Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Med > Ginekologia > Flashcards

Ginekologia Flashcards

1
Q

Najczęstszy neo złośliwy u kobiet

A 
Rak piersi (22%) (> j. grube > płuco)
umieralność - na drugim miejscu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Najczęstsze miejsce raka piersi (LEK)

A

górny zewnętrzny kwadrant (50%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Czynniki ryzyka raka piersi (9) (LEK)

A

starszy wiek
wcześniejsze schorzenia łagodne sutka (rozrost atypowy)
BRCA 1 i 2, LKB1 (Z. Peutz-Jeghersa)
rodzinne zachorowania
wcześniejsze zachorowanie
promieniowanie jonizujące
czynniki hormonalne: wczesna pierwsza miesiączka, późna menopauza, późna pierwsza ciąża (>40)
HTA i antykoncepcja w niewielkim stopniu (>10l)
styl życia (alkohol, otyłość)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Węzeł wartowniczy - definicja

A

pierwsza stacja węzłów na drodze spływu chłonki z ogniska nowotworu; tam pierwsze przerzuty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Drogi rozsiewu raka piersi

A

limfatyczna - WCh pachowe

krwionośna: kości (kręgosłup, żebra), płuco, wątroba, mózg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kryterium wyleczalności raka sutka

A

okres 10lat wolnych od choroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wierszyki do zapamiętania przerzutów

Kości

A 
BLT (baecon lettuce tomato) with a Kosher Pickle
Breast
Lung
Thyroid
Kidney
Prostate
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wierszyki do zapamiętania przerzutów

Mózg

A 
Lots of Bad Stuff Kills Glia
Lung
Breast
Skin
Kidney
GI tract
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wierszyki do zapamiętania przerzutów

Wątroba

A 
Cancer sometimes penetrates benign liver
Colon
Stomach
Pancreas
Breast
Lung
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wierszyki do zapamiętania przerzutów

Płuca

A 
Could be killed by means of smoking
Colon
Breast
Kidney
Melanoma
Sarcoma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Czynniki rokownicze raka piersi

A

TNM
typ histologiczny
wrastanie do naczyń
obecność receptora hormonalnego - poprawia rokowanie
- receptor estrogenowy (ER), progesteronowy (PgR), HER2, wskaźnik proliferacji Ki-67

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Trastuzumab

A

anty HER2 (Human Epithelial growth factor Receptor 2)
także:
pertuzumab
lapatynib (anty HER1 i HER 2)
bardzo ważne bo dzięki nim rokowanie u pt z HER2+ jest zbliżone do HER2-
DN: objawy poinfuzyjne, kardiotoksyczność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Objawy raka piersi

A

Przede wszystkim guzek w piersi
+ objawy zaawansowanego raka: powiększone Wch, zniekształcona brodawka, wyciek z brodawki, owrzodzenie skóry, skórka pomarańczy, asymetria piersi
+ objawy przerzutów:
kości - bóle i złamania, hiperCa2+ (LEK!), naciekanie szpiku, ucisk RK
płuca - wysięk opłucnowy
wątroba - żółtaczka, ból URQ, brak apetytu
mózg - obj. ogniskowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jedyna pewna metoda rozpoznania raka piersi

A

histpat - biopsja (gruboigłowa - badanie histologiczne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

BIRADS

A

Breast Imaging-Reporting and Data System

0 ocena niekompletna - wymaga bad. dodatkowych

I badanie prawidłowe
II zmiany łagodne (np. ta moja)
I i II -> rutynowy, odpowiedni do wieku screening

III zmiana prawdopodobnie łagodna

1) stacjonarna - kontrola co 6mscy
2) rośnie o min. 20% lub nowa - weryfikacja
3) zmniejszyła się - downgrading do kategorii II

IV zmiana podejrzana, bez klasycznych cech zmiany złośliwej -> biopsja pod kontrolą mammografii, USG lub MRI

V zmiana z klasycznymi cechami zmiany złośliwej
VI proces złośliwy potwierdzony w biopsji
V i VI -> wycięcie jeśli klinicznie właściwe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Rak piersi - leczenie

A

leczenie operacyjne - podstawa:
operacja oszczędzająca (BCT breast conserving therapy) - doszczętne miejscowe wycięcie z marginesem 1cm (guz<3-4cm, bez rozsiewu) -> obowiązkowo potem rtgth!
- mastektomia (operacja radykalna) - sutek, powięź pect major, skóra, brodawka + tożstronna limfadenektomia

leczenie uzupełniające - chth, rtgth, hormonalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Operacja Halsteda, Pateya, Maddena

A

gruczoł + tożstronne WCh pachowe + powięź piersiowego większego
Halsted + usunięcie obu mm. pectoralisów
Patey + usunięcie pec minor, zachowanie pec major
Madden - zachowanie obu pectoralisów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

WCh - rak piersi

A

przerzuty raka piersi najpierw gromadzą się w dolnym piętrze WCh pachowych, bocznie od m. piersiowego mniejszego - 1 piętro (LEK)
całkowita/częściowa limfadenektomia
uwaga na DN!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Przerzut raka piersi do RK - ucisk na RK

