Grzybki i Pasożyty Flashcards

1
Q

Wymień 3 pasożyty bytujące w jelicie cienkim i podaj ich formy inwazyjne

A

np.
Ascaris lumbricoides (glista ludzka) – jaja
Cryptosporidium parvum – cysty
Hymenolepis nana (tasiemiec karłowaty) - jaja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wymień jednostki chorobowe wywoływane zarażeniem grzybami z rodzaju Malassezia

A

łupież pstry

  • zapalenie mieszków włosowych
  • udział w chorobach: atopowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry, łupież, łuszczyca
  • zakażenia inwazyjne: fungemia u pacjentów otrzymujących pozajelitowo preparaty lipidowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Podaj trzy sposoby obrony pasożytów przed reakcją immunologiczną gospodarza

A
  • hamowanie czynności makrofagów
  • produkcja prostaglandyn
  • wytwarzanie białek wiążących składniki dopełniacza lub rozkładających dopełniacz
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wymień rodzaje klinicznych objawów (postacie kliniczne) toxoplazmozy

A
  • nabyta bezobjawowa
  • nabyta węzłowa
  • nabyta oczna
  • wrodzona ciężka
  • wrodzona lekka
  • mózgowa lub uogólniona
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wymień drogi inwazji grzybów

A

endogenne (wnikanie przez otwarte wrota zakażenia, osłabienie bariery błon śluzowych, translokacja drobnoustrojów)
egzogenne: wziewna (Aspergillus), bezpośredni kontakt z drobnoustrojem (dermatofity), poprzez urazy, płciowa (Candidas)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wymień postaci kliniczne aspergilozy

A

aspergiloza: płuc, zatok przynosowych, skóry, paznokci, rozsiana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wymień źródła zakażenia dermatofitami

A

czynniki predysponujące:

  • nadmierna potliwość
  • obcisła, nieprzepuszczalna odzież
  • skoszarowanie w sanatorium, akademiku
  • korzystanie z łaźni, basenów
  • mikrourazy skóry
  • uwarunkowania genetyczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wymień rodzaje działalności patogennej pasożytów na gospodarza. 3 przykłady

A
  • oddziaływanie fizyczne, np. mechaniczne uszkodzenie skóry (komar), mechaniczne drażnienie (owsik ludzki), powodowanie niedrożności jelit (glista ludzka)
  • oddziaływanie chemiczne (toksyczne), np. wydzielanie inhibitorów enzymow trawiennych gospodarza, wywoływanie odczynów zapalnych, wywoływanie odczynów alergicznych
  • oddziaływanie biotyczne, np. pozbawianie żywiciela substancji odżywczych, pozbawianie żywiciela mikroelementów, selektywne pozbawianie żywiciela witamin
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wymień 3 pasożyty wyłącznie ludzkie i ich formy inwazyjne.

A
Ascaris lumbricoides (glista ludzka) - jaja
Enterobius vermicularis (owsik ludzki) - jaja
Trichomonas vaginalis (rzęsistek pochwowy) - trofozoit
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wymień objawy kliniczne zarażenia Entamoeba histolytica i Trichinella spiralis.

A
Entamoeba histolytica:
-możliwy brak objawów
pełzakowica jelitowa
-płytkie owrzodzienia jelita grubego (nieczerwonkowy nieżyt jelita grubego)
-głębokie owrzodzenia o butelkowatym kształcie (czerwonka pełzakowata)
-zapalenie jelit
-krwawa biegunka
pełzakowica pozajelitowa
-bolesny ropień
-gorączka, dreszcze, osłabienie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wyjaśnij definicje:

a) ekstensywność inwazji
b) pasożyt polikseniczny
c) żywiciel przypadkowy

A

a) ekstensywność inwazji - procent zarażonych osobników w danej populacji żywiciela
b) pasożyt polikseniczny – wielożywiecielowy; pasożytuje na różnych, często odległych systematycznie gatunkach; >5 gatunków żywicieli
c) żywiciel przypadkowy - gatunek żywiciela, w którym pasożyt występuje rzadko; ze względu na podobieństwo fizjologiczne do żywiciela właściwego, żywiciel przypadkowy może być gospodarzem pasożyta, ale często nie dochodzi do jego pełnego rozwoju lub dłuższej przeżywalności (np. człowiek i tasiemiec psi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Drogi zarażenia i postać inwazyjna:

a) Taenia solium
b) Trichomonas vaginalis
c) Toxoplasma gondii

A

a) Taenia solium
- spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa wieprzowego zawierające wągry, spożycie jaj pochodzących z kału nosicieli tasiemca
- jaja, wągry
b) Trichomonas vaginalis
- kontakty seksualne, zarażenie na drodze pośredniej (np. przybory toaletowe, urządzenia sanitarne, niewłaściwie chlorowana woda w basenie), zarażenie okołoporodowe
- trofozoit
c) Toxoplasma gondii
- warzywa, owoce, woda, ręce zanieczyszczone oocystami, spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa zawierającego cysty, zarażenie drogą przezłożyskową (tachyzoit), transfuzja krwi i preparatów krwiopodobnych zawierających tachyzoity, transplantacje narządów od osoby zarażonej
- oocysty (po sporulacji), cysty (w mięśniach)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kryptokokoza – postacie

A
  • opon mózgowo-rdzeniowych
  • płuc
  • skóry
  • innych narządów (np. oczna, kości)
  • rozsiana
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kandydoza pochwy - czynniki sprzyjające

A
  • ciąża (głównie 3. trymestr)
  • cukrzyca
  • antybiotykoterapia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Fizyczne mechanizmy chorobotwórczego oddziaływania pasożytów na organizm człowieka

A
  • mechaniczne uszkodzenie skóry przez pasożyty zewnętrzne lub dokonujące inwazji przez skórę
  • mechaniczne uszkodzenia tkanek wewnętrznych - w czasie inwazji i penetracji tkanek żywiciela
  • mechaniczne drażnienie
  • ucisk i mechaniczne uszkadzanie otaczających tkanek
  • mechaniczne uszkadzanie ścian jelita, błony śluzowej jelita
  • niedrożność jelit, dróg żółciowych, naczyń chłonnych, naczyń krwionośnych
  • zaburzenia krążenia płynu komorowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wyjaśnić definicje:
żywiciel ostateczny
pasożyt bezwzględny (obligatoryjny)
autoinwazja

