hlutapróf 2 - íris Flashcards
Hvað eru ífarandi sýkingar?
Það eru sýkingar á stöðum sem eiga að vera sterílir (án baktería)
Dæmi um steríl svæði í líkamanum
Blóð, MTK, bein, liðir, djúpir verfir og innri líffæri
Hvað er bacteraemia?
Bakteríur í blóði
Hvað er viraemia?
Veirur í blóði
Hvað er fungemia?
Sveppir í blóði
Hvað er sepsis (sýklasótt)?
Það er mjög kröftugt svar líkamans við sýkingum (alvarlegt ástand)
Hvað er skammvinn Bacteramia?
Það fá flestir samvinnan bakteríudreyra (bacteramia) af og til. T.d. vegna lélegra tannbustun eða tannviðgerðir
Hvað er samfelld Bacteramia?
Það er samfellt losun baktería út í blóðrásina, helst eru þetta sýkingar sem eiga uppruna í æðakerfinu
Hvað er slitrótt Bacteramia?
Það eru aðrar sýkingar eins og til dæmis beinsýkingar og liðsýkingar. Bakteríur losna út í blóð um 45mín áður en hiti kemur fram
Hvað er Hjartaþelsbólga (endocarditis)?
það er sýking í hjartaþeli
Hverjir eru áhættuþættir hjartaþelsbólgu?
- Meðfæddir gallar í hjartalokum
- Aðskotahlutir (bjargráður, gangráður og miðlægir æðaleggir)
- Ónæmisbæling
- Vímuefnanotkun í æð
- Nýlegar tannviðgerðir eða aðgerðir
Hver eru merki þess að einstaklingur sé með hjartaþelsbólgu?
- Hjartaóhlóð við hlustun
- Splinter hemorrhages, innvortisblæðing á nöglum
- Osler nodes, Rauðir sársaukafullir blettir á oft á fingurgómum
- Janeway lesions, rauðir blettir án verkja oft á lófum og iljum
Hvað veldur sýktri slagæðagúlpi?
Það eru sömu meinvaldar ig í hjartaþelsbólgu
Hvernig myndast hjartaþelbólga (endocarditis)?
Bakteríur úr skammvinnum bakteríudreyra eða sýkingu annars staðar setjast á hjartalokur. Mynda hrúður sem getur sést við hjartaómskoðun.
Hver eru einkenni Hjartaþelsbólgu?
Hiti, hrollur og lystarleysi
Hvernig komast sýkingar í blóð?
Það er algengast að bakteríunar komist í blóðrásina frá sýkingum annars staðar
Hver eru helstu skilyrði fyrir greiningu á hjartaþelsbólgu frá Duke?
Jákvæð blóðræktun fyrir bakteríum sem eru dæmigerðar í endocarditis. Merki um endocarditis á ómun
Hver eru minniháttar skilyrði fyrir greiningu á hjartaþelsbólgu?
Hiti meiri en 38°, vascular phenomena, immunologic phenomena, jákvæð blóðræktun sem uppfyllir ekki helstu skilyðrinn.
Hvernig er meðferð hjartaþelsbólgu?
Löng sýklalyfjameðferð (4-6 vikur) í 40 – 50% tilvika er skurðaðgerð
Hvað er sýktur slagæðagúlpur?
Það er skaði á æðaþelinu í slagæðum. Það myndast gúlpur vegna bólgu og veiking í slagæðaveggjum.
Hver eru helstu orsakavaldar hjartaþelsbólgu?
Staphylococar, streptococcar og enterococcar. Sérstaklega viridans streptococcar eftir tannaðgerð
Hvernig myndast bláæðabólga með graftar segamyndun?
Það verður skaði í æðaþelinu og myndast blóðkökkur. Það eru bakteríur á blóðkökkinum
Fylgikvilli hvers er bláæðabólga með graftrara-segamyndun?
Æðaleggja
Hvaða bakteríur eru helst að sýkla æðalegg og geta valdið blóðsýkingu?
