gewrichten Flashcards
wat is een gewricht
Een gewricht (articulatio, vaak afgekort als art.) is een verbinding tussen twee botten waarbij beweging mogelijk is.
verschillende soorten gewrichten?
Vezelige (art. fibrosa)
Verbonden door bindweefsel, onbeweegbaar (vb. bij elkaar houden van schedelbotten)
Kraakbeenachtige (art. cartilaginea)
Verbonden door kraakbeen, enigszins beweegbaar (vb. tussenwervelschijven)
Synoviale gewrichten (art. synovialis)
Verbonden door synovia (gewrichtsvloeistof), veel beweging mogelijk (vb. kniegewricht)
synoviale gewrichten
o Vlak
o Scharnier
o Rol
o Condylair/eivormig/ellipsvormig
o Zadel
o Kogel
scharnier
Eén as:
Lijkt op scharnier, kan alleen heen en weer
Knieën, ellebogen en vingers
Rol gewricht
een as:
twee botten rollen over elkaar heen, kan alleen heen en weer.
tussen de ellepijp en het spaakbeen (onderarm)
Eivormig
Twee assen:
Lijkt op kogel maar is eivormig, kan vooral heen en weer maar ook klein stukje opzij en terug
Pols en vingers
Zadel
Twee assen:
Twee zadelvormige botdelen die op elkaar
passen.
vb: Duim
Kogel
Drie assen:
Een kom en een kop, erg veel richtingen mogelijk
Heup en schouder
functie kraakbeen
Ligt als bekleding over het oppervlak van de
gewrichten. Botten kunnen zo makkelijk over elkaar heen schuiven. Dit herstelt niet.
functie Gewrichtsholte: Synovia/gewrichtsmeer (slijmvlies).
Deze vloeistof zorgt ervoor dat gewrichtsvlakken van elkaar gescheiden blijven en de gewrichten soepel bewegen.
functie Gewrichtskapsel:
Synoviaal membraan
Fibreus kapsel
In het synoviaal membraan liggen capillairen die zorgen voor synovium in het gewricht (synovia). Het fibreus kapsel lijkt op de ligamenten.
functie ligamenten/banden
Zorgen voor stabiliteit. Botstukken worden hierdoor goed bij elkaar gehouden.
Scheur, verzwikking en kneuzing
Ligamenten / banden kunnen ook scheuren, zoals bij een gescheurde knieband. Een verkeerde beweging of ongeluk is vaak de oorzaak. Behandeling: koelen en rust houden. Als het niet te veel pijn doen is beweging goed.
Verzwikking of verstuiking kent dezelfde oorzaken en behandeling. Daarbij kan de enkel hoog houden helpen. Vaak gaat het namelijk om een verrekte enkelband.
Een kneuzing is een beschadiging van het onderhuids weefsel. Ook dit kent dezelfde oorzaken en behandeling.
Artrose
Het kraakbeen in een gewricht verandert. Naast slijtage van het kraakbeen is deze oppervlakte vooral onregelmatig geworden waardoor bewegen minder makkelijk is. Klachten zijn pijn en stijfheid in het gewricht, vooral bij het opstaan. Artrose ontstaat meestal in de heup, knie of duim en overgewicht kan hiervan een oorzaak zijn. Bewegen helpt tegen de pijn.
Reumatoïde artritis
Dit is een ziekte waarbij de gewrichten zijn ontstoken. Het is pijnlijk en buigen of strekken gaat moeilijk. De ontsteking komt doordat het lichaam afweerstoffen maakt tegen je eigen gewrichten. Die afweerstoffen gaan dan aan de binnenkant van de gewrichten zitten. Beweging helpt het best.
