Hoofdstuk 4, Nederland

Question 1

Verzuiling

Answer 1

Verdeling van de samenleving op grond van verschillen op levens- en wereldbeschouwelijk gebied. Eind 19e eeuw onstonden er in Nederland vier zuilen: protestants-christelijke, katholieke, socialistische en liberale zuil.

Question 2

Europees Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)

Answer 2

Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, samenwerkingsverband tussen West-Europese landen bij de kolen- en staalproductie (1951).

Question 3

Babyboom

Answer 3

Geboortegolf vlak na WO II

Question 4

Sociaal-economische raad (SER)

Answer 4

Opgericht in 1950, werd het voornaamste adviesorgaan van de regering op sociaal-economisch gebied. Bestaat uit 11 vertegenwoordigers van verzuilde organisaties van werkgevers, 11 van werknemers en 11 door regering benoemde leden (vaak uit verschillende zuilen afkomstige hoogleraren).

Question 5

Geleide loonpolitiek

Answer 5

Overheidsbeleid dat de lonen niet of slechts langzaam stegen waardoor de Nederlandse industrie goedkoop kon produceren en veel winst kon maken.

Question 6

Vrije loonpolitiek

Answer 6

Werkgevers en werknemers zijn vrij om te onderhandelen over de hoogte van lonen, zonder toezicht van de overheid. Het tegengestelde van de vrije looppolitiek is de geleide loonpolitiek.

Question 7

Wirtschaftswunder

Answer 7

Het economisch herstel van Duitsland

Question 8

Rooms-rode regering

Answer 8

Regeringscoalities van katholieke en socialistische partijen.

Question 9

Verzorgingsstaat

Answer 9

In de jaren “50 en vooral in de jaren “60 kwam in Nederland de verzorgingsstaat tot stand. In een verzorgingsstaat rekent de overheid het tot haar taak niet alleen veiligheid, maar ook de welvaart en het welzijn van de burgers te garanderen.

Question 10

Algemene Ouderdomswet (AOW)

Answer 10

Wet die een uitkering aan alle burgers van 65 jaar en ouder regelt.

Question 11

Consumptiemaatschappij

Answer 11

In een consumptiemaatschappij staan niet meet de noodzakelijke levensbehoeften centraal, maar de behoeften aanluxe en status. In West-Europa kwam de consumptiemaatschappij in de jaren “60 op, naar Amerikaans voorbeeld. Toen was het nieuw en Amerikaans, en dus modern.

Question 12

Democraten ‘66 (D’66)

Answer 12

D’66 werd vlak na de ‘Nacht van Schmelzer’ opgericht door een aaantal hoog opgeleide jongeren in Amsterdam. D’66 wilde de oude partijen laten ‘ontploffen’ en streefden naar een participatiedemocratie ( met gekozen minister-president en een districtenstelsen)

Question 13

Aardgas

Answer 13

Ontdekking van enorme hoeveelheid aardgas in Groningen 1959. Betekent veel financiële steun voor NL overheid.

Question 14

Algemene bijstandswet (abw)

Answer 14

Wet uit 1965, voorziet in de kosten van levensonderhoud voor iedereen die daartoe zelf niet in staat is. In 2004 vervangen door Wet Werk en Bijstand

Question 15

Algemene Wet Gelijke Behandeling

Answer 15

De wet uit 1994 regelt dat iedereen gelijke kansen moet hebben op een baan en goede arbeidsvoorwaarden. En ook op een opleiding of een bepaalde dienst of product.

Question 16

Akkoord van Wassenaar

Answer 16

Afspraken tussen werkgevers- en werknemersorganisaties (1982). Het akkoord maakte een einde aan vele arbeidsconflicten. Het akkoord was tot stand gekomen door onderhandelingen binnen de Stichting van de Arbeid. De vakbeweging aanvaardde een loonmatiging in ruil voor arbeidsduurverkorting en hervedeling van werk op termijn

Question 17

Assimilatie

Answer 17

Het aanpassen aan de cultuur van een ander land en de eigen cultuur loslaten.

Question 18

Dolle Mina

Answer 18

Feministische actiegroep, ontstaan in 1970. Vormden samen met MVM de kern van de tweede feministische golf. Dolle Mina voerde vooral ludieke acties. In de eisen die Dolle Mina en MVM aan de gezagsdrager stelden, sloegen zij een sterke toon aan. MVM bleef altijd ‘redelijk’ en Dolle Mina was ‘brutaal’. Maar de inhoud kwam vaak op het zelfde neer.

Question 19

Doorbraak

Answer 19

Met de doorbraak wordt in de Nederlandse geschiedenis gedoeld op de (mislukte) poging na WO II te komen tot de vorming van één progressieve partij, waarin katholieke, protestantse, sociaal-democratische en of liberale progressieven samenwerken.

Question 20

EEG

Answer 20

Europese Economische Gemeenschap, samenwerkingsverband tussen Weste-Europese landen bij de Kolen- en staalproductie.