HC 1.2 microscopische anatomie: hart en bloedvaten Flashcards
Uit welke drie “delen” is het hart opgebouwd?
- endocard
- myocard
- epicard
Wat is het endocard?
Binnenkant van het hart; endotheelbekleding
Wat is het myocard?
Dwarsgestreept type spierweefsel
Wat is het epicard?
De buitenkant van het hart; omliggende bindweefsel
Noem de drie functies van het circulatiesysteem
Transport van bloed ten behoeve van:
1) de stofwisseling (O2, voedingsstoffen)
2) communicatie tussen delen van het lichaam (hormonen)
3) bij ontsteking (o.a. witte bloedcellen, antilichamen)
Noem de drie lagen van de opbouw van de vaatwand van binnen naar buiten
- tunica intima
- tunica media
- tunica adventitia
Beschrijf de opbouw van de tunica intima van binnen naar buiten
- endotheelcellen
- subendotheliale laag (gladde spiercellen + vezels)
- lamina elastica interna
Beschrijf de obpouw van de tunica media
- gladde spiercellen (circulair gerangschikt)
- elastische lamellae/vezels (wisselende hoeveelheden)
- geen fibroblasten (extracellulaire vezels afkomstig van gladde spiercellen)
- lamina elastica externa
Beschrijf de opbouw van de tunica adventitia
- bindweefsel (vooral collagene vezels; longitudinaal)
- vasa vasorum (voorzien de grotere vaten van bloed t/m buitenste deel media (meer in venen))
- nervi vascularis (betrokken bij vasoconstrictie en -dilatatie)
Beschrijf de overloop van de verschillende vaattypen
hart -> elastische arteriën -> musculeuze arteriën -> kleine arteriën -> arteriolen -> capillairen -> postcapillaire venulen -> musculeuze venulen -> middelgrote venen -> grote venen -> hart
Noem de drie verschillende arteriën en hun kenmerken
- elastische arteriën (grote arteriën, bv aorta)
- musculeuze arteriën (middelgrote arteriën; meest benoemde arteriën in het lichaam)
- arteriolen (media 1-3 spierlagen dik)
Beschrijf de opbouw van capillairen
Een endotheellaag om rode bloedcel heen en een pericyt die een functie heeft als steuncel.
(zie collegeslides voor doorsnede capillair)
Hoe moeten capillairen zijn in de nier en lever?
Permeabel voor filtratie
Hoe moeten capillairen zijn in de hersenen?
Impermeabel om een bloed-hersenbarrière te creëren
Noem de drie typen capillairen
- Continue capillairen
- Gefenestreerde capillairen
- Sinusoïde capillairen
Wat is een groot verschil tussen het arteriële en veneuze systeem?
Het veneuze systeem heeft kleppen om het bloed tegen de zwaartekracht in weer naar het hart te krijgen.
Hoe is de verhouding lumen/oppervlak tot vaatwanddikte in de venen en venulen?
Ze hebben een relatief groot lumen/oppervlak ten opzichte van de vaatwanddikte
Hoe kunnen venulen en lymfevaten worden onderscheiden? (ze lijken erg op elkaar)
Door te kijken naar waar de rode bloedcellen zitten
Welke drie ziektebeelden zijn veel voorkomend in de arteriën?
- arteriosclerose
- aneurysma
- dissectie van de aorta
Wat is arteriosclerose?
Verharding van de vaatwand
Welke twee vormen van arteriosclerose zijn er en wat betekenen ze?
- excentrisch; deel van de vaatwand
- concentrisch; helemaal circulair
Hoe noem je de excentrische vorm van arteriosclerose?
atherosclerose
Hoe noem je de twee concentrische vormen van arteriosclerose?
- Monckebergse media sclerose
- arteriolosclerose
> hyperplastisch
> hyaline
Waar kan de Monckebergse media sclerose plaatsvinden?
Bij de musculeuze arteriën in de tunica media
Wat kan een mogelijke oorzaak zijn van de Monckebergse media sclerose?
Een te hoge bloeddruk
Waar vindt arteriolosclerose plaats?
In de arteriolen
Welke vorm van arteriolosclerose komt vaker voor en welke eigenlijk bijna nooit?
Hyaline komt vaker voor, hyperplastisch is heel erg zeldzaam
Wat gebeurt er bij atherosclerose?
Er is een vetophoping (=athenoom) in het vat. Daaromheen ontwikkelt zich vanuit het tunica media een bindweefsellaag
Wat zijn de gevolgen in het bloedvat bij atherosclerose?
- Het tunica intima wordt groter
- Het lumen wordt kleiner
- Er ontstaat littekenweefsel in het bloedvat aan de kant van de atherosclerose. Dit bevat fibroblasten
Wat is de grootste risicofactor van atherosclerose?
Atherosclerose treedt op in een coronair (=kransslagader), waardoor het myocard niet voldoende bloed krijgt en een myocardinfarct optreedt.
Noem de 7 risicofactoren voor atherosclerose
- genetisch
- leeftijd
- geslacht
- hyperlipidaemie
- hypertensie
- roken
- diabetes mellitus
Wat is een aneurysma?
Een verdikking of verwijding in een bloedvat
Noem de drie risicofactoren van een aneurysma
- atherosclerose
- hypertensie
- bindweefselziekten
Hoe ontstaat een aneurysma bij de risicofactor atherosclerose?
De vaatwand achter het atherosclerose wordt zwakker, waardoor die een beetje gaat oprekken.
Hoe ontstaat een aneurysma bij de risicofactor bindweefselziekten?
Het tunica media is verzwakt, waardoor de vaatwand gaat oprekken.
Wat is het grote risico bij een aneurysma
Een ruptuur; het vat rekt zo erg op dat het gaat scheuren en een bloeding veroorzaakt.
Wat is een dissectie?
Een kleine scheur in het tunica intima, wat zorgt voor een bloedprop in het tunica media.
Wat is een risico bij een dissectie?
Een ruptuur; de vaatwand scheurt door de bloedprop en er wordt een bloeding veroorzaakt.
Noem de drie risicofactoren van een dissectie
- hypertensie
- bindweefselziekten
- tijdens zwangerschap (zeldzaam)
Noem de drie typen capillairen van links naar rechts
- continue capillairen
- gefenestreerde capillairen
- sinusoïde capillairen
Benoem nummer 1, 2, 3 en 4
- vasa vasorum
- lamina elastica externa, lamina elastica interna
- tunica media, tunica intima, tunica adventitia
- subendotheliale ruimte
