H4 Flashcards
Verschillende soorten sensorische cellen
Mechanoreceptoren Chemoreceptoren Photoreceptoren Thermoreceptoren Electroreceptoren Magnetoreceptoren Pijnreceptoren
Sensorische receptor
Chemische structuur
Eiwitmoleculen die direct gestimuleerd worden door stimuli
Zitten in receptor membraan
Receptor potentiaal RP
Verandering in MP van een sensorische cel
Sensoren geven info over
De directe omgeving (zien, horen, ruiken, proeven en tasten) Inwendige omgeving (behoudt homeostase)
Hoe ontstaat RP bij mechanoreceptoren
Ze bevatten strekgevoelige ionenkanalen Ook osmoreceptoren (bv door zwelling van de cel)
Hoe ontstaat RP bij chemoreceptoren
Ligand gebonden ionenkanaal
Second messenger systeem
Hoe ontstaat RP bij photoreceptoren
Second messenger
Ionenkanalen zijn OPEN in het donker
Receptief veld
Deel van het lichaam dat instaat voor de zenuwimpulsfrequentie van 1 sensorische zenuwvezel
Hoe reageren de zintuigen op een stimulatie die gelijk blijft
Er treedt adaptie op
WIJZIGINGEN in stimuli worden veel makkelijker waargenomen dan een gelijke stimulus
Zo kan CZS zich enkel focussen op significante verschillen in sensorische stimuli
Andere naam voor sensorische cel
Receptor
Sensorische perceptie
Zenuwimpulsen van gelijkaardige zintuigen zijn zo goed als hetzelfde, de perceptie verschilt in functie van het corresponderende hersendeel waar de perceptie gerealiseerd wordt
Somatische sensaties
Info verbonden met de huid en de skeletspieren
Viscerale sensaties
Info vanuit inwendige organen
Proprioceptie
Info over beweging en positie van lichaamsdelen zonder visuele info nodig te hebben
Acute pijn
Is korte of tijdelijke pijn
Alarmtechniek
Chronische pijn
Langdurende pijn
Weinig correlatie pijnintensiteit en schade
Niet echt correcte waarschuwer
Nociceptieve pijn
Veroorzaakt door schadelijke stimuli
- somatische pijn (huid, spieren, BW)
- viscerale pijn (organen)
Neurogene pijn
AP afkomstig van andere delen van de zenuwbanen dan de vrije zenuwuiteinden
-afklemming zenuw
-afgebroken zenuw
Fantoompijn!
Prikkelgeleiding pijn
Afferente pijnvezels (ongemyeliniseerd) met cellichamen in spinale ganglia van de dorsale hoorn
Beinvloeden van pijnprikkels
Excitatorische synaps van sensorische vezel op interneuron (gate cells) ook excitatorische sypaps van neurons vh lymbisch systeem op gate cells => inhibitie pijn vezel
Inhiberende transmittor uit gate cells
Enkephaline (opioid)
Adaptie pijnvezels
ADAPTEREN NIET
Hyperalgesie
Overgevoelig aan pijn bv door ontsteking van weefsel
Analgesie
Pijnbestrijding
Vomeronasaal orgaan
Orgaan van jacobsen
Niet bij mens
Rol in seksueel gedrag
Reukstoffen moeten opgelost zijn in vocht
Bevat microvilli ipv cillia
Warmte-uitwisselaar
Voorste deel van de turbinate bones is bedekt met een doorbloedt muceus membraan => warmt lucht op
Olfactorische cellen (uitleg)
Zijn primaire sensorische cellen met een dendriet die uit het opp steekt
Synapteren met mitraliscellen buiten os etmoidale
Enige neuraal weefsel dat vervangen kan worden (levensduur is ong 2 maanden)
Olfactorische receptoren
Werken met G-proteinen
Functie smaak
Intoxicatie preventie
Organisatie smaakcellen
In smaakknoppen
Zijn secundaire sensorische cellen en worden om de 10dagen vervangen
Smaakreceptor stimulatie
Ofwel met G-proteinen
Ofwel direct verbonden met ionenkanaal
Oorsmeer (synoniem)
Cerumen
Buis van eustachius
Opent tijdens slikken of geeuwen
Zal op een trage manier de veranderingen van de atmosferische druk volgen (preventie scheuren trommelvlies)
Extra beveiliging tegen plotse luide geluiden
2 spiertjes op hamer en stijgbeugel, zijn normaal ontspannen, bij plots luid geluid contraheren ze en gaat de energietransfer dalen
Cochlea
Scala vestibuli (start bij ovale venster) Scala media Scala tympani (eindigt bij rond venster)
Vocht in de cochlea
In u bovenste en onderste kanaal heb je perilymfe
In je midden kanaal heb je endolymfe waar een zeer hoge [K+] aanwezig is
Stria vascularis
Pompt K+ in de endolymfe
Membraan van Reisner
Heeft begrenzende functie in scala media
Basilair membraan
Scheidt scala media van scala tympanica
Is fibreus en flexibel => zal bewegen door geluidsdruk en zorgt voor beweging van de sensorische cellen tegen de membrana tectoria
Sensorische cellen van de cochlea
Zijn haarcellen
Zijn secundaire sensorische cellen
Uitzondering bij het oor qua zenuwvezel synapsen
Elke sensorische cel synapteert met 1 zenuwvezel
Maar elke zenuwvezel synapteert maar met 1 sensorische cel!!!
