fórsaí Flashcards
Fórsa agus aonad
Tarraing nó brúigh, ag chur rud éigin ag gluaiseacht nó a moilliú. Aonad: N (Niútan)
Dlí Hooke
Tá gaol direach idir síneadh abhar leaisteach agus an forsa a cruthaíonn an sineadh
Forsaí frithchuimhilt
Deanann se iarracht corp a moilliu no a stopadh, greamaionn 2 chorp le cheile
Forsa teannas
Forsa i sreang no téad nuair a tarraingitear é sa treo urchomhaireach ag an am ceanna.
Forsa maighneadas
Éaradh agus aomadh corp maighneadais (miotail)
Forsa Domhantarraingthe
Forsa idir 2 chorp, gan é ni bheidh tu ag fhanacht ar an dtalamh nó an gealach timpeall an Domhan.
Forsa leictreachais
Éaradh agus aomadh luchtanna in adamh, an fáth le soilse , teilifís agus mar sin.
Liostaigh 3 péirí fórsai
Gruaige + Balúin, liathróid + talamh, 2 maignéad
Foirmle le haghaidh fórsa, lena aonad
Forsa(N nó kgm/s2)= mais (kg) x luasghéarú(m/s2)
Dlí Hooke
Dlí Hooke: Tá gaol díreach idir síneadh ábhair leaisteach agus an fórsa a cruthaíonn an síneadh.
Fórsa Frithchuimhilt
Fórsa Frithchuimilt: Fórsa a stopann dhá dromchlaí a sleamhnú thar a chéile.
Na Buntáistí a bhaineann leis an bhFrithchuimilt
⭐️Rudaí a stopadh, e.g. coscáin ghluaisteáin nó rothair.
Cabhrú le gluaiseacht, e.g. an greim a fhaigheann boinn rubair ar an mbóthar.
Na Míbhuntáistí a bhaineann leis an bhFrithchuimilt
⭐️Ídítear dromchlaí a theagmhaíonn le chéile de bharr na frithchuimilte, e.g. “balding tyres”
Fuinneamh a chur amú, e.g. cailltear fuinneamh trí fhrithchuimilt in innill, agus scaoiltear an fuinneamh seo i bhfoirm teasa agus fuaime.
Chun frithchuimilt a laghdú idir air agus feithicil ??
Athraigh cruth an feithicil nó sruthlínigh
Béalú
Bealú: Ábhair a cuirtear idir dhá coirp a bogann atá i dteagmháil, chun frithchuimilt a laghdú. M.sh ola in inneall carr
Meáchan coirp
Meáchan coirp: Fórsa domhain tharraing ar (g = 10m/s²)
Meáchan (N) = Mais (kg) x 10
Sampla 1
Mais paicéad siúcra ná 2kg. Cad é meáchan an phaicéad?
Meáchan (N) = Mais (kg) x 10
= 2 x 10
Freagra = 20N
Cad é an difríocht idir mais agus meáchan?
Mais: An méid damhna a bhíonn i gcorp a thomhaistear ina cileagraim (kg).
Meáchan: An fórsa domhantarraingthe ar chorp a thomhaistear ina niútain (N).
Éifeacht Fórsa Domhantharraingt ar an saol
De bharr domhantharraint táimid lonnaithe ar dromchla an domhan
Coimeádann sé an aitmeasféar san plainéad
Cruthaíonn sé na taoidí
Cinntíonn sé nach imíonn ábhair, cosúil le troscán suas san aer!
Fórsa Domhantharraingt ar an nGealach?
Tá an gealach i bhfad níos lú ná an domhan. Mar sin, tá an fórsa domhantharraingt ⭐️timpeall haon séú (1/6) den domhantharraingt ar an domhan!⭐️
Mar sin, bheadh do méachan níos ísle (1/6) ar an ngealach ná ar an domhan.
An cuimhin leat, ar domhan:
Méachan = Mais x 10(domhantharraingt)
Ceisteanna Scrúdaithe ❕❕❕❕
Ceisteanna Scrúdaithe ❕❕❕❕