A

żywiciel ostateczny - organizm, w którym pasożyt odbywa końcowy etap swojego rozwoju i osiąga dojrzałość płciową lub w którym zachodzi rozmnażanie płciowe
pasożyt bezwzględny (obligatoryjny) - pasożyt w pełni uzależniony od żywicieli, musi pozostawać w ciągłym kontakcie z gospodarzem; np. Toxoplasma gondii
autoinwazja - zarażenie się żywiciela postaciami inwazyjnymi pasożyta, który „aktualnie” pasożytuje w organizmie żywiciela (u człowieka autoinwazja jest możliwa w przypadku np. Enterobius vermicularis)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Mykidy

A
  • reakcja skórna w przebiegu grzybicy (dermatofitydy: fawidy, trichofitydy, mikrosporydy; kandidydy)
  • najczęściej objawia się stanem zapalnym na rękach przy grzybicy stóp
  • autowyprysk
  • typ IV reakcji wg Coombsa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Opisać charakterystyczne cechy budowy grzybów

A

Postać jednokomórkowa (drożdżowa).
Formy strzępek z przegrodami (strzępki septowane)
Formy strzępek bez przegród komórczaki (strzępki cenocytyczne)
Strzępki uorganizowane w owocniki (podstawczaki, workowce)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Opisać drogi zarażenia i formy inwazyjne
Trichomonas vaginalis
Cryptosporidium parvum

A

Trichomonas vaginalis
kontakty seksualne, zarażenie na drodze pośredniej (np. przybory toaletowe, urządzenia sanitarne, niewłaściwie chlorowana woda w basenie), zarażenie okołoporodowe
trofozoit
Cryptosporidium parvum
połknięcie oocyst wraz z pożywieniem lub wodą, przeniesienie oocyst do jamy ustnej za pomocą rąk
cysta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Opisać chorobotwórczość Giardia Lamblia

A
-możliwy brak objawów
Giardioza (lamblioza)
-osłabienie, stan podgorączkowy
-ból brzucha, nudności, wzdęcia
-biegunka (bezkrwawa, wodnista, śluzowa)
-zespół przewlekłej biegunki
-zespół złego wchłaniania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Czynniki sprzyjające grzybicom powierzchniowym

A
  • aplikacja oliwek i tłustych kremów
  • ekspozycja na słońce
  • stosowanie kortykosteroidów
  • predyspozycje genetyczne
  • niedożywienie
  • nadmierna potliwość
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Sposoby unikania odpowiedzi immunologicznej wykorzystywane przez pasożyty

A
  • hamowanie czynności makrofagów
  • produkcja prostaglandyn
  • wytwarzanie czynników limfotoksycznych
  • wytwarzanie enzymów proteolitycznych
  • wytwarzanie białek wiążących składniki dopełniacza lub rozkładających dopełniacz
  • synteza białek chroniących przed cytotoksycznym działaniem cytokin
  • wytwarzanie przeciwciał
  • wytwarzanie czynników hamujących proliferację limfocytów, de granulację mastocytów i uwalnianie rec. dla Il-2
  • „ucieczka i ukrywanie się” przed układem immunologicznym, np. antygeny pasożytów wewnątrzkomórkowych nie pojawiają się na błonie komórkowej
  • mimikra (upodabnianie się do organizmu żywiciela), np. produkcja antygenów zbliżonych do antygenów gospodarza
  • zmienność antygenowa, np. ciągła spontaniczna zmiana antygenów powierzchniowych
  • szybki metabolizm i „złuszczanie” powierzchni błony komórkowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Sposoby zarażenia:
Giardia lamblia
Taenia solium
Trichinella spiralis

A

Giardia lamblia
spożycie cyst wraz z pożywieniem lub wodą, przeniesienie cyst na brudnych rękach do jamy ustnej
Taenia solium
spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa wieprzowego zawierające wągry, spożycie jaj pochodzących z kału nosicieli tasiemca
Trichinella spiralis
spożycie zawierającego otorbione larwy, niewłaściwie przyrządzonego mięsa wieprzowego lub dziczyzny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Chorobotwórczość Toxoplasma gondii