- S. epidermidis og aðrir kóagúlasar neikvæðir stafýlókokkar
- S. aureus
- Streptókokkar
- Enteróbacteriaceae
Hvað skiptir máli við blóðræktun?
- Það þarf að forðast mengun
- Frekar að taka meira magn og fá þá meiri líkur til að rækta bakteríur
- Það skal tala 10-20ml hjá fullorðnum
Hverjar eru heilahimnunar?
- Heilabast (dura mater) yst
- Skúm (arachnoid mater)
- Heilareifar (pia mater) innst
Hvar er mænuvökvinn?
Hann er í innanskúmsbilinu
Hvað gerir mænuvökvinn?
Hann verndar heilann, flytir umbrotsefni og fjarlægir úrgangsefni
Hvernig komast meinvaldar í MTK?
- Blóðleiðinn (algengust)
- beint smit frá sýktu svæði, sýking aðliggjandi eða nálægt MTK getur dreifst. Sem dæmi skútabólga, stikilbólga og miðeyrnabólga
- anatómískir gallar í strúktúrum MTK, geta gert bakteríum auðveldara að komast að MTK
- flytjast með taugum, sjaldgæft – á frekar við um veirur
Hver eru einkenni heilahimnubólgu?
- Hiti
- Hnakkastífleiki
- Höfuðverkur
- Ljósfælni
- Ógleði og uppköst
- Pirringur
- Rugl eða skert meðvitund
- Punktablæðingar
Hvaða bakteríur valda heilahimnubólgu?
Neisseria meningitidis og streptococcus pneumoniae
hvernig komast bakteríur frá ónæmiskerfinu í meinmyndun á heilahimnubólgu?
Bakteríurnar hafa pólýsakkaríð hjúp sem verndar þær gegn ónæmiskerfinu og seyta IgA próteasa sem brýtur niður IgA í hýsil
hvernig er ferli meinmyndunar heilahimnubólgu?
- Sýklun
- Innrás í blóðrás
- Bakterían lifir af í blóðrásina
- Fer inn í subarachnoidal space
Hvaða hjúpgerðir af Neisseria meningitidis valda oftast sjúkdómi?
A,B,C,X,W og Y
Hvaða bakteríur geta valdið heilahimnubólgu hjá nýburum?
GBS, E.coli og Listeria monocytogenes
segðu frá Neisseria meningitidis
Það eru gram neikvæðir, oxidasa jákvæðir kokkar. Hafa 13 mismunandi hjúpgerðir sem eru þekktar og 6 af þeim valda oftast sjúkdómi. (geta verið óhjúpaðir). Á íslandi er bólusett gegn hjúpgerðum ACWY
Hvernig er greining heilahimnubólgu?
Saga, skoðun, blóðprufur og mænuvökvarannsókn
Hvernig er meðferð við heilahimnubólgu?
Skjót meðferð skiptir máli. Breiðvirk sýklalyf eru gefin á meðan orsök eru óþekkt, síðan er hægt að aðlaga sýklalyfjameðferð þegar sýkingarvaldur er þekktur
Í hversu mörg glös eru mænuvökvasýni tekin?
4 glös sem þurfa að berast hratt í skoðunn
Hvaða bakteríur geta valdið ígerð í heila?
Streptókkokar og stafýlókokkar
Hvaða sýklalyf eru gefin við heilahimnubólgu?
Algengt fyrsta val er Ceftriaxone. Hjá nýburum er Ampicillin og genatamicin
Hvaðan koma bakteríurnar í ígerð í heila?
Þær geta komið vegna dreifingu frá aðliggjandi sýkingum, bakteríur dreifast með blóði til heila.
Hvernig er greint ígerð í heila?
Með myndarannsóknum MRI eða CT. eða sýni úr ígerðinni í ræktun
Hver er meðferð við ígerð í heila?
Það er framkvæmd aðgerð til að tæma ígerð og það eru gefin sýklalyf. Það eru gefin Ceftriaxone og metronidazole.
Hver eru einkenni ígerð í heila?
Höfuðverkur, hiti og taugaeinkenni
Hver er helst að valda sýkingum í beinum (Osteomylitis)?
