HC 4 - Ontregeling apoptose in kankercellen Flashcards
Wat is apoptose?
Geprogrammeerde celdood
Wat gebeurt er bij apoptose?
Treedt op als gevolg van fysiologische signalen, dit is een actief proces en hierbij heb je geen immuunrespons. (kan ook fysiologisch, bij embryo’s )
Wat is necrose?
Treedt op na externe beschadiging, dit veroorzaakt wel een ontstekingsreactie en weefselschade
Hoe gaat apoptose? stappenplan
- normale cel
- cel krimpt, verliest cel-cel contact
- nucleus en organellen krimpen
- apoptotische bodies
- fagocytose (er komt niks buiten de cel)
Hoe gaat necrose? stappenplan?
- normale cel
- cel gaat zwellen
- de cel barst open
- immuunreactie
Wat zijn functies van apoptose?
- Embryogenese
- Afstoten epitheel
- Verwijderen auto-reactieve T-cellen
- Celdood in tumoren
- Celdood na DNA-schade of cellulaire ‘stress’
Hoe gaat de intrinsieke pathway van apoptose?
- Bcl-2 remt apoptose
- BAX induceert apoptose
- De balans tussen deze 2 stoffen bepaalt of een cel dood gaat
- Bcl-2 en BAX doen hun werk aan de mitochondriele membraan
- Door het vormen van poriën in de mitochondriele buitenmembraan wordt cytochroom c vrijgemaakt hetgeen leidt tot de initiatie van de caspase cascade
Hoe gaat het pathway dan precies (intrinsiek)?
DNA schade -> p53 -> BAX -> release cytochroom C -> caspase
Hoe gaat de extrinsieke pathway?
ligand -> receptor -> caspase
Wat is de functie van p53 in de intrinsieke pathway?
Deze stimuleert de BAC activiteit
Apoptose wordt vaak geremd in kankercellen, hoe kan dit?
Door verandering in het apoptotische complex. Bcl lymfomen -> aanmaak Bcl-2 -> dit remt de apooptose -> de cel kan nooit in apoptose
Waardoor wordt senesence veroorzaakt?
- Tekort aan groeifactoren
- DNA schade
- Telomeer erosie
- Oncogene stimuli
oftewel cellulaire stress
Wat gebeurt er met senescente cellen?
- Cellen blijven onomkeerbaar in de G0 fase van de celcyclus
- Cellen worden platter en groter
- PRoduceren celcyclus remmende eiwitten
- Productie van SASP -> deze veroorzaken ontstekingen
Wat is de functie van senescente cellen?
- Deze cellen worden opgeruimd door het immuunsysteem
- Bescherming tegen kanker
Wat is een nadeel van senesence?
Het opstapelen van de senescente heeft een negatief effect op veroudering en knaker
Wat is een nadeel van senesence?
Het opstapelen van de senescente heeft een negatief effect op veroudering en kanker
Wat is TP53?
Een tumorsuppressoreiwit, deze is het meest gemuteerd bij kankers
Wat is de functie van TP53?
- Apoptose
- Stop celdeling
- DNA herstel
- Differentiatie
- Senesence
Hoe werkt p53 normaal als transcriptiefactor?
Het vormt een tetrameer als er DNA schade is krijg je fosforylatie van p53 -> mdm2 wordt geremd -> target genen worden geactiveerd:
- Reparatie indien mogelijk
- Via p21 remmen celcyclus
Hoe gaat de downregulatie van p53 normaal?
MDM2 is negatieve regulatie p53, door binding ubiquitine -> p53/mdm2 naar cytoplasma -> p53 afbraak door proteasomen
-> lage concentratie p53 -> geen p53 gereguleerde transcriptie
Wat is het effect van missense mutaties in p53?
STructuur van het eiwit verandert -> bindt niet meer aan DNA -> geen p53 gereguleerde transcriptie -> geen apoptose
Op welke 3 manieren kan p53 geïnactiveerd worden?
- Verlies van beide allelen
- Missense mutaties
- MDM2-amplificatie
Wat gebeurt er bij verlies van beide allelen?
Er wordt geen p53 eiwitten geproduceerd
Wat gebeurt er bij missense mutaties?
Mutant p53 eiwit kan niet binden aan promotor