A

-zazwyczaj bezobjawowa
toksoplazmoza
-nabyta węzłowa (powiększenie węzłów szyjnych, karkowych, potylicznych)
-nabyta oczna (zapalenie siatkówki, naczyniówki, zaburzenia widzenia, nadmierne łzawienie)
-wrodzona ciężka (triada Sabina-Pinkertona: wodogłowie, zwapnienia śródczaszkowe, zmiany w oku)
-wrodzona lekka (niedorozwój umysłowy, zmiany w oku)
-zarażenie może ulec reaktywacji po immunosupresji, powodując postać mózgową lub uogólnioną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Wyjaśnij na czym polega zjawisko dimorfizmu na przykładzie Histoplasma
Forma grzybów dimorficznych zmienia się w zależności od zasiedlanego przez nie otoczenia Histoplasma capsulatum zmienia postać między fazą mycelialną konieczną do inwazji i przylegania a fazą drożdżową niezbędną do rozsiewu
26
Wymień 3 pasożyty jelita grubego i ich formy inwazyjne
``` Balantidium coli (szparkosz okrężnicy) – cysty Entamoeba histolytica (pełzak czerwonki) – cysty Trichuris trichiura (włosogłówka ludzka) - jaja ```
27
Wymień 3 mechanizmy unikania odpowiedzi immunologicznej przez pasożyty
- hamowanie czynności makrofagów - produkcja prostaglandyn - wytwarzanie białek wiążących składniki dopełniacza lub rozkładających dopełniacz
28
Wymień postacie toksoplazmozy
- nabyta bezobjawowa - nabyta węzłowa - nabyta oczna - wrodzona ciężka - wrodzona lekka - mózgowa lub uogólniona
29
Czynniki sprzyjające powstawaniu grzybicy błon śluzowych
- ekstrema wiekowe (noworodki, osoby starsze) - ciąża - cukrzyca - niedobory odporności - choroba refluksowa - leki (antybiotyki, chemoterapeutyki, kortykosteroidy) - ciała obce w jamie ustnej (źle dopasowane protezy) - uszkodzenia bariery błony śluzowej
30
Objawy kliniczne zakażenia Zygomycota
Zygomykoza - nosowo-mózgowa - płuc - żołądkowo-jelitowa - skóry - OUN - rozsiana
31
Objawy zarażenia entamoeba histolytica i metody diagnostyki laboratoryjnej
``` -możliwy brak objawów Pełzakowica jelitowa -płytkie owrzodzenia jelita grubego (nieczerwonkowy nieżyt jelita grubego) -głębokie owrzodzenia o butelkowatym kształcie (czerwonka pełzakowa) -zapalenie jelit -biegunka (krwawa) Pełzakowica pozajelitowa -bolesny ropień -gorączka, dreszcze, osłabienie ```
32
Wymienić 3 fizyczne skutki działania pasożyta (co uszkadzaja itp.)
- mechaniczne uszkodzenie skóry przez pasożyty zewnętrzne lub dokonujące inwazji przez skóry - mechaniczne uszkadzanie ścian jelita, błony śluzowej jelita - mechaniczne drażnienie
33
Formy kliniczne kandydozy
``` Kandydozy błon śluzowych -jamy ustnej -pochwy Kandydozy skóry i jej przydatków -wyprzenia drożdżakowate -drożdżyca paznokci Kandydozy inwazyjne -narządów wewnętrznych -rozsiana ```
34
Biotyczne formy oddziaływania pasożytów na żywicieli
- pozbawianie żywiciela substancji odżywczych - pozbawianie żywiciela mikroelementów (głównie Fe, Zn) - selektywne pozbawianie żywiciela witamin - pobudzanie tkanek żywiciela do rozrostu - działanie teratogenne (powodujące wady rozwoju płodu)
35
Objawy zarażenia oraz profilaktyka przed glistą ludzką
``` -możliwy brak objawów Askarioza = glistnica -kaszel, duszność, gorączka -ból brzucha, nudności, wymioty -biegunki, zaparcia -zaburzenia snu -spadek masy ciała -alergiczne wysypki na skórze -zapalenie spojówek, obrzęk powiek, twarzy -nieżyt nosa, stan spastyczny oskrzeli -niedrożność jelit, zatkanie dróg żółciowych i przewodu trzustkowego, zapalenie wyrostka robaczkowego ```
36
Czynniki ryzyka inwazji dermatofitów
- nadmierna potliwość - obcisła, nieprzepuszczalna odzież - skoszarowanie w sanatorium, akademiku - korzystanie z łaźni, basenów - mikrourazy skóry - uwarunkowania genetyczne
37
Objawy i diagnostyka zarażenia Trichomonas vaginalis
Objawy -możliwy brak objawów Trichomonoza = rzęsistkowica -w 40% przypadków towarzyszy rzeżączce -często współwystępuje z kandydozą pochwy lub waginozą bakteryjną -K: zapalenie pochwy (cuchnące upławy, świąd, pieczenie) -K,M: zapalenie cewki moczowej (świąd, pieczenie, częstomocz) -M: zapalenie prostaty (ból, częstomocz) Diagnostyka -mikroskopia preparatów bezpośrednich lub utrwalonych -hodowla na podłożach sztucznych -wykrywanie antygenów metodą sandwich ELISA -wykrywanie DNA pasożyta metodą Southern blot lub qPCR -oznaczanie pH materiału -test zapachowy z KOH
38
4 cechy patogenności grzybów
Determinanty patogenności - mannitol – zmiatanie wolnych rodników - kwaśne proteinazy – wnikanie do tkanek, rozsiew - fosfolipazy – wnikanie do tkanek, adhezja - ureaza – rozkład mocznika, regulacja pH
39
Kliniczne rodzaje dermatofitoz
- grzybica głowy - grzybica brody - grzybica tułowia - grzybica pachwin - grzybica stóp - grzybica rąk - grzybica paznokci
40
Wyjaśnij pojęcia a) pasożyt monokseniczny b) ekstensywność zarażenia c) autoinwazja
a) pasożyt monokseniczny – jednożywicielowy; pasożytuje na/w organizmie jednego gatunku żywicielskiego, np. glista ludzka (jedynym żywicielem jest człowiek) b) ekstensywność zarażenia - procent zarażonych osobników w danej populacji żywiciela c) autoinwazja - zarażenie się żywiciela postaciami inwazyjnymi pasożyta, który „aktualnie” pasożytuje w organizmie żywiciela (u człowieka autoinwazja jest możliwa w przypadku np. Enterobius vermicularis)
41
5 czynników sprzyjających rozprzestrzenianiu się zarażeń pasożytniczych w skali światowej
