HC 3: GGB, Amsler & Bloeddruk Flashcards
Wanneer voer je de ggb (grove gezichtsveld bepaling) uit?
standaard bij elke patiënt. Is een standaard screening (neurologisch)
wat is een absolute indicatie om de ggb uit te voeren? (5)
- kokerzicht;
- vertekening;
- vage visusklachten;
- vlekken in het gezicht;
- leesklachten
wat zijn algemene indicatie naast het screenen voor ggb? (9)
- onverklaarde visusdaling;
- afwijkende ggb;
- proptosis= uitpuilende oog;
- afwijkende pupilreacties;
- motiliteit problemen;
- afwijkende papil;
- gezwollen papil;
- bleke papil;
- retinale/chorideale afwijkingen
wat zijn de glaucoom indicaties voor GGB? (8)
- oculaire hypertensie;
- glaucoom;
- c/d cup macula is assymmetrisch;
- notch;
- bloeding op de papil;
- defecten in de zenuwvezellaag;
- pigment dispersie syndroom;
- exfoliatiesyndroom (=open kamerhoek glaucoom)
waar bestaat de visuele baan uit?
- retina (buitenste gedeelte retina) en choroidea;
- ganglioncellen, zenuwvezellaag en n. opticus;
- chiasma opticum;
- post chiasma structuren (tractus opticus, Corpus Genicalum Laterale, radiato optica, visuele cortex
de ooglens is positief –> beeld komt op de kop de hersenen in, de hersenen zetten het beeld weer recht
**zenuwvezels van beide ogen kruisen i.h. chiasma.
defect ACHTER chiasma? HOMOnieme defect (2 ogen)
defect VOOR chiasma? HETEROnieme defect (1 oog) **
Waar kunnen gezichtsveld defecten ontstaan? (4)
- tractus opticus’
- Corpus Geniculatum Laterale
- Radiato Optica
- Visuele cortex
Waar liggen de 4 zenuwvezelllagen?
- superiore boogvezels liggen superior;
- inferiore boogvezels liggen inferor;
- papillomaculaire bundels gaan temporaal de oogzenuw in
- nasale vezels gaan nasaal in de oogzenuw in
met welke 4 manieren kan het gezichtsveld onderzocht worden?
- ggb –> screening, snel, goedkoop, grof;
- Perimetrie met humphrey field;
- Campimetrie –> amsler = stimuli op plat vlak;
- Rijbewijs keuring maar dan binoculair uitvoeren
op welke manier meet de hympreyfield (2 manieren) en wanneer voer je welke manier uit?
- Kinetisch: voer je uit bij verdenking van een neuro afwijking. Lichtsignaal gaat van de periferie naar de centrale gezichtsveld toe in alle 4 kwadranten
- Statisch: voer je uit bij verdenking van glaucoom. Het lichtpunt knippert op 1 punt in het gezichtsveld
Hoe wordt de ggb uitgevoerd en met welk onderdeel spoor je wat op? (5 onderdelen)
Monoculair, zonder bril tenzij het boven de 6 dpt is, bij de periferie gaat ie af. Zit op ooghoogte en op 60 cm, hou de handen op 30 cm en doe de nabij licht aan.
FA: Facial amsler –> opsporen van relatieve scotomen (15- 20 graden)
HC: Hand comparison –> opsporen hemaniopsie/kwadrantnopsie en nasal step
CFC: central fingercounting –> opsporen absolute scotomen in 4 kwadranten v.h. centrale gezichtsveld (30 graden)
PFC: perifere fingercounting –> begrenzing v.h. gezichtsveld bepalen
Wat zijn de doelen van de Amsler? (2)
- Afwijkingen vaststellen i.h. centrale deel v/d macula
- Maculapathiën monitoren –> teken waar het probleem zit
- Je kan het thuis monitoren (meegeven, elke dag kijken, als er verschil is contact opnemen met de optometrist)
Amsler test voorwaarden (8)
- testafstand van 30 cm
- exclusief papil
- screent 10 graden rond fixatie (20 graden)
- heeft een gevoeligheid van 1 graden
- nabij cc gebruiken
- eerst het beste oog testen
- houdt de fixatie in de gaten
- voer het uit vóór dilatatie en tonometrie
hoe noteer je amsler?
- teken de locatie en de vorm v.h. defect
* schat de diepte v.h. defect of beschrijf het*
Wat gebeurd er als je de amsler op verschillende afstanden houd dan 30 cm?
