Hoofdstuk 4: De klassenstrijd in de 19de eeuw Flashcards
Wat was de inhoud van Rerum Novarum?
- kritiek op marxisme
- kritiek op het kapitalisme
- de oplossing
-> zie fragment
Wat is paternalisme?
de ondernemer moet een goede vader zijn voor zijn arbeiders
Wat is het uitgangspunt van de leer van het marxisme?
De mens wordt volledig bepaald door zijn sociaal milieu, en het sociaal milieu wordt volledig bepaalt door het arbeidsproces.
Waarvoor pleitten de katholieken begin 19de eeuw?
voor liefdadigheid en paternalisme
Wat zal er in de toekomst gebeuren volgens de leer van het marxisme?
- wereldrevolutie -> dictatuur van het proletariaat
- kapitalisme wordt vervangen door collectivisme -> klassenloze maatschappij
Wat is het gevolg van de aanvankelijk negatieve houding van de Kerk tegenover de arbeidersbeweging (men beschouwde het als een ‘ongewettigd’ emancipatiestreven)?
een deel van de arbeiders keren zich af van de Kerk in de 19de eeuw
Waarvoor pleitten de katholieken nadat een deel van de arbeiders zich heeft afgekeerd?
Men pleit voor het corporatisme: nauwe samenwerking tussen werkgevers en werknemers binnen dezelfde beroepssector met als voorbeeld de middeleeuwse gilden
-> geen succes, uitz: Boerenbond
Wat betekent gemeenschapssocialisme?
leven in kleine gemeenschappen waar alles gemeenschappelijk is
Wat is de toestand van de arbeiders in de fabrieken?
- zeer lage lonen
- zeer lange werktijden
- vrouwen- en kinderarbeid
- slechte werkomstandigheden
Wat gebeurde in 1891?
de publicatie van de encycliek Rerum Novarum door paus Leo XIII
Wat zijn de gevolgen van de toestand van de arbeiders in de fabrieken?
- slechte woon- en leefomstandigheden
- het analfabetisme
- het alcoholisme
- hoge criminaliteit
Wat zijn de oplossingen voor het sociale vraagstuk?
- het utopisch socialisme
- het marxisme
- het sociaal-katholicisme
Welke beroepen zitten in de middenklasse?
- priesters
- landbouwers met eigen grond
- kleine zelfstandigen
- ambtenaren
Wie zijn de grondleggers van het marxisme?
- Karl Marx
- Friedrich Engels
Wat waren de geschriften van het marxisme?
- Das Kapital
- Het Communistisch Manifest
Wat is het utopisch socialisme?
Men streeft naar een wereld waar iedereen gelijk is.
Wat betekent anarchisme?
geen regels of wetten
Wat zou er in het verleden gebeurd zijn volgens de leer van het marxisme?
Ooit heeft men het privaatbezit van de productiemiddelen ingevoerd
-> 2 klassen: bezittende klasse <-> bezitsloze klasse
-> klassenstrijd
Wat is een synoniem voor het marxisme?
het wetenschappelijk socialisme
Wat zou er in het heden (+/- 1850) gebeuren volgens de leer van het marxisme?
- bezittende klasse wordt altijd maar kleiner en rijker
- bezitsloze klasse wordt altijd maar groter en armer
Wie zijn de vertegenwoordigers van het utopisch socialisme?
- Robert Owen: gemeenschapssocialisme
- Charles Fourier: landbouwgemeenschappen
- Pierre Proudhon: anarchisme
Wat zijn de kenmerken van de burgerij?
- zeer rijk
- industrieel
- denken liberaal
- aanhangers van het kapitalisme
Wat zijn productiemiddelen?
alles wat bijdraagt tot het eindproduct
Wat is het kapitalisme?
een economisch systeem dat gekenmerkt wordt door het privaatbezit van de productiemiddelen, de prijsvorming op de vrije markt en door een vrije distributie van goederen, en dat als doel heeft het verwerven van zo’n groot mogelijke winst voor de ondernemer