- wzrost migracji ludności - zaniedbania sanitarno-higieniczne - wzrost gęstości zaludnienia - brak skutecznego wykrywania nosicielstwa - wzrost liczby osób z niedoborami odporności
42
Dwie cechy charakterystyczne komórki grzyba
- ściana wysycona chityną | - komórki mogą być jedno- lub wielojądrowe
43
Wyjaśnić pojęcia a) ekstensywność inwazji b) pasożyt polikseniczny c) żywiciel przypadkowy
a) ekstensywność inwazji - procent zarażonych osobników w danej populacji żywiciela b) pasożyt polikseniczny – wielożywiecielowy; pasożytuje na różnych, często odległych systematycznie gatunkach; >5 gatunków żywicielskich c) żywiciel przypadkowy - gatunek żywiciela, w którym pasożyt występuje rzadko; ze względu na podobieństwo fizjologiczne do żywiciela właściwego, żywiciel przypadkowy może być gospodarzem pasożyta, ale często nie dochodzi do jego pełnego rozwoju lub dłuższej przeżywalności (np. człowiek i tasiemiec psi
44
Podać 3 pasożyty wątroby i ich formy inwazyjne
``` Echinococcus granulosus (tasiemiec bąblowcowy) – jaja Echinococcus multilocularis (tasiemiec bąblowcowy wielojamowy) – jaja Fasciola hepatica (motylica wątrobowa) - metacerkarie ```
45
Objawy kliniczne i metody diagnostyczne zarażenia Giardia intestinalis
``` Objawy -możliwy brak objawów Giardioza (lamblioza) -osłabienie, stan podgorączkowy -ból brzucha, nudności, wzdęcia -biegunka (bezkrwawa, wodnista, śluzowa) -zespół przewlekłej biegunki -zespół złego wchłaniania Diagnostyka -wykrywanie cyst lub trofozoidów pod mikroskopem -wykrywanie koproantygenów metodą sandwich ELISA ```
46
Różnice w budowie komórki grzyba i komórki ssaka
- kom. grzyba posiada ścianę komórkową, której nie posiada kom. ssaka - kom. grzyba posiada wakuole, której nie posiada kom. ssaka - kom. grzyba może mieć jedo lub wiele jąder, kom. ssaka zawsze jedno
47
4 sposoby zapobiegania zakażeniom pasożytniczym na świecie
- likwidacja ognisk inwazji - poubojowe badanie mięsa przeznaczonego do spożycia - ograniczenie spożycia surowego mięsa - szerzenie oświaty zdrowotnej
48
Wymień rodzaje aspergiloz płuc
- śródmiąższowe zapalenie płuc - alergiczna aspergiloza pęcherzykowo-płucna (ABPA) - grzybniak kropidlakowy (aspergilloma)
49
Co to jest cysticerkoza i jak dochodzi do jej rozwoju u człowieka
Cysticerkoza to choroba powodowana przez tasiemca uzbrojonego. Powstaje wskutek spożycia jaj tasiemca przez człowieka. Jaja penetrują przez ściany jelita i wraz z krążeniem trafiają do mięśni, gdzie przechodzą w formę wągrów.
50
Jak działa na organizm aflatoksyna
Aflatoksyny oddziałują z DNA, interkalując pomiędzy zasady azotowe, będące hydrofobowymi elementami cząsteczki DNA. Zwiększają częstotliwość nienaprawialnych zmian podczas replikacji łańcucha 5' i dlatego są mutagenne. W wyższych stężeniach zaburzają transkrypcję, co jest przyczyną ich toksyczności. Wywołują pierwotnego raka wątroby, zwłaszcza u tych osób, które przeszły wirusowe zapalenie wątroby typu B.
51
3 pasożyty bytujące w wątrobie i ich formy inwazyjne
``` Echinococcus granulosus (tasiemiec bąblowcowy) – jaja Echinococcus multilocularis (tasiemiec bąblowcowy wielojamowy) – jaja Fasciola hepatica (motylica wątrobowa) - metacerkarie ```
52
Glistnica – objawy i diagnostyka
``` Objawy -możliwy brak objawów Askarioza = glistnica -kaszel, duszność, gorączka -ból brzucha, nudności, wymioty -biegunki, zaparcia -zaburzenia snu -spadek masy ciała -alergiczne wysypki na skórze -zapalenie spojówek, obrzęk powiek, twarzy -nieżyt nosa, stan spastyczny oskrzeli -niedrożność jelit, zatkanie dróg żółciowych i przewodu trzustkowego, zapalenie wyrostka robaczkowego Diagnostyka -stwierdzenie pod mikroskopem obecności jaj w kale ```
53
Co to dimorfizm u candida albicans
Forma grzybów dimorficznych zmienia się w zależności od zasiedlanego przez nie otoczenia Candida albicans zmienia postać między fazą mycelialną konieczną do inwazji i przylegania a fazą drożdżową niezbędną do rozsiewu
54
Wyjaśnij pojęcia a) żywiciel ostateczny b) inwazyjność c) pasożyt monokseniczny
a) żywiciel ostateczny - organizm, w którym pasożyt odbywa końcowy etap swojego rozwoju i osiąga dojrzałość płciową lub w którym zachodzi rozmnażanie płciowe b) inwazyjność – liczba osobników pasożyta w ciele żywiciela c) pasożyt monokseniczny - jednożywicielowy; pasożytuje na/w organizmie jednego gatunku żywicielskiego, np. glista ludzka (jedynym żywicielem jest człowiek)
55
Chorobotwórczość tasiemca uzbrojonego
Patogeneza i objawy o Ludzie zarażają się spożywając surową lub niedogotowaną wołowinę zawierającą wągry. o W jelicie cienkim skoleks wągra wynicowuje się, przyczepia do śluzówki górnej części jelita i rozwija do postaci dorosłej, która może żyć w organizmie żywiciela przez lata, a nawet dziesięciolecia. o U niektórych osób T. saginata wywołuje zmiany morfologiczne (zniekształcenie kosmków, proliferację enterocytów, komórkowe nacieczenie śluzówki itp.) i zaburzenia funkcjonalne. o Czasem też może wystąpić eozynofilia o Objawy inwazji: § W 25% przypadków zarażenie ma przebieg bezobjawowy § W pozostałych przypadkach: · Nudności · Wymioty · bóle w nadbrzuszu · biegunka lub zaparcia · zwiększone albo zmniejszone łaknienie. Diagnostyka o Zakażenie Taenia jest łatwe do rozpoznania, jeśli z kałem wydalane są człony o długości 1,5 – 2 cm i szerokości 0,7 cm. o Różnicowanie morfologiczne gatunków (T. saginata vs. T. solium) dokonywane na podstawie budowy członów macicznych często nie jest jednak możliwe, ale