klinische ataxia symptomen + neurodegeneratie

Frafile X associated primary ovarian insufficiency (FXPOI)
* irregulaire of absente menstruatie voor 40-jarige leeftijd; vaak infertiliteit

• Occulte POI: normale menstruatie, vermindere fertiliteit

Question 12

Heritabiliteit ASS?

Answer 12

56-95%

Question 13

Samenhangende syndromen ASS?

Answer 13

Tubereuze sclerose complex (TSC)

Fragiele X syndroom (FXS)

Question 14

Neurologische mechanismen ASS?

Answer 14

• FFA = fusiform face arae (in hersenen, temporaal) wordt NIET gebruikt
• hersenvolume gemiddeld 5-10% groter
• Korte subcorticale banen goed ontwikkeld; langeafstandsbanen verminderd

Question 15

Neuropathologie ASS?

Answer 15

problemen in synapsvorming, synapsplasticiteit en connectiviteit in hersenen

Question 16

Welke drie theorie over ASS?

Answer 16

Mindblindness: niet goed in staat zich te verplaatsen in de denkwereld van anderen; alleen vanuit eigen perspectief de wereld bekijken => verminderde flexibiliteit

Theory of Mind: minder goed in aanleren/imiteren van gedrag anderen. moeite met interpreteren anderen

Zwakke centrale coherentie: verminderde samenhang, erg op detail gericht

Executieve disfunctie

Question 17

Actieve doodswens

Answer 17

concrete stappen gezet of concrete plannen hebben en/of in de afgelopen 12 maanden serieus overwogen om uit leven te beeindigen

Question 18

Passieve doodswens

Answer 18

verlangen naar de dood zonder zelf plannen te hebben

Question 19

Grootste risicogroepen suicide

Answer 19

• Mannen 40-70 jaar
• Mensen die een eerdere poging hebben gedaan

Question 20

Risicogroepen (3) suicide

Answer 20

(1) Risicogroep: mannen 40-70 jaar oud
* Zonder partner (3x), weduwnaren (4x)
* Arbeidsongeschikt (1 op 4) of ontvingen uitkering (2 op 5)

(2) Risicogroep: LHBTIQ+ personen
* Suicidale gedachten (5x), pogingen (4x), LHBTIQ+ meisjes > jongens (1 : 1.5)
* Religieuze achtergrond
* negatieve reacties, geweld, pesten, kwetsbaarder psychische problemen

(3) Risicogroep: agrariers
* Hoge werkdruk, geldzorgen, negatief imago, sociale isolatie
* Vaker depressieve symptomen en PTSS

Question 21

DE ZES ESSENTIËLE ELEMENTEN VAN GOEDE HULPVERLENING

Answer 21

1. Maak en onderhoud contact
2. Betrek naasten bij de diagnostiek én behandeling; bij jongeren ouders/gezin
3. Onderzoek de suicidaliteit systematisch
4. Hanteer de suicidaliteit als behandelfocus
   
   1. Beschrijving suïcidale proces, bijdragende factoren, concrete aanknopingspunten
   2. Focus op piekmoment
5. Creëer veiligheid en bied continuïteit
   
   1. opstellen veiligheidsplan
6. Behandel de depressie en hopeloosheid (onderliggende problematiek)

Question 22

Stress- en kwetsbaarheidsfactoren suicide

Answer 22

Persoon: oudere leeftijd, mannelijk geslacht, seksuele orientatie (LHBTIQ+)

Psychiatrisch: sprake van een stoornis of in omgeving

Psychologisch: angst, impulsiviteit, wanhoop. dwang, gebrekkige coping

Gebeurtenissen: verlies personen, geweld, pesten, echtscheiding, lichamelijke pijn…

Sociaal: geldzorgen, arbeidsongeschikt, lage opleiding, lage SES…

Question 23

Doelgroep sociale psychiatrie

Answer 23

• Chronisch psychiatrische patienten
• Acute ernstige psychopathologie
• Multiple criple: psychiatrie, verslaving, persoonlijkheidsstoornis, verstandelijke handicap, somatische problemen

Question 24

Welke thema’s spelen in sociale psychiatrie?

Answer 24

Empowerment, patientenrechten, discriminatie en stigmatisatie

Question 25

Welke behandelingen in sociale psychiatrie?

Answer 25

• Intramurale zorg
• Outreachende zorg
• Acute zorg
• Gedwongen zorg
• Bemoeizorg
• Intensieve thuiszorg
• Rehabilitatietrajecten

Question 26

Bemoeizorg - drang - dwang verschil

Answer 26

keuzevrijheid toenemend ingeperkt

• Bemoeizorg: vooral motiveren en verleiden
• Drang: keuzevrijheid belemmerd
• Dwang: geen alternatieven meer

Question 27

FACT

Answer 27

integrale bemoeizorg => psychiatrie, verslaving en somatiek

• Regelt samen met de daartoe bevoegde instanties de huisvesting, het geld en dagbesteding
• Outreachend, kleinschalig, flexibel, langdurig
• Voorkomt uitval van patiënten

Question 28

Wanneer dwang?

Answer 28

Bij dwang wettelijke criteria toepasbaar:
* Acuut gevaar of ernstig nadeel
* Gevaar voor zichzelf, maatschappelijke teloorgang en/of verwaarlozing
* Oorzaak is psychiatrisch
* Geen alternatief; patient niet bereid mee te werken
* Vanaf 12 jaar

Question 29

Waarom toename van dwang?

Answer 29

Patient:
* Meer vergrijzing, meer migranten en vluchtelingen

Zorg:
* Meer verwarde personen door bezuinigingen
* Meer bemoeizorg; we zitten er bovenop

Visie/sociaal
* toenemende maatschappelijke druk psychiaters; meer aandacht voor overlast en veiligheid
* Veranderende opvatting onder psychiaters; meer parens patriae ipv autonomie patient; Verandering in toepassing gevaarscriteria; Meer registratie

Question 30

Waarom iPCS-derived neurons onderzoeken?

Answer 30

Synaps Connectiviteit onderzoeken + myelinasatie

Question 31

Hoe ontstaan in mensenbrein gyri en Sulci?

Answer 31

Aanwezigheid van OSVZ en IVZS ipv allen VZS
=> twee lagen van progenitor cellen
=> meer aanwezigheid van basale radial glia (verantwoordelijk aanmaak neuronen cerebrale cortex => meer aanwezigheid is meer aanmaak is ontstaan gyrus (= heuvel))