S.aureus
Hvaða bakteríur geta líka valdið sýkingum í beinum (Osteomylitis)?
- K.Kingae (börn undir 2 ára)
- S.pyogenes
- Pasteurella multocida, eftir hunda eða kattarbit
- Salmonella
Hvaða bakteríur geta valdið septic arthritis (sýkingum í liðum)?
Algengast er S.aureus, Neisseria Gonirrhoea, K.kingae (börn yngri en 2 ára), S. pyogenes, Pasteurella multocida (eftir hunda eða kattarbit) og salmonella.
Í hvaða liði er algengast að fá sýkingu (septic arthritis)?
Hné, úlnliður, ökklar, mjaðmir
Hvað er sepsis (sýklasótt)?
Svar líkamans við sýkingarvöldum í líkamanum
Hverjar eru afleiðingar sepsis (sýklasótt)?
Lost, fjölkerfa bilun, útbreidd storknun í blóðrás. Það er hátt dánarhlutfall
Lostuástand vegna afleiðinga sýklasóttar er?
skortur á blóðflæði til mikilvægra líffæra
Einhverskonar sýking í ólíkum líffærakerfum eða í blóði geta orðið að?
Sepsis (sýklasótt)
Hverjir eru algengustu íkomustaðir sýkingar í blóði?
- Þvag- og kynfæri
- Öndunarfæri
- Ígerðir
- Skurðsárasýkingar
- Gallvegir
Í hvað skitpast þvagfærinn?
- Neðri þvagfæri (Þvagrás og þvagblaðra)
- Efri þvagfæri (Þvagleiðari og nýru)
Hvernig sýkingar geta verið í netri þvagfærum?
- Þvagrásarbólga
- Blöðrubólga
- blöðruhálskirtilsbólga einnig hjá körlum
Hvernig sýkingar geta verið í efri þvagfærum?
- Þvagleiðarabólga
- Nýra- og skjóðubólga
Hvernig er eðlileg bakteríuflóra í þvagfærum?
- Bakteríur sýkla útþekju neðri hluta þvagrásar
- Stundum gram-neikvæðir loftháðir stafir og gersveppir
- Þvagfæri eru steríl ofan við þvagrás hjá heilbrigðum einstaklingum
- Þvag er venjulega án baktería
Hvaða bakteríur sýkla útþekju neðri hluta þvagrásar?
- Lactobacilli
- Corynebacteria
- Kóagúlasa-neikvæðir stafýókokkar (fyrir utan S.saprophyticus)
- Loftfyrrtir kokkar
Hvaða bakteríur sem valda þvagfærasýkingum eru Gram neikvæðar?
- E.coli
- Klebsiella spp
- Aðrar enterobacteraciae
- Proteis spp.
- Pseudomonas aeruginosa
Hvaða bakteríur valda þvagfærasýkingum? (10)
- Escherichia coli er langalgengust
- Uropathogenic E. coli (UPEC)
- Klesiella spp.
- Aðrar entrobacteriaceae
- Enterókokkar
- Staphylococcus saprophyticus,
ungar kynvirkar konur - Proteus spp.
- Pseudomonas aeruginosa
- Aerococcis urinae og Aerococcus sanguinicola
Hvernig geta bakteríur borist til þvagfæra?
- Upp um þvagrás, algengast,
Þá fara bakteríur úr meltingarvegi upp þvagrásina og geta síðan haldið áfram upp þvagleiðara og upp í nýru - Með blóði,
Ef það er útbreidd sýking og bakteríudreyri þá getur það dreifst til nýrna, þá eru bakteríur í þvagi - með vessa
Hvaða bakteríur sem valda þvagfærasýkingum eru Gram jálvæðar?
- Enterókokkar
- Staphylococcus samprophyticus
- Aerococcus urinae og Aerococcis sanguinicola
Hverjar eru varnir líkamans við þvagfærasýkingum?
- Antibacterial virkni í þvagi, efnasamsetning þvagsins getur hindrað vöxt baktería
- Þvagflæði, skolar bakteríum út eða viðheldur litlum fjölda
- Yfirborðsslímhúð blöðrunnar
- Lokur sem hindra bakflæði þvags
- Ónæmiskerfið ræsist þegar
bakreríur komast í snertingu við urothelial frumur
Hver er meinvirkni bakteríanna sem geta valdið þvagfærasýkingu?
-Viðloðunargeta, loða við þekjufrumur í þvagvegum og leggöngum
-Hreyfigeta bakteríunnar til að komast upp í efri þvagvegi gegn þvagfærum
-Hjúpur eða yfirborðsprótein sem stuðla að því að bakterían kemst framhjá ónæmiskerfinu
-Framleiðsla á eitrun, ensímum og próteinum sem stuðla að meinvirkni
Segðu betur frá Framleiðsla á eitrun, ensímum og próteinum sem stuðla að meinvirkni.
Alfa-hemólýsin hindrar framleiðsli á verndandi cýtókínum í þekjufrumum blöðrunnar. Proteus getur hýdrólýserað urea með framleiðsli á ureasa, þá er aukið pH í þvagi toxítskt fyrir nýrnafrumur, á þátt í myndun nýra- og skjóðubólgu og ýtir undir framleiðslu á nýrnasteinum
Hvað er algengasta orsök fyrir sýklasótt með gram-neikvæðum bakteríum hjá innlögðum sjúklingum?
Þvagfærasýkingar
Hvaða áhættuþættir eru fyrir þvagfærasýkingu?
- Kvenkyn
- Kynlíf
- Meðganga
- Sykursýki
- Nýrnasjúkdómar og nýrnabakflæði
- Sjúkdómar sem hafa áhrif á þvagflæði
- Þvagleggir
Hvað getur orsakað þvagrásarbólgu?
Oft kynsjúkdómar: klamydía, lekandi, trichomonas vaginalis
Hver eru einkenni þvagrásarbólgu?
Óþægindi við þvaglát, kláði, sviði og útferð úr þvagrás
Hver eru einkenni blöðrubólgu?
Óþægindi við þvaglát, erfiðleikar við þvaglát, bráð þvaglátsþörf og tíð þvaglát
Það er yfirleitt ekki hiti í blöðrubólgu
Hvað er talið hluti af nýrnasýkingum?
Þvagleiðarabólga
Hvað er einkennalaus bakteríumiga?
Það er þegar bakteríur ræktast úr þvagsýni en einkenni og teikn þvagfærasýkingar eru ekki til staðar
Hjá hvaða hópur er skipmað og meðhöldlað einkennalausa bakteríumigu?
Hjá barnshafandi konum og hjá þeim sem eru á leið í aðgerð á þvagfærum
Hver eru einkenni nýra- og skjóðubólgu?
Hiti, verkur í síðu, tíð þvaglát, bráð þvaglátsþörf og óþægindi við þvaglát
Hvað er Urosepsis?
Þegar þvagfærasýking leiðir til blóðsýkingar
Er Urosepsis hættulegt?
Já það krefst skjótrar meðferðar og það getur valdið líffærabilun eða jafnvel dauða. Um fjórðungur af sýklarsóttar tilfellum
Hvaða aðferðir er hægt að nota til að greina þvagfærasýkingu?
- Miðbunuþvag, fyrst er þrifið umhverfi þvagrásarop með mildri sápu og síðan er sápan skoðuð vel burt
- Þvagleggsþvag, þá er þvagsýni sótt með þvaglegg og hann síðan fjarlægður
- Suprapublic ástunga þá er þvag sótt með ástungu á blöðru
- Þvag úr inniliggjandi þvaglegg, þá er hreinsað þvaglegginn og sótt nýtt þvag úr leggnum með nál
- Pokaþvag, stundum gert hjá börnum, MJÖG lélegt sýni
Hvernig er geymt þvagsýni?
Það er geymt í kæli svo að bakteríurnar fjölgi sér ekki í sýninu. Sýnið geymist í 24klst við 4°C
Hvernig er greint þvagfærasýkingar?
Þvagstix eða þvagræktun
Segðu frá þvagræktun.