oba gatunki można rozróżnić dzięki analizie DNA (PCR). o Jaja T. saginata są wydalane w kale nieregularnie nie można ich odróżnić od jaj T. solium na podstawie morfologii. o Stosując test ELISA, można wykryć w płynnych próbkach kału koproantygeny nawet wówczas, gdy nie są wydalane ani proglotydy, ani jaja Sposoby zapobiegania o Odkażanie ścieków o Wykrywanie nosicielstwa wągrów w czasie kontroli weterynaryjnej ubijanych zwierząt. o Mięso zawierające liczne wągry musi być wycofane z obrotu, zaś mięso zawierające małą liczbę larw może być dopuszczone do konsumpcji po głębokim zamrożeniu, które zniszczy pasożyta. o Profilaktyka indywidualna polega na unikaniu spożywania wołowiny, która jest surowa lub też nie była głęboko zamrożona + Patogeneza o T. solium nie wywołuje żadnych lub jedynie łagodne objawy jelitowe podobne do tych, które towarzyszą zarażeniu T. saginata Diagnostyka podobna do T. saginata Cysticerkoza Larwy T. solium (tasiemca uzbrojonego) znane jako Cysticercus cellulosa mogą kolonizować różne narządy człowieka i wywoływać kliniczny obraz cysticerkozy. Do zarażenia dochodzi w warunkach braku higieny w następstwie spożycia jaj pochodzących z kału osób, które są nosicielami tasiemca (egzogenna autoinwazja lub alloinwazja). Przyjmuje się, że inwazję mogą powodować także onkosfery wylęgające się z jaj uwalnianych z macicznych proglotydów w przewodzie pokarmowym człowieka (endogenna autoinwazja) © Copyright by $taś - 25 - Objawy kliniczne o Cysticerkozy OUN (neurocysticerkoza) lub oka (cysticerkoza oczna) należą do jednych z cięższych postaci zarażenia. W OUN larwy lokalizują się zwykle w mózgu (komorach, przestrzeni podpajęczynówkowej), rzadziej w rdzeniu kręgowym; mogą powodować padaczkopodobne drgawki, wzmożone ciśnienie śródczaszkowe oraz inne objawy neurologiczne. o Ponadto wągry mogą rozwijać się w tkance podskórnej, sercu i mięśniach szkieletowych Diagnostyka o Jeżeli larwy lokalizują się tkance podskórnej, badanie palpacyjne podskórnych guzków może dostarczyć pierwszego dowodu na występowanie cysticerkozy. o w rozpoznawaniu inwazji narządów wewnętrznych przydatne są techniki obrazowe i metody immunodiagnostyczne. o Metoda Western blot z użyciem oczyszczonych antygenów glikoproteinowych uzyskanych z larw T. solium pozwala na wykrycie przeciwciał w surowicy w ponad 90% przypadków cysticerkozy mózgu
56
4 pasożyty, których jedynym żywicielem jest człowiek
owsik ludzki, glista ludzka, włosogłówka ludzka, tęgoryjec dwunastniczy, wesz udzka
57
5 sposobów profilaktyki przy Toxoplasma Gondii
Epidemiologia i zapobieganie o Ludzie zarażają się drogą pokarmową w wyniku spożycia surowego mięsa zawierającego cysty lub poprzez zjedzenie oocyst zawierających sporozoity. o T. gondi jest przenoszona także przez łożysko oraz w wyniku przeszczepu zarażonych organów do niezrażonego biorcy o Zapobieganie poprzez przestrzeganie zaleceń higienicznych i żywieniowych (edukacja) o Badanie ciężarnych kobiet na obecność przeciwciał (tylko 20% kobiet zarażonych podczas ciąży ma objawy) o Zapobieganie zarażeniom płodu przez farmakologiczne „uszczelnianie” łożyska (ROWAMYCYNA) o Leczenie zarażonych noworodków i niemowląt (kilka antybiotyków) o Unikanie spożywania surowego/półsurowego mięsa § Ciężarne kobiety powinny jeść jedynie takie mięso, które było poddane dokładnej obróbce cieplnej lub głęboko mrożone. o Dokładne mycie rąk i przedmiotów używanych przy obróbce mięsa (osobna deska do krojenia) o Mycie warzyw i owoców (truskawki ?) o Ochrona żywności przed muchami i karaczanami przenoszącymi oocysty o Picie przegotowanej wody i mleka o Dokładne mycie rąk po kontakcie z ziemią / praca w rękawiczkach o Dezynfekcja kocich kuwet wrzątkiem / wymiana piasku/żwirku w rękawiczkach o Kobiety powinny unikać bezpośredniego kontaktu z kotami (np. głaskania) w trakcie ciąży o Unikanie podróży do krajów o dużym ryzyku zarażenia
58
czynniki predysponujące do zakażeń grzybiczych pochwy
Czynniki predysponujące do zakażenia grzybami Upośledzenie odporności komórkowej Leczenie lekami cytotoksycznymi, kortykosteroidami lub lekami immunosupresyjnymi Antybiotyki o szerokim zakresie działania o Mogą zmienić skład fizjologicznej flory bakteryjnej na korzyść endogennych grzybów Wrodzone o Zespół Di Georga Nabyte o AIDS o Białaczka o Chłoniaki o Choroba Hodgkina § Inaczej: chłoniak Hodgkina, ziarnica złośliwa, limfogranulomatoza, (łac. Lymphogranulomatosis maligna LGM, ang. Hodgkin's disease HD) · To układowa choroba nowotworowa układu chłonnego (chłoniak), atakująca węzły chłonne i pozawęzłową tkankę limfatyczną. Fizjologiczne o Podeszły wiek o Noworodki o Ciąża o Miesiączka Choroby o Cukrzyca § Stwarza korzystne warunki do wzrostu grzybów (wysokie stężenie glukozy); zwłaszcza w obrębie układu moczowo-płciowego o Niewydolność nerek o Nadczynność i niedoczynność tarczycy Zabiegi chirurgiczne o Szczególnie z zastosowaniem różnych protez, zastawek itp. à tworzy się na nich biofilm Przerwanie ciągłości powłoki skórnej. Różne czynniki uszkadzające skórę takie jak rozległe oparzenia, maceracje naskórka, iniekcje u narkomanów Długotrwałe cewnikowanie Dieta o Bogata w cukry Nadużywanie narkotyków dożylnych Stosowanie chemioterapii i radioterapii
59
kryptokokoza
