Hoofdstuk 5: Portretrecht Flashcards
Wie wordt beschermd door het portretrecht?
Wie wordt beschermd door het portretrecht?
Het portretrecht beschermt de rechten en plichten van geporteerde personen, hetzij in de vorm van een foto, hetzij in de vorm van een tekening, schilderij of een karikatuur. De geportretteerde persoon krijgt op basis van het portretrecht het recht zich te verzetten tegen elke vorm van de openbaarmaking of de verveelvoudiging van zijn/haar portret, behoudens een wettelijke grondslag.
Wat zijn de verschillen tussen het portretrecht en het auteursrecht
Auteursrecht
- Het auteursrecht is overdraagbaar, derhalve kan een derde de rechten opeisen.
- Duur van het auteursrecht is 70 jaar na de dood van de auteur/maker.
Portretrecht
- Het portretrecht is niet overdraagbaar derhalve kan alleen geportretteerde al namens geportretteerde of diens nabestaanden de rechten opeisen.
- Duur van het portretrecht is 10 jaar na de dood van geportretteerden.
Een fotograaf maakt in opdracht van jou trouwfoto’s van je bruiloft. Vervolgens merk je dat de fotograaf een van jou foto’s heeft vergroot en in de etalage geplaatst heeft. jij bent er niet blij mee, omdat iedereen jou in je sexy bruidsjurk kan zien. Wat kun je daartegen doen?
Een fotograaf maakt in opdracht van jou trouwfoto’s van je bruiloft. Vervolgens merk je dat de fotograaf een van jou foto’s heeft vergroot en in de etalage geplaatst heeft. jij bent er niet blij mee, omdat iedereen jou in je sexy bruidsjurk kan zien. Wat kun je daartegen doen?
Het gaat hier om een portret in opdracht gemaakt in de zin van art. 19 Aw. Verveelvoudigen is toegestaan maar openbaarmaking zonder toestemming van de geportretteerde niet, in de zin van art. 20 lid 1 Aw. Je kunt de fotograaf dus aanspreken op grond van schending van het portretrecht.
Noem twee soorten belangen die onder het concept ‘redelijk belang’ vallen in het kader van het portretrecht.
Noem twee soorten belangen die onder het concept ‘redelijk belang’ vallen in het kader van het portretrecht.
Privacybelang
Financieel/ commercieel belang.
Belangen afweging met
- vrijheid van meningsuiting Art 7 GW
- Persvrijheid art 10 EVRM
Noem een situatie waarbij het maken van een portret strafbaar kan zijn.
Noem een situatie waarbij het maken van een portret strafbaar kan zijn.
- Filmen en fotograferen op de openbare weg zonder voorafgaande aankondiging.
- Opzettelijk filmen of fotograferen in een niet publiek toegankelijke ruimte, zoals een woning, verboden is tenzij men dit van tevoren heeft aangekondigd.
- Het is op grond van art 35 Aw strafbaar als men zonder voorafgaande toestemming of een wettelijke grondslag een portret op illegale wijze openbaar maakt.
Mogen camera’s in publieke ruimtes?
Camera’s in publieke ruimtes mag mits men dit duidelijk aangeeft.
Mag er gefotografeerd en gefilmd worden in besloten ruimtes?
Fotograferen en filmen in besloten ruimtes, oa een woning ofwel niet voor publiek toegankelijke plaatsen zonder voorafgaande toestemming is ook strafbaar.
Mag je fotos van anderen op internet plaatsen?
Op foto’s op internet te plaatsen heb je toestemming nodig van de overige mensen die op de foto te zijn zijn.
Mag een nieuwsbullentin foto’s publiceren zonder toestemming van de geportretteerde?
Een nieuwsbulletin mag foto’s publiceren zonder toestemming van het geportretteerde bruidspaar in het kader van informatievoorziening op basis van art 19 lid 3 Aw. Men dient wel de naam van de fotograaf te vermelden.
Mag een fotograaf zomaar een foto publiceren en openbaarmaking? En hoe zit dat met de geportretteerde?
Een fotograaf heeft toestemming nodig om om een foto te publiceren en voor openbaarmaking. Andersom heeft de geportretteerde geen toestemming nodig van de fotograaf. Wel kan de fotograaf eisen dat zijn naam erbij vermeld wordt.
Hoe zorg je dat je niet voor verrassingen komt te staan bij filmopname en foto’s?
Als men een filmopname of foto’s maakt ten behoeve van een film, dan dient men een overeenkomst, een zogenaamde quitclaim, af te sluiten in verband met de portretrechten van de geportretteerden. Dmv een quitclaim neemt de geportretteerde afstand van zijn/haar portretrechten.
In welke situaties en/of welke personen kunnen geen of minder snel aanspraak maken op het portretrecht?
Er zijn situaties en/of personen die geen of minder snel aanspraak kunnen maken op het portretrecht. We zetten een aantal bijzondere gevallen op een rij:
- Openbare weg. Het fotograferen of filmen op de openbare weg zonder voorafgaande toestemming is toegestaan, mits er geen sprake is van een redelijk belang van de geporteerde.
- Personen met een publieke taak. Men mag bijvoorbeeld foto’s of een filmopname maken van politieagenten tijdens hun werkzaamheden op straat omdat zij bezig zijn met een openbare taak, mits de uitoefening van hun werkzaamheden niet wordt belemmerd.
- Publieke figuren. Bekende personen, denk aan een beroemde zanger, artiest, een politicus of topsporter, hebben minder privacy in de geest van het portretrecht dan een gewone burger.
Wat wordt onder een portret verstaan?
Onder portret wordt verstaan een herkenbare afbeelding van het gezicht van iemand. Of dat nou een foto, een tekening of een beeldje is. Ook kunt u herkenbaar zijn door de context waarin u wordt gefotografeerd of door uw lichaamshouding.
Wanneer kan er verzet worden tegen een publicatie?
Mag het afblokken van een gezicht?
Vaak is er geen toestemming gegeven voor de publicatie en dan kunt u zich daar alleen tegen verzetten als een redelijk belang van u geschaad wordt. Dat kan een zedelijk (uw naaktheid) of een financieel belang zijn.
Merkwaardig genoeg kan het afblokken van iemands gezicht een tegengesteld effect opleveren. De persoon wordt gebrandmerkt als crimineel en dat is een inbreuk op de privacy. Toch zal dan het belang van de informatievrijheid voorgaan.
Hoe zit het met de privacy van publieke figuren?
Publieke figuren, zoals vorsten, filmsterren en ministers hebben natuurlijk ook recht op privacy, maar zij zullen toch wat meer moeten dulden dan wij gewone burgers. Dat is ook een van de redenen waarom het koningshuis foto-uurtjes instelt in de hoop dan verder met rust gelaten te worden. Daarbij de regel, dat alleen pers die zich aan de afspraak houdt om niet buiten deze momenten privéfoto’s te maken, bij deze momenten aanwezig mag zijn.