A

MRI -> GKS -> operacja/rtgth

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Powikłania po operacji piersi

A 
***obrzęk KG***
wyciek chłonki
ograniczenie ruchomości stawu ramiennego
osłabienie chwytu siły rąk
parestezje palców rąk
parestezje po przyśr. str ramienia i w dole pachowym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wskazanie do uzupełniającej chth (chemioterapia pooperacyjna) w raku piersi

A 
przerzut w WCh
duży stopień złośliwości histologicznej
guz >5cm T3
brak receptorów estrogenowych
młody wiek<50
BRCA1 i 2

doksorubicyna, cyklofosfamd
FEC
CMF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Jaka może być chemioterapia w raku piersi

A

indukcyjna
neoadjuwantowa
adjuwantowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hormonoterapia antyestrogenowa

A 
tamoksyfen - antagonista w piersi, agonista w endometrium i kościach - krwawienia z macicy, większe ryzyko raka macicy. Skuteczny zarówno u kobiet przed, jak i po menopauzie
inhibitory aromatazy (anastrozol, letrozol, eksemestan)
wycięcie jajników
24
Q

Rak piersi 5lp

najważniejszy czynnik rokowniczy

A

77%

liczba WCh pachowych z przerzutami

25
Rak piersi zaawansowany miejscowo
naciekanie skóry/KP/ WCh z przerzutami | rak zapalny - złe rokowanie
26
Choroba Pageta piersi
rak przedinwazyjny naskórka brodawki sutkowej - rozsiew komórek nowotworowych (z DCIS lub raka inwazyjnego) przez układ przewodowy piersi aż do brodawki; nie musi być raka w piersi wycięcie brodawki z otoczką + rtgth, jeśli rak w piersi - mastektomia
27
Guz liściasty
szybko rosnący o dużych rozmiarach, z tk nabłonkowej i mezenchymalnej; potencjalnie złośliwy (czasem bywa złośliwy) wycięcie/mastektomia
28
Rak sutka umężczyzn
<1% raków sutka | ryzyko: z. Klinefeltera, BRAC2
29
Wczesne wykrywanie raka piersi
Unikanie czynników ryzyka w bardzo nieznacznym stopniu wpływa na zachorowalność, dlatego najważniejsze jest wczesne wykrywanie
30
Mammografia - program NFZ
50-69 co 2 lata
31
Rak piersi - przeciwwskazania do leczenia oszczędzającego
``` guz o średnicy większej niż 3-4cm - przeciwwskazanie względne (LEK) N2 - powiększone WCh pachowe, nieruchome rak wieloogniskowy wznowa w tym samym miejscu pacjentka z grupy wysokiego ryzyka (BRCA1 itd) mała pierś - trudność chirurgiczna centralna lokalizacja guza brak zgody ```
32
Mastopatia
dysplazja włóknisto-torbielowata (fibrocystic breast disease) uczucie napięcia, nadwrażliwość na dotyk, wyczuwalne małe guzki leczenie: progesteron
33
Ginekomastia
łagodny przerost *gruczołu* (nie tk tłuszczowej) sutkowego u mężczyzn
34
Blizna promienista
wycina się, bo bardzo przypomina raka, ale nim nie jest
35
Gruczolakowłókniak
15-25lat - najczęściej występujący guz w piersi u kobiet <35rż dobrze odgraniczony guzek, ruchomy względem podłoża, niebolesny nie jest czynnikiem ryzyka raka
36
Profi onkologiczna (pierwotna, wtórna, III fazy)
wczesna - promocja zdrowia, aktywności fizycznej, zdrowego stylu życia pierwotna I fazy - kontrolowanie czynników ryzyka wtórna II fazy - wczesne wykrycie (badanie screeningowe) - czynne poradnictwo, dyspanseryzacja, badania przesiewowe, bilanse zdrowia III fazy - zahamowanie postępu, ograniczenie powikłań - działania wobec choroby, która już wystąpiła
37
Rak szyjki macicy - program NFZ
badanie cytologiczne u kobiet w wieku 25-59 co 3 lata czynniki ryzyka - co 1 rok
38
Rak piersi - program NFZ
mammografia u kobiet w wieku 50-69 lat co 2 lata u kobiet bez czynników ryzyka co 1 rok u kobiet, u których wystąpił rak piersi wśród członków rodziny (matka, siostra, córka) lub mutacje BRCA1/2
39
Kolonoskopia u osób bez objawów raka JG - program NFZ
50-65 40-49 jeśli osoba ma co najmniej jednego krewnego I stopnia z rakiem JG (rodzice, rodzeństwo, dzieci) 25-65 w grupach szczególnego ryzyka tzn dokładniej 25-49 z. Lyncha, 20-49 FAP kwalifikujemy tylko tych, którzy nie mieli kolonoskopii w ciągu ost 10 lat
40
Najczęściej występujący neo narządu rodnego
mięśniaki macicy złośliwy - rak szyjki macicy złośliwy w krajach rozwiniętych - neo endometrium
41
Mięśniaki macicy
