H3 Arm en rijk Flashcards
bruto nationaal product bnp
De totale geldwaarde van alle goederen en diensten die alle staatsburgers van een land in een jaar produceren.
bruto regionaal product brp
De totale geldwaarde van alle goederen en diensten die een regio in een jaar produceert.
de-industrialisatie
Afname van de productie en de werkgelegenheid in de industrie (onder andere door verplaatsing van het werk naar landen met lagere kosten en minder strenge wetgeving).
dekolonisatie
Het politiek onafhankelijk worden van een voormalige kolonie.
demografische druk
De verhouding tussen de productieve leeftijdsgroep (20 - 65 jaar) en de niet-productieve groepen (0 - 20 jaar en 65+).
demografische transitie
Model dat de overgang laat zien van hoge geboorteen sterftecijfers naar lage geboorte- en sterftecijfers.
explotatiekolonie
Een overzees gebiedsdeel dat dient als leverancier van goedkope grondstoffen en arbeidskrachten voor het moederland en als afzetgebied van de producten uit het moederland.
industrialisatie
Periode waarin een samenleving voor zijn inkomen steeds sterker afhankelijk wordt van industrie in plaats van landbouw.
multinational
Onderneming met vestigingen in ten minste twee landen.
regionale ongelijkheid
Situatie waarin er sociaal-economische ongelijkheid bestaat tussen regio’s.
ruilvoet
Verhouding tussen het prijspeil van de exportproducten en het prijspeil van de importproducten.
samenstelling van de beroepsbevolking
Procentuele verdeling van de werkende bevolking over de primaire, secundaire en tertiaire sector.
verstedelijking
Toename van het percentage mensen dat in de steden woont. Heet ook urbanisatie.
vestegingskolonie
Een overzees gebiedsdeel waar kolonisten (meestal Europeanen) zich blijvend vestigen.
wereldsysteem
Indeling van de wereld volgens een bepaald model, zoals het centrum-periferiemodel, om de economische en politieke machtsverhoudingen uit te drukken.
zakelijk en financiële dienstverlening
Bedrijfstak die zich bezighoudt met het leveren van financiële en andere diensten aan bedrijven of de overheid.
grijze druk
De verhouding tussen de groep 65-plussers en het aantal 20- tot 65-jarigen.
groene druk
De verhouding tussen de groep 0- tot 20-jarigen en het aantal 20- tot 65-jarigen.
human development index (hdi)
Cijfer dat aangeeft hoe hoog een land scoort op het bnp per inwoner, de levensverwachting en het analfabetisme.
informele sector
Ongeschoold, slechtbetaald werk in de dienstensector dat niet officieel wordt geregistreerd. Mensen betalen geen belasting, maar hebben ook geen recht op uitkeringen.
metropool
Heel grote stad die op mondiale schaal een rol van betekenis speelt op het gebied van economie, cultuur en politiek. Heet ook global city of wereldstad.
opkomend land
Land dat nog niet echt ontwikkeld is, maar dat wel een snelle economische groei doormaakt. Heet ook groeiland.
speciale economische zone sez
Gebied waar buitenlandse ondernemingen zich vrij mogen vestigen en weinig belasting betalen.
vrijemarkteconomie
Economisch systeem waarin bedrijven eigendom zijn van personen en de ondernemers zelf bepalen wat ze maken of welke diensten ze aanbieden.
zware industrie
Bedrijven die veel (ruwe) grondstoffen gebruiken, zoals steenkool, ijzererts of ruwe olie.
