HC 1 #wicked problems Flashcards
Wat is een wicked problem?
Een groot maatschappelijk vraagstuk wat enorm complex en moeilijk op te lossen is.
Volgens welke 10 regels typeren Rittel & Weber een wicked problem?
- Geen definitieve formulering
- Kent geen stopregel
- Oplossingen zijn niet juist of onjuist maar beter of slechter
- Geen ultieme test voor een oplossing
- Elke oplossing eenmalige operatie, kan niet leren via Trail and Error
- Kent geen telbare potentiële oplossingen
- Elke wp is uniek
- Kan een symptoom zijn van een ander probleem
- Oorzaken kunnen op verschillende manieren verklaard worden, keuze verklaring bepaalt aard oplossing van het probleem
- Planner mag niet fout zijn
Potentiële oplossingen overstijgen vaak de capaciteit van organisaties, welke 3 pijlers zijn dit?
- Financiële capaciteit
- Intellectuele capaciteit
- Tijdsbestek
Wie is Dana H. Meadows?
De grondlegger van wp’s en schrijfster van de boeken ‘‘limits of growth’’ & ‘‘Beyond the limits’’
Wat is de kernboodschap in het boek ‘‘Limits of growth’’?
ALS we onze consumptie van hulpbronnen, ons afval in de natuur blijven dumpen dan zou binnen 100 jaar de grenzen van natuur overschreden worden.
Waarom is het woord ‘als’ zo belangrijk in deze zin ‘‘Als we onze… overschreden worden.’’?
Het was niet Dana’s boodschap dat de samenleving gedoemd was om te falen, vandaar ‘als’. Ze werd wel als doemdenker in de media zwart gemaakt.
Wat is het grootste probleem in de vervuiling van de wereld? Beschreven in het boek ‘‘Limits of growth’’
Het grootste probleem in vervuiling van de wereld is: Moleculair afval
Wat was Dana’s doel met haar 2e boek ‘‘Beyond the limits’’?
De mensheid nogmaals waarschuwen aan de hand van 3 conclusies.
Wat waren Dana’s 3 conclusies in haar 2e boek?
- Menselijk gebruik essentiële hulpbronnen & overproductie hebben grenzen overtroffen
- Er zijn 2 veranderingen nodig 1) herziening beleid 2) verhoging efficiëntie
- Duurzame samenleving is tech. & econo. mogelijk.
Welke 3 strategieën heeft Stephensens bedacht om WP’s te vereenvoudigen (versimpelen)?
- Autoritaire strategie -> een groep beslist voor ander
- Competitieve strategie -> concurreren
- Collaboratieve strategie -> besluitvorming in samenwerking met belanghebbenden
Welke 4 modellen zijn er om WP’s te visualiseren & verhelderen?
- Head & Alford
- Mess mapping
- Dialogue mapping
- General Morphological Analysis
Wat wordt in het model van Head & Alford gedaan?
In dit model worden ‘‘complexiteit’’ en ‘‘diversiteit’’ tegen elkaar afgewogen.
Wat wordt in een ‘Mess map’ gedaan? (Shuoheimo, 2019)
Je structureert de puinhoop (mess) van het probleem.
Uit welke 4 fases bestaat een mess map?
- Vooronderzoek
- Verbanden bestuderen
- Belangrijkste oorzaken identificeren
- Onderliggende structurele factoren vinden
Wat wordt een ‘dialogue map’ gedaan? (Shuoheimo, 2019)
Dit is een interactief model om a.d.h.v. dialoog verschillende invalshoeken op een wp in kaart te brengen (vanuit verschillende stakeholders)