GLIKOGEN Flashcards
Što je glikogen?
- razgranat polimer glukoze
- lako dostupan skladišni oblik energije
Koje su prednosti glikogena u odnosu na masne kiseline?
- održavanje razine glc u krvi
- opskrba mozga glukozom
- izvor energije za iznenadne napore
- anaerobne aktivnosti
Kako i gdje se pohranjuje glikogen?
- granule
JETRA (10 %)
održavanje koncentracije glukoze kako bi cijeli organizam mogao obavljati svoju funkciju
SKELETNI MIŠIĆI ( 2 %)
osiguranje energijskih potreba mišića
Koje su 3 faze razgradnje glikogena?
- otpuštanje glc u obliku glc-1-P
- preslagivanje glikogenskog supstrata
- pretvorba glc-1-P u glc-6-P
Opiši prvu fazu razgradnje glikogena.
- enzim: fosforilaza
- kidanje veze uz dodatak ortofosfata
- fosforilirani produkt (energijski povoljan proces) – ne napušta stanicu
- nastaje glukoza 1 fosfat i ostatak glikogena
FOSFOROLIZA:
- glikogen(n ostataka) + Pi glc-1-P + glikogen(n-1 ostataka)
Fosforolizom se ne mogu kidati veze na mjestima grananja (-1,6)!
KADA FOSFORILAZA DOSEGNE ČETVRTI PO REDU OSTATAK GLUKOZE OD MJESTA GRANANJA, PRESTAJE KATALIZIRATI OTPUŠTANJE MOLEKULA GLUKOZE.
PRESLAGIVANJE GLIKOGENA!
Opiši drugu fazu razgradnje glikogena.
PRETVARANJE RAZGRANATE STRUKTURE U LINEARNU:
PRIJENOS BLOKA OD TRIJU GLUKOZNIH OSTATAKA S JEDNOG OGRANKA NA DRUGI: transferaza
ENZIM KOJI UKLANJA OGRANKE (HIDROLIZIRA alfa-1,6 GLIKOZIDNU VEZU): alfa-1,6-glukozidaza
Opiši treću fazu razgradnje glikogena.
Enzim: fosfoglukomutaza
- premještaj fosforilne skupine
- fosforilna skupina izmjenjuje se između enzima i supstrata
Koji enzim imamo u jetri, a ne i u mišiću?
Enzim: glukoza-6-fosfataza
(glukoneogeneza)
membrana glatkog endoplazmatskog retikuluma
održavanje konstantne koncentracije glukoze u krvi
glc-6-P + H2O glc + Pi
ostala tkiva:
nedostatak glukoza-6-fosfataze
stvaranje molekula ATP glc-6-P
Opiši mišićnu fosforilazu.
dimer (dvije podjedinice)
dva oblika enzima:
- fosforilaza a – ravnoteža u R (relaksiranom) stanju
- fosforilaza b – ravnoteža u T (napetom) stanju
fosforilaza b kontrolirana je energijskim nabojem mišićne stanice (AMP aktivira/ATP i glc-6-P inhibira
fosforilaza a aktivna je neovisno o koncentraciji molekula AMP, ATP i glc-6-P
fosforilaza b inaktivna je pri većini fizioloških uvjeta zbog inhibicijskog učinka ATP i glc-6-P
Objasni jetrenu fosforilazu.
stvaranje glukoze za izvoz u druga tkiva
-alosterička regulacija
vezanje glc na enzim pomiče ravnotežu prema T-stanju pri čemu se enzim inaktivira
glikogen se ne iskorištava dok glukoze ima u izobilju
JETRENA I MIŠIĆNA FOSFORILAZA
IMAJU 90 % ISTOVJETAN SLIJED AMINOKISELINA
Objasni regulacijsku kaskadu.
protein-kinaza A aktivira kinaza fosforilazu –>
kinaza fosforilaze aktivira se fosforilacijom (i Ca2+) –>
kinaza fosforilaze aktivira glikogen-fosforilazu
Što signalizira gladovanje?
glukagon – signalizira stanje gladovanja (jetra)
adrenalin – u mišićima
Kako se sintentizira glikogen?
1.
donor glc je uridin-difosfat-glukoza (UDP-glc)
(aktivirani oblik glukoze)
enzim :fosforilaza UDP-glukoze
2.
glikozilna jedinica dodaje se na nereducirajući kraj glikogena
C4-ostatak -1,4-glikozidna veza
glikogen-sintaza
KLJUČNI regulacijski enzim u sintezi glikogena
Što je glikogenin?
GLIKOGENIN (glikozil-transferaza) početnica
svaka podjedinica dodaje 8 glc jedinica na drugu podjedinicu a–> alfa 1,4
Kako se grana glikogen?
enzim grananja prenosi 7 ostataka; -1,6-veza
mjesto grananja najmanje 4 mjesta udaljeno od prethodnoga
grananje povećava topljivost glikogena i brzinu sinteze/razgradnje glikogena – pristupačnost enzimima
