H5 Flashcards
Wat is de stralingsbalans van de aarde?
Het dynamische evenwicht tussen in- en uitstraling.
Welke factoren beïnvloeden de stralingsbalans?
- Dichtheid van het wolkendek
- Breedteligging op aarde
- Lengte van de dag en zonnestand gedurende de dag
Wat is atmosferische circulatie?
Het ontstaan van mondiale windsystemen door verschillen in opwarming van het aardoppervlak.
Wat is de wet van Buys Ballot?
De wind waait van een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied met afwijking: rechts op het noordelijk halfrond en links op het zuidelijk halfrond.
Wat is het coriolis effect?
De afwijking van de wind door de draaiing en de bolvorm van de aarde.
Wat is een passaat?
Een stabiele, stevige wind die vanaf het subtropisch hogedrukgebied naar de evenaar waait.
Wat is de intertropische convergentiezone (ITCZ)?
Een zone die gedurende het jaar mee verschuift met de loodrechte zonnestand tussen de Kreeftskeerkring en de Steenbokskeerkring.
Wat is een moesson?
Een halfjaarlijks wisselende wind die ontstaat door de verschuiving van de ITCZ tussen de keerkringen.
Vul de lege plek in: De noordoostpassaat veroorzaakt het _______ seizoen.
droge
Wat gebeurt er met warm water uit de tropen in de Atlantische Oceaan?
Het stroomt naar het noorden en koelt af, waardoor het zoutgehalte toeneemt.
Wat is de diepwaterpomp?
Het proces waarbij afgekoeld en zoute water in de noordelijke Atlantische Oceaan naar beneden zakt.
Wat zijn de twee kenmerken van oceanische circulatie?
- Koude en warme zeestromen
- Thermohaliene circulatie
Wat veroorzaakt de thermohaliene circulatie?
Verschillen in temperatuur (thermo) en zoutgehalte (halien).
Wat is de rol van de atmosferische en oceanische circulatie?
Zorgen voor warmte-uitwisseling tussen koude en warme gebieden.
Wat is het effect van de atmosferische circulatie op de drukgebieden?
Winden vormen de schakel tussen hogedruk- en lagedrukgebieden.
In welke richting waait de zuidwesten moesson in India tijdens de zomer?
Van de zee naar het land.
Wat gebeurt er met de lucht rond de polen?
De lucht daalt, wat leidt tot een polair hogedrukgebied.
Wat is klimaatclassificatie?
Het trekken van grenzen om verschillende klimaatgebieden te definiëren.
Dit proces is noodzakelijk om klimaten op een kaart af te beelden.
Wie ontwikkelde een bekende klimaatclassificatie?
De Duitse klimatoloog en botanicus Köppen.
Köppen leefde van 1846 tot 1940.
Op welke basis is de klimaatclassificatie van Köppen ontwikkeld?
De samenhang tussen klimaat en natuurlijke plantengroei.
Een verandering in klimaat leidt tot een verandering in plantengroei.
Noem de vijf hoofdgroepen van klimaten volgens Köppen.
- A (tropische klimaten)
- B (droge klimaten)
- C (gematigde klimaten)
- D (landklimaten)
- E (polaire klimaten)
Wat zijn klimaatgebieden?
Grote gebieden die qua klimaat ongeveer hetzelfde zijn.
Deze gebieden komen vaak overeen met vegetatie en landschap.
Wat zijn de drie klimaatfactoren die klimaatverschillen verklaren?
- Geografische breedteligging
- Gebergtes en hoogte
- Type oppervlak
Hoe beïnvloedt geografische breedteligging het klimaat?
De temperatuur neemt af naarmate men verder van de evenaar komt.
Koude lucht kan minder vocht vasthouden, wat leidt tot minder neerslag.
Wat gebeurt er met lucht die tegen gebergtes aan stijgt?
De lucht koelt af, waterdamp condenseert en regen ontstaat.
Dit leidt tot een droog gebied aan de lijzijde van het gebergte.
Hoe beïnvloedt type oppervlak het klimaat?
Oceanen verwarmen en koelen langzamer dan continenten, wat zorgt voor kleinere temperatuurverschillen.
Gebieden aan zee kennen vaak meer neerslag.
Wat is de ITCZ en hoe verschuift deze?
De Intertropische Convergentiezone verschuift ‘s zomers veel verder naar het noorden boven India dan in Zuid-Amerika.
Waar ligt de oorzaak van bijzondere woestijnklimaten in de VS?
Gebergtes houden vochtige lucht van de Grote Oceaan tegen en er stroomt een koude zeestroom voor de kust.
Dit resulteert in een steppeklimaat.
Waarom heeft Hokkaido een landklimaat ondanks zijn ligging?
De overheersende westenwind komt uit Siberië en beïnvloedt het klimaat.