``` najczęściej mnogie, śródścienne są hormonozależne uwaga na wpływ na płodność 35-45lat najczęściej bezobjawowe objawy (LEK!): krwawienia (może być też krwawienie w I trymestrze ciąży; ale nie zaburzają cyklu miesiączkowego; może dochodzić do stopniowego wzrostu intensywności krwawienia), ból, niepłodność/poronienia (zwłaszcza mięśniaki podśluzówkowe) ``` leczenie: objawowe, lub mięśniaki z ogniskami martwicy (w wyniku skrętu mięśniaka) wyłuszczenie (miomektomia) analogi GnRH - uwagi do stosowania agonistów
42
Polipy trzonu macicy
zaburzenia hormonalne (estrogeny) możliwość rozwoju zmian złośliwych niepłodność/poronienia, nieprawidłowe krwawienia, lub bezobjawowe wycięcie podczas histeroskopii + histpat (!)
43
Polipy szyjki macicy
stan zapalny bezobjawowe nieprawidłowe krwawienia, krwawienia kontaktowe leczenie: ukręcenie
44
Profilaktyka pierwszorzędowa
pierwotna I fazy - kontrolowanie czynników ryzyka działania przeciw paleniu, alkoholowi, błędom dietetycznym (promocja zdrowej diety), nadwadze czynnikom zakaźnym (szczepienia) SPF
45
Profilaktyka drugorzędowa
wtórna II fazy - wczesne wykrycie (badanie screeningowe) - czynne poradnictwo, dyspanseryzacja, badania przesiewowe, bilanse zdrowia
46
Profilaktyka trzeciorzędowa
III fazy - zahamowanie postępu, ograniczenie powikłań - działania wobec choroby, która już wystąpiła
47
Endometrioza - definicja | kto choruje
rozrost błony śluzowej macicy (komórek zrębu i gruczołowych) poza jamą macicy najczęściej chorują młode kobiety (25-30l)
48
Najczęstsza przyczyna niepłodności kobiecej
PCOS
49
Czynniki ryzyka endometriozy
1. Predyspozycja genetyczna 2. Nadmiar estrogenów: wczesna pierwsza miesiączka, pierwsza ciąża po 30rż, stosowanie hormonów egzogennych (estrogeny, progesteron; nie chodzi o antykoncepcję) + zabiegi chirurgiczne w miednicy mniejszej
50
Najczęstsza lokalizacja endometriozy
jajniki | czy więzadło krzyżowo-maciczne?
51
Objawy endometriozy
!LEK: ograniczenie płodności, zespół bólowy miednicy mniejszej, bolesne miesiączkowanie (infertilitas, dysmenorrhea, dyspareunia) jak to mamaginekolog powiedziała, Endometrioza w dwóch okropnych słowach to BÓL i NIEPŁODNOŚĆ * problemy z płodnością + ból * zaburzenia cyklu miesięcznego, dysmenorrhea (ból) * ból w miednicy mniejszej nasilający się przed miesiączką (cykliczny ból podbrzysza) * dyspareunia ``` inne: plamienia/krwawienia obfite miesiączki (adenomyosis) postać jelitowa: krwawienia z pp i ból przy defekacji pęcherzowa: krwiomocz szyjkowa: plamienia kontaktowe ```
52
Powikłania endometriozy w ciąży
1. ciąża ektopowa 2. poród przedwczesny (też łożysko przodujące) 3. częściej CC 4. endo w bliźnie po CC
53
Diagnostyka endometriozy
Laparoskopia/laparotomia + potwierdzamy histpatem Badanie ginekologiczne: często tyłozgięcie macicy i jej ograniczona ruchomość USG - torbiele MRI - adenomyosis
54
Leczenie endometriozy
objawowe ze względu na niejasne przyczyny choroby dla kobiet chcących macierzyństwa - zachowawcze * laparoskopia - usuwamy, ale zachowujemy narządy * farmakologiczne - dla kobiet, u których dolegliwości wróciły mimo leczenia chirurgicznego (supresja czynności jajników, atrofia ognisk endometriozy) 1) progestageny/preparaty estrogenowo-progestagenowe: dienogest, linestrenol 2) analogi GnRH lub antagoniści GnRH: goserelina, danazol 3) IUD z lewonorgestrelem 4) inhibitory aromatazy 5) selektywne modulatory receptorów progesteronu (zapamiętaj nazwy leków, jest pytanie: który nie jest) obie metody nie eliminują przyczyn choroby, nie chronią przed nawrotem LEK: leczenie farmakologiczne endometriozy jest ograniczone ze względu na efekty uboczne leków
55
Klasyfikacja endometriozy wg rASRM (American Society for Reproductive Medicine)
warto pamiętać że na kretyńskim pytaniu z leku: odpowiedź III są 4 stopnie np. całkowita obliteracja zatoki douglasa od razu plasuje na IV a głęboka torbiel w jajniku >1-3cm od razu na III
56
Badanie rezerwy jajnikowej
``` hormon antymullerowski (AMH) - najlepszy marker czym więcej mamy AMH - tym większą mamy rezerwę jajnikową ```

Med (4 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions