HF 6: marktimperfecties en de rol van de overheid Flashcards
beschrijf het consumentensurplus, op welke manier kan je deze aflezen van de grafiek
= consumenten surplus is het verschil tussen de betalinsbereidheid van de consument en de werkelijke totale uitgaven
grafisch: oppervlakte onder de vraagcurve boven de geldende prijs
hoe meer je consumeert hoe kleiner het consumentensurplus wordt
op welke manier evolueert het consumentensurplus bij een grote en kleine prijs
hoge prijs: consumentensurplus gaat dalen
lage prijs: consumentensurplus gaat stijgen
beschrijf het producentensurplus, op welke manier kan je deze aflezen van de grafiek?
producentensurplus is het verschil tussen de totale inkomsten en de minimale inkomsten voor productie
grafisch: oppervlakte boven de aanbodcurve onder de evenwichtsprijs
op welke manier evolueert het PS bij een kleine en hoge prijs
hoge prijs; PS wordt groter, stijgen
lage prijs: PS wordt kleiner, dalen
wanneer is de vrije markt het efficiënt?
wanneer de som van PS en CS maximaal is
wat is pareto-efficiëntie?
welvaart is pareto efficiënt wanneer de individuele welvaart van een agent enkel nog kan verhoogd worden door de individuele welvaart van een andere agent te doen dalen.
Indien je de individuele welvaart van een agent kan verhogen zonder de individuele welvaart van een andere agent te verlagen is het niet pareto efficient
wat is de utility/ nuttigheidsfrontlijn
alle pareto optimale punten samen. alle punten op de paretogrens.
waarom kan de overheid een monopolie niet zomaar zijn gang laten doen? wat kan hij hieraan aan doen en wat kan hij hieraan niet aan doen en waarom?
een monopolie kan niet zomaar zijn ding doen omdat hij dan welvaartsverlies creërt, de prijzen zijn dan veel te hoog voor de consument en het aanbod veel te klein
GEEN OPLOSSING: belasting op te leggen want dan gaat de consument meer moeten betalen en de winst voor de monopolist gaat niet wijzigen
OPLOSSING: concurrentie te bevorderen of om een max. prijs om te leggen gelijk aan MK = GO (A=V) hierdoor gaat de prijs dalen, en het aanbod stijgen
waarom kan de overheid een natuurlijk monopolie niet zijn gang laten gaan en hoe kan hij dit probleem oplossen en hoe niet?
een natuurlijk monopolie is een monopolie waar er veel langer schaalvoordelen zijn, dus GK > MK. Ze hebben een diversificatie voordeel waardoor het beter is om de productie over te laten aan 1 bedrijf dan aan meerdere bedrijven
GEEN OPLOSSING: om zijn gang te laten omdat er dan nog altijd een welvaartsverlies teweeg gebracht wordt.
GEEN OPLOSSING; max. prijs omdat de monopolist dan verlies gaat lijden doordat GK > MK. Dit zou dan een nadeel zijn ten opzichte van een gewone monopolist
OPLOSSING; subsideren van het verlies dat geleden wordt door de concurrent bij een max. prijs. Op deze manier moet de consument een lagere prijs betalen, is er een groter aanbod en worden de schaalvoordelen behouden. het probleem hierbij is wel dat de monopolist dan minder efficiënt te werk gaat gaan omdat ze toch weten dat het verlies opgevangen wordt waardoor er best concurrentie geïntroduceerd wordt.
wat zijn publieke goederen? voorwaarden
publieke goederen zijn goederen die door de overheid worden aangeboden en niet door de private markt
- niet rivaliteit: het kost niet meer om iemand anders met het goed aan te bieden, als 1 iemand het gebruikt kan iemand anders het tergelijk gebruiken
- niet-uitsluitbaarheid: je kan niemand uitlsuiten van gebruik, ook als willen ze niets betalen
vb. straatverlichting: als ik het gebruik kan jij het ook gebruiken. Als ik er niet voor betaal kunnen ze de lichten niet telkens afzetten wanneer ik passeer
wat is het probleem bij publieke goederen?
vrijbuitersprobleem; je hebt geen idee hoeveel iemand wilt betalen voor een goed omdat ze toch niet uitgelsoten kunnen worden, hierdoor kan dus iemand meer betalen dan een ander.
om dit te lossen kan je belasting heffen op publieke goederen zodat iedereen gelijk betaalt.want deze goederen moeten ook op een manier betaald worden
wat is zijn quasi-publieke goederen
goederen die ofwel niet uitsluitbaar zijn ofwel niet-rivaliteit.
vb. tunnelgebruik: als ik er in rij kan jij ook tergelijk in rijden, maar niet iedereen kan het tolgeld betalen.
het producuren of consumeren van goederen kan lijden tot negatieve externe effecten
- wat is dit
- om welke manier wil de overheid dit effect verminderen
- hoe kunnen ze dit doen?
negatieve neveneffecten; het consumeren of produceren van produceten geeft een negatieve invloed op de maatschappij
VERMINDEREN
door het aanbod te laten dalen waardoor er minder geconsumeerd wordt maar wel tegen een hogere prijs,
MSK = MPK + MEK
MANIEREN
- pigouviaanse belastingen: belastingen opleggen waardoor het duurder wordt en minder geproduceerd wordt. De opbrengsten van belasting kan de overheid dan gebruiken als investering.
- verhandelbare emmisierechten: producenten die onder het toegelaten quotem produceren kunnen hun overige emmisierechten verkopen en producenten die boven hun quotem produceren kunnen emmisierechten aankopen waardoor hun kosten lager worden
win-win situatie
het produceren of consumeren van goederen kan lijden tot positieve externe effecten
- wat is dit
- om welke manier wil de overheid dit effect stimuleren
- hoe kunnen ze dit doen?
positieve neveneffecten is het consumeren of produceren van goederen die een positief effect hebben op de maatschappij
STIMULEREN
door te subsidieren van dit gedrag waardoor meer mensen ernaartoe gaan handelen
MSB = MEB + MPB
MANIEREN
subsidieren waardoor de prijs voor consumenten daalt en de opbrengst voor producenten stijgt.
leg uit waarom imperfecte informatie tot instorting van de markt voor tweedehands wagens kwam en wat de overheid hieraan heeft gedaan
bij het kopen van een auto bij tweedehands had je geen perfecte informatie je wist dus niet wat er mee gebeurd was. Uit veiligeheid ging je dus nooit een te grote betalingsbereidheid hebben.
hierdoor kregen goede atuo’s een te lage prijs waardoor ze ze van de markt haalden en enkel de lemons overbleefden => instorting van de markt
om dit te voorkomen werden allerlei maatregelen door de overheid in het leven geroepen om zo’n perfect mogelijke informatie te verschaffen aan de koper
= kilometerteller, keuring,;..