HC.3 & HC.4 - Geneesmiddelenafbraak 1 en 2 Flashcards
Welke 4 processen worden onderscheiden binnen de farmacokinetiek?
- absorptie
- distributie
- metabolisme
- eliminatie
Wat bepaalt de opname van een geneesmiddel? (3)
- ionisatiegraad (alleen niet-geioniseerde vormen passeren de membraan)
- vetoplosbaarheid
- molecuulgrootte
Wat is de formule voor de biologische beschikbaarheid?
(AUCoraal/AUCiv) x 100%
Bij welke manieren van toedienen van een geneesmiddel is er geen sprake van het first pass effect van de lever? (7)
- onder tong
- pleister
- intraveneus
- intramusculair
- subbutaan
- rectaal
- crèmes
AKA alles behalve oraal
Wat zegt een fictief verdelingsvolume?
Het fictief verdelingsvolume (bijvoorbeeld 490L/70kg, (onmogelijk)) zegt dat de stof zich ook ophoopt in stof buiten het bloed, bijv vet of bloed. Een dergelijke waarde zet dus aan tot zoektocht naar waar het geneesmiddel ophoopt (reservoirvorming = potentieel gevaar)
Welke vormen van verdeling kennen we? (3)
- gebonden/vrij aan receptoren
- weefselreservoir
- eiwitgebonden (albumine) in de bloedbaan
Waar moet je op letten als de patiënt ook andere medicijnen gebruikt?
Albumine is ‘bezet’ dus zal er competitie plaatsvinden, maar is er tegelijkertijd ook een hogere vrije concentratie van het nieuwe geneesmiddel
Het metabolisme staat in het teken van?
Het metabolisme staat in het teken van het maken van goed wateroplosbaar geïoniseerde verbindingen. Als lichaamsstoffen goed in water oplossen kunnen ze het lichaam makkelijke verlaten via de urine (toxiciteit tegengaan)
Waaruit bestaan de fase 1 reacties van de enzymsystemen? (3) Wat gebeurd er in fase 2? (3) Welke enzymen spelen een rol?
Fase 1; oxidatie --> cytochroom P450 hydrolyse --> esterases reductie --> reductases Fase 2 bestaat uit conjugatie, er worden groepen toegevoegd zoals; 1. acetyl ---> N-acetyltrasnferases 2. Glucuronide --> Glucuronyltransferases 3. Sulfaat ---> Sulfotransferases
Welke vormen van genetische variatie zien we terug binnen het metabolisme van geneesmiddelen?
- acetylering
- langzame acetyleerders
- snelle acetyleerders - atypische cholinesterase
- aldehyde dehydrogenese (alcohol afbraak)
- cytochroom P450 enzymsystemen (CYP-enzymen)
Welk effect kan de enterohepatische kringloop hebben op de werking van geneesmiddelen?
sommige geneesmiddelen binden aan galzouten waardoor ze bij de recycling van galzouten opnieuw in het maag-darmkanaal terecht kunnen komen en er een nieuwe piek in de bloedbaan ontstaat na een maaltijd
Welke twee soorten enzymatische afbraak onderscheiden we?
- 0de orde afbraak; afbraak van een vaste hoeveelheid stof per tijdseenheid, er kan dan geen halfwaardetijd berekend worden
- 1ste-orde; afbraak van een vast percentage per tijdseenheid, wel t1/2
Waaruit bestaat het twee compartimenten model?
Distributie en eliminatie na IV-toediening. Het verlagen van de concentratie van het geneesmiddel in het begin is afhankelijk van de verdeling in het lichaam EN de eliminatie (eliminatie gaat langer door)
Wat is de formule van de steady-state concentratie?
Css = dosis * t1/2 ? (Vd * ln2 + 𝜏)
met 𝜏 = doseringsinterval
Wat is de definitie en de formule van klaring/total body clearance/renale klarin/hepatische klaring?
Het aantal mL (of L) dat per tijdseenheid volledig van het geneesmiddel wordt ontdaan.
Klaring = Q * (Cin - Cout) / Cin
Cin en Cout zijn de concentraties die in de lever gaan en eruit komen.