Þá er talning, því meiri vöxtur á einni tegund því líklegri er sýking. Bakteríutegundir og fjöldi bakteríutegunda skoðað
Segðu frá þvagstix
Þá er verið að skoða nítrít í þvaginu vegna þess að sunir þvagfærasýkingarvaldar umbreyta nítrat í nítrít eins og td e.coli, Klebsiella, Proteus og Pseudomonas
Hvernig er eðlileg meltingarvegaflóra I?
þá er mikið af bakteríum, það er fjölbreytni í tegundum og breytileg eftir staðsetningu
Hvað kemur maga sýran í veg fyrir?
Hún kemur í veg fyrir bólfestu baktería í maga, en margar komast í gegnum magan til að taka sér bólfestu í þörmum
Hvaða bakteríur eru í fjarhluta dausgarna?
Enterobacteriaceae og bacteroides spp.
Gefðu dæmi um bakteríur í efri hluta smáþarma
Streptococcar, Lactobacilli og Gersveppir
Hvaða helstu loftfælnu bakteríur eru í eðlilegri þarmaflóru? (5)
- Bacteroides
- Clostridium
- Peptostreptococcus
- Bifidobacterium
- Eubacterium
Hvaða helstu loftháðar bakteríur eru í eðlilegri þarmaflóru? (4)
- E. coli
- Aðrar enterobactericeae
- Enterocoocar
- Streptókokkar
Hverjar eru varnir líkamans?
Magasýra, þarmahreyfingar, slímlag yfir þekjunni, eðlileg bakteríuflóra, eitilvefur og ónæmisfrumur
Varnir líkamans – magasýra?
Magasýra hefur áhrif á bæði tegundir og fjölda baktería sem komast niður í smáþarma
Varnir líkamans – þarmahreyfingar?
Færa bakteríur að endaþarmi, hafa áhrif á viðloðun við slímhúðina
Varnir líkamans – slímlag yfir þekjunni?
Grípur bakteríur og hjálpar til við að halda þeim í meltingarveginum
Varnir líkamans – eðlileg bakteríuflóra?
Hindrar sýklun með meinvaldandi bakteríum, sýklalyfjanotkun hefur áhrif
Varnir líkamans – eitilvefur og ónæmisfrumur?
Eru í slímhúðinni og seyta IgA
Hverjir eru helstu meinmyndandi mekanismar?
Breyting á vökvajafnvægi og elektrólýta jafnvægi í smáþörmum, oft miðlað af iðraeitri. Eyðilegging á frumum eða mikið bólgusvar þegar ráðist er á frumur, frumueitur stundum framleitt. Dreifing og fjölgun frumna, komast inn í slímhúð þarmanna
Segðu frá iðraeitur.
-Hafa áhirf á efnaskipta-ferli í þekjufrumum
-vökvi og elektrólýtar út í meltingarveginn
-Hefur aðalega áhrif á ásgörn og dausgörn
-Mikill vatnskenndur niðurgangur, ekki blóðugur
Gefðu dæmi um bakteríu sem framleiðir iðraeitur?
Vibrio cholerae
Segðu frá frumueitri.
-Frumueitur eyðileggur þekjufrumur í þörmum
-Mikið bólgusvar verður í kjölfarið – vefjaskaði
-Einkenni eru blóðugar hægðir, verkir og krampar
Gefðu dæmi um bakeríur sem framleiðir frumueitur?
Sumir E.coli stofnar framleiða shiga toxin
Hvaðan kemur taugaeitur?
Það kemur frá matareitrunum. Bakteríur geta framleitt eitur í maganum sem er síðan innbyrt. Þetta er í raun ekki sýking, maður borðar toxin sem bakterían myndar
Hvernig bakteríur eru campylobacter?
Gram neikvæðir stafir
Gefðu dæmi um bakteríu sem framleiðir taugaeitur
Staphylococcus aureaus, bacillus cereus, clostridium
Hvar er campylobacter?
Hluti af meltingarflóru ýmissa dýra
Hver eru algengustu tegundir af campylobacter?
Jejuni og coli
Hvernig smitast campylobacter?