- kaart te ver –> defect lijkt groter= MACROpsie (tonvormig)
- kaart te dichtbij –> defect lijkt kleiner= MICROpsie (kussenvormig)
hoe komt dat de defecten groter of kleiner lijken?
-verschuiving van fotoreceptoren door pathologie v.d. retina of door psychologische problemen of migraine
Wat als de pt de stip NIET ziet? Welk scotoom is er en wat doe je?
- Dan is er een centraal scotoom.
- Pak de kaart met de kruis.
Wat als de pt de stip moeilijk ziet? Welk scotoom is het ?
-Relatief centraal scotoom
Wat als de pt de grote zijden van de vierkant niet ziet? Welk scotoom is het en wat doe je?
- Grove defect (arcuate scotoom, hemifield constrictie)
- Vraag een gezichtsveld onderzoek aan
Welk scotoom is er als de pt de kleine vierkantjes wazig ziet of wegvalt? wat doe je?
- paracentraal scotoom of cecocentraal scotoom
- pak de kaart met kleine stipjes
wat is er als de lijnen golvend of gebogen zijn? wat doe je?
- metamorfopsie
- teken het defect
Wat is er als de lijnen schitteren of flikkeren?
-migraine
welke vorm heeft absolute scotoom?
waar zit een paracentraal en cecocentraal scotoom?
- Absolute scotoom= boogvormend
- paracentraal scotoom= te dichtbij macula
- cecocentraal scotoom= bij de papil
wat is de normale systole (bovendruk) en diastole (onderddruk) waarde bij een jong persoon? en diezelfde bij gezonde 60 jarige??
NOrmaal jong: S= <120 mmHg, D=<80 mmHg
NOrmaal 60 jarige: S= <140 mmHg, D= <90 mmHg
wat zijn de systole (bovendruk) en diastole (onderdruk ) bij prehypertensieve bd, hptn fase 1, en hptn fase 2?
Pre hptn: S= 120-139 mmHg, D=80-89 mmHg
hptn fase 1: S= 140-159 mmHg D= 90-99 mmHg
hptn fase 2: S= >160 mmHg, D= >100 mmHg
in hoeveel metingen stel je hptn vast?
vanuit 2 metingen
Wat zijn de meetmethodes voor bd? (2)
- direct=invasief (naald in arterie)
- indirect= met stethoscoop
wat is silentgap, hoe komt het en hoe voorkom je het
-stilte tussen toon 2 en 3, komt door vergissing/onderschatten systole. Om te voorkome moet je altijd hoger pompen (20/30 hoger) na de laatst gehoorde toon
waar moet de manchet geplaatst worden? (1)
- 2,5 cm boven elleboogplooi (het midden zit op a. brachialis)
- stetoscoop onder elleboog? teveel herrie
hoeveel mmHg pomp je meer na de laatste gehoorde toon? hoezo?
-20/30 mmHg, (160-180) mmHg, anders krijg je silent gap
hoe snel moet je manchet leeg lopen en tot waar?
- 3 mmHg/sec, tot 60 mmHg
van 1e kortkoff tot laatste diastole
Wat zijn de notaties hiervan? (3)
Gemeten arm: RA/LA
Positie: Z (zitten), S (staand), L (liggend)
Tijdstip: 1e en 2e meting (diurniaal verloop)
wat is de reden voor lage waardes? (4)
- te grote manchet
- te snel laten leeglopen
- arm boven hart niveau
- stetoscoop onder manchet
wat is de reden voor hoge waardes? (4)
- te kleine manchet en het zit los
- langzaam leeglopen
- arm onder hart niveau
- emoties (bang, gespannen, zenuwen)
wat zijn de oorzaken/risicos van hptn? (6)
- veel zout of drop innemen
- obetias (overgewicht)
- veel alcohol inname
- pijnstillers (ibuprofen, naproxen, diclofenac)
- corticosteroïden (prednison)
- nier aandoeningen (zeldzaam)
wat zijn symptomen van hptn? (7)
- meestal assymptomatisch (silent killer)
- hp
- bloedneus
- wazig zien
- duizeligheid
- oorsuizen
- hartkloppingen
wat zijn hptn gevolgen voor het oog (4)
- hptn retinopathie
- aflsuiting vein/artery
- recidivierende subconjucntivale bloeding
- amaurosis fugax