Dit is ongebruikelijk voor de breedtegraad.
Wat is de reden voor het gematigde klimaat in tropisch Afrika?
De hoogteligging zorgt ervoor dat lucht opstijgt en veel regen valt.
Dit gebeurt vooral in de zomer door intense opwarming.
Vul de leegte in: De klimaatclassificatie van Köppen is gebaseerd op de samenhang tussen klimaat en _______.
[natuurlijke plantengroei]
Wat kenmerkt de tropische zone?
Tropisch regenwoud rond de evenaar met daaromheen savanne.
Wat is een gevolg van de warmte en vochtigheid in de tropische zone?
Bodem is meestal heel onvruchtbaar.
Hoe hebben mensen historisch de tropische zone benut?
Ze brandden een stukje oerwoud plat, akkerden een paar jaar en zochten een nieuw plekje.
Wat is de aride zone?
Een gebied dat steeds droger wordt richting het noorden en zuiden van de savanne.
Wat gebeurt er als er geen bomen meer zijn in de aride zone?
We spreken van een steppe; bij geen vegetatie meer, een woestijn.
Wat is kenmerkend voor de subtropische zone?
Relatief warm gematigd klimaat met droge, hete zomers en milde, regenachtige winters.
Welke vegetatie vind je in de subtropische zone met een droge zomer?
Planten met harde, leerachtige bladeren zoals olijfbomen en kurkeiken.
Wat is de gematigde zone?
De landschapszone waar het niet bijzonder warm of koud is.
Wat voor soort bossen vind je in de gematigde zone?
Loofbossen die in de herfst hun blad verliezen.
Wat maakt de grassteppes in de gematigde zone vruchtbaar?
Opbouw van grasresten en humus door de eeuwen heen.
Wat kenmerkt de boreale zone?
Kouder dan de gematigde zone met uitgestrekte naaldbossen.
Waarom zijn de bodems in de boreale zone weinig vruchtbaar?
Door de kou worden naalden en plantenresten slecht afgebroken.
Wat groeit er in de polaire zone?
Mossen en grassen in de toendra.
Wat is de bevolkingsdichtheid in de polaire zone?
Heel laag door de geringe draagcapaciteit.
Vul in: In de tropische zone is het hele jaar _______.
[warm en vochtig]
Waar leven mensen op de toendra van de polaire zone van?
Jacht op rendieren en visserij.
Wat is een belangrijke factor voor de vruchtbaarheid van de gematigde zone?
Het milde klimaat.
Wat is het actualiteitsprincipe?
Het principe dat processen in het verleden op een vergelijkbare manier als nu verliepen
Waaruit is de oceanische korst opgebouwd?
Vooral uit het zwaardere gesteente basalt
Wat is de lithosfeer?
Al het vaste gesteente boven de asthenosfeer (korst en bovenste deel mantel)
Wat is de asthenosfeer?
Het deel van de mantel tussen circa 100 en 200 kilometer diepte dat deels vloeibaar is
Hoe bewegen aardplaten bij divergerende plaatgrenzen?
De aardplaten bewegen uit elkaar
Wat ontstaat er bij divergerende plaatgrenzen?
Nieuwe oceanische korst en midoceanische ruggen
Wat gebeurt er bij convergerende plaatgrenzen?
Aardplaten bewegen naar elkaar toe
Wat is subductie?
Het proces waarbij de zware oceanische korst onder de continentale plaat de mantel in duikt
Wat ontstaat er bij subductie?
Vulkanisme en diepzeetroggen
Wat zijn effusieve erupties?
Rustige erupties met dun-vloeibaar magma
Wat zijn pyroklastica?
Materialen zoals stenen en as die bij explosieve erupties de lucht in worden geblazen
Wat is een hotspot?
Een plek waar heet mantelmateriaal naar het aardoppervlak stijgt
Waar komen de meeste zware aardbevingen voor?
Bij transforme plaatgrenzen en in subductiezones
Wat is het epicentrum?
De plaats aan het aardoppervlak direct boven het hypocentrum van de aardbeving
Wat meet de schaal van Richter?
De hoeveelheid energie die vrijkomt, de magnitude van de aardbeving
Wat meet de schaal van Mercalli?
De intensiteit van de aardbeving aan de hand van de aangerichte schade
Wat kan een tsunami veroorzaken?
Een aardbeving onder zee, een explosieve vulkaanuitbarsting, of rotsblokken die in zee vallen
Wat is slab pull?
Een proces dat bijdraagt aan de beweging van aardplaten
Wat is push ridge?
Een proces dat bijdraagt aan de beweging van aardplaten
Wat zijn convectiestromen?
Stromingen in de mantel die betrokken zijn bij de plaatbewegingen, hoewel de bijdrage gering is