Smitast úr menguðum mat, mjólk eða vatni. Stór hluti tilfella er kjuklingur. Angengast á sumrin
Hver er meðgöngutími campylobacter?
3 dagar (1-7 dagar)
Hver er einkenni campylobacter?
Niðurgangur - getur verið blóðugur, Hiti og Miklir kviðverkir
Hvernig er campylobacter sýking læknuð?
Gengur yfir án meðferðar
-> Stuðningsmeðferð, vökvar og sölt
Hverjir eru mögulegir fylgikvillar campylobacter?
Rekatívar liðbólgur og Guillain-Barré heilkenni
Hvernig bakteríur er salmonella?
Gram neikvæðir stafir, valkvæðar loftfælur
Hvaða dýr bera salmonellu?
flest dýr
Hvernig virkar salmonella?
Eftir að bakterían er innbyrt festist hún við slímhúðina í smáþörmum og fer in í M frumur í eitilveg og enterocýta og fjölgar sér. Getur flust út í blóð eða vessa og dreifist þá um líkaman
Hvernig smitast salmonella?
Oftast með menguðum matvælum. Fuglakjöt, egg og mjólkurvörur algengastar
Hvenær koma einkenni fram í garnabólgu salmonellu?
Einkenni koma fram 6-48 klst eftir innbyrðingu
Hver eru einkenni salmonellu garnabólgu?
Hiti, Ógleði, Uppköst, Niðurgangur og Kviðverkir
Hver er meðferð salmonellu garnabólgu?
Gengur yfir á 2-7 dögum án meðferðar
Eru tekin sýklalyf við salmonellu garnabólgu?
Nei getur dregið einkenni og útskilnað á langin
Hvernig virka bakteríur salmonellu enteric fever?
Fara í gegnum frumur meltingarvegarins og eru gleyptar af makrófögum - þannig eru þær fluttar í lifur, milta og beinmerg þar sem þær fjölga sér
Hvaða bakteríur valda oftar salminella-ganrabólga?
S.enteritidis, S.newport og S.typhimurium
Hver er meðgöngutími salmonellu enteric fever?
5-21 dagur
Hver eru einkenni salmonellu enteric fever?
Skiptist í 3 vikur
Vika 1: Vaxandi hiti, hrollur, höfuðverkur, vöðvaverkir, slappleiki og lystarleysi
Vika 2: kviðverkir og rose spots
Vika 3: Lifrar- og miltisstækkun, meltingarvegablæðingar
Hver er meðferð salmonelly enteric fever?
Engin meðferð, stundum meðhöndlað með sýklalyfjum - fer eftir alvarleika
Hvernig er salmonella enteric fever greining?
Blóðræktun og saurræktun
Hvernig bakteríur eru E.coli?
Gram neikvæðir stafir
Hver er orsök enterotoxigenic E.coli?
ferðamannaniðurgangur
Hver er einkenni enterotoxigenic E.coli?
Vatnskenndur niðurgangur, krampakenndir og verkir í kvið
Hvað gera enterohemorrhagic E.coli (EHEC) til að valda skaða?
Bindast við þarmafrumur og valda skaða. Blóðugur niðurgangur
Hvað geta verið einkenni EHEC?
Blæðandi ristilbólgur með miklum kviðverkjum
Hvað framleiðir enterohemorragic E.coli (EHEC)?
shiga-toxin
Hverjar eru smitleiðir enterohemorragic E.coli (EHEC)?
gegnum mengaðan mat (oft hráan mat)
Hver er meðgöngutími EHEC?
3-4 dagar
Hver eru einkenni EHEC?
Byrjar með niðurgangi og kviðverkjum. Blóðugur niðurgangur
Hvernig er meðferð EHEC?
Flestum batnar án meðferðar – annars stuðningsmeðfer
Hvað er HUS?
Hemolytic uremic syndrome. Fylgikvilli EHEC hjá sumum börnum, getur leitt til dauða
Hvaða shigella er alvarlegust?
Dysenteriae
Hvaða tegundir eru til af Shigella?