Cryptococcus o 19 gatunków § C. neoformans · 4 serotypy (A, B, C, D) o Cryptococcus neoformans var. Neoformans o Cryptococcus neoformans var. Gattii § Otoczkowe · C. gastricus · C. albidus var. albidus · C. terreus · C. uniguttulatus · C. laurentii § Bezotoczkowe · C.luteolus · C.albicans var. Diffluens o Charakterystyka § Rozmnażanie: wielobiegunowe pączkowanie - wytwarza blastospory § Brak lub pseudostrzepki szczątkowe § Nie fermentują węglowodanów § Wytwarzanie ureazy § Asymilacja inozytolu (niektóre gat. asymilują azot) § Czynniki determinujące zjadliwość: · Otoczka mucynowa (polisacharyd): o Skład: kwaśne heteropolisacharydy zawierające ksylozę, mannozę i kwas glikuronowy o Wytworzenie otoczki zależne od podłoża hodowlanego · Wydzielanie melaniny o Barwnik odkłada się w ścianie komórkowej i chroni komórki grzyba przed działaniem wolnych rodników o Patogeneza § C. neoformans przeżywa w glebie, roślinach, odchodach zwierząt zachowując zjadliwość § Człowiek wdycha unoszące się komórki albo blastospory, które indukują postać płucną zakażenia § Jeśli człowiek ma obniżoną odporność C. neoformans jest przenoszony drogą krwi do CSN § Drobnoustrój przenika barierę krew-mózg o Postacie kliniczne § Kryptokokoza układu oddechowego: · Przebieg bezobjawowy lub objawy słabo wyraźne, niecharakterystyczne (np. katar) · Współwystępowanie z zakażeniem OUN · W śródpiersiu mogą występować guzopodobne zmiany (cryptococcoma) § Kryptokokoza ośrodkowego układu nerwowego · Ok. 70% zakażeń neoformans · Zapalenie podostre/ przewlekłe (kilka dni do kilku lat) · Inwazja do OUN: droga nosowo-gardłowa przez płytkę sitową, droga krwiopochodna z ogniska pierwotnego (płuca) · Objawy niecharakterystyczne/słabo wyrażone, mogą towarzyszyć objawy płucne sugerujące gruźlicę § Kryptokokoza skórna · Lokalizacja: miejsca w których istniała maceracja i uszkodzenie skóry, łącznie z iniekcjami · 10% wszystkich przypadków kryptokokozy · z wyjątkiem rzadkiej pierwotnej skórnej kryptokokozy, zmiany skórne są głównie wynikiem krwiopochodnego rozsiania · morfologicznie bardzo różnorodne · zawierają sporą ilość komórek grzyba – pobieranie z nich materiału do badań · występują na każdej części ciała, choć najczęściej na głowie i szyi § Kryptokokoza uogólniona · Bardzo rzadko w skojarzeniu z innymi postaciami § Inne narządy: · węzły chłonne · śledziona, wątroba · nadnercza · szpik kostny · przewód pokarmowy o Epidemiologia § Szeroko rozpowszechniony na całym świecie § Siedlisko C. neoformans – kał gołębi. § Drożdżaki można wyizolować z owoców, nawozu, kurzu, kału zwierząt, z mleka § Występują na skórze i w kale ludzi zdrowych. o Hodowla, diagnostyka § Materiał: · Płyn mózgowo-rdzeniowy · Materiał z biopsji tkankowej · Mocz · Plwocina § Hodowle najlepiej prowadzić na agarze Sabourauda. § Wzrost widoczny po 24 – 48 h § Kolonie białe lub kremowe § Śluzowate (obecność otoczki) § Obecność drobnoustrojów można wykryć w osadzie płynu mózgowo-rdzeniowego pod mikroskopem z kontrastem fazowym. · W preparatach zabarwionych tuszem widoczne są niezabarwione otoczki. § C. neoformans można różnicować z innymi grzybami drożdżopodobnymi na podstawie swoistych właściwości metabolicznych (np. rozkładania mocznika). § Wydzielanie ureazy § Asymilacja węglowodanów
60
czynniki predysponujące do zakażeń grzybiczych pochwy
Czynniki predysponujące do zakażenia grzybami Upośledzenie odporności komórkowej Leczenie lekami cytotoksycznymi, kortykosteroidami lub lekami immunosupresyjnymi Antybiotyki o szerokim zakresie działania o Mogą zmienić skład fizjologicznej flory bakteryjnej na korzyść endogennych grzybów Wrodzone o Zespół Di Georga Nabyte o AIDS o Białaczka o Chłoniaki o Choroba Hodgkina § Inaczej: chłoniak Hodgkina, ziarnica złośliwa, limfogranulomatoza, (łac. Lymphogranulomatosis maligna LGM, ang. Hodgkin's disease HD) · To układowa choroba nowotworowa układu chłonnego (chłoniak), atakująca węzły chłonne i pozawęzłową tkankę limfatyczną. Fizjologiczne o Podeszły wiek o Noworodki o Ciąża o Miesiączka Choroby o Cukrzyca § Stwarza korzystne warunki do wzrostu grzybów (wysokie stężenie glukozy); zwłaszcza w obrębie układu moczowo-płciowego o Niewydolność nerek o Nadczynność i niedoczynność tarczycy Zabiegi chirurgiczne o Szczególnie z zastosowaniem różnych protez, zastawek itp. à tworzy się na nich biofilm Przerwanie ciągłości powłoki skórnej. Różne czynniki uszkadzające skórę takie jak rozległe oparzenia, maceracje naskórka, iniekcje u narkomanów Długotrwałe cewnikowanie Dieta o Bogata w cukry Nadużywanie narkotyków dożylnych Stosowanie chemioterapii i radioterapii
61
kryptokokoza
Cryptococcus o 19 gatunków § C. neoformans · 4 serotypy (A, B, C, D) o Cryptococcus neoformans var. Neoformans o Cryptococcus neoformans var. Gattii § Otoczkowe · C. gastricus · C. albidus var. albidus · C. terreus · C. uniguttulatus · C. laurentii § Bezotoczkowe · C.luteolus · C.albicans var. Diffluens o Charakterystyka § Rozmnażanie: wielobiegunowe pączkowanie - wytwarza blastospory § Brak lub pseudostrzepki szczątkowe § Nie fermentują węglowodanów § Wytwarzanie ureazy § Asymilacja inozytolu (niektóre gat. asymilują azot) § Czynniki determinujące zjadliwość: · Otoczka mucynowa (polisacharyd): o Skład: kwaśne heteropolisacharydy zawierające ksylozę, mannozę i kwas glikuronowy o Wytworzenie otoczki zależne od podłoża hodowlanego · Wydzielanie melaniny o Barwnik odkłada się w ścianie komórkowej i chroni komórki grzyba przed działaniem