Er is een 1/1 verhouding
Haarcellen van de semi-circulaire kanalen
Zijn verbonden met een gelatineuze structuur, namelijk de cupula die de haarcellen gaat bewegen. De haarcellen zitten in de ampulla
Haarcellen van de otolietorganen
Zijn verbonden met een zware gelatineuze structuur gevuld met CaCO3 kristallen
Lag-inertie
Vertraagde stroom van endolymfe die de cupula zal bewegen wanneer het hoofd beweegt
Buitenlaag oog
Sclera met aan voorzijde de doorzichtige cornea
Membrana nictitans
Is het derde ooglid
Gaat gepaard met retractorspier
Middelste laag oog
Choroidea
Bloedvoorziening
Kan tapetum lucidum hebben dat lich terug in oog reflecteerd
Voorste deel is de iris
Voorste oogkamer vocht (productie)
Door filtratie in de wand vh cilliair lichaam en wordt gedraineerd door het kanaal van Schlemm
Binneste laag oog
Retina
Bevat de sensorische cellen
Buitenste laag retina bevat melanine
Accomodatie
Het aanpassen van het refractair vermogen van de lens om scherp te zien op alle afstanden
Sensorische cellen oog
Secundaire sensorische cellen
Staafjes en kegeltjes
Opbouw van retina in lagen
Binnenste laag (waar licht eerst op valt) is de ganglionaire laag (axonen hiervan vormen n opticus) Buitenste laag zijn de kegeltjes en staafjes
Verbinding tussen ganglion cellen en kegeltjes en staafjes
Via de bipolaire cellen (synapteren met meerdere ganglionaire cellen)
Interneuronen die ganglionaire cellen verbinden
Amacriene cellen
Interneuronen die sensorische cellen verbindt
Horizontale neuronen
Area centralis
Is de plek rond de optische as waar de grootste dichtheid is aan sensorische cellen
Fovea centralis
Ligt in area centralis en bevat enkel kegeltjes (bij de mens)
Hier zijn de neuronen opzij getrokken zodat het licht rechtstreeks op de sensoren valt en niet doorheen een axonen laag moet
Opbouw sensorische cellen oog
Bestaan uit buitenste (bevat lichtgevoelige receptormoleculen id membraandisks) en binnenste (maakt synaps met bipolaire cel) segment verbonden door tussenstuk
Rhodopsine
Is he fotopigment van de staafjes
Samenstelling fotopigment
Opsine = eiwit (is verschillend voor elk fotopigment) Retinal = in de cel geproduceerd, alle fotopigmenten bevatten retinal
Dichromatisch
Trichromatisch
Aantal verschillende soorten kegeltjes
Wat is william
Een fagget
Binoculair zicht
Overlappende gezichtsvelden
Optokinetische reflex
Stabiliseert beelden op de retina gedurende trage bewegingen van het hoofd
Simple cells
Cellen uit de visuele cortex die receptieve velden al 1 geheel zien