- S. sonnei - veldur vægum sjúkdómi
- S. flexneri
- S. dysenteriae– alvarlegustu sýkingarna
- S. boydii– ekki algeng
Hvernig bakteríur eru shigella?
Gram neikvæðir stafir
Hvernig toxin framleiðir Shigella dysenteriae?
Shiga toxin
Hvernig er smitleið shigellu?
Saur-munn smit. mengað vatn/matur
Hver er algengasta orsök blóðugt sniðurgangs hjá börnum í fátækum löndum?
Shigella
Hver er meðgöngutími shigellu?
1 -3 dagar
Hver eru einkenni shigellu?
Kviðverkir, vatnskenndur niðurgangur sem verður síðan slímugur, blóðugur niðurgangur
Hver er meðferð shigellu?
Engin meðferð, gengur yfir á viku. Mælt með sýklalyfjum til að hindra smit
Hvernig bakteríur er vibrio cholera?
Gram neikvæðir stafir
Hvernig smitast vibrio cholera?
Menguðum mat, vatni eða munn-saur. Skelfiskur
Þarf mikið af vibrio choleru til að smitast?
Já magasýran drepur flestar
Hvaða hýsla reru þekktir hjá vibrio cholera?
Mannfólk einu þekktu hýslarnir
Meðferð við kóleru?
sýklalyfjameðferð getur hindrað framleiðsli á toxínum og minnkað einkenni og hindrað smit
Einkenni kóleru?
skyndilegt upphaf einkenna - vatnskenndur niðurgangur og uppköst
rice water saur - niðurgangur litlaus og lyktarlaus með slími
Hvað er alvarlegast varðandi kóleru?
Það verður svakalegt tap á vökva og elektrólýtum, getur misst um 1L á klst og getur dregið fólk hratt til dauða - hjartsláttartruflanir og nýrnabilun
Hvernig bakteríur eru helicobakter pylori?
spíral, gram neikvæðir stafir
Hvað veldur clostridium perfringens?
Matareitrun (aðalega mengað kjöt). Myndar iðraeitur sem binst viðtökum í þekju smáþarma og veldur vatnskenndum niðurgangi
Hvað veldur Helicobacter pylori?
Magabólgum og magasári
Hvernig er Helicobacter pylori greint?
Með vefjasýni, Antigen test á saursýni eða ureasa-blásturspróf en það er ekki gert á LSH
Hver er meðferð á Pylori?
Próton-pumpu hemill + sýklalyf
Hvernig bakteríur er clostridium perfringens?
Gram jákvæðir stafir
Hvað mynda Clostridioides difficile?
Tvö toxin sem eru iðraeitur og frumueitur
Myndar Clostridioides difficile spora?
Já - lifir því af í sjúkrahús umhverfi
Geta heilbrigðir borið Clostridioides difficile?
já
Hver er alvarlegasta birtingarmynd Clostridioides difficile?
Pseudomembranous colitis
Hvernig er meðhöndlað Clostridioides difficile?
Með metromodazole eða vancomycin (vanalega gefið í æð en í þessu tilfelli gefið í munn) í alvarlegum tilfellum
Hvað er Infant botulism?
C.botulinum myndar toxin í meltingarvegi ungabörnum (lifir ekki af í meltingarvegi hjá fullorðnum)
Hvernig smitast Clostridium botulinum?
Með mat - toxin þegar mynduð í matnum. Getur smitast í sár eða við innöndun
Hvað gerir Clostridium botulinum?
Myndar toxin sem hindra losun á ACh og veldur lömun
Hver er klínísk birtingarmynd clostridium botulinum?
Máttleysi, svimi 1-3 dögum eftir að hafa borða mengaðan mat . óskýr sjón, munnþurkur, hægðatregða, kviðverkir
ekki hiti
Hvaða baktería er ástæðan afhverju börn undir 1 árs mega ekki fá hungang?
Clostridium botulinum
Hvenær veldur Staphylococcus aureus matareitrun?
Eitur sem bakterían hefur myndað til staðar í matnum
Drepur hiti staph aureus?
Já en ekki eitrði sem það hefur myndað