wolnych rodników o Patogeneza § C. neoformans przeżywa w glebie, roślinach, odchodach zwierząt zachowując zjadliwość § Człowiek wdycha unoszące się komórki albo blastospory, które indukują postać płucną zakażenia § Jeśli człowiek ma obniżoną odporność C. neoformans jest przenoszony drogą krwi do CSN § Drobnoustrój przenika barierę krew-mózg o Postacie kliniczne § Kryptokokoza układu oddechowego: · Przebieg bezobjawowy lub objawy słabo wyraźne, niecharakterystyczne (np. katar) · Współwystępowanie z zakażeniem OUN · W śródpiersiu mogą występować guzopodobne zmiany (cryptococcoma) § Kryptokokoza ośrodkowego układu nerwowego · Ok. 70% zakażeń neoformans · Zapalenie podostre/ przewlekłe (kilka dni do kilku lat) · Inwazja do OUN: droga nosowo-gardłowa przez płytkę sitową, droga krwiopochodna z ogniska pierwotnego (płuca) · Objawy niecharakterystyczne/słabo wyrażone, mogą towarzyszyć objawy płucne sugerujące gruźlicę § Kryptokokoza skórna · Lokalizacja: miejsca w których istniała maceracja i uszkodzenie skóry, łącznie z iniekcjami · 10% wszystkich przypadków kryptokokozy · z wyjątkiem rzadkiej pierwotnej skórnej kryptokokozy, zmiany skórne są głównie wynikiem krwiopochodnego rozsiania · morfologicznie bardzo różnorodne · zawierają sporą ilość komórek grzyba – pobieranie z nich materiału do badań · występują na każdej części ciała, choć najczęściej na głowie i szyi § Kryptokokoza uogólniona · Bardzo rzadko w skojarzeniu z innymi postaciami § Inne narządy: · węzły chłonne · śledziona, wątroba · nadnercza · szpik kostny · przewód pokarmowy o Epidemiologia § Szeroko rozpowszechniony na całym świecie § Siedlisko C. neoformans – kał gołębi. § Drożdżaki można wyizolować z owoców, nawozu, kurzu, kału zwierząt, z mleka § Występują na skórze i w kale ludzi zdrowych. o Hodowla, diagnostyka § Materiał: · Płyn mózgowo-rdzeniowy · Materiał z biopsji tkankowej · Mocz · Plwocina § Hodowle najlepiej prowadzić na agarze Sabourauda. § Wzrost widoczny po 24 – 48 h § Kolonie białe lub kremowe § Śluzowate (obecność otoczki) § Obecność drobnoustrojów można wykryć w osadzie płynu mózgowo-rdzeniowego pod mikroskopem z kontrastem fazowym. · W preparatach zabarwionych tuszem widoczne są niezabarwione otoczki. § C. neoformans można różnicować z innymi grzybami drożdżopodobnymi na podstawie swoistych właściwości metabolicznych (np. rozkładania mocznika). § Wydzielanie ureazy § Asymilacja węglowodanów
62
5 sposobów pasożytów na unikanie odpowiedzi immunologicznej (ale takich, które NIE oddziałują bezpośrednio na układ immunologiczny)
ucieczka i ukrywanie się - nie pojawianie się antygenów na błonie kom - rozwój wewnątrz kom gospodarza - wytwarzanie otoczek przebieranie się - otaczanie się płaszczem antygenów gospodarza - produkcja antygenów podobnych do gospodarza zmienność antygenowa złuszczanie antygenów
63
glista ludzka
Czynnik etiologiczny glistnicy (askariozy) Dorosłe glisty bytujące w jelicie cienkim są żółtaworóżowe, mają długość 15-40 cm i w przybliżeniu grubość ołówka Cykl życiowy: o Dojrzałe płciowe samice produkują aż 200 000 jaj dziennie, które wydalane są z kałem w stadium niezawierającym zarodka (wewnątrz jaj znajduje się zygota, która zaczyna bruzdkować dopiero, gdy jaja dostaną się do środowiska zewnętrznego) o W odpowiednich warunkach w ciągu 3-6 tygodni w jaju rozwija się inwazyjna larwa o Inwazje u człowieka są wynikiem spożycia jaj zawierających larwy, które wylęgają się w górnej części jelita cienkiego, skąd przenikają do naczyń żylnych ściany jelita. o Wraz z krwią wędrują najpierw do wątroby, a następnie, po 4-7 dniach od zarażenia, do płuc, gdzie opuszczają naczynia włosowate i wnikają do pęcherzyków płucnych. o Odbywając wędrówkę przez tchawicę i gardło à podrażnienie à przełknięcie à, docierają ostatecznie do jelita cienkiego i przekształcają się w dorosłe osobniki o Okres prepatentny trwa przez 7-9 tygodni o Długość życia wynosi 12-18 miesięcy Patogeneza i objawy kliniczne o Mało intensywne inwazje często pozostają bezobjawowe o W inwazjach o większej intensywności wędrówka larw w płucach powoduje krwotoki i powstawanie nacieków zapalnych, które występują w postaci rozsianych zacienień i guzków zlokalizowanych okołooskrzelowo, widocznych na zdjęciach rtg (zespół Lofflera). § Często równocześnie występuje eozynofilia § Zespołowi temu może także towarzyszyć kaszel, duszności i podwyższona temperatura ciała o W czasie jelitowej fazy zarażenia tylko u niektórych chorych rozwijają się wyraźne objawy kliniczne: § Dolegliwości brzuszne z nudnościami, wymiotami, bólami i biegunką o Niekiedy glisty mogą wędrować także do żołądka, przewodu trzustkowego lub dróg żółciowych i wywoływać różne objawy związane z daną lokalizacją Epidemiologia o Ludzie są żywicielami stanowiącymi rezerwuar tego pasożyta o Inwazyjne jaja Ascaris mogą byś spożyte przez ludzi wraz z zanieczyszczonym pożywieniem, ziemią lub, rzadziej, ze skażoną wodą pitną Diagnostyka o Zarażenie związane z obecnością dojrzałych płciowo obleńców można rozpoznać, poszukując jaj w kale o Ponadto w okresie migracji larw Ascris inwazję możn wykazać bezpośrednio, wykrywając przeciwciała (zwłaszcza swoiste Igr) za pomocą testów serologicznych ,jednak technika ta jest rzadko stosowana w praktyce. Zapobieganie o Metody zapobiegawcze obejmują usuwanie ścieków, poprawę warunków anitarnych, przestrzeganie zasad higieny przy postępowaniu z żywnością (mycie owoców i warzyw, gorowanie potraw itp.) oraz regularne leczenie przeciwpasożytnicze osób zarażonych w obszarach endemicznych.
64
co to autoinwazja i podaj 4 przykłady pasożytów ludzkich, które mogą dokonać autoinwazji
``` powtórne zakażenie tego samego żywiciela przez pasożyta owsik ludzki glista ludzka tasiemiec uzbrojony tasiemiec karłowaty węgorek jelitowy ```
65
Chorobotwórczość Cryptosporidium Parvum
Epidemiologia o C. hominis jest przenoszony w obrębie ludzkiej populacji. Ludzi mogą także zarazić się bydlęcym typem C. parvum, rzadziej innymi gatunkami lub genotypami pochodzenia zwierzęcego o Przenoszenie oocyst odbywa się przez skażoną żywność lub wodę pitną , drogą fekalno-oralną Objawy kliniczne: o Cryptosporidium występuje głównie w jelicie cienkim, gdzie może powodować: · uszkodzenia mikrokosmków, · skrócenie, obrzęk i sklejanie kosmków · nacieczenie komórkowe błony śluzowej. o Ciężkość i przebieg inwazji zależą od odporności zarażonej osoby § Osoby immunokompetentne · Inwazja może przebiegać bezobjawowo lub, po okresie inkubacji wynoszącym od 5 do 28 dni, wywoływać ostrą i samowygasającą chorobę, w większości przypadków łagodną, która trwa od jednego do 28 dni · Biegunka i objawy uogólnione § Osoby z niedoborem odporności · Przewlekłe zarażenie z ciężką biegunką i długimi okresami wydalania oocyst · Biegunka jest wodnista, obfita, choleropodobna i często połączona z innymi objawami (ból brzucha, nudności, wymioty, umiarkowana gorączka)
66
Zygomykoza- gatunek/rodzaj, drogi zakażenia, postaci kliniczne
Mukormykozy in. zygormykozy (Mucor, Absidia, Rhizopus) o Te grzyby są wszechobecne o Szczególnie często występują w rozkładającym się materiałach roślinnych o Patogeneza i objawy kliniczne Mucorales są typowymi grzybami oportunistycznymi, które wywołują chorobę tylko u pacjentów z upośledzoną odpornością lub chorobami metabolicznymi (cukrzyca). Drobnoustroje dostają się do narządów wraz z kurzem. Mają wysokie powinowactwo do naczyń, w których się mnożą, co może doprowadzić do zatorów i zawałów. Klasyfikacja zakażeń opiera się na objawach klinicznych. · Mukormykoza nosa i mózgu Szerzy się z nosa lub zatok przynosowych i może doprowadzić do zajęcia mózgu Najczęściej jest następstwem kwasicy cukrzycowej · Mukromykoza płuc z septycznymi zawałami płuca Najczęściej występuje u chorych na nowotwór z neutropenią w okresie remisji · Mukormykoza przewodu pokarmowego Bardzo rzadka Występuje u dzieci niedożywionych Towarzyszą jej zwały w przewodzi pokarmowym Wrzodziejące zmiany · Mukormykoza skóry i tkanki podskórnej Występuje w następstwie uszkodzeń skóry, zwłaszcza oparzeń Zmiany wrzodziejące, początkowo twarde guzy, z czasem rozmiękające wydzielające treść ropną · Mukormykoza rozsiana Bywa następstwem każdej z wymienionych postaci, a zwłaszcza mukormykozy płuc
67
Wypisz objawy kliniczne zarażenia się owsikiem ludzkim
Patogeneza i objawy kliniczne o Owsiki żyjące na błonie śluzowej jelita grubego są mało szkodliwe à powodują łagodne zmiany nieżytowe o W rzadkich przypadkach różne stadia rozwojowe owsika wnikają w ścianę jelita grubego i wyrostka robaczkowego lub wędrują do pochwy, macicy, jajowodów i jamy brzusznej, gdzie wywołują reakcję zapalną o Samice Enterobius powodują przede wszystkim bardzo silny świąd, który może być przyczyną zaburzeń nerwowych, opóźnienia rozwoju, spadku masy ciała i łaknienia oraz innych niespecyficznych objawów. § Chore dzieci z powodu silnego swędzenia w okolicy odbytu źle sypiają. Owsicy towarzyszą m.in. bóle brzucha, zaburzenia wypróżniania, nudności, zapalenie skóry, wysypka. Przy nasilonej infestacji, owsica może doprowadzić do poważnych zahamowań rozwoju fizycznego i psychicznego. o Ponadto w okolicy odbytu pojawiają się zadrapania i zmiany wypryskowe, które mogą rozprzestrzeniać się i obejmować całą skórę.
68
Czynniki chemiczne pasożytów wpływające na gospodarza
czynniki upośledzające funkcje ukłądu odpornościowego Hamowanie czynności makrofagów (Plasmodium – makrofagi gromadzą pigment – hemozoinę, który zaburza ich funkcję)  Wytwarzanie prostaglandyn, które działają supresyjnie na reakcje zapalne (filarie, niektóre robaki płaskie)  Wytwarzanie czynników limfotoksycznych, bezpośrednio uszkadzających limfocyty i układ chłonny (nowo urodzone larwy Trichinella)  Wytwarzanie enzymów proteolitycznych umożliwiających dezintegrację przeciwciał (Entamoeba, Trypanosoma, Leishmania, Schistosoma, Ancylostoma, Necator) Sposoby unikania odpowiedzi immunologicznej gospodarza  Wytwarzanie białek wiążących składniki dopełniacza lub rozkładających dopełniacz (Trypanosoma, Schistosoma)  Wytwarzanie czynników hamujących proliferację limfocytów, degranulację komórek tucznych i uwalnianie receptora dla Il-2 (Schistosoma, Ascaris)  Synteza białek chroniących przed cytotoksycznym działaniem cytokin  Wiązanie przeciwciał przez antygeny rozpuszczalne
69
Drogi zakażenia, postaci inwazyjne: Diphyllobothrium latum, Trichuris trichiura, Trichnella spiralis, Balantidium coli, Entamoeba histolytica
Diphyllobothrium latum - ruzdogłowiec szeroki, droga pokarmowa, larwy w rybach Trichuris trichiura - włosogłówka ludzka - pokarmowa, jaja Trichnella spiralis - włosień kręty - larwy w mięsie Balantidium coli - cysty pokarmowa Entamoeba histolytica - pełzak czerwonki - cysty pokarmowa